Το Opel Blitz ήταν διάφοροι τύποι ελαφρών και μεσαίων φορτηγών που παράχθηκαν από τη γερμανική εταιρεία Opel από το 1929 μέχρι το 1975. Το σήμα του φορτηγού ήταν δύο λωρίδες χαλαρά διατεταγμένες σαν σύμβολο κεραυνού με τη μορφή ενός οριζόντια τεντωμένου γράμματος "Z", εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να εμφανίζονται στο τρέχον λογότυπο της Opel. Το όνομα Blitz μετά εφαρμόστηκε σε μια έκδοση του Bedford CF που εξαγόταν στη Γερμανία.

Opel Blitz
Σύνοψη
Κατασκευαστής Opel
ΠαραγωγήΙούλιος 1929 — Δεκέμβριος 1975
Σεζόν1929 — 1975
Αμάξωμα και σασί
ΚατηγορίαΦορτηγό
Χρονολόγιο
Επόμενο μοντέλοBedford Blitz

Ιστορία Επεξεργασία

1930 Επεξεργασία

 
Opel Blitz πρώτης γενιάς

Κατά τη διάρκεια των ετών που προηγήθηκαν του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η Opel ήταν ο μεγαλύτερος παραγωγός φορτηγών στη Γερμανία. Το όνομα Blitz («Κεραυνός»), που επελέγη σε διαγωνισμό μετά βραβείων, εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στο νέο φορτηγό Opel που παρουσιάστηκε τον Νοέμβριο του 1930.[1] Ως μέρος της ναζιστικής οικονομίας και των γερμανικών προσπαθειών εξοπλισμού, οι αρχές διέταξαν την κατασκευή των εγκαταστάσεων του Opelwerk Brandenburg το 1935, και μέχρι το 1944 παρήχθησαν περισσότερα από 130,000 φορτηγά και σασί Blitz παράχθηκαν εκεί πέρα.

Το Blitz παραγόταν με δύο μηχανές. Τα πιο βαριά μοντέλα χρησιμοποιούσαν έναν 6-κύλινδρο κινητήρα από το επιβατικό GM Marquette του 1930. Μετά την αγορά της Opel από την General Motors, η γραμμή παραγωγής για τη μηχανή της Marquette εξάχθηκε στη Γερμανία, καθώς αυτή η αδελφική μάρκα της Buick έκλεισε.[2] Η 4-κύλινδρη μηχανή της Opel ήταν επίσης διαθέσιμη για τα πιο ελαφριά μοντέλα.

Μέχρι το 1934 προσφέρονταν τέσσερις εκδόσεις του βασικού μοντέλου 1 τόνου μαζί με δεκατέσσερις εκδόσεις των μεγαλύτερων φορτηγών 2 και 2½ τόνων. Ο κινητήρας Marquette αντικαταστάθηκε το 1937 με έναν πιο σύγχρονο κινητήρα 75 hp (56 kW) με βαλβίδα εναέριας κυκλοφορίας που χρησιμοποιούταν επίσης στα επιβατικά αυτοκίνητα Opel Admiral. Αυτός ο κινητήρας ήταν πολύ παρόμοιος με τους κινητήρες της Chevrolet της ίδιας περιόδου, σε σημείο που κατεστραμμένα φορτηγά Blitz που εγκαταλείφθηκαν από Γερμανούς που εγκατέλειπαν το πεδίο μάχης, μπορούσαν εύκολα να τεθούν ξανά σε λειτουργία από τις Συμμαχικές Δυνάμεις χρησιμοποιώντας εξαρτήματα Chevrolet/GMC και Bedford.

Από το 1939, η έκδοση τριών τόνων Blitz 3.6 χρησιμοποιούταν σε μεγάλους αριθμούς από τις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις (Βέρμαχτ) καθ' όλη τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι παραλλαγές του φορτηγού περιελάμβαναν μια επιμήκη έκδοση και το τετρακίνητο Blitz A. Για να αντεπεξέλθουν στις κακές οδικές συνθήκες και τις εποχές της λάσπης rasputitsa στο Ανατολικό Μέτωπο, ένα μισοτροχιασμένο Maultier ("mule") Sd.Kfz. έκδοση 3 κατασκευάστηκε χρησιμοποιώντας ερπύστριες και ανάρτηση με βάση το British Universal Carrier. Μεταξύ άλλων, αυτά χρησιμοποιήθηκαν ως οχήματα εξυπηρέτησης για τα στρατιωτικά μεταφορικά αεροσκάφη Messerschmitt Me 323.

Το 1940-1941, η Opel παρήγαγε δύο εκσυγχρονισμένα πρωτότυπα βασισμένα στο αρχικό Blitz με τετρακίνιση. Το πρώτο ήταν μια νέα έκδοση του "μουρωτού" Blitz με μια καμπίνα από την Αμερικάνικη σειρά φορτηγών της General Motors "AK" των ίδιων χρόνων και μια τροποποιημένη μηχανή. Το δεύτερο πρωτότυπο ήταν μια "χωρίς μούρη" έκδοση του Blitz. Όπως και το προηγούμενο, χρησιμοποιούσε μια τροποποιημένη έκδοση του Chevrolet COE της ίδιας χρόνιας πάνω στο σασί του Blitz. Και τα δύο αυτά οχήματα όμως έμειναν πρωτότυπα και δεν μπήκαν στην παραγωγή λόγω οικονομικών δυσκολίων και επειδή η παραγωγή έπρεπε να επικεντρωθεί στα κανονικά Blitz παραγωγής για στρατιωτική χρήση.[3]

Το πιο ελαφρύ βασικό μοντέλο ονομαζόταν Blitz 2.5 και κατασκευαζόταν στο Ρύσελσχαϊμ μέχρι το 1942 και ξανά από το 1946, εξοπλισμένο με τον κινητήρα Opel Super 6 των 55 ίππων (41 kW). Στις 6 Αυγούστου 1944, το Opelwerk Brandenburg καταστράφηκε από αεροπορική επιδρομή της RAF. Μέχρι το τέλος του πολέμου, περίπου 2,500 φορτηγά Blitz 3.6 κατασκευάστηκαν με εντολή του Υπουργού Εξοπλισμών Άλμπερτ Σπέερ στο εργοστάσιο του Μάνχαϊμ της αντίπαλης εταιρείας Daimler-Benz, ενώ η παραγωγή του δικού της μοντέλου Mercedes-Benz L3000 έπρεπε να διακοπεί. Μετά τον πόλεμο, οι εγκαταστάσεις στο Βραδεμβούργο διαλύθηκαν πλήρως με εντολή της Σοβιετικής Στρατιωτικής Διοίκησης, ενώ η Daimler-Benz στο Μάνχαϊμ συνέχισε να κατασκευάζει το Blitz 3.6 με την ονομασία L 701 μέχρι το 1949. Τα τελευταία 467 φορτηγά συναρμολογήθηκαν ξανά από την Opel το Ρύσελσχαϊμ μέχρι που η παραγωγή σταμάτησε τελικά το 1954 χωρίς διάδοχο.

Μεταπολεμικά Επεξεργασία

 
Opel Blitz του 1953

Μετά το τέλος του πολέμου, με το εργοστάσιο του Βρανδεμβούργου να αποσυναρμολογείται και να μεταφέρεται στη Σοβιετική Ένωση και το 47% των κτιρίων στο Ρύσελσχαϊμ κατεστραμμένα, πρώην υπάλληλοι της Opel άρχισαν να ξαναχτίζουν το εργοστάσιο του Ρύσελσχαϊμ. Το πρώτο μεταπολεμικό Blitz ολοκληρώθηκε στις 15 Ιουλίου 1946, παρουσία του στρατηγού Geoffrey Keyes και άλλων τοπικών ηγετών και δημοσιογράφων τύπου.[4]

Το πρώτο νέο μεταπολεμικού σχεδίου Blitz κυκλοφόρησε το 1952 και ήταν ένα μοντέρνο στρογγυλεμένο σχέδιο, χρησιμοποιώντας μια τροποποιημένη έκδοση από την καμπίνα από το τότε σύγχρονο Αμερικάνικο φορτηγό Chevrolet Advance Design που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1947.[5][6] Το νέο φορτηγό 1,75 τόνων προσφέρθηκε και σαν αγροτικό (pickup) αλλά και σαν βαν. Το νέο μοντέλο διατήρησε το προπολεμικό σασί με τον κινητήρα βενζίνης straight-6 (6-κύλινδρο σε σειρά). Η Opel παρέμεινε ηγέτης στην αγορά ελαφρών φορτηγών παρά τον έντονο ανταγωνισμό, ειδικά από το νέο μοντέλο Mercedes-Benz L 319 του 1955 και τη σειρά Ford FK, καθώς και τα φορτηγά της Hanomag και της Borgward. Ένα λεωφορείο βασισμένο στο Blitz κατασκευάστηκε από τον Karl Kässbohrer Fahrzeugwerke από το 1953 έως το 1956. Το μοντέλο 1,75 γνώρισε τότε μεγάλη απήχηση και ως πυροσβεστικό όχημα (LF8-TS), συνήθως εξοπλισμένο με μια αντλία με κινητήρα στον μπροστινό προφυλακτήρα και μια δεύτερη, φορητή αντλία στο πίσω μέρος του φορτηγού. Η φορητή αντλία τροφοδοτήθηκε από κινητήρα της Volkswagen, ισχύος 34 ίππων και βάρους 180 κιλών. Οι μετατροπές σε πυροσβεστικό έγιναν από εταιρείες όπως οι Ziegler, Metz και Rosenbauer.

Νέες γενιές Επεξεργασία

 
Opel Blitz του 1965

Το 1960, το μοντέλο 1,9 τόνων με κινητήρα 2.6 λίτρων αντικατέστησε το προηγούμενο φορτηγό 1,75 τόνων. Αυτό το μοντέλο (αργότερα ονομάστηκε Opel Blitz A) διακρίθηκε από το νέο σχεδιασμό της καμπίνας του και έναν ανανεωμένο εξακύλινδρο κινητήρα, οδηγώντας σε λιγότερο συνολικό μήκος και περισσότερο χώρο φορτίου. Λόγω του ισχυρού κινητήρα, το φορτηγό ήταν εξαιρετικό για την εποχή του και το μοντέλο 1,9 τόνων με κινητήρα 2.6 λίτρων ήταν μια κοινή βάση για ένα ελαφρό πυροσβεστικό όχημα. Η κατασκευή ήταν παρόμοια με αυτήν που περιγράφηκε προηγουμένως για το φορτηγό 1,75 τόνων. Ωστόσο, οι εμπορικές πωλήσεις αυτού του μοντέλου μειώθηκαν κατά τη διάρκεια της παραγωγής, κυρίως λόγω της έλλειψης οικονομικής επιλογής ντίζελ κινητήρα.

Το Opel Blitz B κυκλοφόρησε το 1965 και ήταν το τελευταίο από τα φορτηγά Blitz. Για τη βελτίωση της οικονομίας καυσίμου, αυτό το μοντέλο ήταν διαθέσιμο με τετρακύλινδρο κινητήρα cam-in-head 1.9 λίτρων. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να παραγγελθεί μια εξακύλινδρη έκδοση 2.5 λίτρων της νέας σειράς κινητήρων CIH. Αυτοί οι κινητήρες ήταν επίσης διαθέσιμοι στα μοντέλα Rekord και Commodore της ίδιος εποχής, αλλά οι κινητήρες του Blitz είχαν ισχυρότερη κατασκευή και είχαν ρυθμιστεί για περισσότερη ροπή και καλύτερη οικονομία.

Διακοπή Επεξεργασία

Υπό την πίεση του ισχυρού ανταγωνισμού του δημοφιλούς μοντέλου Mercedes-Benz T2, το 1968, η Opel προσέφερε τελικά έναν πετρελαιοκινητήρα Indenor XDP 4.90 2.100 κυβικών (έγινε πιο γνωστός από τη χρήση του στο Peugeot 504) - αλλά ήταν πολύ αργά για να ανακτήσει τα χαμένα μερίδια αγοράς. Η Opel GM αποφάσισε να μην φτιάξει έναν άμεσο διάδοχο στο όχημα, αλλά να φέρει το λίγο μικρότερο Bedford CF στη Γερμανική αγορά, υπό το όνομα Bedford Blitz.[7] Το νέο Blitz σημείωσε μέτρια επιτυχία στην αγορά και τελικά οι εισαγωγές του οχήματος σταμάτησαν το 1987, παίρνοντας και το κάποτε θρυλικό όνομα Blitz μαζί του.

Στην Ελλάδα Επεξεργασία

 
Ένα εγκαταλελειμμένο Opel Blitz του 1971 στο χωριό της Λυγαριάς, στα Τρίκαλα.

Στην Ελλάδα, το Opel Blitz άρχιζε να εξάγεται επίσημα το 1953 και έγινε μεγάλη επιτυχία. Φορτηγάκια Blitz χρησιμοποιούνταν συγκεκριμένα σε μεγάλες πόλεις όπως η Αθήνα και μπορούν να φανούν σε διάφορες παλιές ταινίες της εποχής παραγωγής του. Οι εξαγωγές του φορτηγού συνεχίστηκαν μέχρι το 1975 και αντικαταστάθηκε μερικώς από το Bedford CF. Βέβαια, όπως και ο διάδοχός του, σε σχέση με άλλα παρόμοια οχήματα, είναι αρκετά σπάνιο στην Ελλάδα.

Παρόλα αυτά, μερικά Opel Blitz έμειναν ξεχασμένα από τους Ναζί στην Ελλάδα μετά τον πόλεμο και ένα από αυτά χρησιμοποιήθηκε ως η πρώτη μονάδα εξωτερικών μεταδόσεων της ΕΙΠ, και έγινε γνωστό ως το πρώτο "μικρόφωνο του δρόμου" της Ελληνικής ραδιοφωνίας. Το συγκεκριμένο όχημα ήταν μοντέλο του 1938 και βρέθηκε στο Ζάππειο. Το φορτηγό χρησιμοποιούταν από την αρχή ως κινούμενο εμφανιστήριο φιλμ, αλλά αφού εγκαταλείφθηκε οι Ναζί αφαίρεσαν από μέσα όλα τα περιεχόμενα. Αφού το όχημα βρέθηκε, οι τεχνικοί του ιδρύματος Ελληνικής Ραδιοφωνίας το μετέφεραν στις εγκαταστάσεις των πομπών της ΕΙΠ στα Λιόσια, οπού εκεί ξεκίνησε ένα φιλόδοξο και πρωτοποριακό πρότζεκτ οπού το όχημα θα μετατρεπόταν στην πρώτη αυτοκινούμενη μονάδα εξωτερικών μεταδόσεων. Το φορτηγό "χωρίστηκε στην μέση" αφού από τη μία πλευρά τοποθετήθηκαν τα μηχανήματα, ο απαραίτητος εξοπλισμός για τις μεταδόσεις, και από την άλλη το εκφωνητήριο. Οι δύο χώροι ήταν ηχητικά απομονωμένοι και τους χώριζε μια πόρτα. Το όχημα απέκτησε το παρατσούκλι "Μαρμάρω" από τον οδηγό του επειδή αυτό δυσκολεύονταν μια ανηφόρα και αυτός συχνά του φώναζε "Άντε Μαρμάρω, θα ανέβουμε Μαρμάρω, θα φτάσουμε Μαρμάρω." Το φορτηγό πρόσφερε τις υπηρεσίες του μέχρι την δεκαετία του 1980, πηγαίνοντας σε όλη την χώρα και κάλυψε κάθε γεγονός που αφορούσε την Ελληνική επικαιρότητα, ενώ επίσης φιλοξένησε πολλές διάσημες προσωπικότητες στο εσωτερικό του, όπως την Τζίνα Μπαχάουερ. Το τι συνέβη στο φορτηγό μετά είναι άγνωστο, αλλά προφανώς οδηγήθηκε σε διαλυτήριο για παλιοσίδερα.[8]

Gallery Επεξεργασία

Σύνδεσμοι Επεξεργασία

  1. «Ein Name wird Markenzeichen - 75 Jahre Opel Blitz» [A name becomes the logotype - the Opel Blitz turns 75] (στα Γερμανικά). Adam Opel AG. 11 Αυγούστου 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2016. 
  2. Ludvigsen, Karl E. (1975), Opel: wheels to the world; a seventy-five year history of automobile manufacture, Princeton Publishing, σελ. 49–50, ISBN 0-915038-01-3 
  3. http://www.gruzovikpress.ru/article/26071-gruzoviku-opel-blits-90-let-odin-iz-luchshih-proshlogo-stoletiya-ch-2/
  4. Martin, F.A.E. (December 1946). "Das Alte stürzt...Es aendert sich die Zeit......und neues Leben blüht aus den Ruinen". Das Auto. 1: 2–3.
  5. https://www.curbsideclassic.com/blog/cc-cohort/cohort-pick-of-the-day-1952-1959-opel-blitz-the-chevy-advance-design-arrives-in-germany-a-bit-late/
  6. https://www.modelcarhall.com/blog/here-are-the-model-car-hall-of-fames-diecast-kit-and-slot-car-of-the-year-for-2021/
  7. Werner Oswald: Lastwagen, Lieferwagen, Transporter 1945–1988. Motorbuch Verlag, 2. ed. 1993, (ISBN 3-613-01197-2)
  8. https://traction.gr/ena-opel-blitz-pou-to-elegan-marmaro-i-proti-monada-exoterikon-metadoseon-tis-eir/

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία