Ψευδείς ειδήσεις

Τα ψευδονέα ή ψευδείς ειδήσεις ή πλαστές ειδήσεις ή κατασκευασμένες ειδήσεις (γνωστά και ως fake news), είναι ένα είδος κίτρινου τύπου ή προπαγάνδας που γίνεται με σκόπιμη παραπληροφόρηση ή με φάρσες που διαδίδονται με παραδοσιακά μέσα μαζικής ενημέρωσης ή με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η διασπορά ψευδών ειδήσεων προκαλείται συχνά από δημοσιογράφους που πληρώνουν πηγές πληροφοριών, μια αμφιλεγόμενη πρακτική που ονομάζεται πληρωμένη δημοσιογραφία. Οι ειδήσεις τελικά συχνά αναστέλλονται ως παραπληροφόρηση, αλλά περιστασιακά καταφέρνουν να φθάσουν μέχρι τα παραδοσιακά μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Τα ψευδονέα γράφονται και δημοσιεύονται συνήθως με σκοπό να παραπλανήσουν, προκειμένου να βλάψουν έναν οργανισμό, ένα νομικό ή φυσικό πρόσωπο, ή και για οικονομικά ή πολιτικά οφέλη, συχνά χρησιμοποιώντας τίτλους με εντυπωσιασμό, ή εξ ολοκλήρου κατασκευασμένους για την αύξηση της αναγνωσιμότητας.

Η σημασία των ψεύτικων ειδήσεων έχει αυξηθεί στον σύγχρονο πολιτικό βίο. Για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, η δυνατότητα προσέλκυσης επισκεπτών στους ιστοτόπους τους είναι απαραίτητη για τη δημιουργία εσόδων από διαφημίσεις μέσω διαδικτύου. Εάν δημοσιεύσουν μια ιστορία με ψευδές περιεχόμενο θα προσελκύσουν χρήστες, προς όφελος των διαφημιζομένων και θα βελτιώσουν τις αξιολογήσεις. Η εύκολη πρόσβαση στα έσοδα από διαφημίσεις μέσω διαδικτύου, η αυξημένη πολιτική πόλωση και η δημοτικότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, κυρίως το Facebook News Feed, έχουν εμπλακεί στη διάδοση ψευδών ειδήσεων που ανταγωνίζονται με νόμιμες ειδήσεις. Εχθρικοί κρατικοί παράγοντες έχουν επίσης εμπλακεί στη δημιουργία και διάδοση ψευδονέων, ιδίως κατά τη διάρκεια των εκλογών.

Τα ψευδονέα υπονομεύουν τη σοβαρή κάλυψη των μέσων ενημέρωσης και δυσκολεύουν τους δημοσιογράφους να καλύπτουν σημαντικές ειδήσεις. Μια ανάλυση από την BuzzFeed διαπίστωσε ότι τα 20 κορυφαία ψευδονέα σχετικά με τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ το 2016 και διαδόθηκαν περισσότερο στο Facebook από τις 20 κορυφαίες ιστορίες εκλογών από 19 μεγάλα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Οι ανώνυμες ιστοσελίδες που φιλοξενούν ψευδονέα και στερούνται γνωστούς εκδότες έχουν επίσης επικριθεί, επειδή δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο τη δίωξη για τη δυσφήμηση.

Ο όρος χρησιμοποιείται επίσης μερικές φορές για να θέσει σε αμφισβήτηση νόμιμες ειδήσεις που εκφράζουν μία αντίθετη πολιτική άποψη. Ο Ντόναλντ Τραμπ κατά τη διάρκεια και μετά την προεκλογική του εκστρατεία και την εκλογή του, διάπλασε τον όρο ψευδονέα «fake news» με αυτή την έννοια όταν τον χρησιμοποίησε για να περιγράψει την αρνητική κάλυψη του ιδίου. Εν μέρει, ως αποτέλεσμα της χρήσης του όρου από τον Τραμπ, ο όρος έχει εξεταστεί ολοένα και περισσότερο και τον Οκτώβριο του 2018 η Βρετανική κυβέρνηση αποφάσισε ότι δεν θα χρησιμοποιεί πλέον τον όρο επειδή είναι ένας "κακώς καθορισμένος και παραπλανητικός όρος που συγκρίνει μια ετερόκλητη κατηγορία ψευδών πληροφοριών, από αυθεντικό σφάλμα έως ξένες παρεμβάσεις στις δημοκρατικές διαδικασίες".