Φαινυλοπροπανόνη

χημική ένωση

Η φαινυλοπροπανόνη[1] (αγγλικά phenylpropanone) είναι αρωματική οργανική χημική ένωση, που περιέχει άνθρακα, υδρογόνο και οξυγόνο, με μοριακό τύπο C9H10O, αλλά παριστάνεται επίσης με τους τύπους C6H5CH2COCH3, PhCH2COCH3 και BnAc. Είναι μια αρωματική κετόνη. Η χημικά καθαρή φαινυλοπροπανόνη, στις «κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος», δηλαδή σε θερμοκρασία 25°C και υπό πίεση 1 atm, είναι άχρωμο ελαιώδες υγρό με ευχάριστη οσμή, διαλυτό σε οργανικούς διαλύτες. Χρησμοποιείται για την παραγωγή της μεθαμφεταμίνης και της αμφεταμίνης, που είναι κοινώς γνωστή ως P2P. Λόγω των παράνομων χρήσεων της φαινυλοπροπανόνης από τη λαθροχημεία, εντάχθηκε στο πρόγραμμα II, ως ελεγχόμενη ουσία από τις ΗΠΑ το 1980.[2] Στον άνθρωπο, η φαινυλοπροπανόνη παρουσιάζεται ως ένας μεταβολίτης της αμφεταμίνης και της μεθαμφεταμίνης, μέσω καταλυόμενης από φλαβινομονοξυγονογεννάση-3 οξειδωτικής απαμίνωσης. Ο όρος φαινυλακετόνη επεκτείνεται και πέρα από τη «μητρική» ένωση, σε μια σειρά «θυγατρικών» παραγώγων αυτής, που ενίοτε ονομάζονται συλλύβδην ως «φαινυλακετόνες».

Φαινυλοπροπανόνη
Γενικά
Όνομα IUPAC (1-)φαινυλο-2-προπανόνη
Άλλες ονομασίες Φαινυλοπροπανόνη
Φαινυλακετόνη
Βενζυλομεθυλοκετόνη
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος C9H10O
Μοριακή μάζα 134,18 amu
Σύντομος
συντακτικός τύπος
PhCH2COCH3
Συντομογραφίες BnAc
Αριθμός CAS 103-79-7
SMILES O=C(C)Cc1ccccc1
InChI 1S/C9H10O/c1-8(10)7-9-5-3-2-4-6-9/h2-6H,7H2,1H3
PubChem CID 7678
ChemSpider ID 21106366
Δομή
Ισομέρεια
Φυσικές ιδιότητες
Σημείο τήξης -15°C
Σημείο βρασμού 214-216°C
Πυκνότητα 1.006 kg/m³
Χημικές ιδιότητες
Επικινδυνότητα
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

Μεταβολισμός αμφεταμίνης Επεξεργασία

 

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

  • Γ. Βάρβογλη, Ν. Αλεξάνδρου, Οργανική Χημεία, Αθήνα 1972
  • Α. Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991
  • SCHAUM'S OUTLINE SERIES, ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ, Μτφ. Α. Βάρβογλη, 1999
  • Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982
  • Δημήτριου Ν. Νικολαΐδη: Ειδικά μαθήματα Οργανικής Χημείας, Θεσσαλονίκη 1983.

Αναφορές και σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Δείτε τις εναλλακτικές ονομασίες στον παρακείμενο πίνακα πληροφοριών χημικής ένωσης.
  2. Lists of: Scheduling Actions, Controlled Substances, Regulated Chemicals. U.S. Department of Justice, Drug Enforcement Administration. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-04-17. https://web.archive.org/web/20160417085648/http://www.deadiversion.usdoj.gov/schedules/orangebook/orangebook.pdf. Ανακτήθηκε στις 2017-07-27.