Βικιπαίδεια

Καμπούκι

είδος παραδοσιακού Ιαπωνικού θεάτρου.
(Ανακατεύθυνση από Kabuki)

Το Θέατρο καμπούκι (歌舞伎) είναι είδος παραδοσιακού Ιαπωνικού θεάτρου. Το καμπούκι είναι γνωστό για την τυποποίηση (στυλιζάρισμα) του δράματος και για τις πολυτελείς ενδυμασίες των ηθοποιών. Το ιδεόγραμμα του καμπούκι από τα αριστερά προς τα δεξιά μεταφράζεται σε τραγούδι (歌), χορός (舞), και ικανότητα (伎). Το καμπούκι μπορεί λοιπόν να μεταφραστεί σαν την τέχνη του τραγουδιού και του χορού. Το καμπούκι μπορεί επίσης να μεταφραστεί σαν το θέατρο της πρωτοπορίας ή το περίεργο θέατρο.[1] Η έκφραση καμπούκιμονο (歌舞伎者) αναφέρεται σε άγριες συμμορίες εκκεντρικών νέων των πόλεων που ντυνόταν περίεργα με εκκεντρικές κομμώσεις.

Το αρχαιότερο θέατρο καμπούκι στην Ιαπωνία, το Μιναμίζα στο Κιότο

Ιστορία Επεξεργασία

Το καμπούκι έχει αλλάξει δραματικά από τις πρώιμες μέρες του μέχρι σήμερα.

 
Η ιδρύτρια του καμπούκι Ιζούμο νο Οκούνι φορώντας μία κατάνα και έναν χριστιανικό σταυρό

1603–1629: Γυναικείο καμπούκι Επεξεργασία

Η ιστορία του καμπούκι ξεκινά το 1603 όταν η Οκούνι, μία μίκο (νέα γυναίκα στην υπηρεσία ενός ναού Σίντο) του Ιζούμο Τάισα ξεκίνησε να χορεύει ένα νέο στυλ δράματος στην κοίτη του ποταμού στο Κιότο.[2][1] Για αυτό το λόγο το καμπούκι γράφεται και "歌舞妓" (χορεύσουσα και τραγουδούσα πόρνη) κατά τη διάρκεια της περιόδου Έντο.

 
Το ραντεβού μεταξύ ενός άντρα και ενός νέου, πιθανώς ηθοποιού καμπούκι. Οι νέοι ηθοποιοί καμπούκι ήταν περιζήτητοι από άντρες που επιζητούσαν σούντο

όταν το καμπούκι είχε αποκτήσει φήμη, άντρες ηθοποιοί αντικατέστησαν τις γυναίκες όταν αυτές απαγορεύτηκε να συμμετέχουν στο θέατρο. Μαζί με αυτήν την αλλαγή επήλθε μία αλλαγή και στη δραματολογία που επιδίωκε να δώσει έμφαση στο φύλο, στην δραματοποίηση των ρόλων ενώ ο χορός έπεσε σε δεύτερη μοίρα.[2] Οι εκτελέσεις των έργων ήταν εξίσου άσεμνες. Οι ηθοποιοί ήταν αναμεμιγμένοι στην πορνεία. Συχνά καβγάδες ξεσπούσαν για κάποιον νέο ηθοποιό. Οι Σογκούν κατάργησαν τη συμμετοχή νέων ηθοποιών το 1652.[3]

Μετά το 1653: Αντρικό καμπούκι Επεξεργασία

Από το 1653, μόνο ώριμοι άνδρες επιτρεπόταν να εκτελούν παραστάσεις καμπούκι, το οποίο στη συνέχεια εξελίχθηκε σε ένα ιδιαίτερα εκλεπτυσμένο και στυλιζαρισμένο είδος θεάτρου και ονομάστηκε γιαρό καμπούκι (野郎歌舞伎, δηλαδή, Αντρικό καμπούκι). Η μεταμόρφωση αυτή του ύφους οφείλεται εν μέρει και από το κωμικό θέατρο Κιόγκεν όπως επιβλήθηκε από τους σογκούν της εποχής.[1]

Το όνομα γιαρό τελικά εγκαταλείφθηκε αλλά όλοι οι ρόλοι παιζόταν από άντρες. Οι άντρες ηθοποιοί που ειδικευόταν στους γυναικείους ρόλους ονομαζόταν οναγκάτα ή ογιάμα (女形). Τα επόμενα χρόνια οι οναγκάτα προερχόταν από 3 κυρίως οικογένειες.

Δύο βασικοί τύποι ρόλων δημιουργήθηκαν: αραγκότο (σκληρός τύπος) που ξεκίνησε από τον Ιτσικαουα Νταντζουρό (1660–1704) στο Έντο, και γουαγκότο (ελαφρύς τύπος) από τον Σακάτα Τοτζουρό (1647–1709) στις περιοχές του Κιότο και της Οσάκας. Το αραγκότο ήταν πιο ζωηρός τρόπος απόδοσης στην οποία ο ηθοποιός υπερέβαλλε στις κινήσεις του, στα κοστούμια και στη φωνή. Το γουαγκότο ήταν πιο κατάλληλο για τραγικές ρομαντικές ιστορίες και ήταν πιο ρεαλιστικός τρόπος παράστασης.[4]

 
Ηθοποιός καμπούκι, του Κατσουκάουα Σουνσό (1726–1792)

1673–1735: Η περίοδος Γκενρόκου Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια της Τζενρόκου, το καμπούκι άνθισε. Η δομή των έργων επισημοποιήθηκε ακόμα περισσότερο. Επίσης δημιουργήθηκαν και συμβατικοί ρόλοι. Το καμπούκι συνδέθηκε με το νίνγκιο τζορούρι, την περίτεχνη μορφή του κουκλοθέατρου που αργότερα αποκαλέστηκε «μπουνράκου», και αλληλοεπηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό. Ο διάσημος θεατρικός συγγραφέας Τσικαμάτσου Μονζεαμόν, ένας από τους πρώτους επαγγελματίες συγγραφείς του καμπούκι, παρήγαγε πολλά σημαίνοντα έργα, αν και το πιο σημαντικό του έργο είναι το Sonezaki Shinjū (The Love Suicides at Sonezaki), το οποίο αρχικά γράφτηκε για το μπουνράκου.[2][5][6] Στα μέσα του 18ου αιώνα το καμπούκι έχασε τη λάμψη του για ένα διάστημα με το μπουνράκου να παίρνει τη θέση του σαν κύριος τρόπος διασκέδασης στην Ιαπωνία στις κατώτερες κοινωνικές τάξεις.[2]

 
Παράσταση καμπούκι γύρω στα 1860

Η ανασύσταση του καμπούκι στην περίοδο Μέιτζι Επεξεργασία

ΟΙ τεράστιες κοινωνικές αλλαγές που ξεκίνησαν το 1868 με την πτώση των σογκούν Τοκουγκάουα, η εξαφάνιση της τάξης των σαμουράι και το άνοιγμα της Ιαπωνίας στη Δύση βοήθησαν στην ανασύσταση του καμπούκι. Το καμπούκι άρχισε να προσαρμόζεται στους μοντέρνους καιρούς και σύντομα έγινε ξανά δημοφιλής με τις ανώτερες κοινωνικά τάξεις. Το 1887 δόθηκε μάλιστα παράσταση προς τιμήν του αυτοκράτορα.[7]

Πολλά θέατρα καμπούκι καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου και οι σύμμαχοι κατάργησαν προσωρινά την λειτουργία των εναπομείναντων μετά τον πόλεμο. Παρόλα αυτά η κατάργηση ήρθε το 1947 και οι παραστάσεις ξεκίνησαν ξανά.

 
Το Καμπουκίζα είναι ένα από τα πιο γνωστά θέατρα καμπούκι στο Τόκιο

Κύρια θέατρα σε λειτουργία Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 "Kabuki" in Frederic, Louis (2002). Japan Encyclopedia. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Lombard, Frank Alanson. "Kabuki: A History". An Outline History of the Japanese Drama. Λονδίνο: George Allen & Unwin Ltd., 1928. σελ. 287-295
  3. ↑ Lane, Richard (1978). "Images of the Floating World." Old Saybrook, CT: Konecky & Konecky.
  4. ↑ Frederic, Louis (2002). "Aragoto", "Wagoto". Japan Encyclopedia. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
  5. ↑ «歌舞伎事典:見得｜文化デジタルライブラリー». www2.ntj.jac.go.jp. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2023. 
  6. ↑ Kincaid, Zoe (1925). Kabuki: The Popular Stage of Japan. Λονδίνο: MacMillan and Co. σελ. 21–22. 
  7. ↑ «Nineteenth Century 1801 ~ 1900». kabuki21.com. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Καμπούκι&oldid=10330894"