Βικιπαίδεια

Costa Concordia

κρουαζιερόπλοιο

Το Costa Concordia (Κόστα Κονκόρντια με ελληνικούς χαρακτήρες) ήταν κρουαζιερόπλοιο που διαχειριζόταν η Costa Crociere. Ήταν το πρώτο από τα κρουαζιερόπλοια της τάξης Concordia, ακολουθούμενα από παρόμοια πλοία Costa Serena, Costa Pacifica, Costa Favolosa και Costa Fascinosa, και το Carnival Splendor που κατασκευάστηκε για την Carnival Cruise Line. Όταν το ολικής χωρητικότητας 114.137 τόνων Costa Concordia και τα αδερφά της πλοία τέθηκαν σε λειτουργία, ήταν από τα μεγαλύτερα πλοία που κατασκευάστηκαν στην Ιταλία μέχρι την κατασκευή των κρουαζιερόπλοιων τάξης Dream των 130.000 τόνων.

Το Costa Concordia στη Μαγιόρκα το 2011.

Στις 13 Ιανουαρίου 2012 στις 21:45, το Costa Concordia χτύπησε ένα βράχο στο Τυρρηνικό Πέλαγος, ακριβώς έξω από την ανατολική ακτή του νησιού Τζίλιο. Αυτός δημιούργησε ένα ρήγμα μήκους 50 μέτρων στα ύφαλα του πλοίου από την πλευρά του λιμανιού, με αποτέλεσμα να πλημμυρίσουν σύντομα τμήματα του μηχανοστασίου, μειώνοντας την ισχύ από τους κινητήρες και τις υπηρεσίες πλοίων. Καθώς η στάθμη του νερού ανέβαινε και το πλοίο πήρε κλίση, παρασύρθηκε πίσω στο νησί και εξώκοιλε κοντά στην ακτή, έπειτα έγειρε στη δεξιά πλευρά του, μένοντας σε ασταθή θέση σε μια βραχώδη υποβρύχια προεξοχή.

Η εκκένωση του Costa Concordia χρειάστηκε πάνω από έξι ώρες, και από τους 3.229 επιβάτες και 1.023 μέλη πληρώματος που ήταν γνωστό ότι είχαν επιβιβαστεί, 32 πέθαναν. Ο Φραντσέσκο Σκετίνο, ο καπετάνιος του πλοίου εκείνη την εποχή, κρίθηκε ένοχος για ανθρωποκτονία, πρόκληση ναυτικού ατυχήματος και εγκατάλειψη του πλοίου του.[1] Το πλοίο διασώθηκε δύο χρόνια μετά το περιστατικό και στη συνέχεια ρυμουλκήθηκε στο λιμάνι της Γένοβας, όπου άρχισαν οι επιχειρήσεις διάλυσης.[2]

Κατασκευή Επεξεργασία

 
Το Costa Concordia στον Πειραιά, τις 30 Νοεμβρίου 2006

Το Costa Concordia παραγγέλθηκε το 2004 από την Carnival Corporation στα ναυπηγεία Fincantieri και χτίστηκε στα ναυπηγεία Sestri Ponente στη Γένοβα, με αριθμό ναυπηγείου 6122.[3] Κατά την καθέλκυση του πλοίου στο Sestri Ponente στις 2 Σεπτεμβρίου 2005, το μπουκάλι σαμπάνιας, που άφησε το μοντέλο Εύα Χερτζίγκοβα, δεν έσπασε όταν χτύπησε το κύτος του πλοίου, ένας δυσάρεστος οιωνός στις θαλάσσιες προκαταλήψεις.[4] Το πλοίο παραδόθηκε στην Κόστα στις 30 Ιουνίου 2006. Η κατασκευή του κόστισε 450 εκατομμύρια ευρώ.[5] Το όνομα Concordia προοριζόταν να εκφράσει την επιθυμία για «συνεχή αρμονία, ενότητα και ειρήνη μεταξύ των ευρωπαϊκών εθνών».[6]

Περιγραφή Επεξεργασία

Το Costa Concordia είχε μήκος 290,2 μέτρα, πλάτος 35,5 μέτρα και βύθισμα 8,2 μέτρα. Είχε ένα κινητήρα ντίζελ-ηλεκτρισμού ως μονάδα παραγωγής ενέργειας που αποτελείται από έξι 12-κύλινδρα 12V46C τετράχρονα μέσης ταχύτητας ζεύγη Diesel Wärtsilä με συνδυασμένη παραγωγή ενέργειας 76,6 MW (102.780 hp). Αυτές οι κύριες γεννήτριες παρείχαν ισχύ σε όλο το πλοίο, από τους κινητήρες πρόωσης έως τις λειτουργίες ξενοδοχείου, όπως φωτισμός και κλιματισμός. Το πλοίο προωθούταν από δύο ηλεκτρικούς κινητήρες 21 μεγαβάτ σε συνδυασμό με προπέλες σταθερού βήματος.[7] Η σχεδιασμένη ταχύτητα πλεύσης ήταν 19,6 κόμβοι (36 km/h),[3] αλλά κατά τη διάρκεια δοκιμών στη θάλασσα, πέτυχε ταχύτητα 23 κόμβων (43 km/h).

Ατυχήματα και συμβάντα Επεξεργασία

2008: ζημιά στο κύτος Επεξεργασία

Στις 22 Νοεμβρίου 2008, το Costa Concordia υπέστη ζημιά στο κύτος της όταν οι άνεμοι στην πόλη του Παλέρμο της Σικελίας έσπρωξαν το πλοίο στην προβλήτα. Δεν υπήρχαν τραυματισμοί και οι επισκευές ξεκίνησαν αμέσως μετά.[8][9][10]

2012: προσάραξη και μερική βύθιση Επεξεργασία

Στις 13 Ιανουαρίου 2012, υπό τη διοίκηση του καπετάνιου Φρανσέσκο Σκετίνο, το Costa Concordia αναχώρησε από τη Τσιβιταβέκια, το λιμάνι της Ρώμης, σε μια κρουαζιέρα επτά διανυκτερεύσεων. Στις 21:45 τοπική ώρα (UTC + 1), με ήρεμη θάλασσα και συννεφιασμένες καιρικές συνθήκες, συγκρούστηκε με ένα βράχο κοντά στο Τζίλιο ( 42°21′55″N 10°55′17″E / 42.36528°N 10.92139°E / 42.36528; 10.92139 ), στη δυτική ακτή της Ιταλίας περίπου 100 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Ρώμης.[11][12] Ένα ρήγμα μήκους 53 μέτρων δημιουργήθηκε στο κύτος από την πλευρά της θύρας, κατά μήκος 3 διαμερισμάτων του μηχανοστασίου (κατάστρωμα 0), με αποτέλεσμα απώλειες ισχύος, οδηγώντας σε απώλεια πρόωσης και απώλεια ηλεκτρικών συστημάτων, τα οποία σακάτεψαν το πλοίο. Γεμίζοντας νερό, το σκάφος έγειρε στην πλευρά του λιμένα. Είκοσι τέσσερα λεπτά αργότερα, ισχυροί άνεμοι ώθησαν το σκάφος πίσω στο νησί Τζίλιο, όπου προσάραξε 500 μέτρα βόρεια του χωριού Τζίλιο Πόρτο, όπου ακουμπά στην δεξιά πλευρά της σε ρηχά νερά, με το μεγαλύτερο μέρος της δεξιάς της να είναι κάτω από το νερό.[13][14][15]

 
Το Costa Concordia μετά την αυγή με σωσίβιες λέμβους στην ακτή

Σχεδόν το ήμισυ του πλοίου παρέμεινε πάνω από το νερό, αλλά κινδύνευε να βυθιστεί εντελώς σε μια κοιλότητα βάθους 70 μέτρων. Παρά τη σταδιακή βύθιση του πλοίου, την πλήρη απώλεια ισχύος και την εγγύτητά του στην ακτή σε ήρεμες θάλασσες, η εντολή εγκατάλειψης του πλοίου δεν εκδόθηκε παρά μόνο για μία ώρα μετά την αρχική σύγκρουση. Αν και το διεθνές ναυτικό δίκαιο απαιτεί από όλους τους επιβάτες να εκκενωθούν εντός 30 λεπτών από την παραγγελία να εγκαταλείψουν το πλοίο, η εκκένωση της Costa Concordia διήρκεσε έξι ώρες. Εκείνη την εποχή, μετέφερε 3.206 επιβάτες και 1.023 μέλη του πληρώματος.[16][17] Το ατύχημα είχε ως αποτέλεσμα 32 θανάτους.[18][19] Το σώμα του τελευταίου αγνοουμένου, του Ινδού μέλους του πληρώματος Ράσελ Ρεμπέλο, ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2014.[20] Φαίνεται ότι ο κ. Ρεμπέλο πέθανε ενώ διέσωζε άλλους επιβάτες.[21]

Η έρευνα εστίασε στις παραλείψεις διαδικασιών που ακολούθησε το πλήρωμα του Costa Concordia και στις ενέργειες του καπετάνιου, Φραντσέσκο Σκετίνο, ο οποίος εγκατέλειψε το πλοίο πρόωρα.[12][22] Περίπου 300 επιβάτες παρέμεναν στο πλοίο και οι περισσότεροι διασώθηκαν από ελικόπτερα ή μηχανοκίνητα σκάφη στην περιοχή.[22] Ο Σκετίνο αργότερα βρέθηκε ένοχος για ανθρωποκτονία όσον αφορά την καταστροφή και καταδικάστηκε σε 16 έτη φυλάκισης.[23][24] Παρά το γεγονός ότι δέχθηκε κριτική, η Costa Cruises δεν προσήχθη στη δίκη.[25]

Διάσωση Επεξεργασία

Μια αρχική αξιολόγηση από την εταιρεία εμπειρογνωμόνων διάσωσης Smit International εκτίμησε ότι η απομάκρυνση του Costa Concordia και των 2.380 τόνων καυσίμων του[22][26] μπορεί να διαρκέσει έως και 10 μήνες.[27] Η Smit ενημέρωσε ότι το πλοίο είχε υποστεί ζημιά πέρα από την ελπίδα οικονομικής επισκευής και συνέστησε να διαγραφεί ως δομική συνολική απώλεια. Η Smit σύντομα ανέλαβε να αφαιρέσει μόνο τα καύσιμα της Concordia.

Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης αφαίρεσης καυσίμου, η Σμιτ ανέφερε ότι το πλοίο είχε μετατοπιστεί 60 εκατοστά στις τρεις εβδομάδες από την προσαραξή του, αλλά δεν υπήρχε άμεση προοπτική να σπάσει ή να βυθιστεί βαθύτερα.[28] Η αφαίρεση του καυσίμου από τις διάφορες δεξαμενές καυσίμου που βρίκονταν σε όλο το πλοίο ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2012, αργότερα από τις αρχικές εκτιμήσεις της Smit. Αυτό άνοιξε τον δρόμο για την απόλυτη διάσωση και διάλυση του πλοίου.

Στις 17 Σεπτεμβρίου 2013, το Costa Concordia ήρθε σε κατακόρυφη θέση μέσω άσκησης πλευρικής ροπής (parbuckling).[29][30] Το κόστος για τη διάσωση του πλοίου αυξήθηκε στα 799 εκατομμύρια δολάρια.[31] Επιπλέον, το πλοίο είχε υποστεί σοβαρή παραμόρφωση του κύτους σε δύο σημεία. Η Titan Salvage, η εταιρεία που διευθύνει τις επιχειρήσεις διάσωσης, υπολόγισε ότι η επόμενη φάση της επιχείρησης διάσωσης θα είχε ολοκληρωθεί έως τις αρχές του 2014. Μετά από αυτήν την «πλωτή» επιχείρηση, το πλοίο θα ρυμουλκούταν σε ναυπηγείο διάσωσης στην ηπειρωτική Ιταλία για διάλυση ή «σπάσιμο».[32]

Στις 14 Ιουλίου 2014, οι εργασίες άρχισαν ώστε το Costa Concordia να επιπλεύσει ξανά ως προετοιμασία για ρυμούλκηση.[33] Σε αυτό το σημείο, το κόστος είχε αυξηθεί σε 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Συμπεριλαμβανομένου του κόστους ρυμούλκησης, 100 εκατομμυρίων ευρώ για το σκάφος που θα διαλυθεί για θραύσματα και το κόστος επισκευής ζημιών στο νησί Τζίλιο, το εκτιμώμενο τελικό κόστος αναμενόταν να είναι 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ (2 δισεκατομμύρια δολάρια).[34][35] Στις 23 Ιουλίου, αφού είχε επιπλεύσει ξανά, το πλοίο ξεκίνησε το τελευταίο του ταξίδι υπό έλξη με ταχύτητα 2 κόμβων, συνοδεία 14 πλοίων, για να διαλυθεί στη Γένοβα.[36][37] Έφτασε στο λιμάνι στις 27 Ιουλίου, μετά από τετραήμερο ταξίδι. Αγκυροβόλησε σε ένα κυματοθραύστη στο λιμάνι, περιμένοντας τις διαδικασίες αποσυναρμολόγησης.[38][39]

 
Το Costa Concordia στις 12 Σεπτεμβρίου 2015, στην αποβάθρα Superbacino στη Γένοβα της Ιταλίας.

Στις 11 Μαΐου 2015, μετά την αρχική αποσυναρμολόγηση, αλλά εξακολουθώντας να πλέει με πλωτήρες, το κύτος ρυμουλκήθηκε 16 χιλιόμετρα προς την αποβάθρα Superbacino στη Γένοβα για την αφαίρεση των ανώτερων καταστρωμάτων.[40] Ο τελευταίος πλωτήρας απομακρύνθηκε τον Αύγουστο του 2016 και το κύτος μεταφέρθηκε σε μία ξηρά δεξαμένη την 1η Σεπτεμβρίου για τελική αποσυναρμολόγηση.[41] Η διάλυση του πλοίου ολοκληρώθηκε στις 7 Ιουλίου 2017.[42]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ «Concordia skipper's sentence upheld» (στα αγγλικά). BBC News. 2016-05-31. https://www.bbc.com/news/world-europe-36421474. Ανακτήθηκε στις 2018-11-25. 
  2. ↑ «Costa Concordia wreck enters Genoa port for scrapping». BBC news europe. BBC (BBC). 27 July 2014. https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-28508387. Ανακτήθηκε στις 27 July 2014. 
  3. ↑ 3,0 3,1 «M/S Costa Concordia». Fakta om Fartyg (στα Σουηδικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2012. 
  4. ↑ Levy, Megan (16 January 2012). «Cursed Concordia 'born bad, ended up worse'». The Sydney Morning Herald. http://www.smh.com.au/travel/travel-incidents/cursed-concordia-born-bad-ended-up-worse-20120116-1q1w2.html. Ανακτήθηκε στις 17 January 2012. 
  5. ↑ «Italy cruise ship Costa Concordia aground near Giglio». BBC News Online. 14 January 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 January 2012. https://www.webcitation.org/64gKkECCf?url=http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-16558910. Ανακτήθηκε στις 14 January 2012. 
  6. ↑ «Malta on new liner's itinerary». The Times of Malta. 19 September 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 January 2012. https://www.webcitation.org/64hh6bzyK?url=http://www.timesofmalta.com/articles/view/20050919/local/malta-on-new-liners-itinerary.77802. Ανακτήθηκε στις 15 January 2012. 
  7. ↑ Generazione di Energia A Bordo di Navi da Crociera (PDF). Cetena. σελ. 7. [νεκρός σύνδεσμος]
  8. ↑ «At least 3 dead as cruise ship runs aground; captain arrested». The New York Post. Associated Press. 14 January 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 April 2012. https://web.archive.org/web/20120418212843/http://www.nypost.com/p/news/international/three_coast_several_missing_after_Ztwzh4pOyI28VzooFByOnM/2. Ανακτήθηκε στις 30 December 2012. 
  9. ↑ «Cruise liner damaged after leaving Malta». The Times of Malta. 23 November 2008. http://www.timesofmalta.com/articles/view/20081123/local/cruise-liner-damaged-after-leaving-malta.234247. Ανακτήθηκε στις 12 January 2012. 
  10. ↑ «Costa Concordia search operation resumes (underwater video)». BBC News Online. 12 January 2012. https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-16660403. Ανακτήθηκε στις 21 January 2012. 
  11. ↑ Gaia Pianigiani (22 January 2012). «Costa Concordia May Have Had Unregistered Passengers». The New York Times. https://www.nytimes.com/2012/01/23/world/europe/costa-concordia-may-have-had-unregistered-passengers.html. Ανακτήθηκε στις 26 January 2012. 
  12. ↑ 12,0 12,1 John Hooper (24 January 2012). «Costa Concordia captain not solely to blame, says prosecutor». The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2012/jan/24/costa-concordia-captain-blame-prosecutor. Ανακτήθηκε στις 26 January 2012. 
  13. ↑ «Naufragio al Giglio, tre morti annegati Fermati comandante e primo ufficiale, Corriere de la Sera», Corriere della Sera, 14 January 2012, http://www.corriere.it/cronache/12_gennaio_14/nave-crociera-incagliata-morti_da423a42-3e72-11e1-8b52-5f77182bc574.shtml, ανακτήθηκε στις 30 December 2012  Confirms that vessel was holed.
  14. ↑ Christopher Book (21 January 2012). «The EU ignored years of expert warnings on cruise ship safety». The Daily Telegraph. https://www.telegraph.co.uk/comment/columnists/christopherbooker/9030330/The-EU-ignored-years-of-expert-warnings-on-cruise-ship-safety.html. Ανακτήθηκε στις 30 December 2012.  Discusses stability issue when large modern ships are holed. Explains heeling first in direction of hole, then in opposite direction.
  15. ↑ Akwagyiram, Alexis (14 January 2012). «Italy cruise ship Costa Concordia: Search for missing». BBC News Online. https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-16561382. Ανακτήθηκε στις 14 January 2012. 
  16. ↑ «Carnival Corporation & plc Statement Regarding Costa Concordia». Carnival Corporation & plc. 14 Ιανουαρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2012. 
  17. ↑ Winfield, Nicole; Frances D'Emilio (14 January 2012). «Coast guard: cruise ship runs aground off Italy, 3 bodies found; helicopters rescue others». Associated Press. WXYZ-TV. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 January 2012. https://web.archive.org/web/20120116220935/http://www.wxyz.com/dpp/homepage_showcase/coast-guard-cruise-ship-runs-aground-off-italy-3-bodies-found-helicopters-rescue-others. Ανακτήθηκε στις 24 January 2012. 
  18. ↑ Pianigiani, Gaia (13 May 2014). «Aging Tuscan Port Vies to Dismantle Costa Concordia». NYTimes. https://www.nytimes.com/glogin?URI=http%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2014%2F05%2F14%2Fworld%2Feurope%2Fport-vies-to-dismantle-italian-cruise-ship.html%3F_r%3D0. Ανακτήθηκε στις 20 May 2014. 
  19. ↑ «Costa Concordia: Five more bodies found». BBC News. 22 March 2012. https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-17472345. Ανακτήθηκε στις 23 March 2012. 
  20. ↑ «Italy: Corpse Found in Costa Concordia Wreck 'Assumed' to Be Russel Rebello». NBC News. 3 November 2014. https://www.nbcnews.com/news/world/italy-corpse-found-costa-concordia-wreck-assumed-be-russel-rebello-n239981. Ανακτήθηκε στις 3 November 2014. 
  21. ↑ «Russel Rebello – The True Captain of the Costa Concordia». Cruise Law News. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2020. 
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 Jones, Gavin; Denti, Antonio (15 January 2012). «Two more bodies found on ship, three people rescued». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-01-15. https://web.archive.org/web/20120115070354/http://www.reuters.com/article/2012/01/15/us-italy-ship-idUSTRE80D08220120115. Ανακτήθηκε στις 24 February 2012. 
  23. ↑ «Costa Concordia captain Schettino guilty of manslaughter». BBC News Europe. 11 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2015. 
  24. ↑ «Justice for Concordia Victims as Schettino sentenced to Sixteen Years». Cruise.co.uk News. 12 Φεβρουαρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2015. 
  25. ↑ «Official Marine Casualty Investigation report - Costa Concordia» (PDF). MIT - MINISTRY OF INFRASTRUCTURES AND TRANSPORTS. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2015. 
  26. ↑ «Two more bodies found in Costa Concordia shipwreck». The Calgary Herald. 23 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2012. [νεκρός σύνδεσμος] Alt URL Αρχειοθετήθηκε 2016-03-05 στο Wayback Machine.
  27. ↑ «Costa Concordia recovery 'will take up to 10 months'». BBC News. 29 January 2012. https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-16782481. Ανακτήθηκε στις 30 January 2012. 
  28. ↑ «Costa Concordia: stricken cruise ship has shifted 24 inches». The Daily Telegraph. 8 February 2012. https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/italy/9069093/Costa-Concordia-stricken-cruise-ship-has-shifted-24-inches.html. Ανακτήθηκε στις 2 May 2012. 
  29. ↑ Walker, Peter (16 Σεπτεμβρίου 2013). «Costa Concordia: salvage teams begin to right cruise ship – live updates». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2013. 
  30. ↑ «The Parbuckling Project: Concordia wreck removal project informative website». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2013. 
  31. ↑ Gaia Pianigiani and Alan Cowell (16 September 2013). «Crews Right Cruise Ship in Waters Off Italy». The New York Times. https://www.nytimes.com/2013/09/17/world/europe/operation-to-raise-costa-concordia-cruise-liner-in-italy.html. Ανακτήθηκε στις 20 September 2013. 
  32. ↑ Barbie Latza Nadeau (17 September 2013). «Costa Concordia salvage: Island celebrations and relief». CNN. http://www.cnn.com/2013/09/17/world/europe/costa-concordia/?hpt=tr_c2. Ανακτήθηκε στις 20 September 2013. 
  33. ↑ «Costa Concordia: salvage team begins operation to refloat doomed liner». The Guardian. 14 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2014. 
  34. ↑ Costa Concordia capsizing costs over $2 billion for owners Αρχειοθετήθηκε 2015-09-24 στο Wayback Machine. Maria Sheahan, Reuters.com, 6 July 2014.
  35. ↑ Costa Concordia owner faces $2 billion in costs Αρχειοθετήθηκε 2019-09-29 στο Wayback Machine. George Hatcher, Disaster at Sea blog, 9 July 2014.
  36. ↑ «Rusting luxury liner Costa begins final voyage». Europe News.Net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 July 2014. https://web.archive.org/web/20140729235427/http://www.europenews.net/index.php/sid/224057463/scat/88176adfdf246af5/ht/Rusting-luxury-liner-Costa-begins-final-voyage. Ανακτήθηκε στις 23 July 2014. 
  37. ↑ «The Concordia makes its final voyage». NewsComAu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-08-03. https://web.archive.org/web/20140803134330/http://www.news.com.au/travel/travel-updates/costa-concordia-makes-final-voyage-to-its-scrapyard-grave/story-fnizu68q-1226999771994. Ανακτήθηκε στις 13 January 2018. 
  38. ↑ «Costa Concordia wreck completes final journey». The Daily Telegraph. https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/italy/10994004/Costa-Concordia-comes-home-to-die.html. Ανακτήθηκε στις 28 July 2014. 
  39. ↑ «Costa Concordia in pictures: Inside the cruise liner after two years underwater». The Daily Telegraph. https://www.telegraph.co.uk/news/picturegalleries/worldnews/10985345/Costa-Concordia-in-pictures-Inside-the-cruise-liner-after-two-years-underwater.html. Ανακτήθηκε στις 5 January 2015. 
  40. ↑ «Costa Concordia to embark on its final journey». World Maritime News. 7 May 2015. http://worldmaritimenews.com/archives/160283/costa-concordia-to-embark-on-its-final-journey/. 
  41. ↑ «Costa Concordia Sets Off on Final Voyage to Scrapyard». World Maritime News. 2 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2016. 
  42. ↑ «Costa Concordia Saga Comes to an End». World Maritime News. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2017. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Costa_Concordia&oldid=10299162"