Τράπεζα αίματος
Η τράπεζα αίματος είναι κέντρο στο οποίο δημιουργείται παρακαταθήκη αίματος μετά από εθελοντική αιμοδοσία. Το αίμα και τα επιμέρους αυτού συστατικά αποθηκεύονται και διατηρούνται για μελλοντική χρήση, καθώς επίσης διανέμονται όταν προορίζονται για μετάγγιση. Ο όρος "τράπεζα αίματος" αναφέρεται συνήθως στο τμήμα ενός νοσοκομείου όπου πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις για σωστή αποθήκευση των μονάδων αίματος και διεξάγονται οι κατάλληλοι έλεγχοι (για να μειωθεί ο κίνδυνος ανεπιθύμητων συμβάντων σχετικών με τη μετάγγιση). Ωστόσο, μερικές φορές αναφέρεται και σε ένα κέντρο συλλογής, ενώ ορισμένα νοσοκομεία πραγματοποιούν και την αιμοληψία. Τα νοσηλευτικά ιδρύματα ευθύνονται αποκλειστικά για την τήρηση των όρων υγιεινής κατά τη διαδικασία της αιμοδοσίας, τη συγκέντρωση και τη διατήρησή των προϊόντων του αίματος σε άριστη κατάσταση, διενεργώντας ενδελεχείς ελέγχους, καθώς και τη διάθεση των φιαλών αίματος.[1]
Ιστορία Επεξεργασία
Ενώ οι πρώτες μεταγγίσεις αίματος γίνονταν απευθείας από τον δότη στον δέκτη πριν από την πήξη, αργότερα ανακαλύφθηκε ότι με την προσθήκη αντιπηκτικού και την κατάψυξη του αίματος ήταν δυνατό να αποθηκευτεί για μερικές ημέρες, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για την ανάπτυξη των τραπεζών αίματος. [2] Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος ενήργησε ως καταλύτης για την ταχεία ανάπτυξη των τραπεζών αίματος και των τεχνικών μετάγγισης. Ο Καναδός υπολοχαγός Lawrence Bruce Robertson συνέβαλε στο να πείσει το Ιατρικό Σώμα του Βασιλικού Στρατού (RAMC) να υιοθετήσει τη χρήση της μετάγγισης αίματος στους Σταθμούς Διαλογής για τους τραυματίες. Κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τον Οκτώβριο του 1915, ο Robertson χρησιμοποιώντας σύριγγα πραγματοποίησε την πρώτη μετάγγιση κατά τη διάρκεια του πολέμου σε έναν ασθενή με πολλαπλά τραύματα από οβίδα. Ο Oswald Hope Robertson, ένας ιατρικός ερευνητής και αξιωματικός του Στρατού των ΗΠΑ, αποσπάστηκε στο Ιατρικό Σώμα του Βασιλικού Στρατού (RAMC) το 1917, όπου συνέβαλε στη δημιουργία των πρώτων τραπεζών αίματος, με δωρητές στρατιώτες, που θα λάμβαναν μέρος στην Τρίτη Μάχη της Υπρ. Η πρώτη παγκόσμια υπηρεσία που αφορούσε τη δωρεά αίματος ιδρύθηκε το 1921 από τον γραμματέα του Βρετανικού Ερυθρού Σταυρού Percy Oliver.
Ορισμός εθελοντικής μη αμειβόμενης αιμοδοσίας Επεξεργασία
Η προσφορά αίματος χαρακτηρίζεται «εθελοντική και μη αμειβόμενη», στην περίπτωση που ο δότης προσέρχεται στις μονάδες αιμοληψίας οικειοθελώς, χωρίς να του καταβληθεί κάποιο χρηματικό ποσό ή του προσφερθεί κάποιο αντάλλαγμα. Στο πλαίσιο της καταβολής αμοιβής συγκαταλέγεται και η χορήγηση άδειας, εφόσον αυτή ξεπερνά το απαραίτητο χρονικό διάστημα για την αιμοληψία και τη μετακίνηση. Αντιθέτως, χυμοί που προσφέρονται, καθώς και έξοδα μεταφοράς δεν αντίκεινται στην έννοια της αιμοδοσίας χωρίς αμοιβή.[3] Εθελοντικά συστήματα αιμοδοσίας: Στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης υφίσταται ένα αξιόλογο πλήθος ενεργειών για την ανάπτυξη της εθελοντικής, χωρίς αμοιβή προσφοράς αίματος. Σε αυτές τις δραστηριότητες συγκαταλέγονται δημοσιεύματα, στοχοποιημένες διαφημίσεις, έντυπες οδηγίες, καθώς και προγράμματα που επιδιώκουν την ενημέρωση, την παρακίνηση και την προσέλκυση των φοιτητών. [4] Τα άτομα που απαρτίζουν τους Συλλόγους Εθελοντών Αιμοδοτών είναι αφυπνισμένοι πολίτες που έχουν ως στόχο τη δημιουργία και την ανάπτυξη τράπεζας αίματος με σκοπό την παροχή υπηρεσιών αιμοδοσίας. Ανάλογοι σύλλογοι έχουν συσταθεί σε ενορίες, ΟΤΑ, Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου Υπηρεσίες κλπ.[5] Η αιμοδοσία δημιουργεί ένα αίσθημα ενότητας μεταξύ των ανθρώπων και προάγει το πνεύμα της συμπαράστασης και της αλληλοβοήθειας. Επίσης, η οικειοθελής προσφορά αίματος αναπτύσσει κλίμα αλληλεγγύης μεταξύ των μελών μίας κοινωνικής ομάδας ή ενός Συλλόγου.[6]
Οι τράπεζες αίματος ως κοινωνικό κοινό Επεξεργασία
Οι τράπεζες αίματος συνιστούν κοινωνικό κοινό με την έννοια ότι στηρίζονται στον εθελοντισμό και στην επιθυμία προφοράς προς τον συνάνθρωπο και όχι στην προσδοκία ανταποδοτικού οφέλους. Παρόλο που τα μέλη του ανθρώπινου σώματος όπως και το πλάσμα αίματος θεωρούνται εμπορεύσιμα, η δωρεά αίματος μέσω των εθελοντικών συστημάτων αιμοδοσίας συνεχίζεται απρόσκοπτη μιας και οι δωρητές θεωρούν ότι προσφέρουν κοινωνικό δώρο.[7]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ https://www.geotee.gr/lnkFiles/BloodBank.pdf (ανάκτηση 10/12/2019)
- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/Blood_bank (ανάκτηση 11/12/2019)
- ↑ https://ekea.gr/voluntary/ Αρχειοθετήθηκε 2019-12-13 στο Wayback Machine. (ανάκτηση 10/12/2019)
- ↑ https://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/1/2006/EL/1-2006-217-EL-F1-1.Pdf (ανάκτηση 10/12/2019)
- ↑ https://417nimts.army.gr/node/188 Αρχειοθετήθηκε 2019-09-23 στο Wayback Machine. (ανάκτηση 10/12/2019)
- ↑ https://www.geotee.gr/lnkFiles/BloodBank.pdfΕθελοντικά[νεκρός σύνδεσμος] συστήματα αιμοδοσίας (ανάκτηση 10/12/2019)
- ↑ Bollier, D. (2016)Κοινά. Μια σύντομη εισαγωγή, μτφρ. Γ. Θεοχάρης, Αθήνα: Angelus Novus, σελ. 173-223.