Τηλέφεια τραύματα

Ονομάσθηκαν Τηλέφεια τραύματα τα τραύματα που προξένησε στον Τήλεφο ο Αχιλλέας κατά τη μεταξύ τους μονομαχία στη διάρκεια του Τρωικού Πολέμου. Κατά μία άλλη εκδοχή, ο τραυματισμός έγινε όταν οι Έλληνες στάθμευσαν στη Μυσία στο ταξίδι προς την Τροία (ο Τήλεφος ήταν βασιλιάς της Μυσίας). [Ο Τήλεφος δεν συμμετείχε στα Τρωικά αλλά ο γιός του Ευρύπυλος, ο οποίος και σκοτώθηκε. Οι Έλληνες δεν στάθμευσαν στη Μυσία, αλλά επέπεσαν εναντίον της Μυσίας νομιζοντας ότι είναι η Τροία. Απωθήθηκαν από τον Τήλεφο, ο οποίος τραυματίστηκε από τον Αχιλλέα. Επέστρεψαν στην Ελλάδα και επανέλαβαν την εκστρατεία δέκα χρόνια αργότερα, αφού θεράπευσαν τον Τήλεφο ο οποίος τούς απεκάλυψε τον δρόμο για την Τροία.]

Τα τραύματα αυτά δεν θα θεραπεύονταν παρά μόνο, σύμφωνα με χρησμό, από εκείνον που τα προκάλεσε (είναι γνωστή η σχετική φράση στα αρχαία ελληνικά: «ο τρώσας και ιάσεται»).

[Η φράση 'ὁ τρώσας ἰάσεται' προέρχεται από σχόλιο στον στίχο 919 των Νεφελών του Αριστοφάνη, όπου λέει: ἀποροῦντα (τὸν Τήλεφον) τοῦ θεραπεύσαντος, τῆς Πυθίας ὁ τρώσας ἰάσεται ἀνελούσης, παραγενόμενον εἰς Θετταλίαν τῷ χρησμῷ πεισθείς, θεραπείας ἠξίωσε]

Σύμφωνα με αναφορές για το ομώνυμο χαμένο έργο του Ευριπίδη, ο Τήλεφος πήγε στην Αυλίδα μεταμφιεσμένος σε ζητιάνο και ζήτησε από τον Αχιλλέα να τον γιατρέψει. Ο Αχιλλέας του αρνήθηκε, ισχυριζόμενος ότι δεν είχε ιατρικές γνώσεις. Εναλλακτικά, [μόνο στον Υγίνο] ο Τήλεφος κράτησε τον Ορέστη όμηρο [με την συμβολή της ίδιας της Κλυταιμνήστρας] με αντάλλαγμα τη βοήθεια του Αχιλλέα στη θεραπεία των πληγών. [Ο Αχιλλέας αρνήθηκε λέγοντας ότι δεν ξέρει ιατρική, αλλά ] Ο Οδυσσέας συμπέρανε πως το δόρυ δημιούργησε τις πληγές, άρα το δόρυ θα έπρεπε να τις γιατρέψει. Πραγματικά, τα τραύματα επουλώθηκαν μόνο όταν έβαλαν πάνω τους σκουριά από τη λόγχη του Αχιλλέως. Ο όρος «Τηλέφεια τραύματα» έμεινε για να χαρακτηρίζει γενικώς τα αθεράπευτα τραύματα.

[Καλό είναι να γράφουμε άρθρα γνωρίζοντας επαρκώς το θέμα]

Πηγές

• Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969