Φίλιπ Κ. Ντικ

Αμερικανός συγγραφέας

Ο Φίλιπ Ντικ (αγγλικά: Philip Kindred Dick‎‎, 16 Δεκεμβρίου 1928 - 2 Μαρτίου 1982) ήταν Αμερικανός συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας. Αν και φτωχός και σχετικά άγνωστος στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, σήμερα θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς και ανανεωτές του είδους, ενώ τα τελευταία χρόνια γνωρίζει πλατιά επιτυχία λόγω της προσαρμογής αρκετών έργων του σε ταινίες (όπως οι Blade Runner και Minority Report). Το έργο του χαρακτηρίζεται από δυο θεμελιώδη ερωτήματα που προσπάθησε, σχεδόν με αγωνία, να απαντήσει όχι μόνο στα γραπτά του αλλά και στη ζωή του: Τι είναι πραγματικό; και Τι είναι ανθρώπινο; Στα έργα του η πραγματικότητα συχνά παρουσιάζεται σαν κάτι υποκειμενικό και ευμετάβλητο, ενώ η πλαστοπροσωπία, η κατάρρευση του πολιτισμού και η απειλή του ολοκληρωτισμού παραμονεύει παντού, συχνά σ' ένα καταθλιπτικό και κλειστοφοβικό σκηνικό, όπως ήταν κι η ίδια η ζωή του. Η μεταφυσική, η φιλοσοφία, η ψυχανάλυση, η πολιτική και, στο ύστερο έργο του, ο γνωστικισμός, η πρωτοχριστιανική φιλοσοφία και η θεολογία είναι κατευθυντήριες γραμμές στο έργο του.

Φίλιπ Ντικ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Philip K. Dick (Αγγλικά)
Γέννηση16  Δεκεμβρίου 1928[1][2][3]
Σικάγο[4]
Θάνατος2  Μαρτίου 1982[1][2][3]
Σάντα Άνα[5]
Αιτία θανάτουεγκεφαλικό επεισόδιο[6]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια[6]
Τόπος ταφήςRiverside Cemetery[7]
ΚατοικίαΣάντα Άνα[8][9]
Φούλερτον[9]
ΨευδώνυμοRichard Phillipps και Jack Dowland
ΠαρατσούκλιPhil[10]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΘρησκείαΕπισκοπική Εκκλησία (από 1963)[8][11]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΑγγλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[12][13][14]
ΣπουδέςBerkeley High School
Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϋ[15]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμυθιστοριογράφος
δοκιμιογράφος
συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας
φιλόσοφος[16]
συγγραφέας[17]
Αξιοσημείωτο έργοUbik
Το Ηλεκτρικό Πρόβατο
Ο Άνθρωπος στο Ψηλό Κάστρο
A Scanner Darkly
Flow My Tears, the Policeman Said
VALIS trilogy
Eye in the Sky
Dr. Bloodmoney, or How We Got Along After the Bomb
Οικογένεια
ΣύζυγοςJeanette Marlin (Μαΐου 1948 – Νοέμβριος 1948)[18][19]
Kleo Mini (1950–1959)[20][19]
Anne R. Dick (1959–1965)[21][22]
Nancy Hackett (1966–1972)
Tessa B. Dick (1973–1977)
ΤέκναIsa Dick Hackett
Laura Leslie
Christopher Dick
ΑδέλφιαJane Charlotte Dick (fraternal twin sister)[23]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΒραβείο Χιούγκο για την Καλύτερη Νουβέλα (1963)
Βραβείο Τζον Κάμπελ για την Καλύτερη Νουβέλα Επιστημονικής Φαντασίας (1975)
Βραβείο Βρετανικού Συνδέσμου Επιστημονικής Φαντασίας για την Καλύτερη Νουβέλα (1978)[24]
Kurd Lasswitz Award for best foreign work (1985)
Science Fiction and Fantasy Hall of Fame (2005)
Βραβείο Χιούγκο Καλύτερης δραματικής παρουσίασης (1983)
Tähtivaeltaja Award (1991 και 1993)
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικό

Επεξεργασία

Πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Γεννήθηκε στο Σικάγο, γιος του Έντγκαρ Ντικ και της Ντόροθυ Κίντρεντ Ντικ. Γεννήθηκε πρόωρα, μαζί με τη δίδυμη αδελφή του Τζέιν που πέθανε στις 26 Ιανουαρίου 1929. Ο θάνατος της αδελφής του άρχισε να στοιχειώνει τον Ντικ από πολύ μικρή ηλικία, προκαλώντας του ενοχές και εμφανιζόμενη ως θέμα σε κάποια από τα έργα του, ένας θάνατος που σημάδεψε τη ζωή και τα γραπτά έργα του Φίλιπ Ντικ. Το 1932 οι γονείς του χωρίζουν και η μητέρα του με τον Φίλιπ Ντικ μετακομίζουν στην Ουάσινγκτον. Επιστρέφουν στο Μπέρκλεϊ στην Καλιφόρνια το 1938 μέρος που έγινε σκηνικό για πολλά από τα μετέπειτα γραπτά του Ντικ. Πήγε σχολείο στο Μπέρκλεϊ και έγινε δεκτός στο εκεί πανεπιστήμιο για σπουδές στα Γερμανικά και τη Μεταφυσική, αποβλήθηκε όμως πριν τελειώσει το πρώτο εξάμηνο επειδή αρνήθηκε να παρακολουθήσει ένα (υποχρεωτικό τότε στα κολέγια της Αμερικής) μάθημα στρατιωτικής εκπαίδευσης. Μετά από έναν εξάμηνο γάμο, στα είκοσί του, με τη Ζανέτ Μαρλίν το 1948, παντρεύτηκε την ελληνικής καταγωγής Κλειώ Αποστολίδου το 1950, με την οποία θα έμενε μέχρι το 1958. Την περίοδο εκείνη εργαζόταν σε δισκοπωλείο, ενώ είχε και τη δική του ραδιοφωνική εκπομπή κλασικής μουσικής. Αναμίχθηκε στην πολιτική και το ριζοσπαστικό κίνημα της εποχής και το FBI και η αστυνομία θ' ασχολούνταν αρκετά συχνά μαζί του, ειδικά στη δεκαετία του '50.

Διάβασε επιστημονική φαντασία για πρώτη φορά στην ηλικία των δώδεκα ετών, στο περιοδικό Stirring Science Stories, και τον επόμενο κιόλας χρόνο έγραψε το πρώτο του σύντομο μυθιστόρημα με τίτλο Επιστροφή στη χώρα των Λιλλιπούτειων. Στην αρχή της δεκαετίας του 1950 άρχισε να δημοσιεύει διηγήματα στο περιοδικό Fantasy and Science Fiction του Σαν Φρανσίσκο, που διευθυνόταν από τον μέντορα και φίλο του Άντονι Μπουσέ. Το πρώτο διήγημα επιστημονικής φαντασίας που πούλησε, το φθινόπωρο του 1951, ήταν το Ρουγκ (Roog), ενώ το πρώτο που δημοσιεύτηκε ήταν το Πίσω Παραμονεύει το Γουμπ (Beyond Lies the Wub) το 1952. Την τριετία 1952-1954 δημοσίευσε 62 διηγήματα (τα μισά από τη συνολική του παραγωγή διηγημάτων). Τον Ιούνιο του 1953, επτά διηγήματα του Ντικ εμφανίστηκαν ταυτόχρονα σε διάφορα περιοδικά. Η υπερπαραγωγή αυτή ήταν αποτέλεσμα όχι μόνο του πάθους του για την επιστημονική φαντασία, μα και της δύσκολης οικονομικής του κατάστασης: στην εισαγωγή της συλλογής διηγημάτων Ο χρυσός άντρας, περιγράφει το πώς αυτός κι η γυναίκα του ήταν αναγκασμένοι συχνά να τρέφονται με κιμά αλόγου, που κανονικά χρησιμοποιείται για σκυλοτροφή. Η αντιμετώπιση της επιστημονικής φαντασίας, την εποχή εκείνη, ως περιθωριακό είδος είχε ως αποτέλεσμα το ουσιαστικά ανύπαρκτο δίκτυο διανομής και την αδυναμία ελέγχου των δικαιωμάτων. Έτσι, το έργο αυτής της περιόδου, δημοσιευμένο σε μικρά περιοδικά, του απέφερε δυσανάλογα μικρά ποσά σε σχέση με την παραγωγή του. Παρ' όλα αυτά ο Ντικ όχι μόνο δεν σταμάτησε να γράφει, αλλά εγκατέλειψε και τη δουλειά του στο δισκοπωλείο, αποφασισμένος να γίνει επαγγελματίας συγγραφέας. Τα διηγήματα αυτής της περιόδου, μπροστά από την εποχή τους, είναι μια μεταβατική φάση ανάμεσα στη space opera της δεκαετίας του '50 και τη "σοβαρή", εναλλακτική επιστημονική φαντασία που θα άνθιζε την επόμενη δεκαετία.

Το 1954, μετά από μια συνάντηση με το είδωλό του Α. Ε. Βαν Βογκτ, αποφάσισε να στραφεί στη συγγραφή μυθιστορημάτων, πουλώντας το πρώτο από αυτά, το Solar Lottery, το 1955. Γράφοντας τα μυθιστορήματά του με τον ίδιο πυρετώδη ρυθμό, εκδίδει δεκάξι μυθιστορήματα μεταξύ 1955 και 1964. Τέσσερα έμειναν αδημοσίευτα: ήταν μυθιστορήματα συμβατικής λογοτεχνίας που όλα απορρίφθηκαν, γεγονός που στοίχισε πολύ στον Ντικ. Το 1959 παντρεύεται στο Μεξικό την τρίτη γυναίκα του Αν Γουίλιαμς Ρουμπενστάιν (Anne Williams Rubenstein) με την οποία αποκτά την πρώτη του κόρη Λώρα Άρτσερ Ντικ (Laura Archer Dick) το 1960, γάμος που κράτησε μέχρι το 1964 (το διαζύγιο βγήκε το 1965). Αποκορύφωμα αυτής της δημιουργικής περιόδου, που ουσιαστικά συνδύασε την επιστημονική φαντασία με την πειραματική και εναλλακτική λογοτεχνία, ήταν το Ο άνθρωπος στο ψηλό κάστρο (The Man In The High Castle), βιβλίο γραμμένο με τη βοήθεια του Ι Τσινγκ (το οποίο παίζει και κεντρικό ρόλο στην υπόθεση), που του απέφερε το βραβείο Hugo του 1963. Παρά τη βράβευση όμως, και την ολοένα μεγαλύτερη αναγνώριση από κριτικούς και κοινό, τα οικονομικά του δεν καλυτέρευσαν, εν μέρει λόγω της επιμονής του να δουλεύει χωρίς συμβόλαιο με εκδότη. Όπως έγραφε ο ίδιος αργότερα, ήταν αναγκασμένος να γράφει σε τρελούς ρυθμούς, τελειώνοντας ως κι εξήντα σελίδες τη μέρα, και για να τα καταφέρει στηρίχτηκε στις αμφεταμίνες, που θα τον συντρόφευαν έως το τέλος της ζωής του. Το αποτέλεσμα της φτώχειας, της απογοήτευσης αλλά και της αμφεταμίνης ήταν τόσο να διαλυθεί ο γάμος του όσο και κάτι άλλο, που θα άλλαζε την οπτική του για τον κόσμο.

Η προτελευταία αλήθεια

Επεξεργασία

Το 1963, κατά τη διάρκεια ενός περιπάτου, ο Φίλιπ Ντικ στρέφει το βλέμμα του στον ουρανό κι αντικρίζει ένα μοχθηρό, απαίσιο πρόσωπο με σκιστά μάτια. Το όραμα τον καταδιώκει για ένα μήνα, και σ' αυτό ο Ντικ αναγνωρίζει το απόλυτο κακό, την εντροπία που κυβερνά το σύμπαν και καταστρέφει τα πάντα. Καρπός της μεταφυσικής αυτής εμπειρίας είναι το μυθιστόρημα Τα τρία στίγματα του Πάλμερ Έλντριτς, ενώ η ιδέα του πανταχού παρόντος εντροπικού κακού διαποτίζει το έργο του -και τη ζωή του- για την επόμενη δεκαετία. Στρέφεται για βοήθεια στον Χριστιανισμό και αργότερα στον Βουδισμό, ενώ αρχίζει και κατασκευάζει ένα δικό του κόσμο (idios kosmos), μέσα στον οποίο σε λίγα χρόνια θα χαθεί. Τα μυθιστορήματά του γίνονται σκοτεινότερα, οι ήρωές του πιο απελπισμένοι, η πραγματικότητα πιο εύθραυστη. Στα μυθιστορήματα αυτής της περιόδου, όπως στα Αντίστροφος κόσμος και Ubik, η ροή του χρόνου αντιστρέφεται και η πραγματικότητα επηρεάζεται τόσο από το παρόν όσο κι από το μέλλον, έτοιμη να καταρρεύσει ανά πάσα στιγμή.

Ο ίδιος αρχίζει να πίνει, παίρνοντας πάντα και αμφεταμίνες, και να βυθίζεται στην κατάθλιψη. Παντρεύεται ξανά το 1966, τη Νάνσυ Χάκετ (Nancy Hackett) (τέταρτος γάμος) με την οποία θα αποκτήσει το 1967 τη δεύτερη κόρη του Ιζόλδη Φρέια Ντικ (Isolde Freya Dick) και η οποία τον εγκαταλείπει το 1970 και τελικά χωρίζει το 1972. Σταματάει το γράψιμο και πέφτει για τα καλά στα ναρκωτικά (LSD), και για ένα διάστημα οι παρέες του είναι πρεζόνια κι έμποροι. Εγκαθίσταται στο Βανκούβερ, προσπαθώντας να αλλάξει τα πράγματα, αλλά καταλήγει, μετά από μια αποτυχημένη απόπειρα αυτοκτονίας (1972), σε κλινική αποτοξίνωσης. Γυρίζοντας στο Όραντζ, καθαρός πια, παντρεύεται τον Απρίλιο του 1973 την Τέσα Μπάζμπι, την τελευταία του γυναίκα, με την οποία αποκτούν το τρίτο του παιδί Κρίστοφερ, το πρώτο αγόρι, και ξαναρχίζει να γράφει.

Θεϊκή εισβολή

Επεξεργασία

Στις 20 Φλεβάρη του 1974 η ζωή του Φίλιπ Ντικ άλλαξε - για πάντα. Εκείνη τη μέρα, παραλαμβάνοντας ένα πακέτο με παυσίπονα, πρόσεξε ότι το κορίτσι που έκανε την παράδοση φορούσε ως μενταγιόν τον Ιχθύ, το σύμβολο των πρώτων χριστιανών για τον Ιησού. Μετά τη συνάντηση αυτή είδε ένα όραμα, όπου το κορίτσι κι αυτός ζούσαν στα πρώτα μετά Χριστό χρόνια. Σε λίγες μέρες άρχισε να έχει παραισθήσεις, όπως φωτιές που έβγαιναν από το πουθενά και φωνές, που μεταξύ άλλων τον προειδοποίησαν για μια εκ γενετής ανατομική ανωμαλία του γιου του Κρίστοφερ. Μετά την επιμονή του Ντικ να γίνουν εξετάσεις στο παιδί, αποδείχτηκε ότι όντως είχε βουβωνοκήλη. Επίσης, ισχυρίστηκε ότι έζησε για ένα χρόνο τη ζωή των πρώτων χριστιανικών χρόνων μέσα από τα μάτια του Θωμά, ενός χριστιανού της πρώτης μετά Χριστό εποχής, που έγινε το alter ego του εκείνα τα χρόνια. Κατά τους ισχυρισμούς της γυναίκας του, εκείνο τον καιρό μιλούσε κατά καιρούς την Κοινή Ελληνική, μια αρχαία ελληνική διάλεκτο που ποτέ πριν δεν είχε μελετήσει ή μάθει.

