Τόνλε Σαπ
Η Τόνλε Σαπ (χμερ ទន្លេសាប) είναι μεγάλη λίμνη γλυκού νερού στην Καμπότζη, που αυξομειώνεται πολύ σε όγκο και έκταση εποχικά. Συνέχειά της αποτελεί ένας ομώνυμος ποταμός, ο μήκους 120 χιλιομέτρων Τόνλε Σαπ, ο οποίος συνδέει τη λίμνη με τον μεγάλο ποταμό Μεκόνγκ.[1] Μαζί σχηματίζουν το κεντρικό μέρος ενός σύνθετου υδρολογικού συστήματος στην καμποτζιανή πλημμυρική πεδιάδα, εκτάσεως 12.876 τετραγωνικών χιλιομέτρων, την οποία ο Μεκόνγκ γεμίζει με νερό και ιζήματα ετησίως. Η δημιουργία της πεδιάδας είναι το αποτέλεσμα εκατομμυρίων ετών αλλουβιακών εναποθέσεων του Μεκόνγκ. Από γεωλογικής πλευράς, η λίμνη και ο ποταμός Τόνλε Σαπ είναι ένα πρόσκαιρο «στιγμιότυπο» της μετατοπιζόμενης αργά αλλά συνεχώς κατώτερης λεκάνης του Μεκόνγκ. Η ετήσια διακύμανση του όγκου νερού του Μεκόνγκ, ενισχυόμενη από τους μουσώνες της Νότιας Ασίας, προκαλεί μία μοναδική[2] αναστροφή της φοράς της ροής του ποταμού Τόνλε Σαπ.[3]
Η λίμνη Τόνλε Σαπ καταλαμβάνει ένα γεωλογικό βύθισμα (τη χαμηλότερη έκταση) της τεράστιας προσχωσιγενούς και λιμνογενούς πεδιάδας στην κατώτερη λεκάνη του Μεκόνγκ, της οποίας η δημιουργία επάχθηκε από τη σύγκρουση της Ινδικής με την Ευρασιατική τεκτονική πλάκα.[4][5] Η έκταση, το μήκος και ο όγκος νερού της λίμνης διακυμαίνονται σημαντικά κατά τη διάρκεια ενός έτους, από ελάχιστη έκταση περίπου 2.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα, όγκο 1 κυβικό χιλιόμετρο και μήκος 160 χιλιόμετρα κατά το τέλος της ξηρής εποχής (τέλη Απριλίου) σε μέγιστη έκταση έως 16.000 τετραγ. χιλιόμετρα (δηλαδή το 8,8% της εκτάσεως όλης της Καμπότζης), όγκο 80 κυβικά χιλιόμετρα και μήκος 250 χιλιόμετρα κατά την εποχή της αποκορυφώσεως των βροχών του μουσώνα τον Σεπτέμβριο και στις αρχές Οκτωβρίου.[6]
Ως ένα από τα πλέον ποικιλομορφικά και παραγωγικά οικοσυστήματα, η περιοχή της λίμνης είχε πάντοτε μεγάλη σημασία για την παραγωγή τροφίμων της Καμπότζης. Αποδείχθηκε ικανή να διατηρήσει σε μεγάλο βαθμό την Αυτοκρατορία των Χμερ, το μεγαλύτερο προβιομηχανικό συγκρότημα καταυλισμών στην παγκόσμια ιστορία.[7] Η περιοχή της λίμνης επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα τη διαβίωση ενός μεγάλου, αγροτικού κυρίως, πληθυσμού. Εξαιτίας της αναποτελεσματικής διαχειρίσεως και της εκτεταμένης αδιαφορίας προς τα περιβαλλοντικά θέματα, η λίμνη και το γύρω της οικοσύστημα δέχονται αυξανόμενες πιέσεις από την υπερεκμετάλλευση και την υποβάθμιση και απώλεια των ενδιαιτημάτων.[8] Τα κράτη τα οποία διαρρέει ο Μεκόνγκ έχουν όλα είτε ανακοινώσει, είτε ήδη εφαρμόσει σχέδια για αυξανόμενη εκμετάλλευση του υδροηλεκτρικού δυναμικού του ποταμού. Μια διαδοχή διεθνών φραγμάτων που διακόπτουν τον ρου του ποταμού είναι πιθανόν να καταστεί ο μεγαλύτερος κίνδυνος που έχει αντιμετωπίσει ποτέ ολόκληρη η οικοπεριοχή της Τόνλε Σαπ.[9]
Ως η μεγαλύτερη λίμνη γλυκού νερού, όχι μόνο στην Καμπότζη, αλλά και σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ασία, η Τόνλε Σαπ περιέχει μια εξαιρετικώς μεγάλη ποικιλία αλληλοσυνδεόμενων οικοπεριοχών με υψηλό βαθμό βιοποικιλότητας και για τον λόγο αυτόν αποτελεί ένα θερμό σημείο βιοποικιλότητας. Συνακόλουθα, το 1997 η UNESCO ανεκήρυξε τη λίμνη ως μέλος του Παγκόσμιου Δικτύου Καταφυγίων Βιόσφαιρας.[10]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Seiff, Abby (2017-12-29). «When There Are No More Fish». Eater. https://www.eater.com/2017/12/29/16823664/tonle-sap-drought-cambodia. Ανακτήθηκε στις 4 January 2018.
- ↑ Agnes Alpuerto (16 Νοεμβρίου 2018). «When the river flows backwards». Khmer Times. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2020.
- ↑ Arias, Mauricio Eduardo. «Impacts of Hydrological Alterations in the Mekong Basin to the Tonle Sap Ecosystem». Christchurch NZ: University of Canterbury. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2015.
- ↑ Tjia, H. D. (2014-04-28). «Wrench-Slip Reversals and Structural Inversions: Cenozoic Slide-Rule Tectonics in Sundaland». Indonesian Journal on Geoscience (Institute for Environment and Development University Kebangsaan Malaysia) 1 (1): 35–52. doi:.
- ↑ «Petroleum Geology of the Gulf of Thailand – Gulf of Thailand Basins – Regional Overview p.2». Greg Croft Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2016.
- ↑ «Overview of the Hydrology of the Mekong Basin». Mekong River Commission. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2015.
- ↑ Thung, Heng L (1994). «Geohydrology and the Decline of Angkor». Journal of the Siam Society 82 (1): 9–14. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-06-29. https://web.archive.org/web/20160629010703/http://www.khamkoo.com/uploads/9/0/0/4/9004485/the_journal_of_the_siam_society_vol._lxxxii_part_1-2_1994.pdf. Ανακτήθηκε στις 4 January 2018.
- ↑ «An Introduction to Cambodia's Inland Fisheries» (PDF). Mekong River Commission. Νοεμβρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουλίου 2015.
- ↑ Goichot, Marc (May 6, 2015). «Multiple dams are an ominous threat to life on the Mekong River». The Guardian. https://www.theguardian.com/sustainable-business/2015/may/06/dams-hydropower-mekong-river-thailand-laos-don-sahong-xayaburi. Ανακτήθηκε στις July 15, 2015.
- ↑ «Conservation Project of the Century». Miami Herald. July 13, 1997.