Εναλλακτικό μοντέλο συλλογικής κατοικίας Επεξεργασία

Το Mietshäuser Syndikat (συντομογραφή: MHS) είναι συνεταιριστικά οργανωμένη επενδυτική εταιρεία της Γερμανίας, χωρίς εμπορικό στόχο, που έχει ως σκοπό την από κοινού απόκτηση κατοικιών, οι οποίες είναι αυτοοργανωμένες και καθίστανται κοινή ιδιοκτησία των μελών τους, προκειμένου να υπάρξουν μακροπρόθεσμα προσιτά διαμερίσματα και χώρος για ανάλογες πρωτοβουλίες. Το 2020 το MHS είχε συμμετοχή σε σχεδόν 160 πρότζεκ οίκησης στη Γερμανία.[1] Το MHS δημιουργήθηκε προκειμένου να δώσει μια σαφή απάντηση στις αντιφάσεις του κινήματος για την κατάληψη στέγης που είχε αναπτυχθεί στη Γερμανία κατά την περίοδο των δεκαετιών του 1970 και 1980. Το κίνημα διαμορφώθηκε με τα χρόνια στη σταδιακά εξελισσόμενη θεσμοποίησή του και ειδικά στη διαπίστωση ότι τις καταλυμένες κατοικίες τις είχαν ιδιοποιηθεί πολίτες, που ήταν μέλη του κινήματος εκείνης της περιόδου, λαμβάνοντας ίσως, κάποιο κέρδος από την πώληση αυτών (Katsiafikas, 2007).

Σκοπός Επεξεργασία

Επιδιωκόμενος σκοπός ήταν η εύρεση ενός εναλλακτικού μοντέλου πρόσβασης σε κατοικία που θα εξασφάλιζε μελλοντικά τους πόρους που αποκτήθηκαν υπό διαχείριση και συλλογική ιδιοκτησία, τηρώντας ταυτόχρονα, την αυτονομία από τον κρατικό μηχανισμό. Το εγχείρημα είχε ως αφετηρία ένα οίκημα μιας επαρχιακής πόλης της Γερμανίας το 1990 και εμφάνισε βαθμιαία, μια επέκταση σε ολόκληρη τη χώρα. Τη σημερινή περίοδο, υφίστανται 107 οικήματα μικρής κλίμακας έως 60 ατόμων, που κατοικούνται από 2700 πολίτες.

Χαρακτηριστικά Επεξεργασία

Το Mietshauser-Syndikat αποτελεί μια Εταιρία Περιορισμένης Ευθύνης και έναν Αστικό Σύλλογο, στα πλαίσια μιας κυκλικής σχεδίασης όπου: έκαστο εκ των κτιρίων αποτελεί μια εταιρία, στην οποία ανήκει η ιδιοκτησία. Μέτοχοι αυτής είναι η μητρική εταιρία και ο «σύλλογος των κατοίκων» του κάθε κτιρίου, ενώ μέτοχος της μητρικής αποτελεί ένας κεντρικός σύλλογος, του οποίου μέλη είναι οι σύλλογοι ενοικιαστών των επιμέρους κτιριακών οικημάτων, κάποιες οργανώσεις-ομάδες από τις συνελεύσεις τους και διάφοροι πολίτες. Τα κτίρια αυτά, καθορίζονται από τις συνελεύσεις τους, μετέχοντας δια αντιπροσώπου στη γενική συνέλευση της μητρικής εταιρίας. Η διαδικασία στη λήψη των αποφάσεων, όσων αφορούν τη συμβίωση ή διαχείριση του κτιριακού συγκροτήματος, είναι ξεχωριστή για έκαστο εκ των συλλόγων των κατοίκων. Η μητρική εταιρία αποφασίζει μόνο για ζητήματα που αφορούν την πώληση της ακίνητης περιουσίας και την αλλαγή καταστατικού του συλλόγου. Αυτός ο σχηματισμός αποτρέπει την επανα-πώληση των περιουσιακών ακινήτων, μιας και για να γίνει αυτό, απαιτείται το συμφωνηθέν αποτέλεσμα και των δύο μετόχων και άρα, όλων των υπόλοιπων μελών που είναι περίπου 600.

Για το ξεκίνημα ενός τέτοιου εγχειρήματος απαιτείται η ύπαρξη ενός αρχικού πυρήνα, που θα δημιουργήσει έναν σχεδιασμό που αφορά το μοντέλο μιας συλλογικής συμβίωσης, επισκευής και απόκτησης υφιστάμενου οικήματος, νέας κατασκευής κτιρίου κ.ά. Η μητρική εταιρία παρέχει εγγύηση για δάνειο, τεχνογνωσία και κάποιο κεφάλαιο από το αλληλέγγυο ταμείο. Το χρηματοδοτούμενο ποσό εκπληρώνεται με το συγκεντρωθέν αρχικό κεφάλαιο, 20% επί του κόστους, από άμεση δανειοδότηση φίλων και συγγενών με επιτόκιο 1% και crowd funding (χρηματοδότηση πλήθους).

Οι ένοικοι κατέχουν ατομικό συμβόλαιο ως προς τη μίσθωση με το σύλλογο του κτιρίου και καταβάλλουν χαμηλό ενοίκιο σε σχέση με την αγορά. Το ενοίκιο σχετίζεται με το κόστος αποπληρωμής του δανείου, τα έξοδα λειτουργίας για την κτιριακή συντήρηση, καθώς και την καταβολή συνδρομής στο αλληλέγγυο ταμείο της εταιρίας για την επανεπένδυση νέων εγχειρημάτων, τα οποία δεν υποστηρίζονται θεσμικά ή υλικά από το κράτος [2].

Συμπεράσματα Επεξεργασία

Το ανωτέρω εγχείρημα αποτελεί «κοινό» καθώς σύμφωνα με τον Boiller (2016), έγκειται στην ικανότητά του να ενδυναμώνει τα άτομα, ικανοποιώντας τις ανάγκες τους  μέσω των δικών τους πρωτοβουλιών. Τοποθετεί όρια στην αγορά, μειώνει τις ανισότητες, επανασυνδέει τους ανθρώπους μεταξύ τους και τέλος, προωθεί νέες σκέψεις για την ανάπτυξη και την οικονομία υπό μια εναλλακτική και ευρεία έννοια. Είναι ένα εναλλακτικό μοντέλο συλλογικής κατοικίας του πεδίου της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας για την επίλυση του προβλήματος της στέγασης.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Projekte. 159 Syndikatsprojekte». Mietshäuser Syndikat (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2020. 
  2. 7516120. «Τετράδια Ριζοσπαστικής Γεωγραφίας». Issuu (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2021. 

Πηγές Επεξεργασία

Ανδρίτσος, Θ., Βελεγράκης, Γ. &  Καραγκιοζίδου, Ε., (2017). Τετράδια Ριζοσπαστικής Γεωγραφίας. Στο Σιατίτσα, Δ., (2017). Εναλλακτικά μοντέλα συλλογικής ιδιοκτησίας και κατοικίας. Αθήνα: Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

Bollier, D., (2016). ΚΟΙΝΑ, Μια σύντομη εισαγωγή. Βριλήσσια Αττικής: Angelus Novus

Katsiafikas, G, (2007) Η ανατροπή της πολιτικής, ευρωπαϊκά αυτόνοµα κοινωνικά  κινήματα και η αποαποικιοποίηση της καθημερινής ζωής. Ελευθεριακή Κουλτούρα.