Τζιάν Μαρία Βολοντέ

Ιταλός ηθοποιός

Ο Τζιάν Μαρία Βολοντέ (ιταλικά: Gian Maria Volonte‎‎), (Μιλάνο, 9 Απριλίου 1933 - Φλώρινα, 6 Δεκεμβρίου 1994) ήταν Ιταλός ηθοποιός. Είναι ίσως ο πιο διάσημος ηθοποιός εκτός Ιταλίας κυρίως για τους ρόλους του στα σπαγκέτι γουέστερν του Σέρτζιο Λεόνε, του «Ραμόν Ρόχος» στην ταινία Για μια χούφτα δολάρια και του «Ελ Ίντίο» στην ταινία Μονομαχία στο Ελ Πάσο.

Τζιάν Μαρία Βολοντέ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Gian Maria Volonté (Ιταλικά)
Γέννηση9 Απριλίου 1933 (1933-04-09)
Μιλάνο, Ιταλία
Θάνατος6 Δεκεμβρίου 1994 (61 ετών)
Φλώρινα, Ελλάδα
Αιτία θανάτουέμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
ΚατοικίαΒελλέτρι
Χώρα πολιτογράφησηςΙταλία (1946–1994)
Βασίλειο της Ιταλίας (1933–1946)
ΣπουδέςΕθνική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης Silvio D'Amico
Ιδιότηταηθοποιός ταινίων
ΣύντροφοςAngelica Ippolito
Αρμένια Μπαλντούτσι
Είδος τέχνηςΓουέστερν και πολιτική ταινία
ΒραβεύσειςΑργυρή Άρκτος καλύτερου άνδρα ηθοποιού (1987), Leopard of Honour (1990), Βραβείο Καλύτερου Ηθοποιού στο Φεστιβάλ των Καννών (1983), Νταβίντ ντι Ντονατέλο Α' Ανδρικού Ρόλου, Giffoni Film Festival (1991), Ιταλικές Χρυσές Σφαίρες (1968, 1970, 1973, 1987 και 1990), Nastro d'Argento for Best Actor, Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Ταορμίνα (1977), Golden Lion for Lifetime Achievement (1991) και European Film Academy Special Jury Award (1990)[1]
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Ο Βολοντέ γεννήθηκε στο Μιλάνο αλλά μεγάλωσε στο Τορίνο. Ο πατέρας του Μάριο ήταν αξιωματούχος του στρατού (περίοδος Μουσολίνι) από το Σαρόνο (επαρχία του Βαρέζε), που το 1944 ήταν διοικητής της Μαύρης Εκατονταρχίας του Τσιβάσο, κοντά στο Τορίνο. Η μητέρα του, Καρολίνα Μπιάνκι ανήκε σε εύπορη βιομηχανική οικογένεια του Μιλάνου. Ο νεώτερος αδερφός του,Κλαούντιο, ήταν επίσης ηθοποιός.Πήγε στη Ρώμη με το τρένο για να ξεκινήσει την καριέρα του σπουδάζοντας στην Εθνική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης Σιλβίο Ντ' Αμίκο, από την οποία έφυγε το 1957. Έκανε μια σύντομη καριέρα στην τηλεόραση παίζοντας έργα των Ουίλλιαμ Σαίξπηρ και Κάρλο Γκολντόνι, προτού ξεκινήσει την κινηματογραφική του καριέρα.

Καριέρα και Διακρίσεις

Επεξεργασία
 
Υπεράνω πάσης υποψίας (1970) του Έλιο Πέτρι
 
Υπόθεση Ματέι (1972) του Φραντσέσκο Ρόσι

Το κινηματογραφικό ντεμπούτο του Βολοντέ έγινε με την ταινία Υπό δέκα σημαίες (1960), σκηνοθετημένο από τον Ντούλιο Κολέτι. Μετά από 4 χρόνια θα παίξει τον «Ραμόν Ρόχος» στο Για μια χούφτα δολάρια (1964) και τον «Ελ Ιντίο» στο Μονομαχία στο Ελ Πάσο (1965). Και τους δύο ρόλους του το έκανε για οικονομικούς λόγους και δεν τους θεωρούσε σημαντικούς. Και οι δύο ταινίες σκηνοθετήθηκαν απο τον τότε άγνωστο Σέρτζιο Λεόνε. Η επιτυχία αυτών των δύο γουέστερν έδωσε στον Βολοντέ μεγάλη αναγνωρισημοτήτα σε διεθνές επίπεδο και απεκτήσε μεγάλη φήμη. Υποδύθηκε τον «Κάρλο Λέβι» στην ταινία Ο Χριστός σταμάτησε στο Έμπολι (1979) σε μια αυτοβιογραφική ιστορία. Επίσης έπαιξε σε κωμικούς ρόλους όπως Οι γενναίοι του Μπρανκαλεόνε (1966).

Το 1968 κέρδισε το πρώτο του βραβείο ως καλύτερος ηθοποιός στην ταινία Για κάθε δικό μου, σκηνοθετημένη απο τον Έλιο Πέτρι. Επίσης κέρδισε άλλες δύο φορές αυτό το βραβείο με τον ίδιο σκηνοθέτη. Η δεύτερη φορά ήταν για τον ρόλο του ως «αστυνομικός διευθυντής» στην ταινία Υπεράνω πάσης υποψίας (1971) που κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, και η τρίτη φορά ήταν για την ταινία Η άβυσσος, (1989). Στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών το 1983 κέρδισε το βραβείο καλύτερου ηθοποιού για την ερμηνεία του στην ταινία Ο θανάτος του Μάριο Ρίτσι. Στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου 4 χρόνια αργότερα θα κερδίσει την Αργυρή Αρκτό για την ταινία Υπόθεση Μόρο. Το 1991 στο Φεστιβάλ της Βενετίας θα του απονεμηθεί ο Χρυσός Λέοντας για το σύνολο της καριέρας του στον κινηματογράφο.

Ο Βολοντέ σε μια συνέντευξη του είχε δηλώσει:

«Για μένα υπάρχει η ανάγκη να κατανοήσω τον κινηματογράφο ως μέσο μαζικής επικοινωνίας, καθώς και το θέατρο και την τηλεόραση. Το να είσαι ηθοποιός είναι θέμα επιλογής: είτε μπορείς να εκφράσεις τις συντηρητικές δομές της κοινωνίας και να συμβιβαστείς με το να είσαι ρομπότ στα χέρια της εξουσίας, είτε μπορείς να προσπαθήσεις να δημιουργήσεις μια επαναστατική σχέση μεταξύ τέχνης και ζωής».[2]

Πολιτική δραστηριότητα

Επεξεργασία

Ο Βολόντε ήταν μέλος του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος μέχρι το 1977. Στις 16 Ιουνίου 1975 εξελέγη περιφερειακός σύμβουλος του Λάτσιο, με είκοσι έξι χιλιάδες ψήφους, αλλά μόλις έξι μήνες αργότερα αποφάσισε να παραιτηθεί. Ο ίδιος είχε δηλώσει: «...Κατάλαβα ότι υπήρχε μια άβυσσος ανάμεσα στην ανάγκη μου για κομμουνισμό και στην πολιτική καριέρα που μου πρόσφεραν. Ήθελαν να με κάνουν λειτουργό, πολιτικό ζώο εμπλεκόμενο στην κομματική πολιτική: χρειαζόμουν έρευνα, κριτική, δημοκρατία. Κατάλαβα ότι έχανα την ταυτότητά μου και επέλεξα μια σχέση με τον εαυτό μου».[3]

Το 1981, βοήθησε τον φίλο του Ορέστε Σκαλτσόνε, μέλος της Autonomia Operaia, να ξεφύγει από το ένταλμα σύλληψης που είχε εκδοθεί εναντίον του σε σχέση με τη λεγόμενη Δίκη της 7ης Απριλίου, συνοδεύοντάς τον παράνομα στο σκάφος του στην Κορσική και από εκεί, αφού σταμάτησε στην Δανία, ο Σκαλτσόνε κατέφυγε στη Γαλλία.[4]

Ο Βολόντε προτάθηκε στη συνέχεια από το Δημοκρατικό Κόμμα της Αριστεράς στις πολιτικές εκλογές του 1992 στην εκλογική περιφέρεια Ρώμης-Βιτέρμπο-Λατίνα-Φροζινόνε , με αποτέλεσμα να έρθει δεύτερος επιλαχών.[5].

Προσωπική ζωή

Επεξεργασία

Ο Τζιάν Μαρία Βολοντέ ήταν γνωστός για τις ακροαριστερές αποψεις του. Από την σχέση του με την ιταλίδα ηθοποιό Κάρλα Γκραβίνα απέκτησε μια κόρη στις αρχές του 1960, την Τζοβάννα. Από το 1977 και μέχρι τον θάνατο του συζούσε με την ηθοποιό Αντζέλικα Ίπολιτο. Κατά την διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας Το βλέμμα του Οδυσσέα στην Φλώρινα έπαθε καρδιακή προσβολή.[6] Μετά από την επιθυμία του ίδιου έταφη στο μικρό νησάκι της Σαρδηνίας Λα Μανταλένα.

Ενδεικτική Φιλμογραφία

Επεξεργασία
Κινηματογραφικές ταινίες
Έτος Τίτλος Ρόλος Σημειώσεις Παρ.
Ελληνικός Πρωτότυπος
1964 Για μια χούφτα δολάρια Per un pugno di dollari Ραμόν Ρόχος Υποψηφιότητα - Βραβείο Νάστρο ντ' Αρτζέντο Β' Ανδρικός Ρόλος
Ένας υπέροχος κερατάς Il magnifico cornuto Σύμβουλος
1965 Μονομαχία στο Ελ Πάσο Per qualche dollaro in più Ελ Ίντιο
1966 Οι γενναίοι του Μπρανκαλεόνε L'armata Brancaleone Τεοφιλάτο Ντέι Λεόντσι
1970 Ο κόκκινος κύκλος Le cercle rouge Βοζέλ
Υπεράνω πάσης υποψίας Indagine su un cittadino al di sopra di ogni sospetto Ντοτόρε Νικητής - Βραβείο Νάστρο ντ' Αρτζέντο Α' Ανδρικός Ρόλος
1971 Η εργατική τάξη πάει στον παράδεισο 'La classe operaia va in paradiso Λουλού Μάσα Υποψηφιότητα - Βραβείο Νάστρο ντ' Αρτζέντο Α' Ανδρικός Ρόλος
Σάκκο και Βαντσέτι Sacco e Vanzetti Μπαρτολομέο Βαντσέτι
1972 Βιασμός στην πρώτη σελίδα Sbatti il mostro in prima pagina Μπιζάντι
1973 Λάκι Λουτσιάνο Lucky Luciano Λάκι Λουτσιάνο
Υπόθεση Ματέι Il caso Mattei Ενρίκο Ματέι
1974 Τζορντάνο Μπρούνο Giordano Bruno Τζορντάνο Μπρούνο Υποψηφιότητα - Βραβείο Νάστρο ντ' Αρτζέντο Α' Ανδρικός Ρόλος [7]
1978 Ο Χριστός σταμάτησε στο Έμπολι Cristo si è fermato a Eboli Κάρλο Λέβι
1983 Ο Θάνατος του Μάριο Ρίτσι La mort de Mario Ricci Νικητής - Βραβείο Α' Ανδρικός Ρόλος στο Φεστιβάλ των Καννών [8]
1986 Υπόθεση Μόρο Il caso Moro Άλντο Μόρο Νικητής - Βραβείο Αργυρή Άρκτος του Φεστιβάλ του Βερολίνου. [9]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-1990.83.0.html. Ανακτήθηκε στις 7  Δεκεμβρίου 2019.
  2. «gian-maria-volonte» (στα Αγγλικά). mubi.com. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2023. 
  3. Lauretta Colonnelli (13 Αυγούστου 1983). «Bella carriera, è stata tutta una fuga». L'Europeo. 
  4. «Scalzone: "Mi fece scappare dall'Italia"». la Repubblica. 7 Δεκεμβρίου 1994. Αρχειοθετήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2020. Error: Αν ορίσετε |archivedate=, πρέπει επίσης να ορίσετε |archiveurl=. https://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/1994/12/07/scalzone-mi-fece-scappare-dall-italia.html. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2020. 
  5. «Camera 05/04/1992 Area ITALIA Circoscrizione ROMA-VITERBO-LATINA-FROSINONE - PD». Archivio storico del Ministero degli Interni. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2020.  Unknown parameter |urlarchive= ignored (βοήθεια)
  6. «Τα τελευταία πλάνα του Βολοντέ». enet.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-09-30. https://web.archive.org/web/20200930140737/http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=220340. Ανακτήθηκε στις 2020-09-30. 
  7. «GIORDANO BRUNO» (στα Αγγλικά). mubi.com. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2023. 
  8. «Gian Maria Volonte, Award for Best Actor – La Mort de Mario Ricci » (στα Αγγλικά). festival-cannes.com. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2023. 
  9. «THE MORO AFFAIR» (στα Αγγλικά). mubi.com. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2023. 

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία