Στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία κατά την Ύστερη Αρχαιότητα, η άφιξη, λατιν.: adventus, αρχ. ελλην.: απάντησις, ήταν τελετή η οποία πραγματοποιείτο για τον εορτασμό της άφιξης σε μία πόλη ενός Ρωμαίου Αυτοκράτορα ή άλλων αξιωματούχων. [1] [2] [3] Η αυτοκρατορική άφιξη ήταν η «κατ' εξοχήν τελετή» της περιόδου, που εόρταζε τόσο την άφιξη του Αυτοκράτορα όσο και την ευλογία της ίδιας της Αυτοκρατορικής παρουσίας για την ασφάλεια της πόλης. [4] :18[5] Ο όρος χρησιμοποιείται επίσης για να αναφέρεται σε καλλιτεχνικές απεικονίσεις (συνήθως σε ανάγλυφα γλυπτά, συμπεριλαμβανομένων νομισμάτων) τέτοιων τελετών.

Η πόλη θα στολιζόταν για την περίσταση, μία δημόσια πομπή έβγαινε από την πόλη, για να συναντήσει και να υποδεχτεί τους τιμώμενους στον δρόμο, και, αφού τους συνόδευε τελετουργικά στην πόλη, θα εκφωνείτο πανηγυρικός λόγος προς τιμήν τους, ακολουθούμενος από εορτή και αγώνες. [1] Το αντίθετο ήταν η αναχώρηση (profectio). [6] Εκτός από τους αυτοκράτορες, οι κυβερνήτες των Ρωμαϊκών επαρχιών και οι επίσκοποι μπορούσαν να γίνουν δεκτοί από adventus. [1]

Η «άφιξη» του Χριστού στην Ιερουσαλήμ, εικονογράφηση από το Ευαγγέλιο Ροσάνo του 6ου αι.

Για έναν Αυτοκράτορα, ειδικά εκείνον που έχει πρόσφατα ανέλθει στον θρόνο ή σφετεριστεί την εξουσία, ο εορτασμός μίας adventus επιβεβαίωνε τη νομιμότητα του ηγεμόνα, αποδεικνύοντας τη συγκατάθεση (λατινικά: consensus‎‎) των κυβερνώντων της πόλης και τα γεγονότα αναπαράγονταν στην Αυτοκρατορική εικονογραφία και τέχνη. [1] [2] Από την εποχή που ο Κωνσταντίνος Α΄ (βασ. 306–337) έφθασε στη Ρώμη, αφού νίκησε τον αντίπαλό του Αύγουστο Mαξέντιο (βασ. 306–312) στη μάχη της Μιλβίας Γέφυρας, οι τελετές άφιξης των Αυτοκρατόρων έλαβαν χαρακτηριστικά ρωμαϊκού θριάμβου και συνδέθηκαν με τη θριαμβευτική είσοδο στην Ιερουσαλήμ από τον Ιησού Χριστό, όπως περιγράφεται στα Ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης. [1] Τα χριστιανικά λείψανα μερικές φορές τιμούνταν επίσης με μία τελετή άφιξης, κατά τη διάρκεια της ανακομιδής τους σε μία πόλη. [1] [2]

Τα δύο βασικά στοιχεία της άφιξης ήταν οι τελετουργίες της συνάντησης (υπάντησης, occursus) και της προπομπής (propompe). Η συνάντησις συνίστατο στην τελετουργική πομπή για να συναντήσει στον δρόμο τον τιμώμενο, που πλησίαζε· το μέγεθος, η σύνθεση και η απόσταση από την πόλη του φιλόξενου πάρτι καθοριζόταν από την τάξη και το αξίωμα τού επισκέπτη. [2] Μετά, η προπομπή ήταν η εορταστική συνοδεία τού επίτιμου προς την πόλη. [2] Η εκφώνηση τού πανηγυρικού προς τιμήν της περίστασης και προς έπαινο της άφιξης αποτελούσε ένα διαρκές πρόγραμμα, όπως και οι επευφημίες, οι ύμνοι, η ποίηση, η μουσική, τα φώτα, οι διακοσμήσεις και το θυμίαμα. [1] [2] Τα θρησκευτικά ιερά θα τα επισκέπτοντο καθ' οδόν, και στη συνέχεια πιθανότατα γινόταν συμπόσιο. [2]

Για συγκρίσιμες τελετές στη Μεσαιωνική και την Πρώιμη Σύγχρονη Ευρώπη, που μερικές φορές χρησιμοποιούν συνειδητά «ρωμαϊκή» εικονολογία, βλέπε βασιλική είσοδο.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Dillon, John N. (2018), Nicholson, Oliver, επιμ., «adventus», The Oxford Dictionary of Late Antiquity (Oxford University Press), doi:10.1093/acref/9780198662778.001.0001/acref-9780198662778-e-74, ISBN 978-0-19-866277-8, https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780198662778.001.0001/acref-9780198662778-e-74, ανακτήθηκε στις 2021-02-14 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Kalavrezou, Ioli (2005), Kazhdan, Alexander P., επιμ., «Adventus», The Oxford Dictionary of Byzantium (Oxford University Press), doi:10.1093/acref/9780195046526.001.0001/acref-9780195046526-e-0073, ISBN 978-0-19-504652-6, https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780195046526.001.0001/acref-9780195046526-e-0073, ανακτήθηκε στις 2021-02-14 
  3. The Inheritance of Rome, Chris Wickham, Penguin Books Ltd. 2009, (ISBN 978-0-670-02098-0). p. 67.
  4. MacCormack, Sabine (1981). «Adventus». Art and Ceremony in Late Antiquity. Berkeley and Los Angeles: University of California Press. σελίδες 15–89. ISBN 978-0-520-06966-4. 
  5. MacCormack, Sabine (1974). Adventus and Consecratio: Studies in Roman Imperial Art and Panegyric from the Late Third to the Sixth Century. University of Oxford. 
  6. Björn C. Ewald· Carlos F. Noreña (2 Δεκεμβρίου 2010). The Emperor and Rome: Space, Representation, and Ritual. Cambridge University Press. σελίδες 40–. ISBN 978-0-521-51953-3. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία