Οι Τιμαριώτες, ονομασία που δινόταν στους Σπαχήδες, ήταν, κατά την περίοδο της οθωμανικής αυτοκρατορίας, εκπρόσωποι του κράτους που διαχειρίζονταν την περιουσία των κρατικών γαιών, το λεγόμενο τιμάριο, που ανήκαν όλες στο σουλτάνο.

Οργάνωση Επεξεργασία

Στο οθωμανικό κράτος οι σουλτάνοι, ως κύριοι κρατικών γαιών (mîrî), είχαν το δικαίωμα είσπραξης έγγειας προσόδου αλλά και κατακράτησης του υπερπροϊόντος από αυτές. Ωστόσο, για να μπορέσουν να κυβερνήσουν την αυτοκρατορία, από την αρχή της συγκρότησης της οθωμανικής κοινωνίας, παραχώρησαν τη γαιοπρόσοδο και το υπερπροϊόν στους στρατιωτικούς (timarlisipahi) και τους θρησκευτικούς υπεύθυνους της κρατικής οργάνωσης (ulema), οι οποίοι αντιστοιχούσαν σε δύο διαφορετικές λειτουργίες της κρατικής οργάνωσης, τη στρατιωτική και τη θρησκευτικο-διοικητική.

Αρμοδιότητες Επεξεργασία

Οι Τιμαριώτες ήταν, κατά κάποιο τρόπο, υπάλληλοι του οθωμανικού κράτους, διότι δεν είχαν κανένα δικαίωμα στην ιδιοκτησία των κρατικών γαιών που διαχειρίζονταν και δεν μπορούσαν να τις κληρονομήσουν. Συνεπώς δεν ήταν φεουδάρχες και η εξουσία που ασκούσαν στα φέουδα και στους αγρότες, ήταν αυστηρά ρυθμισμένη από τους νόμους και, ανά πάσα στιγμή, ήταν υπόλογοι στο σουλτάνο.

Τιμάρια Επεξεργασία

Όταν μιλάμε για τιμάρια, επί οθωμανικής αυτοκρατορίας, θεωρητικά τουλάχιστον, εννοούμε εδάφη που ανήκουν στο κράτος στα οποία ο τιμαριούχος χρησιμοποιεί τα δικαιώματά του στο όνομα του κράτους. Βέβαια, εξ’ αρχής εμφανίζονται αποκλίσεις από τον απόλυτο κανόνα του συστήματος των τιμαριωτικών γαιών που ανήκαν στο κράτος, οι οποίες έτειναν προς τη δημιουργία ιδιόκτητων κτημάτων (mülk), εκ μέρους των αξιωματούχων του κράτους, τα οποία και τελικά οδήγησαν, κατά την περίοδο της παρακμής του οθωμανικού συστήματος, στην εμφάνιση προσωπικών φέουδων, των γνωστών τσιφλικιών.

Πηγές Επεξεργασία

  • S. Divtçoğlu, «Οικονoμικό μοντέλο της Οθωμανικής κοινωνίας (ΙΔ΄ και ΙΕ΄αιώνας)» στο Η οικονομική δομή των Βαλκανικών χωρών στα χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας ιε΄ -ιθ΄ αι., εκδ. Μέλισσα, Αθήνα 1979, σελ. 115–117
  • Ν. Σαρρής, Οσμανική Πραγματικότητα, μέρος Ι (Το δεσποτικό κράτος), μέρος ΙΙ (Δοσιματική διοίκηση), εκδ. Ι. Αρσενίδης & Σία, Αθήνα [χ.χ.], σελ. 55-77
  • H. Inalcik, Η οθωμανική αυτοκρατορία, Η κλασσική εποχή, 1300- 1600, μτφ. M. Κοκολάκης, εκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα, πρώτη έκδοση 1995, σελ. 188-194