Τα 101 Σκυλιά της Δαλματίας (ταινία, 1961)

Αυτό το λήμμα αφορά την ταινία κινουμένων σχεδίων της Disney. Για άλλες χρήσεις, δείτε: Τα 101 σκυλιά της Δαλματίας.

Τα 101 Σκυλιά της Δαλματίας (πρωτότυπος τίτλος: One Hundred and One Dalmatians, γραμμένο και ως 101 Dalmatians) είναι αμερικανική ταινία περιπέτειας κινουμένων σχεδίων με εταιρεία παραγωγής την Walt Disney Animation Studios, που κυκλοφόρησε πρώτη φορά το 1961. Είναι βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Ντόντι Σμιθ, που κυκλοφόρησε το 1956. Είναι η 17η ταινία μεγάλου μήκους κινουμένων σχεδίων της σειράς «Τα Κλασσικά της Disney». Πρωταγωνιστούν οι Ροντ Τέιλορ και Κέιτ Μπάουερ ως Πόνγκο και Περντίτα αντίστοιχα, οι σκύλοι πρωταγωνιστές της ταινίας, και η Μπέτι Λου Γκέρσον ως Κρουέλα Ντε Βιλ, η ανταγωνίστρια της ταινίας που απαγάγει τα κουταβάκια τους.

Τα 101 Σκυλιά της Δαλματίας
One Hundred and One Dalmatians
Ελληνικό εξώφυλλο VHS κυκλοφορίας
ΣκηνοθεσίαΚλάιντ Τζερόνομι
Χάμιλτον Λάσκε
Βόλφγκανγκ Ράιτερμαν
ΠαραγωγήΟυώλτ Ντίσνεϋ
ΣενάριοΜπιλ Πιτ
Βασισμένο σεΤα 101 σκυλιά της Δαλματίας της Ντόντι Σμιθ
Ηθοποιοί φωνήςΡοντ Τέιλορ
Κέιτ Μπάουερ
Μπέτι Λου Γκέρσον
Μπεν Ράιτ
Μπιλ Λι
Λίζα Ντέιβις
Μάρθα Γουέντγουορθ
Φρέντερικ Γουόρλοκ
Τζ. Πατ Ο'Μάλι
Θερλ Ράβενσκροφτ
Ντέιβιντ Φράνκχαμ
ΑφήγησηΡοντ Τέιλορ
ΜουσικήΤζορτζ Μπρουνς
Μελ Λίβεν
ΜοντάζΡόι Μ. Μπρούερ Τζ.
Ντόναλντ Χάλιντεϊ
Εταιρεία παραγωγήςWalt Disney Animation Studios
ΔιανομήWalt Disney Studios Motion Pictures
Πρώτη προβολήCountry flag 25 Ιανουαρίου 1961
Διάρκεια79 λεπτά
ΠροέλευσηΗΠΑ
ΓλώσσαΑγγλικά
Προϋπολογισμός$4 εκατομμύρια[1]
Ακαθάριστα έσοδα$215.8 εκατομμύρια[2]
ΈπεταιΤα 101 σκυλιά της Δαλματίας ΙΙ: Η περιπέτεια του Πάτσα

Η ταινία προβλήθηκε για πρώτη φορά στις 25 Ιανουαρίου 1961 με εταιρεία διανομής τη Walt Disney Studios Motion Pictures.[3] Μετά την κυκλοφορία είχε εμπορική επιτυχία, βγάζοντας το στούντιο από την οικονομική δυσκολία, στην οποία βρισκόταν μετά την αποτυχία της Ωραίας Κοιμωμένης, μια δαπανηρή παραγωγή, που κυκλοφόρησε δύο χρόνια νωρίτερα.[4] Εκτός από τα έσοδα από το box office, η εμπορική της επιτυχία οφειλόταν στη χρησιμοποίηση φθηνών τεχνικών εικονογράφησης – όπως η ξηρογραφία κατά τη διαδικασία της προσθήκης μελανιού και χρώματος – η οποία κράτησε το κόστος της παραγωγής χαμηλά. Η ταινία επανακυκλοφόρησε στις κινηματογραφικές αίθουσες τέσσερις φορές, το 1969, το 1979, το 1985 και το 1991. Η επανακυκλοφορία του 1991 την έκανε την 20η ταινία της χρονιάς με τα μεγαλύτερα έσοδα.[5] Η ταινία ξαναδημιουργήθηκε, αυτή τη φορά ως live-action ταινία, το 1996.

Πλοκή Επεξεργασία

Ο συνθέτης Ρότζερ Ράντκλιφ ζει σε ένα εργένικο διαμέρισμα στο Λονδίνο, μαζί με τον σκύλο Δαλματίας του, τον Πόνγκο. Έχοντας βαρεθεί την εργένικη ζωή, ο Πόνγκο αποφασίζει να βρει μια σύζυγο για τον Ρότζερ και ένα ταίρι για τον ίδιο. Παρακολουθώντας διάφορα θηλυκά ζευγάρια ανθρώπου-σκύλου από το παράθυρο, εντοπίζει ένα τέλειο ζευγάρι, μια γυναίκα ονόματι Ανίτα και τη θηλυκιά σκυλίτσα της, επίσης Δαλματίας, Περντίτα. Γρήγορα, βγάζει τον Ρότζερ έξω από το σπίτι και τον οδηγεί στο πάρκο για να κανονίσει την «τυχαία» συνάντηση. Ο Ρότζερ και η Ανίτα ερωτεύονται και παντρεύονται.[6]

Μερικούς μήνες αργότερα, η Περντίτα γεννάει δεκαπέντε κουταβάκια. Το ίδιο βράδυ τους επισκέπτεται η Κρουέλα Ντε Βιλ, μία πρώην συμμαθήτρια της Ανίτας και πάρα πολύ πλούσια. Προσφέρεται να αγοράσει τα κουτάβια αλλά ο Ρότζερ της λέει ότι δεν είναι προς πώληση. Μερικές εβδομάδες αργότερα, η Κρουέλα βάζει τα δύο πρωτοπαλίκαρά της, τον Τζάσπερ και τον Χόρις, να κλέψουν τα κουτάβια. Όταν η Σκότλαντ Γιάρντ δεν μπορεί να τα βρει, ο Πόνγκο και η Περντίτα χρησιμοποιούν το «Γάβγισμα του Λυκόφωτος», ένας τρόπος επικοινωνίας των σκύλων, για να ζητήσουν τη βοήθεια των άλλων σκυλιών του Λονδίνου.

Ο Συνταγματάρχης, ένα ηλικιωμένο τσοπανόσκυλο, μαζί με τους συμπατριώτες του Λοχαγό, ένα γκρίζο άλογο, και τον Λοχία Τιμπς, έναν τιγρέ γάτο, βρίσκουν τα κουτάβια στο Χελ Χολ (το εγκαταλελειμένο και μισκογκρεμισμένο οικογενειακό κτήμα της Κρουέλας, επίσης γνωστό και ως το «Κτήμα Ντε Βιλ»), μαζί με πολλά άλλα κουτάβια Δαλματίας τα οποία αγόρασε η Κρουέλα από διάφορα μαγαζιά. Όταν ο Τιμπς μαθαίνει ότι η Κρουέλα έχει σκοπό να τα γδάρει για να φτιάξει γούνα από δέρμα σκύλων, ο Συνταγματάρχης στέλνει γρήγορα το μήνυμα πίσω στο Λονδίνο. Όταν ο Πόνγκο και η Περντίτα λαμβάνουν το μήνυμα, εγκαταλείπουν την πόλη για να πάρουν πίσω τα κουτάβια τους. Ο Χειμώνας έχει έρθει και πρέπει να διασχίσουν τον ποταμό Στουρ, ο οποίος είναι ορμητικός και φορτωμένος με πλάκες σπασμένου πάγου. Εν τω μεταξύ, ο Τιμπς ακούει την Κρουέλα να διατάζει τον Τζάσπερ και τον Χόρις να σκοτώσουν τα κουτάβια το ίδιο βράδυ, γιατί φοβάται μήπως τους ανακαλύψει η αστυνομία. Ο Τιμπς πρέπει να δράσει γρήγορα και επιχειρεί να σώσει τα κουτάβια την ώρα που ο Τζάσπερ και ο Χόρις βλέπουν τηλεόραση, αλλά η εκπομπή που παρακολουθούν τελειώνει προτού ο Τιμπς προλάβει να βγάλει τα κουτάβια από το σπίτι. Ο Πόνγκο και Περντίτα εισβάλουν στο σπίτι και επιτίθενται στον Τζάσπερ και τον Χόρις την ώρα που είναι έτοιμοι να σκοτώσουν τα κουτάβια. Καθώς τους επιτίθενται, ο Συνταγματάρχης και ο Τιμπς οδηγούν τα κουτάβια έξω από το σπίτι.

Μετά από μια χαρούμενη επανένωση με τα κουτάβια τους, ο Πόνγκο και η Περντίτα συνειδητοποιούν ότι υπάρχουν δεκάδες άλλα κουτάβια μαζί τους, συνολικά 99 μαζί με τα δικά τους. Σοκαρισμένοι από τα σχέδια της Κρουέλας αποφασίζουν να τα υιοθετήσουν, σίγουροι ότι ο Ρότζερ και η Ανίτα δεν θα έχουν πρόβλημα να τα κρατήσουν. Παίρνουν όλοι μαζί το δρόμο της επιστροφής για το Λονδίνο μέσα στα χιόνια, ενώ όλες οι λίμνες έχουν παγώσει. Στην πορεία, τους βοηθούν άλλα ζώα ενώ η Κρουέλα, ο Τζάσπερ και ο Χόρις τους κυνηγούν. Σε μια πόλη, για να ξεφύγουν από τους διώκτες τους, καλύπτονται με καπνιά από κάρβουνο έτσι ώστε να μοιάζουν με λαμπραντόρ Ριτρίβερς, και στη συνέχεια στοιβάζονται μέσα σε ένα μεταφορικό φορτηγό που φεύγει για Λονδίνο. Καθώς φέυγουν, το χιόνι που λιώνει και πέφτει πάνω τους, φανερώνει την κάλυψή τους και η Κρουέλα τους βλέπει. Θυμωμένη, ακολουθεί το φορτηγό και το καρφώνει με το αυτοκίνητό της, αλλά ο Τζάσπερ και ο Χόρις, που έρχονται με δύναμη με το δικό τους αμάξι στοχεύοντας το φορτηγό, κτυπάνε την Κρουέλα. Και τα δύο οχήματα πέφτουν σε μια βαθειά χαράδρα ενώ σπάνε σε θρύψαλα. Κακοποιημένοι, μελανιασμένοι και παγιδευμένοι, η Κρουέλα και τα πρωτοπαλίκαρά της, έχουν νικηθεί. Η Κρουέλα φωνάζει αγανακτισμένη καθώς το φορτηγό απομακρύνεται.

Πίσω στο Λονδίνο, ο Ρότζερ και η Ανίτα προσπαθούν να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα και την επιτυχία του Ρότζερ, ένα τραγούδι για την Κρουέλα, αλλά τους λείπουν τα σκυλιά τους. Ξαφνικά, ακούνε γαβγίσματα έξω από το σπίτι και όταν η Νάνι ανοίγει την πόρτα, το σπίτι γεμίζει από σκυλιά. Σκουπίζοντας το κάρβουνο που έχει απομείνει πάνω στα σκυλιά, συνειδητοποιούν ότι είναι τα σκυλιά τους και έχουν επιστρέψει. Αφού μετρούν τα 84 έξτρα κουτάβια, αποφασίζουν να χρησιμοποιήσουν τα λεφτά που έβγαλαν από το τραγούδι για να αγοράσουν ένα μεγάλο σπίτι στην εξοχή, όπου θα χωράνε και τα 101 σκυλιά.

Ηθοποιοί Επεξεργασία

Ελληνική μεταγλώττιση Επεξεργασία

Παραγωγή Επεξεργασία

Ανάπτυξη Επεξεργασία

Η Ντόντι Σμιθ έγραψε το βιβλίο Τα 101 Σκυλιά της Δαμλατίας το 1956. Όταν ο Ουώλτ Ντίσνεϋ το διάβασε το 1957, τράβηξε αμέσως την προσοχή του και αγόρασε γρήγορα τα δικαιώματα. Η Σμιθ πάντα ήλπιζε ότι η Disney θα έκανε το βιβλίο της ταινία.[7] Ο Ντίσνεϋ ανέθεσε στον Μπιλ Πιτ να γράψει την ιστορία της ταινίας, κάτι το οποίο έκανε, σημαδεύοντας έτσι την πρώτη φορά που μια ιστορία ταινίας Disney γραφόταν από ένα μόνο άτομο.[8] Παρόλο που ο ίδιος ο Ντίσνεϋ δεν εμπλεκόταν στην παραγωγή των ταινιών κινουμένων σχεδίων τόσο συχνά όσο σε ταινίες προηγούμενων χρόνων, ήταν πάντα παρών στις συναντήσεις που αφορούσαν την ιστορία. Ωστόσο, ένιωσε ότι το αρχικό κείμενο του Πιτ ήταν τέλειο και ο ίδιος είχε πολύ μικρή συμμετοχή στην τελική του μορφή.[9] Όταν ο Πιτ έστειλε στη Σμιθ μερικές ζωγραφιές των χαρακτήρων, του έγραψε πίσω λέγοντάς του ότι είχε ουσιαστικά βελτιώσει την ιστορία της και ότι τα σχέδια έδειχναν καλύτερα από την εικονογράφηση του βιβλίου.[7]

Οι αλλαγές που έγιναν στην ιστορία της ταινίας σε σχέση με την αυθεντική του βιβλίου είναι:

  • Αφαίρεση χαρακτήρων: το αγόρι Τόμι, το ηλικιωμένο σπανιέλ με το αφεντικό του και οι τσιγγάνοι
  • Αλλαγές ονομάτων: η Περντίτα στο βιβλίο είχε το όνομα Μίσις και η φάρμα κοντά στο Χελ Χολ μετονομάστηκε σε Ντίμπλινγκ από Γουίθερμαρς
  • Προσθήκη γεγονότων: η καταδίωξη του φορτηγού από την Κρουέλα με το αυτοκίνητό της

Εικονογράφηση Επεξεργασία

Μετά την πολύ ακριβή παραγωγή της Ωραίας Κοιμωμένης το 1959 και την αποτυχία της στο box-office υπήρχαν σκέψεις να κλείσουν το τμήμα εικονογράφησης στα στούντιο της Disney.[9] Κατά τη διάρκεια της παραγωγής, ο Ντίσνεϋ είπε στον σχεδιαστή Έρικ Λάρσον: «Δεν νομίζω ότι μπορούμε να συνεχίσουμε, είναι πάρα πολύ ακριβή η παραγωγή».[10] Παρόλα αυτά, ακόμα αγαπούσε πολύ το κινούμενο σχέδιο επειδή όλη η εταιρεία είχε κτιστεί με βάση αυτό.[9]

Ο Ουμπ Άιγουερκς, υπεύθυνος των ειδικών επεξεργασιών στο στούντιο, πειραματιζόταν με την εταιρεία φωτογραφίας Ζίραξ για να βοηθήσει την εικονογράφηση.[11] Από το 1959, είχε τροποποιήσει μια κάμερα Ζίραξ ώστε να μπορεί να μεταφέρει τις ζωγραφιές των σχεδιαστών απευθείας στα «τεμάχια εικονογράφησης», προσπερνώντας τη διαδικασία της προσθήκης μελανιού με το χέρι και εξοικονομώντας χρόνο και χρήμα, διατηρώντας παράλληλα τον αυθορμητισμό των στοιχείων του μολυβιού.[8][11] Ωστόσο, εξαιτίας του περιορισμού της, η κάμερα δεν μπορούσε να παρεκκλίνει από το τραχύ μαύρο περίγραμμα και έλειπε η κομψή και πλούσια ποιότητα που έδινε η σχεδίαση με το χέρι κατά τη διαδικασία προσθήκης μελανιού.[11]

Ένα όμως από τα πλεονεκτήματα της Ζίραξ, ήταν η μεγάλη βοήθεια στο σχεδιασμό των σκύλων με τις βούλες. Σύμφωνα με τον Τσακ Τζόουνς, η εταιρεία μπόρεσε να ολοκληρώσει την ταινία με περίπου τα μισά χρήματα απ'ότι θα κόστιζε αν έπρεπε να σχεδιάσουν όλους τους σκύλους με τις βούλες στο χέρι.[12] Για να κατορθώσουν το σχεδιασμό των σκυλιών της Δαλματίας, οι σχεδιαστές συνήθιζαν να σκέφτονται το μοτίβο των βούλων ως αστερισμό. Όταν είχαν ένα τελικό μοτίβο με βούλες, το επόμενο βήμα ήταν να το τοποθετήσουν στο όλο σχέδιο μέχρις ότου όλο το μοτίβο ως σύνολο να ολοκληρωθεί.[13] Συνολικά, η ταινία είχε 6,469,952 βούλες, με τον Πόνγκο να έχει 72, την Περντίτα 68 και το κάθε κουτάβι 32.[14]

Η παραγωγή της ταινίας σηματοδότησε επίσης μια αλλαγή στο στυλ των γραφικών των κινουμένων σχεδίων της Disney.[9] Η Ωραία Κοιμωμένη είχε ένα πιο γραφικό, γωνιώδες στυλ από τις προηγούμενες ταινίες της Disney, με τα Σκυλιά της Δαλματίας να έχουν ένα ακόμα πιο γραφικό στυλ, εμπνευσμένο από τη δουλειά του Βρετανού σκιτσογράφου, Ρόναλντ Σιρλ.[15] Αυτό το ίδιο στυλ μεταφέρθηκε και στις μεταγενέστερες ταινίες κινουμένων σχεδίων. Για την ταινία, ο καλλιτεχνικός διευθυντής, Κεν Άντερσον, και ο στυλίστας των χρωμάτων, Γουόλτερ Πέρεγκοϊ, δούλεψαν με μια νέα τεχνική σχεδιασμού του φόντου, αφήνοντας πίσω τη συνηθισμένη γραμμή εργασίας, τυπώνοντάς την σε ξεχωριστό εικονογραφημένο κελί πριν τοποθετηθεί πάνω στο φόντο. Αυτό έδινε στο τελικό αποτέλεσμα μια εμφάνιση παρόμοια με την Xeroxed εικονογράφηση.[9][16] Το αρτιστικό αποτέλεσμα αυτού του στυλ δεν άρεσε στον Ντίσνεϋ και ένιωθε ότι έχανε το στοιχείο της μαγείας των κινουμένων σχεδίων.[9] Ο Άντερσον στεναχωρέθηκε πολύ με αυτό αλλά ο Ντίσνεϋ τελικώς τον συγχώρεσε σε ένα τελευταίο του ταξίδι στο στούντιο, προς το τέλος του 1966. Όπως αναφέρει ο Άντερσον σε μια συνέντευξη:

Έδειχνε πολύ άρρωστος, είπα: «Είναι θαυμάσιο που σε βλέπω Ουώλτ» και είπε «Ξέρεις αυτό το πράγμα που έκανες στα σκυλιά της Δαλματίας». Δεν είπε τίποτα άλλο και απλά με κοίταξε με εκείνο το βλέμμα και ήξερα ότι με συγχώρεσε για όλα και ότι κατά τη γνώμη του ίσως αυτό που έκανα στα σκυλιά της Δαλματίας δεν ήταν και τόσο κακό. Αυτή ήταν η τελευταία φορά που τον είδα. Μερικές εβδομάδες αργότερα έμαθα ότι είχε φύγει.[9]

Live-action προσομοίωση Επεξεργασία

Όπως έγινε και σε άλλες ταινίες της Disney, η εταιρεία προσέλαβε ηθοποιούς για να παίξουν τις σκηνές ζωντανά και να μπορούν να αντιγράψουν τις κινήσεις τους στην εικονογράφηση. Η ηθοποιός Ελίν Στάνλεϊ έπαιξε σκηνές της Ανίτας. Έκανε την ίδια δουλειά για τους χαρακτήρες της Σταχτοπούτας και της Πριγκίπισσας Ορόρα στην Ωραία Κοιμωμένη.[17]

Σύμφωνα με τον Κρίσοφερ Φίντς, συγγραφέα του The Art of Walt Disney:

Ο Ντίσνεϋ επέμενε ότι όλες οι σκηνές που περιελάμβαναν ανθρώπους θα έπρεπε πρώτα να γυριστούν με ζωντανά μοντέλα για να καθορίσουν ότι μπορούσαν να δουλέψουν, πριν η ακριβή διαδικασία της εικονογράφησης έπαιρνε την έγκριση για να ξεκινήσει. Στους σχεδιαστές δεν άρεσε αυτός ο τρόπος δουλειάς, γιατί ένιωθαν ότι τους αποσπούσε την ικανότητά τους να δημιουργούν χαρακτήρες. [...] [Οι σχεδιαστές] καταλάβαιναν την ανάγκη αυτής της προσέγγισης και εκ των υστέρων αναγνώρισαν ότι ο Ντίσνεϋ είχε χειριστεί τα πράγματα με μεγάλη λεπτότητα.[11][18]

Διανομή ρόλων Επεξεργασία

Ο πιο γνωστός ηθοποιός του καστ ήταν ο Αυστραλιανός Ροντ Τέιλορ (Τα Πουλιά, Η Μηχανή του Χρόνου), ο οποίος πριν κάνει τη συγκεκριμένη ταινία είχε εκτεταμένη εμπειρία στο ραδιόφωνο. Ήταν αυτός που χάρισε τη φωνή του στον Πόνγκο. Οι δημιουργοί των ταινιών έπαιρναν για τους ρόλους των σκυλιών επίτηδες ηθοποιούς με πιο βαθιές φωνές σε σχέση με αυτές των ιδιοκτητών τους, έτσι ώστε να έχουν περισσότερη δύναμη.[19] Ο Ντίσνεϋ ήθελε αρχικά την Λίζα Ντέιβις για το ρόλο της Κρουέλας Ντε Βιλ αλλά η ίδια πίστευε ότι δεν ήταν η κατάλληλη για τον ρόλο και ήθελε να διαβάσει για το ρόλο της Ανίτας. Ο Ντίσνεϋ, μετά που οι δυο τους διάβασαν το σενάριο ξανά, συμφώνησε μαζί της.[20]

Η Μπέτι Λου Γκέρσον, η οποία υπήρξε αφηγήτρια στην ταινία Σταχτοπούτα, πήρε το ρόλο της Κρουέλα Ντε Βιλ έπειτα από ακρόαση που πέρασε μπροστά από τον Μαρκ Ντέιβις και τον σκηνοθέτη Βόλφγκανγκ Ράιτερμαν.[21] Καθώς έψαχναν για την κατάλληλη προφορά για τον χαρακτήρα, η Γκέρσον εμφανίστηκε με μια «ψευδή θεατρική φωνή, σαν κάποιος ο οποίος είχε έρθει από τη Νέα Υόρκη αλλά δεν είχε φτάσει ακόμα στην Αγγλία».[22] Κατά τη διαδικασία ηχογράφησης, θεωρήθηκε πως μιμείται την ηθοποιό Ταλούλα Μπάνκχεντ. Ωστόσο, η Γκέρσον το αμφισβήτησε λέγοντας: «Λοιπόν, δεν την μιμήθηκα επίτηδες....Μεγάλωσα στο Μπέρμιγχαμ, ιδού, και η Ταλούλα ήταν από το Τζάσπερ, ιδού. Και οι δύο είχαμε ψευδείς Αγγλικές προφορές και επιπρόσθετα τις Νότιες προφορές μας και φυσικό ταλέντο. Έτσι, οι φωνές μας βγήκαν με αυτό τον τρόπο».[23] Με τις επιπρόσθετες ηχογραφήσεις για τη φωνή της Μις Μπέρντγουελ, η Γκέρσον τελείωσε την ηχογράφηση των χαρακτήρων της σε δεκατέσσερις μέρες.[21]

Μουσική Επεξεργασία

Αντίθετα με πολλές ταινίες κινουμένων σχεδίων της Disney, η ταινία συμπεριλαμβάνει μόνο τρία τραγούδια και μάλιστα με ένα μόνο από αυτά, το «Κρουέλα Ντε Βιλ», να παίζει μεγάλο ρόλο στην ταινία. Τα άλλα δύο είναι το «Kanine Krunchies Jingle» (τραγουδημένο από τη Λούσιλ Μπλις), και το «Dalmatian Plantation» από το οποίο ο Ρότζερ τραγουδά μόνο δύο στροφές στο κλείσιμο της ταινίας. Ο συνθέτης Μελ Λίβεν είχε γράψει στην πραγματικότητα και άλλα τραγούδια όπως το «Don't Buy a Parrot from a Sailor» το οποίο θα τραγουδούσαν ο Τζάσπερ και ο Χόρις στην έπαυλη της Ντε Βιλ και το «March of the One Hundred and One», το οποίο θα τραγουδούσαν τα σκυλιά μετά την απόδρασή τους από την Κρουέλα.[εκκρεμεί παραπομπή]

Cameo εμφανίσεις από τη «Λαίδη και τον Αλήτη» Επεξεργασία

Κατά τη σκηνή όπου όλοι οι σκύλοι του Λονδίνου μεταδίδουν το μήνυμα ότι 15 κουτάβια είχαν αρπαχθεί (γαύγισμα του λυκόφωτος), μπορούμε να δούμε την Πεγκ από τη Λαίδη και τον Αλήτη σε ένα pet store ως ένα από τα σκυλιά προς πώληση. Εμφανίζονται επίσης η Λαίδη, ο Αλήτης και ο Τζοκ, οι οποίοι λαμβάνουν το μήνυμα και το μεταδίδουν παρακάτω.

Κυκλοφορία Επεξεργασία

Η ταινία πρωτοβγήκε στις κινηματογραφικές αίθουσες στις 25 Ιανουαρίου 1961. Μετά την αρχική της διανομή, επανακυκλοφόρησε στις αίθουσες τέσσερις ακόμα φορές: τον Ιανουάριο του 1969, τον Ιούνιο του 1979, τον Δεκέμβριο του 1985 και τον Ιούλιο του 1991. Η επανακυκλοφορία του 1991 απετέλεσε την εικοστή ταινία της χρονιάς με τη μεγαλύτερη εισπραξιμότητα[5] Κέρδισε συνολικά $215,880,014 στο εγχώριο box office καθ'όλη την ιστορία της.[2]

Η ταινία κυκλοφόρησε σε κασέτα VHS στις 10 Απριλίου 1992 ως μέρος της σειράς «Τα Κλασσικά της Disney». Επανακυκλοφόρησε στις 9 Μαρτίου 1999 ως μέρος της συλλογής «Τα Αριστουργήματα της Disney». Εξαιτίας τεχνικών προβλημάτων, δεν κυκλοφόρησε ποτέ σε Laserdisc και καθυστέρησε πολλές φορές η κυκλοφορία της σε DVD, η οποία τελικά έγινε στις 19 Δεκεμβρίου 1999 ως μέρος της σειράς «Τα Περιορισμένης Έκδοσης της Disney». Μια Platinum Edition DVD δύο δίσκων κυκλοφόρησε στις 4 Μαρτίου 2008 ενώ σε Blu-ray Disc κυκλοφόρησε στο Ηνωμένο Βασίλειο στις 3 Σεπτεμβρίου 2012.[24] Μια Blu-ray Diamond Edition κυκλοφόρησε στη Βόρεια Αμερική στις 10 Φεβρουαρίου 2015.

Υποδοχή Επεξεργασία

Box Office Επεξεργασία

Η ταινία ήταν η δέκατη σε εμπορικότητα ταινία για το 1961 στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον Καναδά, εισπράττοντας 6,4 εκατομμύρια δολάρια από εγχώριες ενοικιάσεις (Η.Π.Α. και Καναδά) κατά την πρώτη χρονιά της κυκλοφορίας της.[3]

Ήταν η πιο διάσημη ταινία της χρονιάς στη Γαλλία, με αποδοχές 14,705,526.[25]

Ήταν μια από τις πιο διάσημες ταινίες της δεκαετίας για των στούντιο της Disney.[εκκρεμεί παραπομπή]

Κριτική Επεξεργασία

Η ταινία κατέχει 98% «φρέσκες ντομάτες» από κριτικούς και κοινό στη σελίδα Rotten Tomatoes. Έχει δεχτεί όμως και αρνητική κριτική. Ο Φίλιπ Μάρτιν από την εφημερίδα Arkansas Democrat-Gazette βαθμολόγησε την ταινία με μόλις 2/5 αστέρια.[26] Το 2011, ο Γκρεκ Μπέρμαν από το κανάλι MSNBC την χαρακτήρισε μαζί με την διασκευή του 1996, ως δύο από τις χειρότερες παιδικές ταινίες όλων των εποχών λέγοντας: «Η πλοκή από μόνη της είναι λίγο παλαβή. Να φτιάξεις παλτό από σκύλους; Ποιος το κάνει αυτό; Αλλά χειρότερο από το γούστο της Κρουέλας Ντε Βιλ στη μόδα είναι το γεγονός ότι τα παιδιά σας σίγουρα θα αρχίσουν να ζητάνε να έχουν τον δικό τους σκύλο Δαλματίας στα επόμενα γενέθλιά τους.»[27]

Λίστες Αμερικανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου (AFI)
  • Λίστα AFI 100 Χρόνια...100 Ταινίες - Υποψήφια[28]
  • Λίστα AFI 100 Χρόνια... 100 Ήρωες και Αντι-ήρωες (κακοί):
    • Κρουέλα Ντε Βιλ — No. 39 ως Αντι-ήρωας (κακιά)
  • Λίστα AFI 10 Τοπ 10 - Υποψήφια ταινία κινουμένων σχεδίων[29]

Συνέχειες και spin-offs Επεξεργασία

Στα χρόνια που μεσολάβησαν από την πρώτη κυκλοφορία της ταινίας, η Disney έχει πάρει διάφορες κατευθύνσεις για το πώς να προχωρήσει με την ταινία. Η πρώτη προσπάθεια ήταν μια live-action διασκευή το 1996 με τον τίτλο, Τα 101 σκυλιά της Δαλματίας. Πρωταγωνίστρια της ταινίας ήταν η Γκλεν Κλόουζ ενώ κανένα από τα σκυλιά της ταινίας δεν μιλούσε. Η επιτυχία της στις αίθουσες οδήγησε στην ταινία Τα 102 σκυλιά της Δαλματίας, συνέχεια της πρώτης, η οποία βγήκε στις κινηματογραφικές αίθουσες στις 22 Νοεμβρίου 2000.

Μετά την πρώτη live-action εκδοχή της ταινίας, κυκλοφόρησε μια σειρά κινουμένων σχεδίων με τίτλο Τα 101 σκυλιά της Δαλματίας: Η Σειρά. Ο σχεδιασμός των χαρακτήρων ήταν πιο στυλιζαρισμένος για να γίνει η εικονογράφηση πιο οικονομική αλλά και να απευθύνεται στις σύγχρονες τάσεις της εποχής. Η ταινία Τα 101 σκυλιά της Δαλματίας ΙΙ: Η περιπέτεια του Πάτσα, αποτελεί την επίσημη συνέχεια της αυθεντικής ταινίας κινουμένων σχεδίων και κυκλοφόρησε απευθείας σε βιντεοκασέτα και DVD στις 21 Ιανουαρίου 2003.[30]

Η Disney ανακοίνωσε ότι ετοιμάζει άλλη μία live-action διασκευή, η οποία όμως θα επικεντρώνεται περισσότερο στην Κρουέλα Ντε Βιλ.[31] Το ρόλο της Κρουέλας θα παίξει η Έμμα Στόουν.[32]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Magical Kingdoms». Magical Kingdoms. 25 Ιανουαρίου 1961. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2018. 
  2. 2,0 2,1 «101 Dalmatians». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2016. 
  3. 3,0 3,1 Gebert,, Michael (1996). The Encyclopedia of Movie Awards. St. Martin's Paperbacks. ISBN 0-668-05308-9
  4. King, Susan (31 Ιανουαρίου 2015). «'101 Dalmatians' was just the hit a flagging Disney needed». LA Times. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2016. 
  5. 5,0 5,1 «1991 Domestic Grosses #1–50». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2016. 
  6. «One Hundred and One Dalmatians». All Movie. 
  7. 7,0 7,1 Sincerely Yours, Walt Disney, 101 Dalmatians Platinum Edition DVD, 2008
  8. 8,0 8,1 Thomas, Bob: "Chapter 7: The Postwar Films", page 106.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 Redefining the Line: The Making of One Hundred and One Dalmatians, 101 Dalmatians, 2008 DVD
  10. «Hollywood Cartoons: American Animation in Its Golden Age». Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2016. 
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 Finch, Christopher: "Chapter 8: Interruptions and Innovations", pages 245-246.
  12. Barrier, Michael· Spicer, Bill (14 Δεκεμβρίου 2003). «An Interview with Chuck Jones"». Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2016. 
  13. Encyclopaedia of Disney Animation
  14. «101 Dalmatians Original Animation Forensically Examined». Archive.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2016. 
  15. «Animated Life: A Lifetime of tips, tricks, techniques and stories from an animation Legend». Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2016. 
  16. Amidi, Amid (17 Ιανουαρίου 2015). «Walt Peregoy, '101 Dalmatians' Color Stylist, RIP». Cartoon Brew. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2016. 
  17. «Cinderella Character History». 
  18. «"Walt's Masterworks: Cinderella». 
  19. Stephen Vagg, Rod Taylor: An Aussie in Hollywood (Bear Manor Media, 2010) p77
  20. Braun, Amy (4 Μαρτίου 2008). «UltimateDisney.com's Interview with Lisa Davis, the voice and model for 101 Dalmatians' Anita Radcliff». Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2016. 
  21. 21,0 21,1 Rhetts, Joanne (26 Δεκεμβρίου 1985). «'101 Dalmatians': A Classic On All Counts Evil-hearted Cruella The First Name In Nasty». Orlando Sentinel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-07-18. https://web.archive.org/web/20180718204900/http://articles.orlandosentinel.com/1985-12-26/lifestyle/0340880008_1_gerson-cruella-marc-davis. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2018. 
  22. Birnbaum, Jane (23 Αυγούστου 1991). «Cruella De Vil's voice». Entertainment Weekly. http://ew.com/article/1991/08/23/cruella-de-vils-voice/. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2018. 
  23. King, Susan (20 Ιουλίου 1991). «Betty Lou Gerson's Phony Accent Was a Natural for Cruella De Vil». Los Angeles Times. http://articles.latimes.com/1991-07-20/entertainment/ca-2074_1_betty-lou-gerson. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2018. 
  24. «101 Dalmatians Blu-Ray». Amazon. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2016. 
  25. Soyer, Renaud (10 Δεκεμβρίου 2011). «Box office annual France 1961 Top 30». Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2016. 
  26. «Philip Martin @ Rotten Tomatoes». 
  27. Berman, Craig (29 Αυγούστου 2011). «Someone save Bambi's mom!». Today. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2016. 
  28. «AFI's 100 Years...100 Movies Nominees (PDF)» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 26 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2016. 
  29. «AFI's 10 Top 10 Ballot (PDF)» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 26 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2016. 
  30. Cedeno, Kelvin (16 Σεπτεμβρίου 2008). «101 Dalmatians II: Patch's London Adventure - Special Edition DVD Review». DVD Dizzy. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2016. 
  31. Kit, Borys (30 Σεπτεμβρίου 2013). «Disney Preps Live-Action Cruella de Vil Film (Exclusive)». The Hollywood Reporter. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2016. 
  32. D'Alessandro, Anthony (25 Απριλίου 2016). «Disney Puts A Slew Of Dates On Hold For 'Jungle Book 2', 'Maleficent 2', 'Dumbo', 'Cruella' & More». Deadline. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία