Χατζή Χαλίλ Εφέντης

Ο Χατζή Χαλίλ Εφέντης (τουρκικά:Haci Halil Efendi) ήταν Οθωμανός αξιωματούχος και ένα απο τα πρώτα θύματα της επανάστασης του 1821.

Χατζή Χαλίλ Εφέντης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	18ος αιώνας Καυκασία
Θάνατος	2  Αυγούστου 1821 Κωνσταντινούπολη
Αιτία θανάτου	βασανιστήριο
Χώρα πολιτογράφησης	Οθωμανική Αυτοκρατορία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	δημόσιος υπάλληλος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Σεϊχουλισλάμης

Ο Χατζή Χαλίλ ήταν Σεϊχουλισλάμης, δηλαδή ο ανώτατος θρησκευτικός αρχηγός των Οθωμανών. Με την έκρηξη της επανάστασης στην Βλαχία και την αποκάλυψη των σχεδίων της Φιλικής Εταιρείας ο Σουλτάνος ζητάει απο τον Χατζή Χαλίλ να εκδώσει διαταγή (φετφά) με την οποία να επιτραπούν σφαγές κατά των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης. Ο Χατζή Χαλίλ αρνήθηκε ζητώντας μια μικρή παράταση (χρόνο μέχρι να έρθει σε συνεννόηση με τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄).

Ο Πατριάρχης είχε διαχωρίσει τη θέση του, καθώς είχε αφορίσει επισήμως την επανάσταση. Έτσι, αφού διαβεβαίωσε τον Σεϊχουλισλάμη ότι ο ίδιος και το Γένος ήταν αμέτοχο στην εξέγερση του Υψηλάντη, τον ικέτεψε να τον προστατέψει.

Ύστερα από διαβουλεύσεις, ο Χατζή Χαλίλ ζήτησε από τον Σουλτάνο διαχωρισμό μεταξύ αθώων και ενόχων, όπως επίτασσε το Κοράνι, και αρνήθηκε να εκδώσει τη φετφά. Ο Σουλτάνος όμως οργισμένος καθαίρεσε τον Χατζή Χαλίλ από την θέση του και τον εξόρισε στη Λήμνο.

Πριν αναχωρήσει όμως γι' αυτήν βασανίστηκε και υπέκυψε στα τραύματά του, αφήνοντας έτσι την τελευταία του πνοή στην Κωνσταντινούπολη.

Ο Χατζή Χαλίλ Εφέντης αποτελεί μια από τις ευγενέστερες μορφές της επανάστασης του 1821.

Ο ιστορικός Δημήτριος Καμπούρογλου είχε προτείνει να δοθεί το όνομα του σε δρόμο της Αθήνας.

Πηγές

• Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος, «Απόφαση γενικής σφαγής και αποσόβησή της», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ.ΙΒ, Εκδοτική Αθηνών, (1975),σελ.33-34
• Σπυρίδων Λουκάτος, «Και Τούρκοι στο πλευρό των Ελλήνων», Το άγνωστο 21, Ε' Ιστορικά, τ/χ.23, (23 Μαρτίου 2000), σελ.16-17