Το Τάγμα Θανάσης Ζήκος (αλβανικά: Batalioni "Thanas Ziko"‎‎''), ήταν ένα αντάρτικο τάγμα του Αλβανικού Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού, που ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.  Αποτελούνταν κυρίως από Έλληνες της Μειονότητας στην Αλβανία,  κατοίκους των ελληνικών χωριών της περιοχής του Αργυροκάστρου. Το Τάγμα ιδρύθηκε στις 23 Νοεμβρίου του 1943. Το καλοκαίρι του 1944, έγινε μέρος της ΧΙΧ Ταξιαρχίας Κρούσης του Αλβανικού Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού.

Ο Θανάσης Ζήκος, στον οποίο οφείλει το τάγμα την ονομασία του, ήταν Έλληνας μειονοτικός και κομμουνιστής από τη Σωπική Αργυροκάστρου[1].

Το ιστορικό και ο σχηματισμός Επεξεργασία

Μετά την ιταλική εισβολή στην Αλβανία, το Αλβανικό Βασίλειο έγινε προτεκτοράτο του Βασιλείου της Ιταλίας. Οι Ιταλοί χρησιμοποίησαν την αλβανική μειονότητα στην Ελλάδα ως πρόσχημα για την κήρυξη του πολέμου στην Ελλάδα. Παρόλο που η φασιστική Ιταλία ηττήθηκε στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο, τάχιστα ακολούθησε η γερμανική εκστρατεία και εισβολή τον Απρίλιο του 1941, και από τα μέσα του Μαΐου, η Ελλάδα ήταν υπό κοινή κατοχή από τρεις δυνάμεις του Άξονα: τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Βουλγαρία. Μετά τη δημιουργία του Αλβανικού Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, η αλβανική αντιστασιακή δραστηριότητα στην περιοχή του Αργυροκάστρου αυξήθηκε. Η Ελληνική Μειονότητα στην Αλβανία υποστήριξε την αντίσταση κατά του Άξονα, και ένα ξεχωριστό τάγμα από αντάρτες  ελληνικής καταγωγής ιδρύθηκε στις 23 Νοεμβρίου του 1943.[2] Στα αρχικά στάδια της οργάνωσης του τάγματος συνεισέφεραν και Έλληνες στελέχη του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Το ίδιο έτος, το τάγμα φέρεται να συμμετείχε στις εμφύλιες συγκρούσεις μεταξύ του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ εντός ελληνικού εδάφους[1].

Αναφορές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Κωνσταντίνου Χρ. Κωστούλα, Κατοχικές ιστορίες του Πωγωνίου. Ενθυμήσεις - καταγραφές - μαρτυρίες, εκδόσεις Ελίκρανον, Αθήνα 2013, σελ. 224-226.
  2. The politics of national minority participation in post-communist Europe: state-building, democracy, and ethnic mobilization by Jonathan P. Stein, EastWest Institute (New York, N.Y.) Editor Jonathan P. Stein Edition illustrated Publisher M.E. Sharpe, 2000 (ISBN 0-7656-0528-7), (ISBN 978-0-7656-0528-3) p. 171 link [1]