18 Λιανοτράγουδα της Πικρής Πατρίδας

Δίσκος του Μίκη Θεοδωράκη

Τα 18 λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας είναι μουσικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη βασισμένο στην ποιητική συλλογή του Γιάννη Ρίτσου «Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας», συλλογή που γράφτηκε κατά την περίοδο της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα.

18 Λιανοτράγουδα της Πικρής Πατρίδας
Studio Album από Γιώργος Νταλάρας
ΚυκλοφορίαΑύγουστος 1974
Ηχογράφηση1973
Μουσικό είδοςλαϊκό
Διάρκεια41:23
ΓλώσσαΕλληνική
ΠαραγωγήΑχιλλέας Θεοφίλου
ΔισκογραφικήMinos
Δισκογραφικό χρονολόγιο
(Γιώργος Νταλάρας)
Βυζαντινός Εσπερινός
(1973)
18 Λιανοτράγουδα της Πικρής ΠατρίδαςΜικρές πολιτείες
(1974)

Τα 18 αυτά τετράστιχα, γράφτηκαν από τον ποιητή μετά επιθυμία - παράκληση του μουσικοσυνθέτη, που ήθελε να μελοποιήσει ποιήματα του Ρίτσου.[1]

Η πρώτη έκδοση του δίσκου στην Ελλάδα, κυκλοφόρησε αμέσως μετά την πτώση της Χούντας, με βασικό ερμηνευτή τον Γιώργο Νταλάρα και τη συμμετοχή της Άννας Βίσση. Ο δίσκος έγινε τεράστια επιτυχία, συνδεόμενος άρρηκτα με την αποκατάσταση της Δημοκρατίας.
Έχει ενταχθεί στις «100 Μεγάλες Ηχογραφήσεις Του Αιώνα» της MINOS - EMI Platinum.[2]

Ιστορικό

Επεξεργασία

Σύμφωνα με τη διήγηση του Γιάννη Ρίτσου, τα 16 από τα 18 τετράστιχα γράφτηκαν στις 16 Σεπτεμβρίου του 1968, όταν ο ποιητής ήταν στην εξορία στο Παρθένι της Λέρου, και αφού έλαβε κρυφά μήνυμα από τον Θεοδωράκη με την παράκληση να του δώσει ανέκδοτα ποιήματα προκειμένου να τα μελοποιήσει. Τα δυο τελευταία ποιήματα γράφτηκαν την Πρωτομαγιά του 1970.[2]

Τα ποιήματα είναι γραμμένα στη φόρμα των δημοτικών λιανοτράγουδων, σε ιαμβικούς δεκαπεντασύλλαβους στίχους, με πυκνό αλλά λιτό ύφος. Η σύνθεση του δίσκου έγινε τη διετία 1971-1973 στο Παρίσι από τον Μίκη Θεοδωράκη. Η πρώτη παρουσίαση του έργου πραγματοποιήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 1973 στο Albert Hall, με τραγουδιστές τη Μαρία Φαραντούρη, Πέτρο Πανδή, Αφροδίτη Μάνου, Αχιλλέα Κωστούλη και τον ίδιο το συνθέτη. Η ηχογράφηση του έργου έγινε την ίδια χρονιά στο Παρίσι και κυκλοφόρησε στη Γαλλία από την εταιρεία EMI France.

Παράλληλα το 1973, ηχογραφήθηκε και στην Ελλάδα κρυφά κατά τη διάρκεια της χούντας, με βασικό ερμηνευτή τον Γιώργο Νταλάρα και τη συμμετοχή της Άννας Βίσση (σε διφωνίες & δεύτερη φωνή).

Μετά την πτώση της χούντας, κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα πρώτα η έκδοση με τον Νταλάρα και μετά η έκδοση με Φαραντούρη, Πανδή, Μάνου και Κωστούλη. Λίγους μήνες αργότερα κυκλοφόρησε και η τρίτη έκδοση του έργου με τη Μαρία Δημητριάδη, Ελένη Βιτάλη, Κώστας Καμένο, Σταύρο Πασπαράκη, Σάνια Κρυστάλη.

Ο Μίκης Θεοδωράκης αναφέρει στο επίσημο σημείωμα της επανέκδοσης του δίσκου:

Νομίζω ότι στα μέσα του 1972 ήρθε ο Γιώργος Νταλάρας στο Παρίσι μαζί με τον Αχιλλέα Θεοφίλου. Θυμάμαι μια ολόκληρη μέρα που τους έπαιζα και τραγουδούσα τα νέα μου τραγούδια και ανάμεσά τους τα Λιανοτράγουδα. Τότε τα πρωτάκουσε και μαζί με την εταιρεία αποφάσισαν να τα κυκλοφορήσουν παρά την απαγόρευση. Πρέπει να σημειωθεί ότι την εποχή εκείνη ξέσπασαν τα γεγονότα στο Πολυτεχνείο, οπότε η απαγόρευση της μουσικής μου από τη Χούντα, που ίσχυε πάντα, έγινε ακόμα πιο αυστηρή. Ήταν ένα τόλμημα να ηχογραφήσουν και να κυκλοφορήσουν αυτό το έργο κάτω από τη μύτη της σπαρασσόμενης Χούντας. Γι'αυτό κι εγώ, εξόριστος ακόμα, υποδέχτηκα αυτή την πράξη με συγκίνηση και ευγνωμοσύνη. Το ίδιο εξακολουθώ να αισθάνομαι και σήμερα. Τους ευχαριστώ".[3]

Ποιήματα - τραγούδια

Επεξεργασία
  1. Αναβάφτιση
  2. Αυγή
  3. Δε φτάνει
  4. Εδώ το φως
  5. Επιτύμβιο
  6. Καρτέρεμα
  7. Κουβέντα με ένα λουλούδι
  8. Λαός
  9. Μνημόσυνο
  1. Ο ταμένος
  2. Πράσινη μέρα
  3. Συλλείτουργο
  4. Τ' άσπρο ξωκλήσι
  5. Τη ρωμιοσύνη μην την κλαις
  6. Το κυκλάμινο
  7. Το νερό
  8. Το χτίσιμο
  9. Λιγνά Κορίτσια

[4]

Επίσημες εκδόσεις

Επεξεργασία

1973 - Μαρία Φαραντούρη, Πέτρος Πανδής, Αφροδίτη Μάνου, Αχιλλέας Κωστούλης, Μίκης Θεοδωράκης [5]

1974 - Γιώργος Νταλάρας, Άννα Βίσση, χορωδία [6]

Η συγκεκριμένη έκδοση ηχογραφήθηκε κρυφά στην Ελλάδα το 1973. Κυκλοφόρησε επισήμως τον Αύγουστο του 1974. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε και η Γαλλική έκδοση από την εταιρεία Decca με τίτλο "18 Chansons de la Patrie Amere". Ένα χρόνο αργότερα κυκλοφόρησε η Ολλανδική έκδοση από την εταιρεία Omega International, με τίτλο "18 Liedjes Uit Een Bitter Vaderland".

1974 - Μαρία Δημητριάδη, Ελένη Βιτάλη, Κώστας Καμένος, Σταύρος Πασπαράκης, Σάνια Κρυστάλη [7]

Παραπομπές

Επεξεργασία