Βικιπαίδεια

Χοσέ Λεάντρο Αντράντε

Ουρουγουανός ποδοσφαιριστής

Ο Χοσέ Λεάντρο Αντράντε (ισπανικά: José Leandro Andrade, 22 Νοεμβρίου 1901 – 5 Οκτωβρίου 1957) ήταν Ουρουγουανός ποδοσφαιριστής της που αγωνιζόταν συνήθως ως πλάγιος μέσος. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920 ήταν μέλος της πρώτης μεγάλης ομάδας του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, της Εθνικής ομάδας της χώρας του[1] και θεωρούταν ως ένας από τους κορυφαίους του κόσμου.[2][3] Στις εκλογές της IFFHS ψηφίστηκε 29ος καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα.[4]

Χοσέ Λεάντρο Αντράντε

1926
Προσωπικές πληροφορίες
Πλήρες όνομαΧοσέ Λέαντρο Αντράντε
Ημερ. γέννησης22 Νοεμβρίου 1901
Τόπος γέννησηςΣάλτο, Ουρουγουάη
Ημερ. θανάτου5 Οκτωβρίου 1957 (55 ετών)
Τόπος θανάτουΜοντεβιδέο, Ουρουγουάη
Ύψος1,80 μ.
ΘέσηΑμυντικός
Μέσος
Επαγγελματική καριέρα*
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.†(Γκ.)†
1921–1924Μπέλα Βίστα71(7)
1924–1930Νασιονάλ105(29)
1931–1933Πενιαρόλ88(3)
1933–1934Ατλάντα1(0)
1934–1935Ταλέρες-Λανούς2(0)
1935 Μοντεβιδέο Γουόντερερς17(0)
Σύνολο284(39)
Εθνική ομάδα
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.†(Γκ.)†
1923–1930Ουρουγουάη34(1)
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).

Το ποδοσφαιρικό του ταλέντο ήταν πλούσιο με την καταξίωση να έρχεται σε σπάνια μικρό χρονικό διάστημα με την ευκαιρία των Ολυμπιακών Αγώνων του 1924 στο Παρίσι. Θαυμάστηκε για την απόδοσή του αλλά η γοητεία που άσκησε με τα πολύπλευρα ταλέντα του ξεπέρασε κατά πολύ τα όρια των γηπέδων. Ονομάστηκε «μαύρο θαύμα» (La Merveille Noir, maravilla negra) από το γαλλικό τύπο, με τη διαφορά στο χρώμα του δέρματός του να αποτελεί σημείο ιστορικής αναφοράς.[5] Κατέκτησε όλους τους διεθνείς τίτλους που διεκδίκησε, ενώ σε επίπεδο συλλόγων η παρουσία του στις Νασιονάλ και Πενιαρόλ υπήρξε η πιο αξιομνημόνευτη, χωρίς όμως να συνοδεύεται από αντίστοιχες επιτυχίες. Το τέλος της ποδοσφαιρικής του σταδιοδρομίας τον έθεσαν στο περιθώριο.

Βιογραφία Επεξεργασία

Πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Γεννήθηκε στο Σάλτο το 1901 από μητέρα από την Αργεντινή. Ο Χοσέ Ιγνάσιο Αντράντε, που πιστεύεται ότι ήταν ο πατέρας του, καταγράφηκε στο πιστοποιητικό γέννησής του ως μάρτυρας. Ο πρεσβύτερος Αντράντε, ο οποίος ήταν 98 ετών κατά τη γέννηση του Χοσέ Λεάντρο, ήταν ειδικός στην αφρικανική μαγεία και πιστεύεται ότι ήταν Αφρικανός σκλάβος που είχε δραπετεύσει από τη Βραζιλία. Μεγάλωσε μαζί με την αδερφή του και τα δύο αδέρφια του.[6][7][8]

Σε μικρή ηλικία ο Αντράντε μετακόμισε στο Μοντεβιδέο όπου ζούσε με μια θεία του. Την εποχή εκείνη η γειτονιά Παλέρμο ήταν προπύργιο απογόνων σκλάβων της Ουρουγουάης, σε μια χώρα με μικρό μαύρο πληθυσμό.[9][10] Μπόρεσε να πάει στο σχολείο, αλλά ήταν ένας από τους πρώτους που το εγκατέλειψε παρόλο που ήταν ένας από τους καλύτερους μαθητές του σχολείου.[11] Πριν από την εισαγωγή του επαγγελματικού ποδοσφαίρου στην Ουρουγουάη, εργάστηκε σε διάφορες δουλειές. Εργάστηκε κάποτε ως μουσικός του καρναβαλιού παίζοντας τα ντραμς, το βιολί και το ντέφι.[12] Σε διάφορες στιγμές της ζωής του εργάστηκε επίσης ως πωλητής εφημερίδων και γυαλιστής παπουτσιών.[13] Ως έφηβος εντάχθηκε στην Πενιαρόλ ντελ Σουρ (Peñarol del Sur), από τη National League. Το 1918 εντάχθηκε στην Πενιαρόλ αλλά γρήγορα έφυγε δηλώνοντας ότι δεν θα επιστρέψει ποτέ.[14]

Καριέρα σε συλλόγους Επεξεργασία

Στις αρχές της δεκαετίας του 1920 ο Αντράντε αγωνίστηκε στην Μπέλα Βίστα, έχοντας ως συμπαίκτη το Χοσέ Ναζάτσι, όπου συμμετείχε σε 71 αγώνες και σημείωσε 7 γκολ. Μετακόμισε το 1924 στη Νασιονάλ, κάνοντας το ντεμπούτο του στην ευρωπαϊκή περιοδεία της ομάδας το 1925, καθώς εκείνη τη χρονιά και το 1926 δεν υπήρχε πρωτάθλημα στην Ουρουγουάη λόγω διαφορών σχετικά με την οργάνωση του ποδοσφαίρου. Κατέκτησε τέσσερις τίτλους πρωταθλήματος Ουρουγουάης και τρία εθνικά Κύπελλα.[15][16]

Με τις περιοδείες σε εννέα ευρωπαϊκές χώρες με την ομάδα της Νασιονάλ το 1925 προσέλκυσε συνολικά τουλάχιστον 800.000 θεατές. Ο Αντράντε έπαιξε σε 12 από τους 18 αγώνες αυτής της περιοδείας, όταν ένας γιατρός στις Βρυξέλλες του είπε ότι είχε προσβληθεί από σύφιλη και εξαφανίστηκε στο Παρίσι όταν άκουσε το νέο.[13][17] Δεν επέστρεψε στο Μοντεβιδέο παρά μόνο δύο μήνες αργότερα και σύμφωνα με πληροφορίες είχε χάσει βάρος και στη συνέχεια υποβλήθηκε σε θεραπεία. Δεν έχασε όμως καμία από τις ικανότητές του και συνέχισε να εξασφαλίζει διεθνείς τίτλους για την Ουρουγουάη. Η υγεία του επιδεινώθηκε και υπάρχει η άποψη ότι η τύφλωση και η επιδείνωση της υγείας του προκλήθηκε από τη σύφιλη.[18]

Το 1927 η ομάδα συμμετείχε στην επιτυχημένη περιοδεία της Νασιονάλ στην Κεντρική και Βόρεια Αμερική, με εμφανίσεις που προκάλεσαν θαυμασμό. Εντυπωσίασε τον νεαρό παίκτη της τζαζ Λούις Άρμστρονγκ, ο οποίος τον αναζήτησε όταν επισκέφτηκε το Μοντεβιδέο το 1957 και απογοητεύτηκε όταν έμαθε ότι ο Αντράντε, είχε πεθάνει ίδια χρονιά.[19] Μετακόμισε στην αιώνιο αντίπαλο Πενιαρόλ το 1930, όπου έπαιξε 88 αγώνες τα επόμενα χρόνια. Είχε εκπαιδευτεί ως έφηβος με την ομάδα αλλά δεν έγινε δεκτός λόγω του χρώματός του (η Νασιονάλ ήταν η πρώτη μεγάλη ομάδα της Νότιας Αμερικής που δέχθηκε να συμπεριλάβει μαύρους παίκτες στη σύνθεσή της). Από τα μέσα της δεκαετίας του 1930 αγωνίστηκε για μια σειρά ομάδων στην Αργεντινή, συμπεριλαμβανομένης της Ατλάντα και της Ταλέρες. Είχε επίσης μια σύντομη θητεία με τους Γουόντερερς στην Ουρουγουάη.[15][18]

Αγωνιζόταν ως μέσος-δεξιός αμυντικός στο τότε σύστημα 2–3–5, κινούμενος και στα δύο μισά του γηπέδου και θεωρείται ως ένας από τους καλύτερους στη θέση του όλων των εποχών. Όσοι τον έβλεπαν να αγωνίζεται μαγεύονταν με την αβίαστη κομψότητα των κινήσεων του.[6] Η συμμετοχή του στο γήπεδο ήταν ξεκάθαρη: ανάκτηση της μπάλας από την αντίπαλη ομάδα και προώθηση της στους επιτιθέμενους, χωρίς σχεδόν να μπει στην αντίπαλη περιοχή, δημιουργώντας έτσι την επιθετική πρωτοβουλία.[20] Ήταν ψηλός και γρήγορος που πάντα προτιμούσε το άμεσο παιχνίδι χωρίς σωματική επαφή, και ήταν πάντα μπροστά στη σκέψη του όπως αυτό εκφράζονταν με αρκετές κινήσεις. Δυναμικός, ευέλικτος και εξαιρετικά τεχνικός, μπόρεσε να κυριαρχήσει στο γήπεδο χωρίς τη φυσική κατάσταση πολλών από τους συμπαίκτες του. Έξυπνος και έντιμος παίκτης δεν πανηγύριζε ποτέ τα γκολ του.[21][22][23]

 
Σε φωτογραφία του 1927

Διεθνής καριέρα Επεξεργασία

Ο Αντράντε αγωνίστηκε με τη θρυλική ομάδα της εθνικής Ουρουγουάης, της πρώτης μεγάλης εθνικής ομάδας στην ιστορία και από τις καλύτερες όλων των εποχών, μαζί με τους Χοσέ Ναζάτσι, Έκτορ Σκαρόνε, Άνχελ Ρομάνο, Πέδρο Πετρόνε κέρδισε δύο συνεχόμενα χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια το 1924 και το 1928.[2][24] Και στις δύο διοργανώσεις που αναγνωρίστηκαν από την FIFA ως ισάξιες Παγκοσμίων Κυπέλλων[5][25] πραγματοποίησε εντυπωσιακές εμφανίσεις και κέρδισε το θαυμασμό των Ευρωπαίων.[5][26] Έκανε το ντεμπούτο του στις 24 Ιουνίου 1923 με αντίπαλο την Αργεντινή σε αγώνα για το Κύπελλο Λίπτον.[27][28] Στο Νοτιοαμερικανικό Πρωτάθλημα (τώρα γνωστό ως Κόπα Αμέρικα) ήταν βασικό μέλος των ομάδων που κέρδισαν τους τίτλους το 1923 και το 1926 (το 1924 ήταν τιτλούχος αλλά με τυπική παρουσία), ενώ το 1926 ψηφίστηκε καλύτερος παίκτης της διοργάνωσης.[29][30]

Κέρδισε το πρώτο του Ολυμπιακό χρυσό μετάλλιο στο τουρνουά ποδοσφαίρου του στο Παρίσι. Ήταν ο πρώτος μαύρος διεθνής ποδοσφαιριστής που αγωνίστηκε στο τουρνουά ποδοσφαίρου των Ολυμπιακών Αγώνων.[13][31][32] Πηγαίνοντας στους αγώνες, η ομάδα της Ουρουγουάης αποτελούνταν από παίκτες εργατικής τάξης, που έβλεπαν το ποδόσφαιρο ως χόμπι που αγαπούσαν παρά ως πηγή εισοδήματος και η αποστολή χρειάστηκε την προσωπική οικονομική υποστήριξη του προέδρου της Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου της Ουρουγουάης για να ανταπεξέλθει στα έξοδα.[11] Πρωτού την άφιξη της ομάδας στο Παρίσι, προηγήθηκε σειρά εννέα φιλικών αγώνων στην Ισπανία (η πρώτη φορά που σύλλογος ή εθνική ομάδα της Νότιας Αμερικής αγωνίστηκε στην Ευρώπη) με την Ουρουγουάη να παραμένει αήττητη και τον Αντράντε να εντυπωσιάζει. Η ισπανική εφημερίδα Mundo Deportivo έχρισε την ομάδα ως φαβορί για τους επερχόμενους αγώνες.[7][33] Στην υπόλοιπη Ευρώπη όμως υπήρχε μεγάλη περιέργεια για τους νέους που έφτασαν από τη Νότια Αμερική. Την παραμονή του ντεμπούτου, η Γιουγκοσλαβία, ο πρώτος αντίπαλος έστειλε δύο παρατηρητές για να παρακολουθήσουν την προπόνηση της «σελέστε». Ο προπονητής της Ουρουγουάης το αντιλαμβάνεται. Με ένα νεύμα, και οι παίκτες του ξεκινούν μια φάρσα που ήταν έξοχη: αρχίζουν να πέφτουν πάνω από την μπάλα, προσποιούμενοι ότι είναι ανίκανοι, εν ολίγοις, δείχνοντας αφελείς. Οι παρατηρητές έφυγαν, παρηγορημένοι από αυτό που έχουν δει: δεν γνωρίζουν ότι στην πραγματικότητα αυτή είναι μια εξαιρετική ομάδα που τελικά τους συνέτριψε με 7–0 σε ένα αγώνα που ο Αντράντε ήταν στους διακριθέντες παρέχοντας τέσσερις ασίστ.[11][34][35] Ο αγώνας με τις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ο καλύτερος του Αντράντε σημειώνοντας το πρώτο γκολ στη νίκη με 3–0.[36] Ο τρόπος παιχνιδιού των Ουρουγουανών περιείχε ευρηματικότητα, χαλαρές τακτικές, προσποιήσεις και κόλπα, που αντιπαρατέθηκαν στη στερεότυπη δύναμη και ορμή των Ευρωπαίων.[37] Μετά από εξαιρετικές εμφανίσεις (που έκαναν τον Gabriel Hanot, μετέπειτα εκδότη της L'Équipe, να γράψει οι παίκτες της Ουρουγουάης ήταν σαν αγγλικά καθαρόαιμα δίπλα σε άλογα φάρμας συγκρίνοντας με τους Ευρωπαίους[6]) η Ουρουγουάη κέρδισε τον τίτλο εύκολα στον τελικό με αντίπαλο την Ελβετία (3–0) και μόνο η Ολλανδία τη δυσκόλεψε στον ημιτελικό, όπου χρειάστηκε η διαδικασία των πέναλτι. Τα προσωνύμια The Black Marvel και The Black Pearl, το τελευταίο ένα όνομα που χρησιμοποιήθηκε αργότερα για τον Πελέ, του δόθηκαν στην πρώτη διοργάνωση του Παρισιού, όπου διέπρεψε όχι μόνο στους αγωνιστικούς χώρους αλλά και στην έντονη νυχτερινή ζωή της πόλης σε βαθμό που απομακρύνθηκε από το άθλημα για μήνες.[35][38][39] Έγινε ο αγαπημένος των γυναικείου φύλου από τους υψηλότερους κύκλους της παρισινής κοινωνίας, σε μια εποχή που οι μαύροι ποδοσφαιριστές δεν ήταν ακόμη γνωστοί στην Ευρώπη και ο Αντράντε είχε επίσης πολύ ταλέντο να επιδείξει χάρη στις ικανότητές του στο τάγκο. Ο μποέμικος τρόπος ζωής και η ταπεινή καταγωγή δημιούργησαν επίσης θρύλους σε αυτή την περίοδο της ζωής του.[17][40][41]

Παρά το γεγονός ότι η νομοθεσία της Ουρουγουάης ήταν ίσως η πιο προηγμένη στη Νότια Αμερική, ο Αντράντε αντιμετώπισε προβλήματα ρατσισμού τόσο στη χώρα του, όσο και σε άλλες χώρες της Νότιας Αμερικής. Σε αντίδραση στη νίκη των Ολυμπιακών του 1924, η ομάδα της Ουρουγουάης προσκλήθηκε σε μια σειρά δύο αγώνων από την Αργεντινή, η οποία ήθελε να αποδείξει ότι ήταν η καλύτερη στον κόσμο, καθώς δεν είχε αγωνιστεί στη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 1920. Στο δεύτερο αγώνα στο Μπουένος Άιρες μία εβδομάδα αργότερα (28 Σεπτεμβρίου 1924), ο Αντράντε αντιμετώπισε τις πέτρες από το πλήθος της Αργεντινής, στο οποίο όλη η ομάδα της Ουρουγουάης απάντησε ρίχνοντας τις πέτρες πίσω. Στην εκτεταμένη συμπλοκή ο Σκαρόνε συνελήφθη γιατί κλώτσησε έναν αξιωματικό και η Ουρουγουάη αρνήθηκε να παίξει το υπόλοιπο του αγώνα.[42][43]

 
Η εθνική ομάδα της Ουρουγουάης στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924. Ο Αντράντε ήταν ο μόνος μαύρος παίκτης της ομάδας.

Το 1928 κέρδισε το δεύτερο Ολυμπιακό χρυσό μετάλλιο στους Αγώνες του 1928 στο Άμστερνταμ.[44][45] Στον δεύτερο αγώνα με αντίπαλο την Ολλανδία να τραυματίστηκε (όπως και ο Σκαρόνε) και έτσι δεν αγωνίστηκε στον για τον προημιτελικό με αντίπαλο τη Γερμανία, όμως η Ουρουγουάη ήταν ιδιαίτερα δυνατή για να ανταπεξέλθει στην αναμέτρηση με νίκη με 4–1. Στον ημιτελικό αγώνα απέναντι στην Ιταλία, η Ουρουγουάη βρέθηκαν πίσω στο σκορ μετά από μόλις εννέα λεπτά, με τον Αντράντε να σώζει πάνω στη γραμμή το διπλασιασμό του αποτελέσματος δύο λεπτά αργότερα. Οι μαρτυρίες της εποχής αναφέρουν ότι είχε μια ειδικότητα: ένα είδος ψαλιδιού μεγάλης πλαστικότητας για να αναχαιτίζει τη μπάλα στο έδαφος.[14][46] Στη διάρκεια αυτού του παιχνιδιού, συγκρούστηκε με τον τερματοφύλακα, τραυματίζοντας σοβαρά το ένα μάτι. Αργότερα επιδεινώθηκε σε σημείο που έμεινε με πολύ περιορισμένη ορατότητα σε αυτό το μάτι.[40][38][41] Με πολύ καλές εμφανίσεις συμπαριληφθηκε στην καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης.[47] Η παρουσία του στα ευρωπαϊκά γήπεδα ήταν αυτή που τον καταξίωσε: κατά τη γνώμη του Hans Ulrich Gumbrecht, ενός από τους πιο σεβαστούς ακαδημαϊκούς που έχουν γράψει βιβλία για τον αθλητισμό, ο Αντράντε ήταν «υπεύθυνος περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον στο πρώτο τρίτο του 20ού αιώνα για τη θέση του ποδοσφαίρου στον χάρτη του διεθνούς αθλητισμού».[6] Κέρδισε μάλιστα μεταγενέστερα το παρατσούκλι «Πελέ της δεκαετίας του 20» από ορισμένους ιστορικούς, λόγω του όγκου της ειδωλολατρίας που προκάλεσε.[9]

Παρά το ότι είχε αρχίσει να έχει πτώση στην απόδοσή του, κατάφερε να είναι ένας από τους καλύτερους παίκτες της Ουρουγουάης και κατέκτησε το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1930 και εξακολουθώντας να είναι ο μόνος μαύρος παίκτης της ομάδας. Στο τέλος της διοργάνωσης επιλέχθηκε στην καλύτερη ενδεκάδα και ψηφίστηκε τρίτος καλύτερος παίκτης της διοργάνωσης.[9][21][48] Ο ημιτελικός με τη Γιουγκοσλαβία ήταν το καλύτερο παιχνίδι του στη διοργάνωση παρέχοντας τρεις ασίστ στην άνετη νίκη με 6–1.[46] Ο τελικός ήταν ο τελευταίος αγώνας με την εθνική του ομάδα, στον οποίο τουλάχιστον μια φορά έκοψε τη μπάλα στη γραμμή του τέρματος από αντίπαλη προσπάθεια και ενώ το αποτέλεσμα ήταν 3–2 υπέρ της Ουρουγουάης.[49][50][51] Στους 34 αγώνες της διεθνούς καριέρας του η Ουρουγουάη γνώρισε την ήττα μόνο τρεις φορές.[28][3] Με τρεις παγκόσμιους τίτλους και τρεις ηπειρωτικούς είναι ο τρίτος πιο πετυχημένος διεθνώς ποδοσφαιριστής στην ιστορία μετά τους συμπαίκτες του Σκαρόνε και Ναζάτσι.

Μετά το ποδόσφαιρο Επεξεργασία

Η πορεία του Αντράντε μετά άρχισε να χάνεται με τη ζωή του να οδεύει προς το χειρότερο. Προσπάθειες από πρώην φίλους να οργανώσουν παιχνίδια προς τιμήν του δεν βρήκαν ανταπόκριση, ενώ οι συμπαίκτες του δυσκολεύτηκαν να παραμείνουν σε επαφή μαζί του, το αλαζονικό του πρόσωπο του χαρακτήρα του τον έκανε μη δημοφιλή μεταξύ των συνομηλίκων του. Ένας αποτυχημένος γάμος και κατάθλιψη προστέθηκαν στα προβλήματά του.[35] Το 1939 του δόθηκε θέση στην Εταιρεία Ηλεκτρικού Ρεύματος (UTE), θέση που διατήρησε χωρίς συνέπεια μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1950.[14] Ήταν προσκεκλημένος στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1950, όταν η Ουρουγουάη κέρδισε τον δεύτερο τίτλο. Ο ανιψιός του Βίκτορ Ροντρίγκεζ Άντραντ, μέλος της ομάδας του 1950, είχε υιοθετήσει το Αντρέντ ως το δεύτερο επώνυμό του προς τιμήν του Αντράντε. Το 1956 ο Γερμανός δημοσιογράφος, Φριτς Χακ, έψαξε το Μοντεβιδέο για τον Αντράντε για έξι ημέρες, τον βρήκε να ζει σε άθλιες συνθήκες στο υπόγειο ενός διαμερίσματος. Ο παλιός θρύλος ήταν πολύ μεθυσμένος για να καταλάβει τις ερωτήσεις του δημοσιογράφου. Μέσα σε ένα χρόνο, ο Αντράντε πέθανε πάμπτωχος και αλκοολικός, σε άσυλο στο Μοντεβιδέο σε ηλικία 56 ετών.[41][52]

Το 1994, επιλέχθηκε από το περιοδικό France Football στη 10η θέση των καλύτερων παικτών στην ιστορία του Παγκοσμίου Κύπελλου.[53] Μια πλάκα τοποθετήθηκε στο στάδιο Σεντενάριο προς τιμήν των επιτευγμάτων του.

Τίτλοι Επεξεργασία

Νασιονάλ

  • Πρωτάθλημα Ουρουγουάης : 1924

Πενιαρόλ

  • Πρωτάθλημα Ουρουγουάης (2) : 1932 , 1935

Ουρουγουάη

  • Ολυμπιακοί αγώνες Χρυσό μετάλλιο (2) : 1924 , 1928
  • Παγκόσμιο Κύπελλο : 1930
  • Πρωτάθλημα Νότιας Αμερικής (3) : 1923 , 1924 , 1926

Ατομικές διακρίσεις Επεξεργασία

  • Κόπα Αμέρικα καλύτερος παίκτης : 1926
  • Ολυμπιακοί Αγώνες καλύτερη ομάδα : 1928
  • Παγκόσμιο Κύπελλο : Χάλκινη μπάλα 1930
  • Παγκόσμιο Κύπελλο : καλύτερη ομάδα 1930
  • France Football Παγκόσμιο Κύπελλο Top-100 1930–1990 : 10ος
  • IFFHS : 29ος καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ «FIFA : Tournoi Olympique de Football Paris 1924». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  2. ↑ 2,0 2,1 «El mejor equipo de la historia». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2020. 
  3. ↑ 3,0 3,1 «Hall of Champions: Players Bios» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2020. 
  4. ↑ «IFFHS Century Elections». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 «IOC : À Amsterdam en 1928, les maîtres du football sont Uruguayens». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2021. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 «Before Pelé there was Andrade». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2020. 
  7. ↑ 7,0 7,1 «'La Merveille Noir': The Jose Leandro Andrade story». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2023. 
  8. ↑ «In praise of athletic beauty». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 «Um bicampeão olímpico cercado de lendas: Andrade, o "Pelé dos anos 20"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2024. 
  10. ↑ «Χοσέ Λεάντρο Αντράντε: Το «Μαύρο θαύμα»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 «La Merveille Noir': The Jose Leandro Andrade story - Part I». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Απριλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2024. 
  12. ↑ «Music meets football in South America». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 «José Leandro Andrade : the mad and the magical superstar who helped make Uruguay the world's best». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 «José Leandro Andrade fue rey de París pero murió solo y olvidado en el asilo». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Απριλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2024. 
  15. ↑ 15,0 15,1 «José Leandro Andrade». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2011. 
  16. ↑ «ANDRADE, JOSÉ LEANDRO». Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2024. 
  17. ↑ 17,0 17,1 «José Andrade, Paris à ses pieds». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Απριλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2024. 
  18. ↑ 18,0 18,1 «Football-the-story : José Leandro Andrade». Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  19. ↑ «José Leandro Andrade: A Maravilha Negra». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2018. 
  20. ↑ «20 VOLANTES DEFENSIVOS QUE HICIERON HISTORIA». Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2024. 
  21. ↑ 21,0 21,1 «FRANCE FOOTBALL : José Andrade (Uruguay), nouvel épisode de nos 100 joueurs qui ont marqué l'histoire de la Coupe du monde». Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2020. 
  22. ↑ «Great Olympic Moments: Uruguay's victory in the 1924 Paris Games changes the face of football». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2020. 
  23. ↑ «QUAND L'URUGUAY APPORTE LE FOOTBALL TOTAL EN EUROPE». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2021. 
  24. ↑ «As 16 Maiores Seleções do Imortais!». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2022. 
  25. ↑ «Uruguay : dos Mundiales, cuatres estrellas». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  26. ↑ «Η ανίκητη ομάδα της εθνικής Ουρουγουάης τη δεκαετία του 20». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2024. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2021. 
  27. ↑ «José Leandro Andrade». Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2024. 
  28. ↑ 28,0 28,1 «Uruguay - Record International Players». Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2024. 
  29. ↑ «Copa América 1923». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2019. 
  30. ↑ «Copa America best players». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  31. ↑ «Ο πρώτος μαύρος super star της μπάλας». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  32. ↑ «FULL INTERNATIONALS OF URUGUAY (1902-1940) - Part 6». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2021. 
  33. ↑ «Juegos Olímpicos 1924». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2023. 
  34. ↑ «The Remarkable Story of Uruguay's 1924 Olympic Campaign». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2024. 
  35. ↑ 35,0 35,1 35,2 «JOSÉ LEANDRO ANDRADE: THE TROUBLED MAGIC OF A LEGEND LIKE NO OTHER». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2020. 
  36. ↑ «The First Two Stars: The Story of Uruguay's Olympic Triumphs». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2020. 
  37. ↑ «"Es war die Hölle!"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2020. 
  38. ↑ 38,0 38,1 «A Golden Generation Of Uruguayans Inaugurated The Era Of Global Soccer Competitions». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2020. 
  39. ↑ «José Leandro Andrade». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  40. ↑ 40,0 40,1 «The Cost of Pearls – The Unbelievable Tale of José Leandro Andrade». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2021. 
  41. ↑ 41,0 41,1 41,2 «Το διαμάντι που χάθηκε στον βούρκο του αλκοόλ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  42. ↑ «HOW URUGUAY LIFTED THE 1930 WORLD CUP». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2021. 
  43. ↑ «The Story of Uruguay's Olympic Triumphs: Amsterdam 1928». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2020. 
  44. ↑ «FASTER, HIGHER, STRONGER: HOW URUGUAY LIFTED THE FIRST THREE GLOBAL FOOTBALL TOURNAMENTS». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2021. 
  45. ↑ «Seleções Imortais – Uruguai 1920-1930». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2023. 
  46. ↑ 46,0 46,1 «'La Merveille Noir': The Jose Leandro Andrade story - Part II». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Απριλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2024. 
  47. ↑ «V Olympic Football Tournament (Amsterdam 1928)». Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2024. 
  48. ↑ «World Football Legends : José Andrade». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  49. ↑ «1930 Uruguay - Capitolo V: Uruguay Campeon». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2014. 
  50. ↑ «PELE, MULLER, OWEN: 10 BREAKOUT STARS WHO TOOK THE WORLD CUP BY STORM». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2023. 
  51. ↑ «Uruguay campeón mundial». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Απριλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2024. 
  52. ↑ «Το πρώτο είδωλο του παγκόσμιου ποδοσφαίρου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 
  53. ↑ «France Football's World Cup Top 100 1930-1990». Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Χοσέ_Λεάντρο_Αντράντε&oldid=10523363"