Αυτό που κυρίως έβλεπε ο Ντικ όμως ήταν δέσμη ροζ φωτός, που τον Μάρτιο του 1974 τον επισκεπτόταν συχνά και τον τροφοδοτούσε με πληροφορίες για τη φύση του κόσμου και του Θεού. Αυτή η οντότητα νιώθει ότι τον έχει κυριεύσει και ελέγχει τις πράξεις του. Τη δέσμη αυτή πληροφοριών ο Ντικ ονόμασε Valis και, χωρίς ποτέ να σταματήσει να αμφισβητεί την αντικειμενική ύπαρξή της ή και την ίδια του την ψυχική υγεία, υποστήριξε ότι ήταν μια προσπάθεια επικοινωνίας από εξωγήινους μέσω ενός αρχαίου δορυφόρου που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη. Ο Λόγος του Θεού, κατά τη θεωρία αυτή, κοιμήθηκε για δυο χιλιάδες χρόνια στους κώδικες του Ναγκ Χαμαντί και τώρα επέστρεφε με τη μορφή του Valis στη Γη για να βάλει τέλος στην "Αυτοκρατορία που ποτέ δεν τελείωσε", τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία που συνέχιζε στις μέρες μας με τη μορφή των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ρίτσαρντ Νίξον.

Τις συναντήσεις του με το Valis και τις σκέψεις του πάνω στην εμπειρία του αυτή κατέγραψε σ' ένα ημερολόγιο 8.000 σελίδων με τίτλο Εξήγησις (Exegesis) και θεολογικό/γνωστικιστικό τόνο. Εκ των υστέρων μάλιστα ανακάλυψε ότι το Valis του είχε "υπαγορεύσει" μια προφητεία για την επιστροφή του Χριστού, που ήταν κρυμμένη στο μυθιστόρημα του 1974 Κυλήστε δάκρυά μου, είπε ο αστυνόμος. Η εμπειρία του περιγράφεται με λεπτομέρεια και στο ομώνυμο μυθιστόρημα Valis, ένα από τα τελευταία έργα του, που γράφτηκε μέσα σε επτά μόνο μέρες το 1979. Το Valis είναι αρκτικόλεξο που σημαίνει Vast Active Living Intelligence System, Αχανές Ενεργό Ζωντανό Σύστημα Νοημοσύνης.[25]

Την περίοδο αυτή επίσης άρχισε να φοβάται όλο και περισσότερο συνωμοσίες της CIA και του FBI εναντίον του, με αποτέλεσμα αρκετές φορές να μη βγαίνει από το σπίτι του για μέρες και να κλονιστεί ο γάμος του. Τόσο ήταν το δόσιμό του στη μυστικιστική αυτή εμπειρία που, όταν το 1976 το Valis - αλλά και η γυναίκα του με το παιδί του - τον εγκατέλειψαν, προσπάθησε ξανά να αυτοκτονήσει. Τον επόμενο χρόνο, στο συνέδριο επιστημονικής φαντασίας στο Μετς της Γαλλίας του επιφυλάχθηκε υποδοχή μεγάλου συγγραφέα. Εκεί σόκαρε τους παρευρισκόμενους εκφωνώντας ένα δίωρο ακατανόητο λόγο (κάτι που αναγνωρίζει πλήρως αργότερα), βασισμένο στις πληροφορίες που είχε αντλήσει από το Valis. Παρ' όλα αυτά, ο γραπτός του λόγος παρέμεινε σαφής, καθαρός και δυνατός όπως και πριν, μέχρι το τέλος της ζωής του. Τα μυθιστορήματα αυτής της περιόδου είναι κυρίως αυτοβιογραφικά και, εκτός από το Έρευνα στο σκοτάδι (A Scanner Darkly), που βασίζεται στις εμπειρίες του με τα ναρκωτικά, και το Deus Irae που ξεκίνησε να γράφει μαζί με τον Ρότζερ Ζελάζνυ, έχουν να κάνουν με τα γεγονότα που ο ίδιος ονόμασε 2-3-74 (Φλεβάρης-Μάρτιος 1974). Μέχρι τον θάνατό του πάντως, ο ίδιος δεν ήταν σίγουρος τι ακριβώς ήταν αυτό που βίωσε.

Στα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Ντικ γνώρισε την αναγνώριση και την οικονομική άνεση που τόσο στερήθηκε το προηγούμενο διάστημα. Εκδόθηκε επιτέλους ένα συμβατικό μυθιστόρημά του, το Πριν από το τέλος του κόσμου, και μεγάλα ποσά άρχισαν να φτάνουν από τις αυξανόμενες πωλήσεις των βιβλίων του. Χάρισε αρκετά από αυτά τα χρήματα σε φιλανθρωπίες και συνέχισε να ζει λιτά, αφοσιωμένος στην ολοκλήρωση της θεολογικής τριλογίας μυθιστορημάτων Valis, Θεϊκή εισβολή και Η μετεμψύχωση του Τίμοθι Άρτσερ. Το 1978 πεθαίνει η μητέρα του. Το 1980 άρχισε το γύρισμα σε ταινία του βιβλίου του Το ηλεκτρικό πρόβατο με τον τίτλο Blade Runner, μια υπόθεση που τον άγχωσε υπερβολικά και τον έφερε αρχικά σε αντιπαράθεση με τον σκηνοθέτη Ρίντλεϊ Σκοτ. Η ταινία θα του χάριζε φήμη στο πλατύ κοινό· μια φήμη όμως που δεν πρόλαβε να χαρεί. Η υπερπροσπάθεια και οι καταχρήσεις των προηγούμενων χρόνων, μαζί με το άγχος του για την ταινία, άρχισαν να κλονίζουν σοβαρά την υγεία του. Στα μέσα του Φλεβάρη του 1982 έπαθε εγκεφαλικό. Δεν συνήλθε ποτέ, και στις 2 Μαρτίου 1982 πέθανε στη Σάντα Άνα της Καλιφόρνιας από καρδιακή ανεπάρκεια. Το Blade Runner βγήκε στις αίθουσες μόλις τέσσερις μήνες μετά.

Η σορός του μεταφέρθηκε από τον πατέρα του στο Φορτ Μόργκαν του Κολοράντο, όπου ήταν θαμμένη η δίδυμη αδελφή του. Όταν είχε πεθάνει η Τζέιν, στον τάφο είχαν χαραχτεί τα ονόματα και των δυο τους, με έναν κενό χώρο για την ημερομηνία θανάτου του Φιλ. Μετά από πενήντα τρία χρόνια, η ημερομηνία αυτή χαράχτηκε κι ο Φίλιπ Ντικ ενώθηκε ξανά με την αδερφή του.

Το έργο του

Επεξεργασία

Ο Φίλιπ Ντικ θεωρείται από τις πιο σημαντικές και πολυσυζητημένες παρουσίες στο είδος του. Συνδύασε την εναλλακτική λογοτεχνία με την επιστημονική φαντασία, ανοίγοντας τον δρόμο στους σημαντικούς συγγραφείς του είδους που ακολούθησαν τη δεκαετία του '60, όπως ο Ρότζερ Ζελάζνυ, ο Χάρλαν Έλλισον, ο Νόρμαν Σπίνραντ. Θεωρείται δε πρόδρομος του κυβερνοπάνκ, του παρακλαδιού της επιστημονικής φαντασίας που θα αναπτυσσόταν στις δεκαετίες '70 και '80.

Σε αντίθεση με τους περισσότερους συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας της γενιάς του, που έγραφαν για αστραφτερά διαστημόπλοια, επικές μάχες και όμορφες εξωγήινες, ο Ντικ προτίμησε για ήρωες στα διηγήματα και μυθιστορήματά του απλούς, καθημερινούς ανθρώπους, που όμως γίνονται ξαφνικά μάρτυρες μιας αποκάλυψης κοσμικών διαστάσεων ή βρίσκονται να κρατούν την τύχη του κόσμου στα χέρια τους, συχνά χωρίς να καταφέρουν να φανούν αντάξιοι. Στα έργα του, η πραγματικότητα αποσυντίθεται ή αποδεικνύεται ότι είναι ένα όνειρο μέσα σ' ένα όνειρο μέσα σ' ένα άλλο όνειρο. Διαθέτοντας μια αεικίνητη και σπινθηροβόλα φαντασία, κατάφερε να παρουσιάζει, συχνά με πικρή ειρωνεία, το εξωπραγματικό ως εντελώς οικείο και το ανάποδο, σε μια πλοκή γεμάτη ανατροπές: ένα μικροσκόπιο επιτίθεται στον χειριστή του· ο Χριστός των εξωγήινων τρώει το σώμα των πιστών του κι όχι το αντίθετο· πεταλούδες επιτίθενται στους ανθρώπους οπλισμένες με σιδεροπρίονα· μεταλλαγμένα ποντίκια ασχολούνται με τη λογιστική· αυτό που ενεργοποιεί τη βόμβα στο σώμα ενός ρομπότ είναι η συνειδητοποίηση ότι είναι ρομπότ κι όχι άνθρωπος. Οι φιλοσοφικοί, πολιτικοί και υπαρξιακοί προβληματισμοί που εκφράζονται στα έργα του τον κατατάσσουν ανάμεσα στους διανοητές σύγχρονους συγγραφείς. Από αρκετούς θεωρείται ο σημαντικότερος Αμερικανός λογοτέχνης του δεύτερου μισού του εικοστού αιώνα.

Για πολλούς, ο Φίλιπ Ντικ ακροβάτησε στη λεπτή γραμμή που χωρίζει την ιδιοφυΐα από την τρέλα, πότε στην από δω μεριά και πότε στην από κει. Υπάρχουν αυτοί που τον τοποθετούν σαφώς σε μια από τις δυο πλευρές. Όπως κι αυτοί που αναγνωρίζουν έναν "άγιο Φιλ" στα έργα του των τελευταίων χρόνων. Σε κάθε περίπτωση, ο Φίλιπ Ντικ έγραψε μυθιστορήματα και διηγήματα που όχι μόνο συνεχίζουν να κερδίζουν φανατικούς αναγνώστες, μα που άλλαξαν και το είδος της επιστημονικής φαντασίας, φτάνοντάς το στην ωριμότητά του. Χάρη και σε αυτόν, η επιστημονική φαντασία βγήκε από το περιθώριο και καθιερώθηκε ως σοβαρό λογοτεχνικό είδος· αυτός, όμως, πλήρωσε το μεγαλύτερο τίμημα γι' αυτή την αλλαγή.

Βραβεία και τιμητικές διακρίσεις

Επεξεργασία
  • 1963 Ο άνθρωπος στο ψηλό κάστρο (The Man in the High Castle), πρώτο βραβείο στα Βραβεία Hugo.[26]
  • 1965 Δόκτωρ Μπλάντμανεϊ (Dr. Bloodmoney) και Τα Τρία Στίγματα του Πάλμερ Έλντριτς (The Three Stigmata of Palmer Eldritch), υποψηφιότητα για τα Βραβεία Nebula.[27]
  • 1968 Το ηλεκτρικό πρόβατο (Do Androids Dream of Electric Sheep?), υποψηφιότητα για τα Βραβεία Nebula.[28]
  • 1974 Κυλήστε δάκρυά μου είπε ο αστυνόμος (Flow My Tears, the Policeman Said), υποψηφιότητα για τα Βραβεία Nebula.[29]
  • 1975 Κυλήστε δάκρυά μου είπε ο αστυνόμος, υποψηφιότητα για τα Βραβεία Hugo και τα Βραβεία Locus SF, πρώτο βραβείο στα Βραβεία John W.Campbell.[30]
  • 1978 Έρευνα στο σκοτάδι (A Scanner Darkly), πρώτο βραβείο στα Βραβεία British Science Fiction Award και τρίτο Βραβείο στα Βραβεία John W.Campbell.[31]
  • 1982 Η μετεμψύχωση του Τίμοθυ Άρτσερ (The Transmigration of Timothy Archer), υποψηφιότητα για τα Βραβεία Nebula και Θεϊκή εισβολή (The Divine Invasion), υποψηφιότητα για τα Βραβεία British Science Fiction Award.[32]
  • 1983 Η μετεμψύχωση του Τίμοθυ Άρτσερ, υποψηφιότητα για τα Βραβεία Locus F.[33]

Ταινίες βασισμένες σε βιβλία του

Επεξεργασία

Ο Φίλιπ Ντικ είναι στις μέρες μας, μετά τον Στίβεν Κινγκ, ο συγγραφέας φανταστικής λογοτεχνίας με τις περισσότερες μεταφορές έργων του στον κινηματογράφο. Οι ταινίες που βασίστηκαν σε έργα του είναι:

  • Blade Runner (1982) σε σκηνοθεσία Ρίντλεϊ Σκοτ και βασισμένη στο βιβλίο Το ηλεκτρικό πρόβατο. Αν και ελεύθερη διασκευή του βιβλίου, είναι μάλλον η πιο πιστή μέχρι σήμερα μεταφορά έργου του Ντικ. Σήμερα θεωρείται καλτ ταινία.
  • Ολική επαναφορά (Total Recall, 1990) σε σκηνοθεσία Πολ Βερχόφεν. Βασισμένο στο διήγημα We can remember it for you wholesale. Από το διήγημα έχει διατηρηθεί μόνο η αρχική ιδέα και κάποια λίγα στοιχεία της πλοκής.
  • Confessions d'un Barjo (1992), βασισμένο στο μυθιστόρημα Πριν από το τέλος του κόσμου.
  • Μεταλλικές κραυγές (1995), βασισμένη στο διήγημα Δεύτερη ποικιλία (Second Variety).
  • Minority Report (2002) του Στίβεν Σπίλμπεργκ, βασισμένη στο διήγημα Το μειοψηφικό πόρισμα.
  • Διπλή ταυτότητα 2002, βασισμένη στο ομώνυμο διήγημα.
  • Η αποζημίωση (Paycheck, 2003) του Τζον Γου, βασισμένη στο ομώνυμο διήγημα.
  • A Scanner Darkly (2006), βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα Έρευνα στο σκοτάδι.
  • Next (2007), βασισμένη στο διήγημα Ο χρυσαφένιος άντρας.

Κάποια έργα του έχουν διασκευαστεί και για το θέατρο, ενώ έχει γραφτεί και μια όπερα βασισμένη στο Valis.

Ταινίες που είναι στο στάδιο των συζητήσεων:

  • Radio Free Albemuth - βασισμένη στο διήγημα Ελεύθερη ραδιοφωνία Άλμπεμουθ[34] σχεδιάζεται να δημιουργηθεί από τον Τζον Άλαν Σάιμον συγγραφέα, παραγωγό.[35]
  • King of the Elves - βασισμένη στο διήγημα Ο βασιλιάς των ξωτικών αναμένεται να κυκλοφορήσει τον χειμώνα του 2012 από την Walt Disney Animation Studios.[36]
  • Ubic - βασισμένη στο διήγημα Ούμπικ σχεδιάζεται να δημιουργηθεί από τον Hengameh Panahi και την Isolde Freya Dick (τώρα Isa Dick Hackett).[37]
  • Flow My Tears, the Policeman Said - βασισμένη στο διήγημα Κυλήστε δάκρυά μου, είπε ο αστυνόμος. Υιοθετήθηκε η παραγωγή της από την Halcyon Company.[38]

Έργα του Φίλιπ Ντικ

Επεξεργασία

Μυθιστορήματα

Επεξεργασία
  • 1955
    • Solar Lottery
  • 1956
    • The World Jones Made
    • The Man Who Japed
  • 1957
    • Eye in the Sky (Ουράνιο Μάτι)
    • The Cosmic Puppets
  • 1959
    • Time Out of Joint
  • 1960
    • Dr. Futurity (Ταξίδι στο Χώρο και το Χρόνο) (μετάφραση Δημήτρης Παναγιωτάτος, εκδ. Αντίκοσμοι, 1976)
    • Vulcan's Hammer
  • 1962
    • The Man in the High Castle (Ο Άνθρωπος στο Ψηλό Κάστρο) (μτφ. Τζούλια Τσακίρη, εκδ. Εξάντας, 1978)
  • 1963
    • The Game-Players of Titan (Οι Παίκτες του Τιτάνα)
  • 1964
    • Martian Time-Slip (Εμείς οι Αρειανοί)
    • The Simulacra (Τα Ομοιώματα)
    • Clans of the Alphane Moon (Οι Φυλές του Αλφανού Φεγγαριού)
    • The Penultimate Truth (Προτελευταία αλήθεια)
  • 1965
    • The Three Stigmata of Palmer Eldritch (Τα Τρία Στίγματα του Πάλμερ Έλντριτς) (μετάφραση Ρένα Χατχούτ, εκδ. Ars Longa, 1986)
    • Dr. Bloodmoney, or How We Got Along After the Bomb (Δόκτωρ Μπλάντμανεϊ ή Πώς τα βγάλαμε πέρα μετά τη βόμβα)
  • 1966
    • The Crack in Space
    • Now Wait for Last Year (Τώρα Περίμενε το Χτες)
    • The Unteleported Man (κυκλοφόρησε ως Κόλπο Α.Ε. (Lies, Inc.) το 1984)
  • 1967
    • Counter-Clock World (Ο Αντίστροφος Κόσμος)
    • The Zap Gun
    • The Ganymede Takeover (σε συνεργασία με τον Ρέι Νέλσον)
  • 1968
  • 1969
    • Ubik (Ούμπικ) (μετάφραση Ρένα Χατχούτ, εκδ. Εξάντας, 1978)
    • Galactic Pot-Healer (Ο Συντηρητής των Κεραμικών)
  • 1970
    • A Maze of Death (Λαβύρινθος Θανάτου)
    • Our Friends from Frolix 8
  • 1972
    • We Can Build You
  • 1974
    • Flow My Tears, The Policeman Said (Κυλήστε δάκρυά μου, είπε ο αστυνόμος) (μετάφραση Γιάννης Ανδρέου, εκδ. Μέδουσα, 1991)
  • 1975
    • Confessions of a Crap Artist (Πριν Από το Τέλος του Κόσμου)
  • 1976
  • 1977
    • A Scanner Darkly (Έρευνα Στο Σκοτάδι)
  • 1981
    • Valis
    • The Divine Invasion (Θεϊκή Εισβολή)
  • 1982
    • The Transmigration of Timothy Archer (Η Μετεμψύχωση του Τίμοθυ Άρτσερ)
    • The Man Whose Teeth Were All Exactly Alike
  • 1983
    • The Unteleported Man (επαυξημένη έκδοση)
  • 1984
    • Lies, Inc. (Κόλπο Α.Ε.)
  • 1985
    • Radio Free Albemuth (Ελεύθερη Ραδιοφωνία Άλμπεμουθ)
    • Puttering About in a Small Land (Τριγυρίζοντας σε Μικρό Τόπο)
    • In Milton Lumky Territory
  • 1986
    • Humpty Dumpty in Oakland
  • 1987
    • Mary and the Giant
  • 1988
    • The Broken Bubble
    • Nick and the Glimmung (μυθιστόρημα για παιδιά)
  • 1994
    • Gather Yourselves Together

Διηγήματα

Επεξεργασία
  • 1952
    • Beyond Lies the Wub (Η Δύναμη του Γουμπ)
    • The Gun
    • The Little Movement (Το Μικρό Κίνημα)
    • The Skull
    • The Variable Man
  • 1953
    • The Builder
    • Colony (Αποικία)
    • The Commuter
    • The Cookie Lady
    • The Cosmic Poachers
    • The Defenders (Οι Υπερασπιστές)
    • Expendable (Αναλώσιμος)
    • The Eyes Have It
    • The Great C
    • The Hanging Stranger
    • The Impossible Planet
    • Impostor (Πλαστοπροσωπία)
    • The Indefatigable Frog
    • The Infinities
    • The King of the Elves (Ο Βασιλιάς των Ξωτικών)
    • Martians Come in Clouds
    • Mr. Spaceship
    • Out in the Garden
    • Paycheck
    • Piper in the Woods
    • Planet for Transients
    • The Preserving Machine
    • Project** Earth
    • Roog (Ρουγκ)
    • Second Variety
    • Some Kinds of Life
    • The Trouble with Bubbles
    • The World She Wanted
  • 1954
    • A World of Talent
    • The Last of the Masters
    • Adjustment Team
    • Beyond the Door
    • Breakfast at Twilight
    • The Crawlers
    • The Crystal Crypt
    • Exhibit Piece
    • The Father-Τhing (Το Πράγμα Πατέρας)
    • The Golden Man (Ο Χρυσαφένιος Άντρας)
    • James P. Crow
    • Jon's World
    • The Little Black Box
    • Meddler (Διαταραχή)
    • Of Withered Apples
    • A Present for Pat (Ένα Δώρο για την Πατ)
    • Prize Ship
    • Progeny
    • Prominent Author
    • Sales Pitch (Ο Κράχτης)
    • Shell Game
    • The Short Happy Life of the Brown Oxford
    • Small Town
    • Souvenir
    • Strange Eden
    • Survey Team
    • Time Pawn
    • Tony and the Beetles
    • The Turning Wheel (Ο Κοσμικός Τροχός)
    • Upon the Dull Earth
  • 1955
    • Autofac
    • Captive Market
    • The Chromium Fence
    • Foster, You're Dead!
    • The Hood Maker
    • Human Is (Άνθρωπος)
    • The Mold of Yancy (Το Είδωλο του Γιάνσι)
    • Nanny
    • Psi-man Heal My Child!
    • Service Call
    • A Surface Raid
    • Vulcan's Hammer
    • War Veteran
  • 1956
    • A Glass of Darkness
    • Minority Report
    • Pay for the Printer
    • To Serve the Master
  • 1957
    • Misadjustment
    • The Unreconstructed M
  • 1958
    • Null-o
  • 1959
    • Explorers We (Εμείς οι Εξερευνητές)
    • Fair Game
    • Recall Mechanism
    • War Game
  • 1963
    • All We Marsmen
    • The Days of Perky Pat
    • If There Were No Benny Cemoli (Αν δεν Υπήρχε ο Μπένυ Τσιμόλι)
    • Stand-by (Σε Διαρκή Ετοιμότητα)
    • What'll We Do With Ragland Park?
  • 1964
    • Cantata 140
    • A Game of Unchance
    • Novelty Act
    • Oh, to be a Blobel! (Ω, Να Είσαι Μπλόμπελ)
    • Orpheus with Clay Feet
    • Precious Artifact (Μονάκριβο Τέχνημα)
    • The Unteleported Man
    • The War with the Fnools (Ο Πόλεμος με τα Φνουλ)
    • The Little Black Box (Το Μικρό Μαύρο Κουτί)
    • Waterspider
    • What the Dead Men Say
  • 1965
    • Project Plowshare
    • Retreat Syndrome
    • The Three Stigmata of Palmer Eldritch
  • 1966
    • Holy Quarrel
    • We Can Remember It For You Wholesale (Το Θυμόμαστε για Εσάς)
    • Your Appointment Will Be Yesterday
  • 1967
    • Faith of our Fathers (Η Πίστη των Πατέρων μας)
    • Return Match (Η Ρεβάνς)
  • 1968
    • Not By Its Cover (Όχι Από το Εξώφυλλό του)
    • The Story To End All Stories
  • 1969
    • A. Lincoln, Simulacrum
    • The Electric Ant (Ηλεκτρικό Μυρμήγκι)
  • 1972
    • Cadbury, the Beaver Who Lacked
  • 1974
    • The Different Stages of Love
    • The Pre-persons
    • A Little Something For Us Tempunauts
  • 1979
    • The Exit Door Leads In (Η Έξοδος Οδηγεί Μέσα)
  • 1980
    • I Hope I Shall Arrive Soon (Ελπίζω να Φτάσω Σύντομα)
    • Rautavaara's Case (Υπόθεση Ραουτάβααρα)
    • Chains of Air, Web of Aethyr
  • 1981
    • The Alien Mind
  • 1984
    • Strange Memories Of Death
  • 1987
    • The Day Mr. Computer Fell Out of Its Tree
    • The Eye of The Sibyl
    • Fawn, Look Back
    • Stability
  • 1988
    • Goodbye, Vincent
  • 1989
    • 11-17-80
  • 1992
    • The Name of the Game is Death

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118678175. Ανακτήθηκε στις 13  Αυγούστου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11900117v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Philip-K-Dick. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  6. 6,0 6,1 strandmag.com/the-death-driven-mind-of-philip-k-dick/. Ανακτήθηκε στις 13  Ιουνίου 2022.
  7. 7,0 7,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 1490. Ανακτήθηκε στις 13  Ιουνίου 2022.
  8. 8,0 8,1 Φίλιπ Ντικ: «How to Build a Universe That Doesn't Fall Apart Two Days Later» (Αγγλικά) 1978.
  9. 9,0 9,1 «The Penultimate Truth About Philip K. Dick» (Αμερικανικά αγγλικά) 2007.
  10. «The New York Times». (Αγγλικά) The New York Times. The New York Times Company, A. G. Sulzberger. Μανχάταν. Ανακτήθηκε στις 9  Σεπτεμβρίου 2022.
  11. www.salon.com/2019/07/06/when-philip-k-dick-turned-to-christianity/.
  12. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11900117v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  13. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990001745. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  14. CONOR.SI. 13524579.
  15. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2019.
  16. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  17. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/116842. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  18. strangehorizons.com/non-fiction/columns/phil-and-jack/.
  19. 19,0 19,1 Dick-2207.
  20. www.dickien.fr/dossiers/annemini/interview_anne_mini_dick.html.
  21. Anne R. Dick: «The Search for Philip K. Dick» (Αμερικανικά αγγλικά) 1995.
  22. tachyonpublications.com/goodbye-to-the-influential-anne-r-dick/. Ανακτήθηκε στις 7  Δεκεμβρίου 2022.
  23. 10128500.
  24. bsfa.co.uk/bsfa-awards/.
  25. «Valis - Vres.gr». books.vres.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2024. 
  26. «1963 Award Winners & Nominees». Worlds Without End (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2024. 
  27. «1965 Award Winners & Nominees». Worlds Without End (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2024. 
  28. «1968 Award Winners & Nominees». Worlds Without End (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2024. 
  29. «1974 Award Winners & Nominees». Worlds Without End (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2024. 
  30. 1975 Award Winners & Nominees Worlds Without End (ανακτήθηκε 12/9/2010)
  31. 1978 Award Winners & Nominees Worlds Without End (ανακτήθηκε 12/9/2010)
  32. «1982 Award Winners & Nominees». Worlds Without End (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2024. 
  33. «1983 Award Winners & Nominees». Worlds Without End (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2024. 
  34. «Home». Radio Free Albemuth (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2024. 
  35. «John Alan Simon redux». Philip K. Dick (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2024. 
  36. Ανακοίνωση της Walt Disney Animation Studios για τις 10 νέες ταινίες κινουμένων σχεδίων μέχρι το 2012 Αρχειοθετήθηκε 2010-06-25 στο Wayback Machine. (ανακτήθηκε 6/7/2010)
  37. Σχετικό δημοσίευμα στην scifi.com (ανακτήθηκε 6/7/2010)
  38. «Philip K. Dick's 'Flow My Tears, the Policeman Said' Being Adapted | FirstShowing.net». www.firstshowing.net (στα Αγγλικά). 12 Μαΐου 2009. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2024. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία