Ο Ταντέους Ράιχσταϊν (πολωνικά: Tadeusz Reichstein) (20 Ιουλίου 1897 - 1 Αυγούστου 1996) ήταν Πολωνός-Ελβετός χημικός και βραβευμένος με το Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής (1950).[27][28][29]

Ταντέους Ράιχσταϊν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Tadeusz Reichstein (Πολωνικά)
Γέννηση20  Ιουλίου 1897[1][2][3]
Βουοτσουάβεκ[4][5][6]
Θάνατος1  Αυγούστου 1996[7][8][3]
Βασιλεία[9][6][10]
ΚατοικίαΚίεβο
Ιένα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλβετία[11][12][13]
Πολωνία[14][15][16]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
ΣπουδέςΟμοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Ζυρίχης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταχημικός[17][6][18]
ιατρός
βοτανολόγος
διδάσκων πανεπιστημίου
επιστήμονας[19][20]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Βασιλείας
Οικογένεια
ΣύζυγοςHenriette Louise Quarles van Ufford[21]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΜετάλλιο Κόπλυ (1968)[22]
βραβείο Νόμπελ Ιατρικής και Φυσιολογίας (1950)[23][24]
Marcel Benoist Prize (1947)
Βραβείο εκατονταετηρίδας της Βασιλικής Εταιρείας Χημείας (1952)[25]
αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (1  Μαΐου 1952)[26]
Βραβείο Κάμερον του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Πρώιμη ζωή Επεξεργασία

Ο Ράιχσταϊν γεννήθηκε σε μια πολωνοεβραϊκή οικογένεια στο Βουοτσουάβεκ της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Οι γονείς του ήταν η Γκαστάβα (Μπρόκμαν) και Ιζίντορ Ράιχσταϊν.[30] Πέρασε την παιδική του ηλικία στο Κίεβο, όπου ο πατέρας του ήταν μηχανικός. Ξεκίνησε την εκπαίδευσή του σε οικοτροφείο στην Ιένα της Γερμανίας και έφτασε στη Βασιλεία της Ελβετίας σε ηλικία 8 ετών.

Καριέρα Επεξεργασία

Ο Ράιχσταϊν σπούδασε υπό τον Χέρμαν Στάουντινγκερ κατά τη διάρκεια της σύντομης θητείας του στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καρλσρούης. Εκεί γνώρισε τον Λεόπολντ Ρουζίτσκα, επίσης φοιτητή διδακτορικού.[31]

Το 1933, όταν εργαζόταν στην Ζυρίχη της Ελβετίας στα εργαστήρια χημείας του Ρουζίτσκα στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Ζυρίχης (ΕΟΙΤΖ), ο Ράιχσταϊν πέτυχε, ανεξάρτητα από τον Σερ Νόρμαν Χάουορθ και τους συνεργάτες του στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη σύνθεση της βιταμίνης C (ασκορβικό οξύ), σε ότι ονομάζεται τώρα διαδικασία Ράιχσταϊν.[31]

Το 1937, ο Ράιχσταϊν μετακόμισε στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας, όπου έγινε Καθηγητής Φαρμακευτικής Χημείας και στη συνέχεια, από το 1946 μέχρι την αποχώρησή του το 1967, της Οργανικής Χημείας.[31]

Μαζί με τον Έντουαρντ Κάλβιν Κένταλ και τον Φίλιπ Σόουολτερ Χεντς, απονεμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής το 1950 για την εργασία τους στις ορμόνες του επινεφριδιακού φλοιού που κατέληξαν στην απομόνωση της κορτιζόνης. Το 1951, αυτός και ο Κένταλ απονεμήθηκαν από κοινού το Βραβείο Κάμερον για τη Θεραπευτική του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου.

Στα τελευταία του χρόνια, ο Ράιχσταϊν ενδιαφέρθηκε για τη φυτοχημεία και την κυτταρική βιολογία των φτέρων, δημοσιεύοντας τουλάχιστον 80 εργασίες για αυτά τα θέματα τις τελευταίες τρεις δεκαετίες της ζωής του. Είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη χρήση του αριθμού και της συμπεριφοράς του χρωμοσώματος στην ερμηνεία των ιστοριών υβριδοποίησης και πολυπλοειδίας, αλλά συνέχισε επίσης το προηγούμενο ενδιαφέρον του για τα χημικά συστατικά των φυτών.

Συνταξιοδότηση και θάνατος Επεξεργασία

Ο Ράιχσταϊν πέθανε σε ηλικία 99 ετών στη Βασιλεία της Ελβετίας. Η κύρια βιομηχανική διαδικασία για την τεχνητή σύνθεση της βιταμίνης C φέρει το όνομά του. Ο Ράιχσταϊν ήταν ο μακροβιότερος βραβευμένος με Νόμπελ τη στιγμή του θανάτου του, αλλά τον ξεπέρασε το 2008 η Ρίτα Λέβι Μονταλτσίνι.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Tadeus-Reichstein. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6mp6bcn. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  5. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  6. 6,0 6,1 6,2 Andrzej Grzybowski: «Tadeusz Reichstein (1897-1996): a cofounder of modern steroid treatment in dermatology». Tadeusz Reichstein (1897-1996): a cofounder of modern steroid treatment in dermatology.. 1  Μαρτίου 2012. σελ. 243-247.
  7. «The 550th Anniversary of the Universität Basel, 1460 - 2010: Paracelsian Beginnings and Chemistry». The 550th Anniversary of the Universität Basel, 1460 - 2010: Paracelsian Beginnings and Chemistry. 16  Σεπτεμβρίου 2010. σελ. 1661-1697.
  8. «Encyclopædia Britannica». (Αγγλικά) Encyclopædia Britannica Online. biography/Tadeus-Reichstein. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  9. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  10. www.polishamericanstudies.org/pdf/2010-spring-newsletter.pdf.
  11. «The Quest for Cortisone by Thom Rooke (review)». The Quest for Cortisone by Thom Rooke (review). 2013. σελ. 131-132.
  12. «Encyclopædia Britannica». (Αγγλικά) Encyclopædia Britannica Online.
  13. «Tadeus Reichstein, 99, Dies; Won Nobel for Cortisone Work». 6  Αυγούστου 1996.
  14. Andrzej Grzybowski: «Tadeusz Reichstein (1897-1996): a cofounder of modern steroid treatment in dermatology». Tadeusz Reichstein (1897-1996): a cofounder of modern steroid treatment in dermatology.. 1  Μαρτίου 2012. σελ. 243-247.
  15. Andrzej Wincewicz, Mariola Sulkowska: «Tadeus Reichstein, co-winner of the Nobel Prize for Physiology or Medicine: On the occasion of the 110th anniversary of his birth in Poland». Tadeus Reichstein, co-winner of the Nobel Prize for Physiology or Medicine: On the occasion of the 110th anniversary of his birth in Poland. 15  Οκτωβρίου 2007. σελ. 341-343.
  16. «Pharmacy in Basel». Pharmacy in Basel. 23  Φεβρουαρίου 2006. σελ. 8-13.
  17. «Notes on the history of the adrenal cortical problem». (Αγγλικά) Notes on the history of the adrenal cortical problem. 1  Ιουνίου 1949. σελ. 511-521.
  18. «Poland famous native sons and daughters». WorldAtlas.
  19. www.mpg.de/285941/Climate_Soil.
  20. www.nhm.ac.uk/hosted_sites/bps/bulletin/2006%20Bulletin/Bulletin2006NM1.pdf.
  21. www.geni.com/people/Henriette-Louise-Quarles-van-Ufford/6000000024613007505. Ανακτήθηκε στις 4  Ιανουαρίου 2022.
  22. «Award winners : Copley Medal». (Αγγλικά) Βασιλική Εταιρεία. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2018.
  23. «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1950». (Αγγλικά) nobelprize.org. Ίδρυμα Νόμπελ. Ανακτήθηκε στις 5  Φεβρουαρίου 2021.
  24. «Table showing prize amounts». (Αγγλικά) Ίδρυμα Νόμπελ. Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 5  Φεβρουαρίου 2021.
  25. www.rsc.org/prizes-funding/prizes/find-a-prize/centenary-prizes/previous-winners/.
  26. «List of Royal Society Fellows 1660-2007». Complete List of Royal Society Fellows 1660-2007. Βασιλική Εταιρεία. σελ. 298.
  27. Ρόθτσαϊλντ, Μίριαμ (1999). «Tadeus Reichstein. 20 July 1897 -- 1 August 1996: Elected For.Mem.R.S. 1952». Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 45: 449–467. doi:10.1098/rsbm.1999.0030. 
  28. Στερκόβιτς, Σ. (1999). «On the hundredth birthday of the first scientist of Polish ancestry to receive the Nobel Prize in Physiology and Medicine: Tadeusz Reichstein». Przeglad Lekarski 56 (3): 245–246. PMID 10442018. 
  29. Βιντσέβιτς, A.; Σουλκόφσκα, M.; Σουλκόφσκι, Σ. (2007). «Tadeus Reichstein, co-winner of the Nobel Prize for Physiology or Medicine: On the occasion of the 110th anniversary of his birth in Poland». Hormones (Αθήνα, Ελλάδα) 6 (4): 341–343. doi:10.14310/horm.2002.1111031. PMID 18055426. 
  30. «Tadeus Reichstein - his great great great nephew is Noah Reichstein. Biographical». www.nobelprize.org. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2018. 
  31. 31,0 31,1 31,2 Πρέλογκ, Βλαντίμιρ; Γιέγκερ, Όσκαρ (1980). «Leopold Ruzicka (13 September 1887 – 26 September 1976)». Biogr. Mem. Fellows R. Soc. 26: 411–501. doi:10.1098/rsbm.1980.0013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία