Το Σύμφωνο του Όζιμο υπεγράφη στις 10 Νοεμβρίου 1975 από τη Γιουγκοσλαβία και την Ιταλία στο Όζιμο, χωρίζοντας οριστικά την Ελεύθερη περιοχή της Τεργέστης. Το Σύμφωνο υπεγράφη στα γαλλικά και τέθηκε σε εφαρμογή στις 11 Οκτωβρίου 1977.

Στηρίχθηκε στο Μνημόνιο Φιλίας που είχε υπογραφεί στο Λονδίνο το 1954, το οποίο έδινε προσωρινή πολιτική διοίκηση της Ζώνης Α στην Ιταλία και της Ζώνης Β στη Γιουγκοσλαβία. Το Σύμφωνο του Όζιμο καθόρισε μερικώς μόνο το ζήτημα. Η Ζώνη Α, συμπεριλαμβανομένης και της πόλης της Τεργέστης έγινε η ιταλική επαρχία της Τεργέστης αλλά στη Γιουγκοσλαβία παραχωρήθηκε ελεύθερη πρόσβαση στο λιμάνι της πόλης.

Το ιταλικό Υπουργείο Εξωτερικών δεν ενεπλάκη πότε στις διαπραγματεύσεις, τις οποίες διεύθυνε σχεδόν αποκλειστικά ο τότε γενικός διευθυντής του Υπουργείου Βιομηχανίας και Εμπορίου Εουτζένιο Καρμπόνε (Eugenio Carbone), ο οποίος και υπέγραψε το Σύμφωνο για λογαριασμό της Ιταλίας. Για τη Γιουγκοσλαβία υπέγραψε ο τότε Υπουργός των Εξωτερικών Μίλος Μίνιτς (Miloš Minić).

Κριτική στην Ιταλία Επεξεργασία

Η ιταλική κυβέρνηση επικρίθηκε σκληρά για την υπογραφή του Συμφώνου και ιδιαίτερα για τον μυστικό τρόπο που οι διεξήχθησαν οι διαπραγματεύσεις, παρακάμπτοντας τη διπλωματική οδό. Οι Ιταλοί εθνικιστές απέρριψαν την ιδέα της παραχώρησης της Ίστρια, στην οποία ζούσε κατά μεγάλο ποσοστό ιταλικός πληθυσμός και ανήκε στην Ιταλία για 25 χρόνια στη διάρκεια του Μεσοπολέμου και κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πολλοί μάλιστα ζήτησαν την εκτέλεση του τότε Πρωθυπουργού και του Υπουργού των Εξωτερικών για εσχάτη προδοσία, λόγω και του Άρθρου 241 του ιταλικού Ποινικού Κώδικα που όριζε τη θανατική ποινή για όποιον αποδεικνυόταν ένοχος για βοήθεια και υποκίνηση εξωτερικής δύναμης για άσκηση κυριαρχίας στο εθνικό έδαφος. Επιπλέον, το Σύμφωνο δεν εγγυόταν την προστασία της ιταλικής μειονότητας στη γιουγκοσλαβική ζώνη, καθώς επίσης και της σλοβενικής μειονότητας στο ιταλικό έδαφος. Το ζήτημα της προστασίας των μειονοτήτων διευθετήθηκε αργότερα με τη σύναψη χωριστών πρωτοκόλλων.

Ανεξαρτησία της Σλοβενίας και της Κροατίας Επεξεργασία

Η Σλοβενία διακήρυξε την ανεξαρτησία της το 1991 και αναγνωρίστηκε διεθνώς το 1992. Αν και η εφαρμοσιμότητα του Σύμφωνου ήταν υπό συζήτηση, η Σλοβενία δήλωσε ότι θα αναγνώριζε τη συμφωνία. Η λύση αυτού του ζητήματος ήταν, εξάλλου, και προϋπόθεση για την είσοδο της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αντίστοιχη δήλωση δεν έχει γίνει από την Κροατία. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν κρίνεται σημαντικό από την Ιταλία, εφόσον δεν αμφισβητήθηκε από την Κροατία και άρα θεωρείται ότι αποδέχεται το Σύμφωνο.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Treaty of Osimo στο Wikimedia Commons