Ο Τζόνας Έντουαρντ Σολκ (αγγλικά: Jonas Edward Salk, 28 Οκτωβρίου 191423 Ιουνίου 1995) ήταν Αμερικανός ιατρικός ερευνητής και ιολόγος, παγκοσμίως γνωστός για την ανακάλυψη και ανάπτυξη του πρώτου ασφαλούς και αποτελεσματικού εμβολίου κατά της πολιομυελίτιδας. Γεννήθηκε στην πόλη της Νέας Υόρκης από γονείς που προέρχονταν από οικογένειες Ασκενάζι Εβραιορώσων μεταναστών. Παρόλο που οι ίδιοι δεν είχαν ευρεία μόρφωση, ήταν αποφασισμένοι να δουν τα παιδιά τους να τα καταφέρνουν. Ενώ φοιτούσε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, ο Σολκ ξεχώριζε ανάμεσα στους συμφοιτητές του όχι μόνο για τις ακαδημαϊκές του ικανότητες, αλλά και επειδή επέλεξε την επαγγεματική οδό της έρευνας κι όχι της εφαρμοσμένης ιατρικής.

Τζόνας Σολκ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jonas Salk (Αγγλικά)
Γέννηση28  Οκτωβρίου 1914[1][2][3]
Νέα Υόρκη[4]
Θάνατος23  Ιουνίου 1995[1][2][3]
Λα Χόγια
Αιτία θανάτουκαρδιακή ανεπάρκεια
Τόπος ταφήςΛος Άντζελες
ΚατοικίαΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[5]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Μίσιγκαν
Κολλέγιο Σίτυ της Νέας Υόρκης
Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης
Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης
Fanny Edel Falk Laboratory School
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιατρός
βιολόγος
επιδημιολόγος
εφευρέτης
ιολόγος
ανοσολόγος[6]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Πίτσμπεργκ
Οικογένεια
ΣύζυγοςΦρανσουάζ Πικάσο (1970–1995)
ΤέκναPeter L. Salk
Darrell Salk
Jonathan Salk
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΒραβείο Τζαβαχαρλάλ Νεχρού (1975)
Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας
Ουμανιστής της χρονιάς (1976)
βραβείο Λάσκερ-ΝτεΜπέικι κλινικής ιατρικής έρευνας (1956)
Χρυσό Μετάλλιο του Κογκρέσου
California Hall of Fame (2007)
Distinguished Americans series (2006)
βραβείο Ρόμπερτ Κοχ (1962)[7][8]
Meritorious Civilian Service Award (1955)
Howard Taylor Ricketts Prize (1957)[9]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Μέχρι το 1955, όταν παρουσίαστηκε το εμβόλιο Σολκ, η πολιομυελίτιδα θεωρούνταν στις μεταπολεμικές Η.Π.Α. ο τρομακτικότερος κίνδυνος για τη δημόσια υγεία. Τα ετήσια κρούσματα αυξάνονταν με καταστροφικό ρυθμό. Η επιδημία του 1952 αποτέλεσε και το χειρότερο ξέσπασμα στην ιστορία του έθνους. Από τα 58.000 περιστατικά που καταγράφηκαν επισήμως το έτος αυτό, 3.145 άτομα απεβίωσαν και 21.269 χτυπήθηκαν από μέτρια μέχρι σοβαρή αναπηρία,[10] ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό ήταν παιδιά. Η «αντίδραση του κόσμου ήταν εφάμιλλη της πανώλης», αναφέρει ο ιστορικός Γουίλιαμ Ο' Νηλ. «Οι κάτοικοι των αστικών περιοχών τρομοκρατούνταν κάθε καλοκαίρι που επέστρεφε ο τρομακτικός αυτός επισκέπτης». Σύμφωνα με ένα ντοκιμαντέρ του PBS (2009), «Αν εξαιρέσουμε την ατομική βόμβα, ο χειρότερος φόβος των Αμερικανών ήταν η πολιομυελίτιδα».[11] Σαν αποτέλεσμα, οι επιστήμονες πραγματοποιούσαν αγώνα δρόμου προκειμένου να ανακαληφθεί τρόπος πρόληψης ή θεραπείας της νόσου. Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Φραγκλίνος Ντ. Ρούζβελτ ήταν το πιο αναγνωρίσιμο θύμα της ασθένειας, ο οποίος και ίδρυσε έναν οργανισμό που χρηματοδότησε προγράμματα ανάπτυξης εμβολίων.

Το 1947, ο Σολκ δέχτηκε μία θέση στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ. Το 1948, ανέλαβε ένα πρόγραμμα το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το Εθνικό Ίδρυμα για την Παιδική Παράλυση (National Foundation for Infantile Paralysis) ώστε να προσδιοριστεί ο αριθμός των διαφορετικών τύπων του ιού της πολιομυελίτιδας. Ο Σολκ βρήκε την ευκαιρία να επεκτείνει το πρόγραμμα προς την κατεύθυνση δημιουργίας εμβολίου κατά της ασθένειας, και, από κοινού με την ομάδα ικανών επιστημόνων που συγκέντρωσε, αφιέρωσε τον εαυτό του στην έρευνα αυτή για επτά ολόκληρα χρόνια. Η επιτόπια δοκιμή πειραματικού ελέγχου του εμβολίου ήταν, σύμφωνα με τον Ο'Νηλ, «το πιο πολύπλοκο πρόγραμμα του είδους του στην ιστορία, περιλαμβάνοντας 20.000 ιατρούς και δημόσιους λειτουργούς υγείας, 64.000 άτομα προσωπικό σχολείων και 220.000 εθελοντές». Πάνω από 1.800.000 παιδιά σχολείου συμμετείχαν στη δοκιμή.[12] Όταν δημοσιοποιήθηκαν τα νέα για την επιτυχία του εμβολίου στις 12 Απριλίου 1955, ο Σολκ αντιμετωπίστηκε ως «θαυματοποιός» και η ημέρα «σχεδόν ανακηρύχθηκε εθνική εορτή». Μοναδική του πρόθεση ήταν η ανάπτυξη ενός ασφαλούς και αποτελεσματικού εμβολίου όσο πιο γρήγορα γινόταν, χωρίς να αποσκοπεί σε προσωπικό όφελος. Όταν ρωτήθηκε σε τηλεοπτική συνέντευξη ποιος είχε την πατέντα του εμβολίου, ο Σολκ απάντησε: «Δεν υπάρχει πατέντα. Μπορείς να πατεντάρεις τον Ήλιο;»

Το 1960, ίδρυσε το «Ινστιτούτο Σολκ για Βιολογικές Μελέτες» (Salk Institute for Biological Studies) στην Λα Χόγια, Καλιφόρνια, που σήμερα αποτελεί κέντρο ιατρικής και επιστημονικής έρευνας. Συνέχισε να ασχολείται με την έρευνα και να εκδίδει βιβλία, ανάμεσα στα οποία τα «Man Unfolding» (1972), «The Survival of the Wisest» (1973), «World Population and Human Values: A New Reality» (1981), και «Anatomy of Reality: Merging of Intuition and Reason» (1983). Ο Δρ. Σολκ πέρασε τα τελευταία χρόνια πραγματοποιώντας έρευνα για τη δημιουργία εμβολίου ενάντια στον ιό HIV.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) SNAC. w66w9hgj. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 3800. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) Who Named It?. 3642. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 27  Αυγούστου 2018. 500235742. Ανακτήθηκε στις 11  Οκτωβρίου 2018.
  5. CONOR.SI. 63566947.
  6. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  7. «Robert Koch Award». Ανακτήθηκε στις 21  Αυγούστου 2018.
  8. www.robert-koch-stiftung.de/index.php?article_id=15&clang=0.
  9. biologicalsciences.uchicago.edu/lecture-series/ricketts.
  10. Zamula E (1991). «A New Challenge for Former Polio Patients». FDA Consumer 25 (5): 21–5. FDA.gov.
  11. «American Experience: The Polio Crusade» Los Angeles Times, Television Review, 2 Φεβρουαρίου 2009.
  12. Rose DR (2004). «Fact Sheet - Polio Vaccine Field Trial of 1954». March of Dimes Archives. 2004 02 11.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

 
 
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Jonas Salk της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).