Χεζμπολάχ
Η Χεζμπολάχ ή Χεζμπολά (αραβικά: حزب الله, κυριολεκτικά: «Κόμμα του Θεού (Αλλάχ)») είναι σιιτική παραστρατιωτική και πολιτική οργάνωση με βάση τον Λίβανο που συστάθηκε πρωταρχικά για να αντιμετωπίσει το Ισραήλ. Συμμετέχει στην κυβέρνηση και στο κοινοβούλιο της χώρας. Η ένοπλη πτέρυγα της οργάνωσης θεωρείται κίνημα αντίστασης στον αραβικό κόσμο,[1] ενώ οι ΗΠΑ, η Ολλανδία,[2] το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία, ο Καναδάς και το Ισραήλ την κατατάσσουν ως τρομοκρατική οργάνωση.[3]
Χεζμπολάχ حزب الله | |
|---|---|
| Γενικός Γραμματέας | Ναΐμ Κασέμ |
| Ίδρυση | 1985 (επίσημα) |
| Έδρα | Βηρυτός, Λίβανος |
| Ιδεολογία | Σιιτικός Ισλαμισμός Αντιιμπεριαλισμός Αντισιωνισμός |
| Πολιτικό φάσμα | Συγκρητισμός |
| Θρησκεία | Σιιτικό Ισλάμ |
| Εθνική προσχώρηση | Συμμαχία της 8ης Μαρτίου |
| Διεθνής προσχώρηση | Άξονας της Αντίστασης |
| Κοινοβούλιο του Λιβάνου | 15 / 128
|
| Σημαία κόμματος | |
.svg) | |
| Ιστότοπος | |
| [1] | |
| Πολιτικό σύστημα Λιβάνου Πολιτικά κόμματα Εκλογές | |
Διαθέτοντας αρχικά μια σχετικά μικρή στρατιωτική δύναμη, σήμερα αυτή έχει αυξηθεί σημαντικά, ενώ η οργάνωση έχει εξελιχθεί σε μια πολιτική συνιστώσα που συμμετέχει στη λιβανέζικη κυβέρνηση και προωθεί προγράμματα κοινωνικής ανάπτυξης.[4] Έχει κερδίσει τη στήριξη των σιιτών μουσουλμάνων παρέχοντας κοινωνικές υπηρεσίες[1] και έχει τη δύναμη να κινητοποιεί πλήθος υποστηρικτών,[5] όπως συνέβη στην περίπτωση των διαδηλώσεων του 2006-8 κατά της κυβέρνησης του Φουάτ Σινιόρα.[6]
Στηρίζεται οικονομικά από το Ιράν, ενώ πολιτική στήριξη παρέχει και η Συρία. Οι ένοπλες μονάδες της οργανώθηκαν και εκπαιδεύτηκαν από τμήμα του ιρανικού στρατού των «Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης».[7] Το στρατιωτικό τμήμα της οργάνωσης παρέχει υποστήριξη με μαχητές στις δυνάμεις του Άσαντ στη Συρία κατά του Ισλαμικού κράτους.
Δεκαετία του 1980
ΕπεξεργασίαΗ Χεζμπολάχ σχηματίστηκε με αφορμή την ισραηλινή επέμβαση στον Λίβανο το 1982, ενώ η επίσημη ίδρυσή της ως πολιτική οργάνωση έγινε το 1985. Στο μανιφέστο της οργάνωσης καταγράφονται ως κύριοι στόχοι της η αποχώρηση του Ισραήλ από τον Λίβανο, ο τερματισμός της εμπλοκής οποιασδήποτε ιμπεριαλιστικής δύναμης στον Λίβανο, καθώς και η επιλογή από τον λαό της χώρας του είδους της διακυβέρνησης που επιθυμεί.[8]
Η Χεζμπολάχ χρησιμοποίησε επιθέσεις αυτοκτονίας εναντίον των Ισραηλινών Δυνάμεων Άμυνας (IDF) και ισραηλινών στόχων εκτός του Λιβάνου. Η Χεζμπολάχ φημολογείται ότι ήταν από τις πρώτες ισλαμικές ομάδες αντίστασης στη Μέση Ανατολή που χρησιμοποίησαν την τακτική των βομβιστικών επιθέσεων αυτοκτονίας, των δολοφονιών και της αιχμαλωσίας ξένων στρατιωτών, καθώς και των δολοφονιών και των αεροπειρατειών. Η Χεζμπολάχ χρησιμοποίησε επίσης πιο συμβατικές στρατιωτικές τακτικές και οπλισμό, κυρίως ρουκέτες Κατιούσα και άλλους πυραύλους ενώ στο τέλος του εμφυλίου πολέμου του Λιβάνου το 1990, παρά τη Συμφωνία του Τάιφ που ζητούσε τη «διάλυση όλων των λιβανέζικων και μη λιβανέζικων πολιτοφυλακών», η Συρία, η οποία ήλεγχε τότε τον Λίβανο, επέτρεψε στη Χεζμπολάχ να διατηρήσει το οπλοστάσιό της και να ελέγχει σιιτικές περιοχές κατά μήκος των συνόρων με το Ισραήλ.[9]
Μετά το 1990
ΕπεξεργασίαΤη δεκαετία του 1990, η Χεζμπολάχ μετατράπηκε από επαναστατική ομάδα σε πολιτική, σε μια διαδικασία που έχει περιγραφεί ως «λιβανοποίηση» της Χεζμπολάχ. Σε αντίθεση με την ασυμβίβαστη επαναστατική της στάση τη δεκαετία του 1980, η Χεζμπολάχ μετέφερε μια επιεική στάση απέναντι στο λιβανέζικο κράτος.
Το 1992, η Χεζμπολάχ αποφάσισε να συμμετάσχει σε εκλογές και ο Αλί Χαμενεΐ, ανώτατος ηγέτης του Ιράν, την ενέκρινε. Ο πρώην γενικός γραμματέας της Χεζμπολάχ, Σούμπι αλ Τουφαϊλί, αμφισβήτησε την απόφαση αυτή, γεγονός που οδήγησε σε σχίσμα στη Χεζμπολάχ. Η Χεζμπολάχ κέρδισε και τις δώδεκα έδρες που υπήρχαν στον εκλογικό της κατάλογο και στο τέλος εκείνης της χρονιάς, άρχισε να συμμετέχει σε διάλογο με τους χριστιανούς του Λιβάνου. Η Χεζμπολάχ θεωρεί ότι οι πολιτιστικές, πολιτικές και θρησκευτικές ελευθερίες στο Λίβανο είναι ιεροποιημένες, αν και δεν επεκτείνει αυτές τις αξίες σε ομάδες που έχουν σχέσεις με το Ισραήλ.
Το 1997, σχημάτισε τις πολυθρησκευτικές Λιβανέζικες Ταξιαρχίες για την Καταπολέμηση της Ισραηλινής Κατοχής σε μια προσπάθεια να αναβιώσει την εθνική και κοσμική αντίσταση κατά του Ισραήλ, σηματοδοτώντας έτσι τη «λιβανοποίηση» της αντίστασης.
Οι Μουτζαχεντίν μαχητές της Χεζμπολάχ πολέμησαν εναντίον σερβικών δυνάμεων κατά τη διάρκεια του πολέμου της Βοσνίας.[10]
Μανιφέστο του 2009
Επεξεργασία
Στις 30 Νοεμβρίου 2009, ο γενικός γραμματέας Νασράλα παρουσίασε ένα νέο μανιφέστο στο 7ο πολιτικό συνέδριο της Χεζμπολάχ. Εκτός από την εισαγωγή του, αυτό το 32σέλιδο έγγραφο έχει τρία κεφάλαια σχετικά με τις ηγεμονικές στρατηγικές των ΗΠΑ και τον αντίκτυπο της παγκοσμιοποίησης, την προσέγγιση της Χεζμπολάχ στο Λίβανο και την παλαιστινιακή αντίσταση στο Ισραήλ. Αν και αυτοχαρακτηρίζεται ως έγγραφο «αναγέννησης», το μανιφέστο μεταφέρει την ίδια βασική προσέγγιση της εξωτερικής πολιτικής με το παρελθόν, σύμφωνα με τη μελετήτρια Μπενεντέτα Μπέρτι, αν και είναι πιο «πολιτικά έξυπνο» και απευθύνεται σε μη ισλαμικά κινήματα. Παρόλα αυτά, το μανιφέστο προσφέρει νέα υποστήριξη στους πολιτικούς θεσμούς του Λιβάνου, μέσω των οποίων είχε αρχίσει να εισχωρεί. Ειδικότερα, αναφέρει ότι αντιτίθεται στον πολιτικό «σεχταρισμό», εξιδανικεύει μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας και αντιμετωπίζει τον λιβανέζικο στρατό λιγότερο ως εχθρό και περισσότερο ως υποταγμένο στρατιωτικό βραχίονα.
Τον Μάρτιο του 2016, ο Αραβικός Σύνδεσμος κατέταξε τη Χεζμπολάχ στη λίστα με τις τρομοκρατικές οργανώσεις.
Ο πρώτος αρχηγός της Χεζμπολάχ ήταν ο Αμπάς Αλ Μουσσάβι, ένας Λιβανέζος σιίτης κληρικός, συνιδρυτής και γενικός γραμματέας της Χεζμπολάχ, ο οποίος σκοτώθηκε από τις δυνάμεις ασφαλείας του Ισραήλ το 1992. Τον διαδέχτηκε ο Χασάν Νασράλα, ο όποιος διετέλεσε γενικός γραμματέας και αρχηγός έως την δολοφονία του από τις δυνάμεις του Ισραήλ το 2024. Τον διαδέχτηκε ο Ναΐμ Κσέμ.
2023-σήμερα Σύγκρουση Ισραήλ-Χεζμπολάχ
ΕπεξεργασίαΣτις 8 Οκτωβρίου 2023, η Χεζμπολάχ εκτόξευσε κατευθυνόμενες ρουκέτες και βλήματα πυροβολικού σε κατεχόμενες από το Ισραήλ θέσεις στο Shebaa Farms κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γάζα. Το Ισραήλ ανταπέδωσε με πλήγματα μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυρά πυροβολικού κατά θέσεων της Χεζμπολάχ κοντά στα σύνορα των Υψιπέδων του Γκολάν με τον Λίβανο. Οι επιθέσεις έγιναν αφού η Χεζμπολάχ εξέφρασε την υποστήριξη και τον έπαινο για τις επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ. Οι συγκρούσεις ήταν η μεγαλύτερη κλιμάκωση μεταξύ των δύο χωρών από τον πόλεμο του Λιβάνου το 2006.[11]
Τον Νοέμβριο του 2024 υπογράφηκε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ για να τερματιστούν 13 μήνες συγκρούσεων. Σύμφωνα με τη συμφωνία, η Χεζμπολάχ έλαβε 60 ημέρες προθεσμία για να τερματίσει την ένοπλη παρουσία της στο νότιο Λίβανο και οι ισραηλινές δυνάμεις υποχρεώθηκαν να αποσυρθούν από την περιοχή κατά την ίδια περίοδο. Τον Δεκέμβριο του 2024, η πτώση του μπααθικού καθεστώτος του Άσαντ στη Συρία αποτέλεσε ένα ακόμη πλήγμα για τη λιβανέζικη σύμμαχό της, τη Χεζμπολάχ, η οποία ήταν ήδη αποδυναμωμένη λόγω των ισραηλινών στρατιωτικών ενεργειών.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 Jamail, Dahr (20 Ιουλίου 2006). «Hezbollah's transformation». Asia Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2007.
- ↑ Muriel Asseraf, Prospects for Adding Hezbollah to the EU Terrorist List Αρχειοθετήθηκε 2011-02-11 στο Wayback Machine., Σεπτέμβριος 2007
- ↑ Goldirova, Renata (17 Σεπτεμβρίου 2008). «MEPs call on EU states to list Hezbollah as terrorist group». EUobserver.
- ↑ Deeb, Lara (31 Ιουλίου 2006). «Hizballah: A Primer». Middle East Report. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2011.
- ↑ "Huge Beirut protest backs Syria." BBC News. 8 Μαρτίου 2005. 7 Φεβρουαρίου 2007.
- ↑ Ghattas, Kim (December 1, 2006). «Political ferment in Lebanon». BBC News. http://news.bbc.co.uk/2/hi/programmes/from_our_own_correspondent/6200804.stm. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2008.
- ↑ Adam Shatz (29 Απριλίου 2004). «In Search of Hezbollah». The New York Review of Books. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2006.
- ↑ Itamar Rabinovich. Israel in the Middle East: documents ... Google Books. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2010.
- ↑ Pape, Robert A. (2005). Dying to Win: The Strategic Logic of Suicide Terrorism. Westminster: Random House Publishing Group. ISBN 978-1-4000-6317-8.
- ↑ After the atrocities committed against Muslims in Bosnia, it is no wonder today’s jihadis have set out on the path to war in Syria
- ↑ «What we know about Israel-Hezbollah ceasefire deal». 27/11/25. Ανακτήθηκε στις 20/3/2025. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο:
|accessdate=, |ημερομηνία=(βοήθεια)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |