Τηλεόραση
Η τηλεόραση είναι σύστημα τηλεπικοινωνίας που χρησιμεύει στη μετάδοση και λήψη κινούμενων εικόνων και ήχου εξ αποστάσεως. Πριν την επικράτηση του διαδικτύου[1] αποτελούσε το κυριότερο και δημοφιλέστερο Μέσο Μαζικής Επικοινωνίας. Ο όρος καλύπτει ολόκληρο το φάσμα των τεχνικών χαρακτηριστικών και των δραστηριοτήτων που αφορούν τα τηλεοπτικά προγράμματα, καθώς και τη μετάδοσή τους. Συνήθως, λέγοντας "τηλεόραση" εννοούμε τη συσκευή, δηλαδή τον δέκτη, ο οποίος λαμβάνει το (τηλεοπτικό) σήμα που εκπέμπουν οι τηλεοπτικοί σταθμοί σε συγκεκριμένες συχνότητες (ή αλλιώς κανάλια) με την οθόνη που απεικονίζει το αποτέλεσμα της εκπομπής (μετατροπή του σήματος σε εικόνα και ήχο).
Ο τηλεοπτικός δέκτης λαμβάνει το τηλεοπτικό σήμα είτε ασύρματα είτε ενσύρματα. Η ασύρματη λήψη γίνεται με δύο τρόπους: Ο ένας τρόπος είναι η λήψη με κεραία στραμμένη σε κάποιο επίγειο σταθμό εκπομπής (που βρίσκεται στην κορυφή κάποιου βουνού). Ο δεύτερος τρόπος είναι η λήψη από δορυφόρο μέσω δορυφορικής κεραίας (πιάτο) και ειδικού δέκτη. Στην ενσύρματη λήψη έχουμε την καλωδιακή τηλεόραση και τη λήψη μέσω δικτύου (IPTV). Τα τελευταία χρόνια, η ανάπτυξη της ευρυζωνικής δικτύωσης (καθώς και οι νέες τεχνικές συμπίεσης τηλεοπτικού σήματος) κατέστησε ικανή τη μετάδοση τηλεοπτικού προγράμματος μέσω Διαδικτύου. Πρόσφατα έχει ξεκινήσει και η μετάδοση τηλεοπτικού σήματος μέσω δικτύου κινητής τηλεφωνίας (Mobile TV).
Ετυμολογία
ΕπεξεργασίαΗ λέξη είναι συνθετικό του αρχαίου ελληνικού προθέματος «τηλε-», το οποίο σημαίνει «μακριά», και της λέξης «όραση».
Αρχαιότητα
ΕπεξεργασίαΜία από τις αρχαιότερες αναφορές στην τηλεόραση είναι και αυτή του Λουκιανού (Αληθούς Ιστορίας Α΄, παράγραφος 26). Ο συγγραφέας μίλησε για "ένα κάτοπτρο στο οποίο μπορούσε να δει κανείς όλες τις πόλεις και τα έθνη όπως είναι".[2]
Επίγεια τηλεόραση
ΕπεξεργασίαΟ πιο διαδεδομένος τρόπος μετάδοσης είναι μέσω επίγειου δικτύου εκπομπής. Στην κορυφή κάποιου βουνού εγκαθίσταται ένα κέντρο εκπομπής, το οποίο λαμβάνει το τηλεοπτικό σήμα από το σταθμό και το οδηγεί σε ένα πομπό. Ο πομπός το εκπέμπει σε μία από τις παρακάτω ζώνες συχνοτήτων:
- UHF (Ultra High Frequency, υπερυψηλές συχνότητες): Στη ζώνη αυτή η συχνότητα κυμαίνεται από 300 MHz (ελάχιστο) έως 3000 MHz (μέγιστο)
- VHF (Very Ηigh Frequency, πολύ υψηλές συχνότητες): Στη ζώνη αυτή η συχνότητα κυμαίνεται από 30 MΗz εως 300 MΗz
Αυτές οι ζώνες συχνοτήτων δεν χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τηλεοπτικές μεταδόσεις. Σε αυτές τις ζώνες συχνοτήτων έχουν εκχωρηθεί κανάλια και για άλλες εφαρμογές, όπως η ραδιοφωνία FM, οι ραδιοερασιτεχνικές εκπομπές, τα ειδικά ραδιοδίκτυα κ.τ.λ.. Η κατανομή των καναλιών είναι διαφορετική για κάθε περιοχή του κόσμου. Συνοπτικά, στην Ελλάδα έχουμε τα παρακάτω κανάλια, ανάλογα με τη ζώνη εκπομπής:
Ζώνες | Συχνότητες | Κανάλια |
---|---|---|
Ζώνη I (VHF) | 30-59 MHz | Κανάλια 2, 3, 4. |
Ζώνη II (VHF) | 87.5-108 MHz[3] | Δεν υπάρχουν τηλεοπτικά κανάλια, χρησιμοποιείται για ραδιοφωνία FM |
Ζώνη III (VHF) | 170-229 MHz | Κανάλια 5-11 |
Ζώνη IV (UHF) | 470-609 MHz | Κανάλια 21-37 |
Ζώνη V (UHF) | 610-859 MHz | Κανάλια 38-69 |
Επίσης, υπάρχει η ζώνη με τα κανάλια S2-S20 (VHF). Σε αυτή τη ζώνη δε γίνονται εκπομπές από επίγειο σταθμό. Αυτή η ζώνη χρησιμοποιείται μόνο για τις καλωδιακές εγκαταστάσεις.
Έγχρωμη εικόνα
ΕπεξεργασίαΠαλαιότερα συστήματα αναλογικής εκπομπής σήματος
ΕπεξεργασίαΑρχικά, το τηλεοπτικό σήμα ήταν ασπρόμαυρο. Αργότερα επιχειρήθηκε η μετάδοση έγχρωμου σήματος. Τέθηκε ως απαραίτητη προϋπόθεση η συμβατότητα μεταξύ ασπρόμαυρων και έγχρωμων εκπομπών. Ο έγχρωμος τηλεοπτικός δέκτης θα έπρεπε να λειτουργεί τόσο με έγχρωμες όσο και με ασπρόμαυρες εκπομπές σημάτων. Επίσης, ο ασπρόμαυρος δέκτης θα έπρεπε να μπορεί να λάβει ένα έγχρωμο σήμα (το οποίο, φυσικά, θα προέβαλλε ασπρόμαυρο). Αναπτύχθηκαν τα παρακάτω αναλογικά πρότυπα έγχρωμης εικόνας:
- PAL (Phase Alternating Line): Γερμανικής προέλευσης με πρώτη εκπομπή το 1967
- SECAM (Séquentiel Couleur à mémoire): Γαλλικής προέλευσης με πρώτη εκπομπή το 1956 και
- NTSC (National Television System Committee): Αμερικανικής προέλευσης με πρώτη εκπομπή το 1954[4]
Τα πρότυπα PAL και NTSC μοιάζουν πάρα πολύ μεταξύ τους. Το πρότυπο PAL αποτελεί μια βελτίωση του NTSC. Το σύστημα PAL PLUS προτάθηκε ως αντικαταστάτης του PAL. Η κυριότερη καινοτομία του είναι η εκπομπή σημάτων ευρείας εικόνας (wide screen), π.χ. με λόγο 16:9. Το σύστημα αυτό, αν και σημαντικά εξελιγμένο, θεωρείται ήδη ξεπερασμένο γιατί είναι αναλογικό.
Σε αυτά τα πρότυπα η έγχρωμη εικόνα αποτελείται από δύο σήματα: την ασπρόμαυρη εικόνα, η οποία ονομάζεται σήμα φωτεινότητας (αγγλικός όρος: luminance) και συμβολίζεται ως Y, και το χρώμα, το οποίο ονομάζεται σήμα χρωμικότητας (αγγλικός όρος: chrominance) και συμβολίζεται ως C. Στην Ελλάδα, ενώ επίσημα η χώρα ήταν καταχωρημένη διεθνώς ότι χρησιμοποιούσε το σύστημα SECAM, όλοι οι τηλεοπτικοί σταθμοί εξέπεμπαν αναλογικό σήμα με το σύστημα PAL.
Για την ψηφιακή τηλεόραση επίσης υπάρχουν διάφορες συλλογές προτύπων και μεμονωμένα πρότυπα: DVB, ATSC, ISDB, DTMB, DMB.
Κατασκευαστές
ΕπεξεργασίαΚατασκευαστές τηλεοράσεων παγκοσμίως (2018) | ||
---|---|---|
Κατασκευαστής | Ποσοστά | |
Samsung Electronics | 16,6% | |
TCL | 11,6% | |
LG | 11,3% | |
Hisense | 7% | |
Sony | 4,8% | |
Άλλοι | 42,7% |
Η τηλεόραση στην Ελλάδα
ΕπεξεργασίαΜέχρι πρότινος, το ελληνικό επίγειο σύστημα μετάδοσης ήταν αποκλειστικά αναλογικό. Από τις 6 Φεβρουαρίου του 2015 το τηλεοπτικό σήμα είναι σε όλη τη χώρα ψηφιακό[5].
Μέχρι το 1989 η τηλεόραση, και μαζί της και το ραδιόφωνο, παρέχονταν αποκλειστικά από το κράτος. Σήμερα υπάρχουν πολλά ιδιωτικά κανάλια αλλά και συνδρομητική τηλεόραση. Η ιδιωτική εταιρεία Multichoice Ελλάδος παρέχει το πακέτο συνδρομητικής τηλεόρασης NOVA. Εκπέμπει δικά της κανάλια καθώς και τα ψηφιακά πανελλαδικής εμβέλειας (κρατικά και ιδιωτικά). Η Alpha Digital, μια δεύτερη απόπειρα ψηφιακής, δορυφορικής συνδρομητικής τηλεόρασης κατέληξε σε αποτυχία. Ο OTE έχει μια δορυφορική, ψηφιακή πλατφόρμα στο δορυφόρο Hellas Sat 2. Πλέον με το όνομα COSMOTE TV εκπέμπει δικά της κανάλια καθώς και τα ψηφιακά πανελλαδικής εμβέλειας, κρατικά και ιδιωτικά (παλιότερα OTE TV και Conn-x TV) και χρησιμοποιεί μια δορυφορική συχνότητα ή σύνδεση μέσω διαδικτύου, εκπέμποντας ελληνικά και διεθνή τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά κανάλια μέσω μηνιαίας συνδρομής.
Μια οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιβάλλει τον τερματισμό των αναλογικών επίγειων εκπομπών μέχρι το τέλος του 2014. Από την 6η Φεβρουαρίου 2015, οι επίγειες εκπομπές είναι ψηφιακές. Το σύστημα μετάδοσης που έχει επιλεγεί είναι το DVB-T. Η κατανομή της ευθύνης για τη μετάβαση, σε επίπεδο σταθμών, έγινε διακριτά μεταξύ των κρατικών και των ιδιωτικών, ενώ η υλοποίηση πραγματοποιήθηκε με τη μεταξύ τους συνεργασία. Για τους κρατικούς σταθμούς την υλοποίηση είχε αναλάβει η ΕΡΤ. Η Digea είναι η εταιρεία που έχει συσταθεί κατόπιν συμφωνίας των ιδιωτικών σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας (ALPHA, ΑΝΤ1, Μακεδονία TV, MEGA, ΣΚΑΪ και STAR, το 2018 προστέθηκε και το OPEN) και εκ μέρους τους πραγματοποίησε την ψηφιακή μετάβαση στις 6 Φεβρουαρίου του 2015[6]. Παράλληλα η Digea ανέλαβε από το 2014, και την ψηφιακή εκπομπή των περιφερειακών σταθμών σε όλη την χώρα, οι οποίοι ορισμένοι εξ αυτών, αρχικά είχαν συστήσει επίσης δικές τους εταιρείες.
Το σύστημα της καλωδιακής τηλεόρασης στην Ελλάδα λειτουργεί σε περιορισμένη κλίμακα στις περιοχές Πλάκα, Εξάρχεια και Κολωνάκι της Αθήνας & στην Θεσσαλονίκη.[7][8]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «Κάπα Research: Η "νίκη" του διαδικτύου έναντι της τηλεόρασης- Πως άλλαξε το trend της ενημέρωσης την τελευταία δεκαετία». Libre. 2 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ Γιώργος Κάρτερ, Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση Ιστορία και ιστορίες, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2004, σελ. 13.
- ↑ «FM-band - Telecom ABC». www.telecomabc.com. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ «Definition of NTSC». PCMAG (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2015.
- ↑ [1] Αρχειοθετήθηκε 2011-09-24 στο Wayback Machine. Η ιστοσελίδα της Digea
- ↑ Καλωδιακή τηλεόραση στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας Αρχειοθετήθηκε 2010-01-21 στο Wayback Machine. Αττική SOS, ΥΠΕΧΩΔΕ
- ↑ Η ανάπλαση της Ερμού είναι μόνον η αρχή Το Βήμα Online
Σχετική βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Abramson, Albert (2003). The History of Television, 1942 to 2000. Jefferson, NC, and London: McFarland. ISBN 0-7864-1220-8.
- Pierre Bourdieu, On Television, The New Press, 2001.
- Tim Brooks and Earle March, The Complete Guide to Prime Time Network and Cable TV Shows, 8th ed., Ballantine, 2002.
- Jacques Derrida and Bernard Stiegler, Echographies of Television, Polity Press, 2002.
- David E. Fisher and Marshall J. Fisher, Tube: the Invention of Television, Counterpoint, Washington, DC, 1996, ISBN 1-887178-17-1.
- Steven Johnson, Everything Bad is Good for You: How Today's Popular Culture Is Actually Making Us Smarter, New York, Riverhead (Penguin), 2005, 2006, ISBN 1-59448-194-6.
- Leggett, Julian (April 1941). «Television in Color». Popular Mechanics (Chicago). https://books.google.com/books?id=CdoDAAAAMBAJ&pg=PA497&dq=popular+mechanic+anti-tank+1941&hl=en&ei=vu6aTObXE5Wnngfs6J3iDw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CDUQ6AEwAQ#v=onepage&q&f=true. Ανακτήθηκε στις 2014-12-07.
- Jerry Mander, Four Arguments for the Elimination of Television, Perennial, 1978.
- Jerry Mander, In the Absence of the Sacred, Sierra Club Books, 1992, ISBN 0-87156-509-9.
- Neil Postman, Amusing Ourselves to Death: Public Discourse in the Age of Show Business, New York, Penguin US, 1985, ISBN 0-670-80454-1.
- Evan I. Schwartz, The Last Lone Inventor: A Tale of Genius, Deceit, and the Birth of Television, New York, Harper Paperbacks, 2003, ISBN 0-06-093559-6.
- Beretta E. Smith-Shomade, Shaded Lives: African-American Women and Television, Rutgers University Press, 2002.
- Alan Taylor, We, the Media: Pedagogic Intrusions into US Mainstream Film and Television News Broadcasting Rhetoric, Peter Lang, 2005, ISBN 3-631-51852-8.
- Amanda D. Lotz, The Television Will Be Revolutionized, New York University Press, ISBN 978-0814752203
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία