Χάικε Κάμερλιν

Ολλανδός φυσικός, βραβευμένος με Νόμπελ Φυσικής το 1913

Ο Χάικε Κάμερλιν Όνες (Heike Kamerlingh Onnes, 21 Σεπτεμβρίου 1853 - 21 Φεβρουαρίου 1926) ήταν Ολλανδός φυσικός και νομπελίστας ο οποίος πρωτοπόρησε σε μεθόδους κατάψυξης και διερεύνησε πως συμπεριφέρονται τα υλικά όταν ψύχονται σε θερμοκρασίες κοντά στο απόλυτο μηδέν. Αυτό οδήγησε στην ανακάλυψη της υπεραγωγιμότητας δηλαδή σε μερικά υλικά η ηλεκτρική αντίσταση χάνεται σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες

Χάικε Κάμερλιν
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Heike Kamerlingh (Ολλανδικά)
Γέννηση21  Σεπτεμβρίου 1853[1][2][3]
Χρόνινγκεν[4][5][6]
Θάνατος21  Φεβρουαρίου 1926[1][7][3]
Λέιντεν[8]
ΥπηκοότηταΒασίλειο των Κάτω Χωρών
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης και Πανεπιστήμιο του Χρόνινγκεν
ΣύζυγοςMaria Adriana Wilhelmina Elisabeth Bijleveld
ΤέκναAlbert Kamerlingh Onnes
ΓονείςHarm Kamerlingh Onnes και Anna Gerdina Coers
ΒραβεύσειςΒραβείο Νόμπελ Φυσικής (1913), Μετάλλιο Ράμφορντ (1912), Μετάλλιο Ματεούτσι (1910), μετάλλιο Φράνκλιν (1915) και αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (23  Μαρτίου 1916)
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςφυσική, πειραματική φυσική, cryophysics, υπεραγωγιμότητα, froid και ιστορία της επιστήμης
Αξίωμαrector magnificus of Leiden University
Ιδιότηταφυσικός, εφευρέτης, καθηγητής πανεπιστημίου, διδάσκων πανεπιστημίου και επιστήμονας
Διδακτορικός καθηγητήςRudolf Adriaan Mees
Ακαδημαϊκός τίτλοςΜάστερ Επιστημών, διδάκτωρ φιλοσοφίας και διδακτορικό δίπλωμα

Βιογραφία Επεξεργασία

Πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Ο Κάμερλιν γεννήθηκε στο Χρόνινγκεν της Ολλανδίας. Ο πατέρας του ο Χαρμ Κάμερλιν Όνες, ήταν ιδιοκτήτης εργοστασίου. Η μητέρα του ήταν η Anna Gerdina, κόρη ενός αρχιτέκτονα.[9]

Το 1870, ο Κάμερλιν φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Γκρόνινγκεν. Σπούδασε υπό τον Ρόμπερτ Μπούνσεν και Γκούσταβ Κίρχοφ στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης από το 1871 ως το 1873. Και πάλι στο Γκρόνινγκεν, απέκτησε το μάστερ του το 1878 και το διδακτορικό του το 1879. Η διατριβή του έφερε τον τίτλο «Nieuwe bewijzen voor de aswenteling aarde der" (μετ. Νέες αποδείξεις για την περιστροφή της γής). Από το 1878 έως το 1882 ήταν βοηθός του Johannes Bosscha διευθυντή του Πολυτεχνείου Ντελφτ.[9]

Πανεπιστήμιο του Λέιντεν Επεξεργασία

Από το 1882 έως και το 1923 ο Κάμερλιν ήταν καθηγητής της πειραματικής φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν. Το 1904 ίδρυσε ένα πολύ μεγάλο εργαστήριο κρυογονικής και κάλεσε άλλους ερευνητές στον τόπο, που τον έκανε να χαίρει μεγάλης εκτίμησης από την επιστημονική κοινότητα. Το 1908, έγινε ο πρώτος φυσικός που υγροποίησε το ήλιο. Χρησιμοποιώντας το φαινόμενο Τζάουλ - Τόμσον χαμήλωσε τη θερμοκρασία σε λιγότερο από τον ένα βαθμό πάνω από το απόλυτο μηδέν, φτάνοντας τα 0,9 Κ. Εκείνη την εποχή ήταν η πιο κρύα θερμοκρασία στη Γη. Ο αρχικός εξοπλισμός που χρησιμοποιήθηκε στο πείραμα, φυλάσσεται στο μουσείο Boerhaave στο Λέιντεν.[9]

Οικογένεια Επεξεργασία

Ήταν παντρεμένος με τη Μαρία Αντριάνα Βιλχελμίνα Ελισάβετ Μπιτζλεβαντ (μ. 1887) και είχε ένα παιδί με όνομα Άλμπερτ.

Υπεραγωγιμότητα Επεξεργασία

Ο Κάμερλιν Όνες έκανε (το 1911) ηλεκτρική ανάλυση σε καθαρά μέταλλα (υδράργυρος, κασσίτερος και μόλυβδος) σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Ορισμένοι, όπως ο Λόρδος Κέλβιν, πίστευαν ότι τα ηλεκτρόνια ρέουν μέσω ενός αγωγού, θα φτάσουμε σε πλήρη στασιμότητα, ή με άλλα λόγια, αντίσταση των μετάλλων θα γίνει άπειρη στο απόλυτο μηδέν. Άλλοι, συμπεριλαμβανομένων του Κάμερλιν Όνες, θεώρησαν ότι ηλεκτρική αντίσταση ενός αγωγού θα μειώνεται σταθερά και μέχρι το μηδέν. Ο Augustus Matthiessen επεσήμανε ότι όταν μειώνεται η θερμοκρασία, η αγωγιμότητα των μετάλλων συνήθως βελτιώνεται δηλαδή η ηλεκτρική αντίσταση μειώνεται με μείωση της θερμοκρασίας.

Ο Κάμερλιν Όνες έλαβε ευρεία αναγνώριση για το έργο του, συμπεριλαμβανομένου το 1913 το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής για την (κατά τα λεγόμενα της επιτροπής) «για τις έρευνες στις ιδιότητες της ύλης σε χαμηλές θερμοκρασίες, οι οποίες οδήγησαν στην παραγωγή του υγρού ήλιου».

Κληρονομία Επεξεργασία

Ορισμένα από τα εργαλεία που επινόησε για τα πειράματά του μπορεί ακόμη κανείς να τα δει στο Μουσείο Boerhaave στο Λέιντεν. Η συσκευή που χρησιμοποιήθηκε για την υγροποίηση του ήλιου εκτίθεται στο λόμπι του τμήματος Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Λέιντε, ενώ το εργαστήριο χαμηλής θερμοκρασίας ονομάστηκε προς τιμήν του. Ο μαθητής και διάδοχός του ως διευθυντής του εργαστηρίου, Βίλεμ Χέντρικ Κέσσομ ήταν ο πρώτος άνθρωπος που κατάφερε να στερεοποιήσει το ήλιο, το 1926.

Το φαινόμενο Όνες ονομάστηκε προς τιμή του. Ο κρατήρας Κάμερλιν Όνες στη Σελήνη ονομάστηκε προς τιμήν του.

Τιμητικές διακρίσεις και βραβεία Επεξεργασία

  • Μετάλλιο Matteucci (1910)
  • Μετάλλιο Rumford (1912)
  • Βραβείο Νόμπελ Φυσικής (1913)

Επιλεγμένες εκδόσεις Επεξεργασία

  • Kamerlingh Onnes, H., "Nieuwe bewijzen voor de aswenteling der aarde." Ph.D. dissertation. Groningen, Netherlands, 1879.
  • Kamerlingh Onnes, H., "Algemeene theorie der vloeistoffen." Amsterdam Akad. Verhandl; 21, 1881.
  • Kamerlingh Onnes, H., "On the Cryogenic Laboratory at Leyden and on the Production of Very Low Temperature." Comm. Phys. Lab. Univ. Leiden; 14, 1894.
  • Kamerlingh Onnes, H., "Théorie générale de l'état fluide." Haarlem Arch. Neerl.; 30, 1896.
  • Kamerlingh Onnes, H., "The Superconductivity of Mercury." Comm. Phys. Lab. Univ. Leiden; Nos. 122 and 124, 1911.
  • Kamerlingh Onnes, H., "On the Lowest Temperature Yet Obtained." Comm. Phys. Lab. Univ. Leiden; No. 159, 1922.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12273374b. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 «Heike Kamerlingh Onnes». Biografisch Portaal. 04368031.
  4. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. «Onze Hoogleeraren». (Ολλανδικά) Onze Hoogleeraren. Nijgh & Van Ditmar. Ρότερνταμ. 1898. σελ. 45.
  6. (Ιταλικά) www.accademiadellescienze.it. Onnes-Heike-Kamerlingh. Ανακτήθηκε στις 1  Δεκεμβρίου 2020.
  7. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27  Σεπτεμβρίου 2015.
  8. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ntk2017965952. Ανακτήθηκε στις 29  Ιανουαρίου 2023.
  9. 9,0 9,1 9,2 «Heike Kamerlingh Onnes - Biography». nobelprize.org. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2010.