Φραγκίσκος Γκοντζάγκα, καρδινάλιος

Καθολικός καρδινάλιος
Για τον καρδινάλιο του 16ου αιώνα, δείτε Φραγκίσκος Γκοντζάγκα του Αριάνο (1538-1566).


O Φραγκίσκος, ιταλ. Francesco, (15 Μαρτίου 1444 - 21 Οκτωβρίου 1483) από τον Οίκο των Γκοντζάγκα, ήταν καρδινάλιος και επίσκοπος.

Φραγκίσκος Γκοντζάγκα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Francesco Gonzaga (Ιταλικά)
Γέννηση15  Μαρτίου 1444[1]
Μάντοβα
Θάνατος21  Οκτωβρίου 1483[1]
Μπολόνια ή Porretta Terme
Αιτία θανάτουδηλητήριο
Τόπος ταφήςSan Francesco, Mantua
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία[2]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[3]
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΛατίνος καθολικός ιερέας
Οικογένεια
ΤέκναFrancesco Gonzaga
ΓονείςΛουδοβίκος Γ΄ της Μάντουα και Βαρβάρα του Βρανδεμβούργου
ΑδέλφιαΒαρβάρα Γκονζάγκα
Ντοροτέα Γκονζάγκα
Ιωάννης Φραγκίσκος Γκοντζάγκα της Σαμπιονέτα
Φρειδερίκος Α΄ της Μάντουα
Γκαμπριέλα Γκοντζάγκα
Ροντόλφο Γκοντζάγκα
Πάολα Γκοντζάγκα
Λουντοβίκο Γκοντζάγκα
Caterina Secco Gonzaga
Σουσάννα Γκοντζάγκα
ΟικογένειαΟίκος των Γκονζάγκα
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμακαρδινάλιος-διάκονος (1461–1483, Santa Maria Nuova)
Roman Catholic Bishop of Brixen (1464–1466)[4][5]
αποστολικός διαχειριστής (1476–1483)[4]
καρδινάλιος-διάκονος (1470–1483, Sant’Agata dei Goti)
αποστολικός διαχειριστής (1466–1483)
αποστολικός διαχειριστής (1472–1474)
αββάς (έως 1479, Santa Maria della Gironda Abbey)
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στη Μάντοβα και ήταν ο δευτερότοκος γιος του Λουδοβίκου Γ΄ μαρκησίου της Μάντοβα και της Βαρβάρας των Χοεντσόλερν, κόρης του Ιωάννη μαργράβου του Βρανδεμβούργου-Κούλμπαχ.

Κατά της διάρκεια της εκπαίδευσής του πήγαινε στο σχολείο Χαρούμενος Οίκος (Casa Gioiosa) με διδασκάλους τον Ιάκοπο ντα Σαν Κασιάνο, τον Ονιμπένε ντα Λονίγκο και τον Μπαρτολομέο Πλατίνα. Συμπλήρωσε τις σπουδές του στην Πάδοβα και στο Πανεπιστήμιο της Πίζα. Επέλεξε την εκκλησιαστική σταδιοδρομία· ο πάπας Νικόλαος Ε΄ τον όρισε το 1454 αποστολικό πρωτονοτάριο και έφορο (procurator) της Εκκλησίας στη Μάντοβα.

Υπό τον Πίο Β΄ Επεξεργασία

To 1459 ο πάπας Πίος Β΄ Πικολομίνι έκανε σύνοδο στη Μάντοβα και έμεινε εκεί για οκτώ μήνες· έκανε τον Φραγκίσκο, σε ηλικία 17 ετών, καρδινάλιο[6] της Σάντα Μαρία Νουόβα της Ρώμης[7]. Η έλευση του Φραγκίσκου στη Μάντοβα για τη χειροτονία του και η συνάντησή του με τον πατέρα του απαθανατίστηκαν στη νωπογραφία του Αντρέα Μαντένια στο δωμάτιο των συζύγων (camera degli sposi). Ήταν ο πρώτος από τους Γκοντζάγκα που έγινε καρδινάλιος: άλλοι εννέα θα φορέσουν τον κόκκινο πίλο. Παρ' όλα αυτά διήγε κοσμική ζωή· έντεκα χρόνια μετά, απέκτησε ένα νόθο γιο από μία σχέση του[8]. Διορίστηκε πρίγκιπας-επίσκοπος της Μπρεσανόν (νυν Μπρίξεν) το 1464.

Υπό τον Παύλο Β΄ Επεξεργασία

Λίγο μετά, στο Κονκλάβιο των καρδιναλίων (Coclave) για την εκλογή του πάπα, εκλέχθηκε πάπας ο Παύλος Β΄ Μπάρμπο. Ο Φραγκίσκος έκανε δεξίωση για την εκλογή του νέου ποντίφικα[9]. Το 1466 απεβίωσε ο επίσκοπος της Μάντοβα και στην πόλη τοποθετήθηκε ο Φραγκίσκος ως αποστολικός διοικητής της επισκοπής[10]. Θα τον διαδεχθούν πέντε μέλη του Οίκου των Γκοντζάγκα: δύο αποστολικοί διοικητές και τρεις επίσκοποι[10].

Συμμετείχε στα μυστικά Συμβούλια των ετών 1467 και 1470. Στο Συμβούλιο του 1471 εκλέχθηκε απεσταλμένος του πάπα (legatus) στη Μπολόνια· επίσης επίτροπος με την αποστολή να πείσει τις επισκοπές να οργανώσουν Σταυροφορία εναντίον των Τούρκων, μία προσπάθεια που δεν τελεσφόρησε. Έμενε τότε στη Ρώμη και με τον καρδινάλιο Πάρκο Μπάρμπο υποδέχθηκαν τον Μπόρσο των Έστε νέο δούκα της Φερράρα. Το 1471 έφυγε για τη Μπολόνια.

Υπό τον Σίξτο Δ΄ Επεξεργασία

Επέστρεψε λίγους μήνες μετά για το Κονκλάβιο των καρδιναλίων. Εκλέχθηκε νέος πάπας ο Σίξτος Δ΄ ντελλα Ρόβερε που επιβεβαίωσε τη θέση του ως απεσταλμένου στη Μπολόνια. Έλαβε την επιμέλεια (commendam) του Σαν Τομμάζο Ματζόρε στη Βερόνα. Το 1472 στο ανάκτορό του στη Μπολόνια υποδέχθηκε τον καρδινάλιο Βησσαρίωνα τον Τραπεζούντιο που μετέβαινε στη Γαλλία για να ειρηνεύσει τον Λουδοβίκο ΙΑ΄ της Γαλλίας με τον Κάρολο δούκα της Βουργουνδίας.

Το 1472 έλαβε την επιμέλεια της μονής του Σαν Αντρέα στη Μάντοβα. Το ίδιο έτος ορίστηκε αποστολικός διοικητής του Λουντ στη Σουηδία, ως την εκλογή νέου αρχιεπισκόπου εκεί. Κράτησε τη θέση για δύο έτη. Οργάνωσε συμπόσιο για την υποδοχή των πρέσβεων του Λουδοβίκου ΙΑ΄ στη Ρώμη. Το 1474 ήταν υπεύθυνος για την υποδοχή του Χριστιανού Ι΄ της Δανίας στη Ρώμη. Για τις εξαιρετικές του υπηρεσίες του δόθηκε η επιμέλεια της Σαντ Άγκατα ντέι Γκότι.

To 1476, με την επιδημία πανώλης, έφυγε από τη Ρώμη. Το ίδιο έτος απεβίωσε ο επίσκοπος της Μπολόνια και τοποθετήθηκε εκεί ως αποστολικός διοικητής[11]. Το 1479 στη Μπολόνια έγινε εξέγερση εναντίον του πάπα, αλλά αποκατέστησε την τάξη. Παραχώρησε την επιμέλεια της Μονής του Σαν Ντιονίζι του Μιλάνου και της Σάντα Μαρία αλλά Τζιρόντα της Κρεμόνας στο νεότερο αδελφό του Λουδοβίκο, επίσκοπο της Μάντοβα. Μετέβη στη Φερράρα για να εμψυχώσει τους κατοίκους εναντίον της Βενετίας και αποδείχθηκε μεγάλος ρήτορας σε αυτό. Αν και πρίγκιπας, ήταν πολύ γενναιόδωρος με τους φτωχούς και ήταν βαθιά αφοσιωμένος στην Παρθένο Μαρία.

Το διάστημα 1479-80 φιλοξένησε στην Αυλή του στη Μάντοβα τον ποιητή Άντζελο Πολιτσιάνο, ο οποίος έγραψε εκεί την Ιστορία του Ορφέα. Ο Φραγκίσκος, όπως και άλλοι των Γκοντζάγκα[12], ήταν συλλέκτης αρχαιοτήτων, περιλαμβανομένων και κομματιών από τη συλλογή του προηγουμένου πάπα Παύλου Β΄[13]. Ο Αντρέα Μαντένια του έκανε μία προσωπογραφία[14] και τον ζωγράφισε στη νωπογραφία του δωματίου των συζύγων.

Απεβίωσε στη Μπολόνια από στομαχική διαταραχή, όταν ήπιε νερό χωρίς προφυλάξεις[15]. Τάφηκε στο ναό του Σαν Φραντσέσκο στη Μάντοβα, στο εκεί οικογενειακό μαυσωλείο.

Οικογένεια Επεξεργασία

Από μία σχέση με κάποια Μπάρμπαρα είχε ένα φυσικό τέκνο:

  • (νόθος) γιος, με το παρωνύμιο Καρντιναλέττο.

Υποσημειώσεις Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) SNAC. w67s8hhw. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. «Catholic-Hierarchy.org» (Αγγλικά) Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. gnzgfr. Ανακτήθηκε στις 17  Οκτωβρίου 2020.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12470697f. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  4. 4,0 4,1 gnzgfr.
  5. bobr.
  6. (Αγγλικά) "Francesco Cardinal Gonzaga †", Catholic Hierarchy, retrieved 21 January 2014.
  7. The titular church of Santa Maria Nuova was suppressed on 18 August 1661 by Pope Alexander VII, who replaced it with the new Church of Santa Maria della Scala.
  8. Mantovani, Il castello di Castel d'Ario, no page given.
  9. (Αγγλικά) "Diocese of Bolzano-Bressanone { Bozen-Brixen }", Catholic Hierarchy, retrieved 21 January 2014.
  10. 10,0 10,1 (Αγγλικά) "Diocese of Mantova", Catholic Hierarchy, retrieved 21 January 2014.
  11. (Αγγλικά) "Diocese of Bologna", Catholic Hierarchy, retrieved 21 January 2014. The Diocese of Bologna did not become the Archdiocese of Bologna until 1582.
  12. (Ιταλικά) Francesco Rapaccioni, "Il Cammeo Gonzaga. Arti preziose alla corte di Mantova [ The Gonzaga Room. Precious Arts at the Court of Mantua ]", posted 31 October 2008, Teatro.org : Le Rubriche : Mostre Arte [ Theater.org : Categories : Art Exhibitions ], retrieved 21 January 2014.
  13. (Ιταλικά) "Il Cammeo Gonzaga. Arti preziose alla corte di Mantova Αρχειοθετήθηκε 2012-12-09 at Archive.is", press release archived online, retrieved 21 January 2014.
  14. Lazzarini, "GONZAGA, Francesco", Dizionario Biografico degli Italiani.
  15. The sulphurous waters of Porretta Terme produces an important healing effect for skin problems, from which the Cardinal probably suffered, but they must be taken with caution because of the minerals contained in the waters.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • (Ιταλικά) Isabella Lazzarini, "GONZAGA, Francesco", Dizionario Biografico degli Italiani [ Biographical Dictionary of the Italians ] – Volume 57 ( 2002 )
  • (Ιταλικά) Gabriella Mantovani, Il castello di Castel d'Ario ( Mantua : Sometti, 2012 ), ISBN 9788874954377

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία