Τεντ Γκραντ

Νοτιοαφρικάνος Μαρξιστής πολιτικός και θεωρητικός (1913-2006)

Ο Έντουαρντ Γκραντ (πραγματικό όνομα Ισαάκ Μπλανκ. Γεννημένος στις 9 Ιουλίου 1913. Απεβίωσε στις 20 Ιουλίου 2006) ήταν ένας Νοτιοαφρικάνος Τροτσκιστής που έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής του στη Βρετανία. Ήταν ιδρυτικό μέλος της τάσης του Μαχητή (Militant) και αργότερα της Σοσιαλιστικής Έκκλησης (Socialist Appeal).

Τεντ Γκραντ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Ted Grant (Αγγλικά)
Γέννηση9  Ιουλίου 1913[1]
Γκέρμιστον
Θάνατος20  Ιουλίου 2006[2][1]
Λονδίνο[3]
Αιτία θανάτουεγκεφαλικό επεισόδιο
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
πολιτικός[4]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΔιεθνής Μαρξιστική Τάση
Ιστότοπος
www.tedgrant.org

Τα πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Ο πατέρας του Γκραντ εγκαταστάθηκε στη Νότια Αφρική εγκαταλείποντας την Τσαρική Ρωσία τον 19ο αιώνα. Το αρχικό οικογενειακό του όνομα αναφέρεται ως "Μπλανκ" στη βιογραφία του, αλλά ο Guardian σε μια νεκρολογία ανέφερε ότι το πλήρες όνομα γέννησής του διατηρήθηκε άγνωστο.[5]

Οι γονείς του χώρισαν όταν ήταν νέος και ανατράφηκε από τη μητέρα του που γεννήθηκε στη Γαλλία, η οποία νοίκιαζε τα διαμερίσματά της για να συμπληρώσει το εισόδημά της. Γνώρισε τον τροτσκισμό από έναν από τους ενοικιαστές των διαμερισμάτων της μητέρας του, τον Ραλφ Λι (γεννημένος Ραφαήλ Λεβί),[6] ο οποίος έκανε πολιτικές συζητήσεις με τον Ισαάκ και του έδινε αντίτυπα της The Militant, της τροτσκιστικής εφημερίδας της Κομμουνιστικής Ένωσης της Αμερικής. Το 1934, βοήθησε τον Λι να ιδρύσει τη Μπολσεβίκικη-Λενινιστική Ένωση της Νότιας Αφρικής, μια μικρή τροτσκιστική ομάδα που σύντομα συγχωνεύτηκε με άλλες τάσεις σχηματίζοντας το Κόμμα Εργατών της Νότιας Αφρικής. Αργότερα μέσα στο έτος, οι Γκραντ, Λι και Μαξ Μπας αποφάσισαν να μετακομίσουν στο Λονδίνο όπου πίστευαν πως υπήρχαν καλύτερες προοπτικές για το κίνημα.

Στο ταξίδι άλλαξε το όνομά του σε Έντουαρντ Γκραντ - αλλά πάντα ήταν γνωστός ως Τεντ - και έκανε στάση κατά τη διάρκεια του ταξιδιού στη Γαλλία για να συναντήσει τον γιο του Τρότσκι, Λεβ Σεντώφ. Μόλις έφτασε στη Βρετανία, εντάχθηκε στη Μαρξιστική Ομάδα, η οποία τότε εργαζόταν στο Ανεξάρτητο Εργατικό Κόμμα και πήρε μέρος στη Μάχη της Κέιμπλ Στριτ ενάντια στους φασίστες. Αλλά όταν ο Τρότσκι πρότεινε ότι η ομάδα θα έπρεπε να στραφεί στο Εργατικό Κόμμα και η ηγεσία της διαφωνούσε, ο Γκραντ συμμετείχε σε μια μικρή ομάδα που διασπάστηκε για να σχηματίσει την Μπολσεβίκικη-Λενινιστική Ομάδα, η οποία σύντομα έγινε γνωστή ως Ομάδα Μαχητής (Militant). Η ομάδα μεγάλωσε, αλλά το 1937, μια διαφωνία σχετικά με την αντιμετώπιση του Ραλφ Λι από την ηγεσία οδήγησε στη διάσπαση πολλών μελών, συμπεριλαμβανομένου του Γκραντ.

