Υπερουράνια στοιχεία ονομάζονται τα στοιχεία με ατομικό αριθμό άνω του 92 μέχρι 118 προς το παρόν. Ονομάζονται έτσι επειδή έχουν ατομικό αριθμό μεγαλύτερο από αυτόν του ουρανίου (92). Ο Ντμίτρι Μεντελέγιεφ, όταν συνέταξε τον περιοδικό πίνακα ενώ ακόμα δεν είχαν ανακαλυφθεί μερικά από αυτά, τους "άφησε χώρο", διότι προέβλεψε ότι μετά από χρόνια θα ανακαλυφθούν από άλλους επιστήμονες. Η θεωρία του επαληθεύτηκε, αφού πολλά από αυτά είναι στις μέρες μας γνωστά. Αρκετά από αυτά όμως ακόμα δεν ανακαλύφθηκαν και είναι τα λεγόμενα υποθετικά στοιχεία. Μέσα στα υπερουράνια στοιχεία είναι μερικά στοιχεία από τις Ακτινίδες μέχρι το 103 και από το 103 μέχρι το 118 λέγονται υπερακτινίδες ή υπέρβαρα στοιχεία.

Ταξινόμηση Επεξεργασία

Τα υπερουράνια στοιχεία ανήκουν σε διαφορετικές ομάδες όπως και τα άλλα στοιχεία ανάλογα με τις ιδιότητες τους. Ανήκουν στις παρακάτω ομάδες του περιοδικού πίνακα των στοιχείων:

Στοιχεία μετάπτωσης Επεξεργασία

Οικογένεια Βορίου Επεξεργασία

Οικογένεια άνθρακα Επεξεργασία

Οικογένεια Αζώτου Επεξεργασία

Οικογένεια οξυγόνου Επεξεργασία

Αλογόνα Επεξεργασία

Ευγενή Αέρια Επεξεργασία

Ακτινίδες Επεξεργασία

Ποσειδώνιο, Πλουτώνιο, Αμερίκιο, Κιούριο, Μπερκέλιο, Καλιφόρνιο, Αϊνσταΐνιο, Φέρμιο, Μεντελεγέβιο, Νομπέλιο, Λωρένσιο.

Ιδιότητες Επεξεργασία

Παρόλο που τα υπερουράνια στοιχεία χωρίζονται στις πιο πάνω ομάδες έχουν όλα κοινά χαρακτηριστικά. Μερικά είναι τεχνητά και ασταθή και παρουσιάζονται με πολλά ισότοπα. Μερικά παρουσιάζουν εξαιρετικά μεγάλη αστάθεια που το πιο σταθερό ισότοπό τους έχει χρόνο ημισείας ζωής μόλις 3 δευτερόλεπτα. Η αστάθεια τους αυτή εμποδίζει τους επιστήμονες να μάθουν το σημείο τήξης και βρασμού αυτών των στοιχείων. Άλλα πάλι είναι πιό σταθερά και λιγότερο ραδιενεργά.

Ονομασία Επεξεργασία

Πολλά από τα στοιχεία έλαβαν το όνομά τους προς τιμήν σημαντικών επιστημόνων όπως το Ραδερφόρντιο (Έρνεστ Ράδερφορντ), Μαϊτνέριο (Λίζε Μάιτνερ), Φλερόβιο (Γκεόργκι Φλέροβ) κ.α. Μερικά πήραν την ονομασία τους από την Διεθνή Οργάνωση Καθαρής και Εφαρμοσμένης Χημείας ( IUPAC - International Union of Pure and Applied Chemistry ), όπως το Ουνούτριο, το Ουνουνέπτιο και άλλα. Η ονομασία τους προέρχεται από τους λατινικούς χαρακτήρες των αριθμών του ατομικού αριθμού των υπερουράνιων στοιχείων. Άλλα ονομάστηκαν από περιοχές (Αμερίκιο - Αμερική, Καλιφόρνιο - Καλιφόρνια, Λιβερμόριο - Λίβερμορ) ενώ κάποια άλλα από τις λατινικές τους ονομασίες.