Εφημερίς Ελληνική ή Μέλισσα (περιοδικό)
Η Μέλισσα ή Εφημερίς Ελληνική ήταν το σημαντικότερο περιοδικό του Παρισιού. Εκδόθηκε από το 1819 ως το 1821 και αριθμεί 3 «τετράδια» (τόμους).[1] Η ύλη της περιλάμβανε κείμενα ελληνικά και σε μετάφραση, γύρω από θέματα φιλολογίας, φιλοσοφίας και φυσικής ιστορίας.
Εκδότες και αρθρογράφοι Επεξεργασία
Την έκδοση του περιοδικού ανέλαβε αρχικά ο Σ. Κονδός. Από το 1820, την ευθύνη της έκδοσης είχε ολιγομελή επιτροπή, της οποίας βασικό μέλος ήταν ο Κωνσταντίνος Νικολόπουλος (Σμύρνη, 1786 – Παρίσι, 1841). Ο Νικολόπουλος με σπουδές στην Ηγεμονική Ακαδημία του Βουκουρεστίου, μόνιμα εγκατεστημένος στο Παρίσι, όπου και παρέδιδε μαθήματα ελληνικών, είχε στο περιοδικό τη στήλη «Ηθικόν απάνθισμα επ’ αγαθώ της Ελλάδας» που την υπέγραφε με το ψευδώνυμο Αγαθόφρων Λακεδαιμόνιος. Εκεί δημοσίευε μεταφρασμένα στα ελληνικά σύντομα αφηγήματα, ανέκδοτα, αφορισμούς και αποφθέγματα από 349 ξένους συγγραφείς. Μέσα από αυτά πρόβαλλε με αλληγορικό τρόπο τις θέσεις των Ευρωπαίων Διαφωτιστών. Στρεφόταν ενάντια σε κάθε λογής δεισιδαιμονία και συκοφαντία, καταδίκαζε την αμάθεια και την πολιτική διαφθορά.
Ρόλος στην Ελληνική Επανάσταση Επεξεργασία
Η Μέλισσα σταδιακά εξελίχθηκε σε μαχητικό φύλλο δημοσιεύοντας άρθρα και κείμενα με προοδευτικές ιδέες. Υποστήριξε σθεναρά τον Κοραή και γενικότερα τις ιδέες του Διαφωτισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις εσωτερικές σελίδες των εξωφύλλων των τριών τετραδίων δημοσίευσε ισάριθμες «προκηρύξεις βραβείων» για όσους καταφέρουν να συντάξουν «το καλλιώτερον σύγγραμμα» αναφορικά με τα ζητήματα που το περιοδικό επιδίωξε να καταπολεμήσει, όπως ο «σχολαϊσμός» (1819), ο «μαχιαβελισμός» (1820), η Εκκλησία και οι εκκλησιαστικοί παράγοντες (1821).[2]
Πολιτική εφημερίδας Επεξεργασία
Την πολιτική του περιοδικού εκφράζουν δημοσιεύματα από τους συντηρητικούς κύκλους της Κωνσταντινούπολης κατά τις παραμονές της Επανάστασης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Εγκύκλιος του πατριάρχη Γρηγόριου Ε΄ με την οποία απαγόρευε τη χρήση μη εθνικών ονομάτων και τη μελέτη των θετικών επιστημών στα σχολεία και η Απανταχούσα του Ιλαρίωνα Σιναΐτη που ενημέρωνε για την έναρξη λειτουργίας της πατριαρχικής τυπογραφίας και την προσπάθεια επιβολής ελέγχου στις εκδόσεις.[3] Η Μέλισσα είχε την στήριξη ελληνικών κύκλων της Κωνσταντινούπολης, του Βουκουρεστίου, της Σμύρνης και άλλων πόλεων της ελληνικής διασποράς. Εντούτοις, αντιμετώπισε οικονομικά προβλήματα λόγω έλλειψης συνδρομών με αποτέλεσμα την διακοπή σε σύντομο χρονικό διάστημα της κυκλοφορίας της.
Δείτε επίσης Επεξεργασία
- Ο Ελληνικός Τύπος 1784 ως σήμερα: ιστορικές και θεωρητικές προσεγγίσεις, Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου, Αθήνα 23-25 Μαΐου 2002, επιμέλεια Λουκία Δρούλια, Αθήνα 2005.
Γκαλερί Επεξεργασία
-
λεζάντα 1 -
λεζάντα 2
-
λεζάντα 3
Παραπομπές Επεξεργασία
Βιβλιογραφικές πηγές Επεξεργασία
- Ἀργυροπούλου, Ρωξάνη Δ., Ὁ Ἑλληνικὸς Τύπος στὸν Ἀγώνα τοῦ 1821, Αθήνα, 1970.
- Κουμαριανού, Α. (Επιμ.) (1984). Μέλισσα ή Εφημερίς η Ελληνική. Αθήνα: ΕΛΙΑ (φωτομηχανική επανέκδοση).
- Ηλιού, Φ. (1988). Τύφλωσον Κύριε τον λαόν σου. Αθήνα: Πορεία (ISBN-13 9789607043047)