Πολιτικές δραστηριότητες Επεξεργασία

Τα πρώην μέλη της Ομάδας Μαχητής (Militant) δημιούργησαν την Εργατική Διεθνή Ένωση και ο Γκραντ επρόκειτο να γίνει ο κύριος θεωρητικός της μετά την επιστροφή του Λι στη Νότια Αφρική και σε συνεργασία με τον Τζοκ Χάστον. Η ομάδα μεγάλωσε και το 1941 έγινε συντάκτης της εφημερίδας της. Συνέχισε το ρόλο του στο ενοποιημένο Επαναστατικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΕΚΚ). Το 1945, ο Τεντ Γκραντ, μαζί με τον Τζοκ Χάστον και άλλους, υποστήριξαν ότι θα υπάρξει μια νέα αλλά περιορισμένη περίοδος οικονομικής επέκτασης τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 στη Δύση. Αυτό ερχόταν σε αντίθεση με τις προοπτικές του αμερικανικού Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος με επικεφαλής τον Τζέιμς Κάνον το 1945.[7]

Μετά τη διάλυση του ΕΚΚ, ο Γκραντ μπήκε απρόθυμα στην ομάδα του Τζέρι Χίλι, αλλά σύντομα διαγράφηκε. Δημιούργησε μια νέα, μικρή τάση στο Εργατικό Κόμμα, η οποία, κατά τη διάρκεια του 1952 και του 1953, ονομαζόταν Διεθνής Σοσιαλιστική Ομάδα από το τριμηνιαίο περιοδικό της, ο Διεθνής Σοσιαλιστής.[8] Αργότερα ονομάστηκε Επαναστατική Σοσιαλιστική Ένωση, αναγνωρίστηκε ως το επίσημο βρετανικό τμήμα της Τέταρτης Διεθνούς μεταξύ του 1957 και του 1965. Το 1964 ίδρυσε την εφημερίδα Μαχητής (Militant).

Η ομάδα στην αρχή αναπτυσσόταν πολύ αργά, αλλά το 1983 είχε γίνει μια σημαντική δύναμη στη βρετανική πολιτική σκηνή, γνωστή ως Militant, ή η τάση του Militant. Καθ' όλη τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Γκραντ και οι σύντροφοί του αρνούνταν επισήμως στους αξιωματούχους του Εργατικού Κόμματος ότι το Militant ήταν οργανωμένο με τρόπο που ήταν αντίθετος με το καταστατικό του Εργατικού Κόμματος, επιμένοντας ότι ήταν απλώς μια ομάδα υποστηρικτών της εφημερίδας Militant. Στο πλαίσιο της μετατόπισης του Εργατικού Κόμματος προς τα αριστερά τη δεκαετία του 1970, στην οποία οι περιφερειακές Γενικές Επιτροπές Διαχείρισης του Εργατικού Κόμματος (ΓΕΔ) ήταν σε μεγάλο βαθμό κατά των διαγραφών, υπήρξαν μόνο μερικές μεμονωμένες προσπάθειες για ανάληψη πρωτοβουλιών εναντίον του Militant, ενώ η υποστήριξή του στο κόμμα, όπως αποδεικνυόταν από τον αριθμό των αντιπροσώπων στο εθνικό Συνέδριο του κόμματος που υποστήριζαν τις προτάσεις του Militant, αυξανόταν.

Το Εργατικό Κόμμα επιτίθεται στο Militant Επεξεργασία

Η αριστερά είχε χάσει την πλειοψηφία της στην Εθνική Εκτελεστική Επιτροπή του Εργατικού Κόμματος το 1982, και τα πέντε μέλη της Συντακτικής Επιτροπής της εφημερίδας Militant, ο Γκραντ, η Κλερ Ντόιλ, ο Πίτερ Ταφ, ο Λιν Γουάλς και ο Κέιθ Ντίκινσον, διαγράφηκαν από το κόμμα στις 22 Φεβρουαρίου 1983, όταν ο Μάικλ Φουτ ήταν ακόμα ηγέτης του κόμματος.

Στη συνέχεια, η απόφαση επικυρώθηκε από την κανονική συνδιάσκεψη του κόμματος, όπου η ενιαία ψήφος των συνδικάτων (που χρησιμοποιείται συχνά κατά τη διακριτική ευχέρεια των γενικών γραμματέων των συνδικάτων) άλλαξε υπέρ των διαγραφών, ενώ το 80% των αντιπροσώπων από τις περιφερειακές και τοπικές οργανώσεις του Εργατικού Κόμματος ήταν κατά των διαγραφών, όπως και ένας σημαντικός αριθμός αντιπροσώπων των συνδικαλιστικών οργανώσεων.[9] Ωστόσο αυτό το μέτρο δεν εμπόδισε την ανάπτυξη του Militant.

Το 1986, το Εργατικό Κόμμα αναθεώρησε διεξοδικά το καταστατικό του, ταυτόχρονα με τη διαγραφή των κορυφαίων στελεχών του Militant στο Μέρσισάιντ, με σκοπό να καταστεί δυνατή η συστηματική απομάκρυνση μελών εισοδιστικών ομάδων όπως το Militant. Στην αρχή μόνο μια χούφτα στελεχών του Militant διαγράφηκαν. Το 1987 τρία μέλη του Militant που είχαν εκλεγεί στο κοινοβούλιο με το Εργατικό Κόμμα παρέμειναν στην κοινοβουλευτική ομάδα του Εργατικού κόμματος στη Βουλή των Κοινοτήτων.

Οι διαγραφές από το Εργατικό Κόμμα αργότερα επανήλθαν, οι οποίες σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ίδιου του Militant ανέρχονταν σε 219 μέλη τον Αύγουστο του 1991,[10] δημιουργώντας μια δυναμική εντός της οργάνωσης που οδήγησε πολλούς να αμφισβητήσουν τη χρησιμότητα της εισοδιστικής τακτικής.

Διαγραφή από το Militant Επεξεργασία

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, το Militant δραστηριοποιήθηκε στο κίνημα κατά του κεφαλικού φόρου που πάλευε ενάντια στη Χρέωση των Κοινοτήτων της κυβέρνησης της Θάτσερ (γνωστή ως κεφαλικός φόρος). Εν τω μεταξύ, υπήρχε μια αναπτυσσόμενη φράξια που θεωρούσε ότι η συνεχιζόμενη υποστήριξη προς το Εργατικό Κόμμα θα εμπόδιζε την ανάπτυξη της τάσης. Ο Γκραντ ανησυχούσε ότι η οργάνωσή του απομακρυνόταν από την ερμηνεία των θεωριών του Τρότσκι και είχε απορροφηθεί από τον "ακτιβισμό". Είχε υποστηρίξει ότι οι βουλευτές του Militant έπρεπε να πληρώσουν τον κεφαλικό φόρο για να προστατεύσουν την ομάδα.[11] Έγινε μια συζήτηση μέσα στο Militant, όπου ο Πίτερ Ταφ και οι υποστηρικτές του τοποθετήθηκαν υπέρ της εγκατάλειψης της εισοδιστικής τακτικής, και αντ' αυτού άρχισαν να κατεβάζουν υποψηφίους βουλευτές ενάντια στο Εργατικό Κόμμα στις επαναληπτικές εκλογές του Λίβερπουλ στο Γουάλτον το 1991 και στη συνέχεια στις γενικές εκλογές του 1992 στο Λίβερπουλ και τη Σκωτία.

Ο Τεντ Γκραντ αντιτάχθηκε σε αυτές τις εξελίξεις, και μετά από μακρά εσωτερική συζήτηση και την έκτακτη εθνική Συνδιάσκεψη που επιβεβαίωσε την απόφαση να αποχωρήσει το Militant από το Εργατικό Κόμμα, ο Γκραντ διαγράφηκε από το Militant μαζί με τον Άλαν Γουντς το 1992.[12]

Μετά τη διαγραφή τους ίδρυσαν μια νέα ομάδα στο Εργατικό Κόμμα, γνωστή με το όνομα της έκδοσής της, τη Σοσιαλιστική Έκκληση (Socialist Appeal). Η διάσπαση οδήγησε επίσης τον Γκραντ και τους υποστηρικτές του έξω από την Επιτροπή για μια Εργατική Διεθνή (ΕΕΔ), αλλά αυτός και ο Γουντς κατάφεραν να ιδρύσουν την Επιτροπή για μια Μαρξιστική Διεθνή (τώρα ονομάζεται Διεθνής Μαρξιστική Τάση) με διεθνείς υποστηρικτές. Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μετά τη διάσπαση στη συγγραφή βιβλίων και άρθρων μέχρι τη στιγμή που υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο τον Σεπτέμβριο του 2003 στην ηλικία των 90 ετών, ενώ έδινε ομιλία. Ο Τεντ Γκραντ πέθανε στις 20 Ιουλίου 2006, σε ηλικία 93 ετών.

Ο εγγονός του Τρότσκι Βσιέβολοντ Πλατόνοβιτς Βολκώφ δήλωσε το 1997 ότι "η βαθιά γνώση της μαρξιστικής θεωρίας από τον Γκραντ, και ιδιαίτερα της σκέψης και των έργων του Λέον Τρότσκι, κάνει άλμα από τη γραπτή σελίδα. Μια τέτοια γνώση είναι ο καρπός μιας μακράς ζωής που αφιερώθηκε στη σχολαστική μελέτη του Μαρξισμού τόσο στη θεωρία όσο και στην καθημερινή πρακτική."

Θέσεις Επεξεργασία

Βασικές ιδέες Επεξεργασία

Ο Τεντ Γκραντ περιέγραφε τον εαυτό του ως μαρξιστή, λενινιστή και τροτσκιστή. Στις ιδέες του, μπορεί κανείς να αναγνωρίσει μια μεγάλη έμφαση στα ακόλουθα ζητήματα:

  • Τα λεγόμενα «σοσιαλιστικά» κράτη που γεννήθηκαν μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ορίζονται από τον Γκραντ ως «παραμορφωμένα εργατικά κράτη», δηλαδή «προλεταριακά βοναπαρτιστικά» καθεστώτα. Έτσι απορρίπτει την ύπαρξη μιας ποιοτικής διαφοράς μεταξύ της ΕΣΣΔ του Στάλιν και αυτών των χωρών. Συγκεκριμένα, ο Γκραντ προσπάθησε να κάνει την ανάλυση αυτών των κρατών πιάνοντας το νήμα από τη θεωρία του Τρότσκι για τη Σοβιετική Ένωση που τη χαρακτήριζε ως ένα εκφυλισμένο εργατικό κράτος.[13] Ο Γκραντ προέβλεπε την πιθανότητα, στην παγκόσμια κατάσταση του 1945-1991, να δημιουργηθούν νέα γραφειοκρατικά «εργατικά κράτη» σε καθυστερημένες χώρες, επίσης στη βάση αριστερών στρατιωτικών πραξικοπημάτων και αγροτικών αντάρτικων πολέμων. Σύμφωνα με τον Γκραντ, οι παραλλαγές μεταξύ τέτοιων καθεστώτων έχουν μικρή σημασία και οι συγκρούσεις ανάμεσα στις ηγεσίες τους είναι απλώς καθοριστικές για την υποστήριξη των συμφερόντων των αντικρουόμενων γραφειοκρατιών. Σε αντίθεση με τις περισσότερες τροτσκιστικές ομάδες, ο Τεντ Γκραντ πίστευε ότι επίσης η Βιρμανία και η Συρία, αν και οι ηγέτες τους δεν έκαναν κομμουνιστικές ομιλίες, έπρεπε να συμπεριληφθούν στην ίδια κατηγορία από τη στιγμή που διέθεταν σχεδιασμένες οικονομίες. Για όλες αυτές τις χώρες, υποστήριξε ένα κλασικό αίτημα του Τρότσκι: Μια «πολιτική επανάσταση» των εργατών που αποσκοπούσε στην αποκατάσταση ή την εδραίωση της «εργατικής δημοκρατίας» διατηρώντας παράλληλα τον οικονομικό σχεδιασμό, όπως απαιτούσε η εργατική πτέρυγα της Ουγγρικής Επανάστασης του 1956.
  • Τονίστηκε έντονα η σημασία της τακτικής του «ενιαίου μετώπου» που επεξεργάστηκε η Τρίτη Διεθνής τη δεκαετία του 1920 και μιας ανανεωμένης εκδοχής της εισοδιστικής τακτικής, την οποία ο Τρότσκι συμβούλεψε ορισμένους από τους οπαδούς του να υιοθετήσουν τη δεκαετία του 1930. Σύμφωνα με τον Γκραντ, οι τροτσκιστικές ομάδες που εντάχθηκαν σε μεγάλα αριστερά κόμματα και τα πιο σημαντικά συνδικάτα ήταν μια πρακτική εφαρμογή του ενιαίου μετώπου σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες που έπρεπε να αντιμετωπίσουν οι τροτσκιστές μετά το 1945, όταν η Τέταρτη Διεθνής βρέθηκε πολύ μακριά από το να αποτελεί μια σημαία που να συσπειρώνει τους περισσότερους εργαζόμενους και την αριστερή νεολαία. Συγκεκριμένα, από τα τέλη της δεκαετίας του 1950, ο Τεντ Γκραντ ανέπτυξε μια πρωτότυπη έννοια εισοδισμού (την οποία χαρακτήρισε ως διαφορετική αντίληψη από τον κλασικό εισοδισμό και επίσης μια αντιπαραθετική αντίληψη στον «βαθύ εισοδισμό» ή τον «εισοδισμό sui generis» του Μισέλ Πάμπλο): Οι επαναστάτες θα πρέπει να δουλεύουν «μέσα, έξω και γύρω από τις μαζικές οργανώσεις» επειδή «οι εργαζόμενοι αρχίζουν να κινούνται μέσα από τις δικές τους παραδοσιακές μαζικές οργανώσεις» και επομένως «έξω από το εργατικό κίνημα, δεν υπάρχει τίποτα». Αυτή η στάση είχε ως αποτέλεσμα οι Γκραντικές ομάδες σε παγκόσμια κλίμακα να εγκαταλείψουν την Τέταρτη Διεθνή μετά το 1965, αφού ο Γκραντ θεωρούσε ότι οι άλλοι τεταρτοδιεθνιστές έχουν εκφυλιστεί σε σέχτες υπό την επίδραση των ιδεών της μικροαστικής τάξης (ανταρτοπόλεμος, αριστερός εθνικισμός, φοιτητοκεντρισμός, τριτοκοσμισμός, φεμινισμός, κ.λπ.).

Αντίδραση στη διχοτόμηση της Ινδίας Επεξεργασία

Ο Τεντ Γκραντ επέκρινε έντονα τη διχοτόμηση της Ινδίας, γράφοντας στον πρόλογο του βιβλίου του συντρόφου του μαρξιστή Λαλ Χαν «Κρίση στην Ινδική Υπο-ήπειρο, Διχοτόμηση: Μπορεί να αναιρεθεί;»:

Πρέπει να καταλάβουμε ότι η διχοτόμηση της υπο-ηπείρου σε Πακιστάν και Ινδία ήταν έγκλημα που διαπράχθηκε από τον βρετανικό ιμπεριαλισμό. Αρχικά, ο βρετανικός ιμπεριαλισμός προσπάθησε να διατηρήσει τον έλεγχο ολόκληρης της υπο-ηπείρου, αλλά κατά τη διάρκεια του 1946-1947, μια επαναστατική κατάσταση ξέσπασε σε ολόκληρη την ινδική υπο-ήπειρο. Ο βρετανικός ιμπεριαλισμός συνειδητοποίησε ότι δεν μπορούσε πλέον να συγκρατήσει την κατάσταση. Τα στρατεύματά του ήταν κυρίως Ινδοί, και δεν μπορούσαν να βασιστούν σε αυτά για να κάνουν το βρώμικο έργο για τους ιμπεριαλιστές. Σε αυτές τις συνθήκες οι ιμπεριαλιστές κινήθηκαν στην ιδέα της διχοτόμησης. Καθώς δεν μπορούσαν πλέον να ελέγξουν την κατάσταση, αποφάσισαν ότι ήταν προτιμότερο να οδηγήσουν σε διχόνοια τους Μουσουλμάνους και τους Ινδουιστές, υποστηρίζοντας τους πρώτους εναντίον των τελευταίων και ανάποδα. Με αυτήν τη μέθοδο, σχεδίασαν να χωρίσουν τη υπο-ήπειρο για να διευκολύνουν τον έλεγχο από έξω όταν θα αναγκάζονταν να εγκαταλείψουν τη στρατιωτική τους παρουσία. Το έκαναν αυτό χωρίς καμία ανησυχία για την τρομερή αιματοχυσία που θα εξαπολυόταν. — Τεντ Γκραντ[14]

Έργα Επεξεργασία

  • Τα άπαντα έργα του Τεντ Γκραντ βρίσκονται στο στάδιο της δημοσίευσής τους από τα Wellred Books. Μέχρι στιγμής, οι δύο πρώτοι τόμοι έχουν κυκλοφορήσει, καλύπτοντας τις περιόδους 1938–1942[15][16] και 1943–1945.[17]
  • Τα διαλεκτά έργα του Τεντ Γκραντ έχουν εκδοθεί από Marxist Books (ΗΠΑ). Κυκλοφορούν σε δύο τόμους.[18][19]
  • Συλλογή έργων του Τεντ Γκραντ μέχρι το 1989 από τα Fortress Books. Grant, T. (1989). The Unbroken Thread. London: Fortress Books.
  • Τεντ Γκραντ & Άλαν Γουντς (1969). Λένιν και Τρότσκι: Τι πραγματικά υποστήριζαν. Αθήνα: Μαρξιστική Φωνή. Δεύτερη ελληνική έκδοση (2019).[20]
  • Τεντ Γκραντ & Άλαν Γουντς (1993). Οι Μαρξιστές και οι Μαζικές Οργανώσεις. Αθήνα: Μαρξιστική Φωνή. Ελληνική έκδοση (2015).
  • Τεντ Γκραντ & Άλαν Γουντς (1995). Η διαλεκτική σε αντεπίθεση. Αθήνα: Καμπύλη. Ελληνική έκδοση (1997).
  • Ted Grant (1997). Russia: From Revolution to Counter-Revolution. London: Wellred Books. 2nd edition (2017).[21]
  • Crisis in Russia, the free market failure (1998) (Τεντ Γκραντ & Άλαν Γουντς).[22]
  • Marxism and the National Question (2000) (Τεντ Γκραντ & Άλαν Γουντς).[23]
  • Ted Grant (2002). History of British Trotskyism. London: Wellred Books.[24]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 2  Μαΐου 2014.
  2. www.marxist.com/ted-grant-obituary.htm.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 132802961. Ανακτήθηκε στις 14  Αυγούστου 2015.
  4. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  5. Wade, Bob (26 Ιουλίου 2006). «Obituary: Ted Grant». the Guardian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  6. Woods, Alan. «[Book] Ted Grant - The permanent revolutionary». In Defence of Marxism (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  7. Bornstein, Sam· Richardson, Al (1986). The War and the International: A History of the Trotskyist Movement in Britain, 1937-1949. Socialist Platform. ISBN 978-0-9508423-3-2. 
  8. Woods, Alan. «[Book] Ted Grant - The permanent revolutionary». In Defence of Marxism (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  9. «The Rise of Militant». www.socialistparty.org.uk. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  10. McSmith, Andy (1997). Faces of Labour: The Inside Story. Verso. ISBN 978-1-85984-093-1. 
  11. McSmith, Andy (1997). Faces of Labour: The Inside Story. Verso. ISBN 978-1-85984-093-1. 
  12. «Ted Grant | Times Online Obituary». web.archive.org. 30 Αυγούστου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2008. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  13. Meikle, Scott (1982-01-01). «Has marxism a future?». Critique 13 (1): 103–121. doi:10.1080/03017608208413276. ISSN 0301-7605. https://doi.org/10.1080/03017608208413276. 
  14. Khan, Lal (2005). Crisis in the Indian Subcontinent, Partition: Can it be Undone?. Lahore: The Struggle Publications. σελ. 12. 
  15. «Ted Grant Writings Volume One by Ted Grant». wellredbooks.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  16. Sewell, Rob. «Introduction to Volume One of Ted Grant's Writings 1938-42». In Defence of Marxism (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  17. «Ted Grant Writings Volume Two by Ted Grant». wellredbooks.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  18. «Ted Grant Selected Works Vol. 1». WR Books. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  19. «Ted Grant Selected Works Vol. 2: The Work of Marxists in the Mass Organizations». WR Books. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  20. ««Λένιν και Τρότσκι: Τι πραγματικά υποστήριζαν» (Τεντ Γκραντ-Άλαν Γουντς): ιστορική αλήθεια vs σταλινικά ψευδή». «Επανάσταση». 27 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  21. «Russia: From Revolution to Counter-Revolution by Ted Grant». wellredbooks.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  22. Woods, Ted Grant and Alan. «Crisis in Russia. Free Market Failure». In Defence of Marxism (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2021. 
  23. Grant, Alan Woods and Ted. «Marxism and the National Question». In Defence of Marxism (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2021. 
  24. «History of British Trotskyism by Ted Grant». wellredbooks.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2020.