Prinz Eugen, der edle Ritter

Το Prinz Eugen, der edle Ritter είναι γερμανικό δημοτικό τραγούδι αγνώστου ποιητή, σε ανάμνηση του πρίγκηπα Ευγένιου της Σαβοΐας και των ηρωικών κατορθωμάτων του στον μεγάλο πόλεμο εναντίον των Τούρκων. Περιγράφει την πολιορκία και πτώση του Βελιγραδίου από τον πρίγκηπα Ευγένιο το 1717. Η αρχαιότερη γνωστή καταγραφή του ποιήματος έγινε το 1719 σε χειρόγραφο τετράδιο ασμάτων. Τραγουδιέται στην ίδια μελωδία αρχαιότερου τραγουδιού με τίτλο «Als Chursachsen das vernommen, dass der Turk vor Wien was kommen» (μετ. Όταν οι Σάξωνες πήραν το μαντάτο, ότι οι Τούρκοι έφτασαν μέχρι τη Βιέννη) που ανέρχεται στο έτος 1683.^[1] Αποδίδεται επίσης ως εμβατήριο με ή χωρίς λόγια.

Μεσαιωνικό κανόνι της εποχής, το λεγόμενο «φίδι».

Περιεχόμενο του ποιήματος Επεξεργασία

Το ποίημα είναι γραμμένο σε μορφή μπαλάντας με εννέα στροφές. Μνημονεύει τη μάχη, ιδίως την κατασκευή πλωτής γέφυρας διαμέσου του Δούναβη. Αποδίδει όμως λάθος ορισμένα ιστορικά γεγονότα. Αναφέρει π.χ. στην τρίτη στροφή την ημερομηνία 21 Αυγούστου αντί της σωστής 16 Ιουνίου. Εκτός αυτού αναφέρει τον θάνατο κάποιου πρίγκηπα Λουδοβίκου στην όγδοη και ένατη στροφή. Εάν πρόκειται για τον αδελφό του Ευγένιου, πρίγκηπα Λουδοβίκου της Σαβοΐας, αυτός είχε πέσει σε άλλη μάχη εναντίον των Τούρκων το έτος 1683.^[2] Ίσως πάλι να πρόκειται για τον μεγαλύτερο αδελφό του, τον Λούι Τόμας της Σαβοΐας, ο οποίος έπεσε σε μάχη στην Ισπανία το 1702. Μια τρίτη εκδοχή μπορεί να είναι ο εξάδελφος του Ευγένιου, ο Λουδοβίκος της Βάδης, ο λεγόμενος «Τουρκολούης» (γερμ. «Türkenlouis»), ο οποίος απεβίωσε το 1707.

Στίχοι Επεξεργασία

Γερμανικοί Στίχοι	Μετάφραση (Σημείωση: η μετάφραση δεν είναι ακριβής)
Πρώτη στροφή
Prinz Eugen der edle Ritter, wollt dem Kaiser wied'rum kriegen Stadt und Festung Belgerad! Er ließ schlagen eine Brukken, daß man kunt hinüberrucken mit der Armee vor die Stadt.	Ο Πρίγκηπας Ευγένιος, ο ευγενής ιππότης, για τον Αυτοκράτορα θέλησε να ελευθερώσει την πόλη και το κάστρο του Βελιγραδίου! Έβαλε να φτιάξουν γέφυρα, για να περάσει αντίκρυ ο στρατός και να φτάσει μέχρι την πόλη.
Δεύτερη στροφή
Als die Brucken nun war geschlagen, daß man kunnt mit Stuck und Wagen Frei passir'n den Donaufluß, Bei Semlin schlug man das Lager, Alle Türken zu verjagen, Ihn'n zum Spott und zum Verdruß.	Μόλις έγινε η γέφυρα, και πέρασαν στρατός και άρματα χωρίς εμπόδιο διασχίσαμε τον ποταμό Δούναβη, Στην Σεμπλίν στρατοπεδεύσαμε, με σκοπό να διώξουμε όλους τους Τούρκους, και να τους εξεφτελίσουμε.
Τρίτη στροφή
Am einundzwanzigsten August soeben Kam ein Spion bei Sturm und Regen, Schwur's dem Prinzen und zeigt's ihm an Daß die Türken futragieren, So viel, als man kunnt' verspüren, An die dreimalhunderttausend Mann.	Την 21η του Αυγούστου ήλθε ένας φρουρός ενώ φυσούσε και έβρεχε, και έφερε το μαντάτο ότι οι Τούρκοι μαζώνονται, τόσοι πολλοί, όσους μπορεί κανείς να φανταστεί και είναι περίπου τριακόσιες χιλιάδες άντρες.
Τέταρτη στροφή
Als Prinz Eugenius dies vernommen, Ließ er gleich zusammenkommen Sein' Gen'ral und Feldmarschall. Er tät sie recht instruieren, Wie man sollt' die Truppen führen Und den Feind recht greifen an.	Ο Πρίγκηπας Ευγένιος, μόλις έμαθε το μαντάτο, έστειλε να φωνάξουν τον Στρατηγό και τον Στρατάρχη. Διότι είχε να τους δώσει διαταγές, πως να κάνουν πόλεμο και πως να επιτεθούν στον εχθρό.
Πέμπτη στροφή
Bei der Parol' tät er befehlen, Daß man sollt' die Zwölfe zählen, Bei der Uhr um Mitternacht. Da sollt' all's zu Pferd aufsitzen, Mit dem Feinde zu scharmützen, Was zum Streit nur hätte Kraft.	Στους υπόλοιπους στρατιώτες έδωσε διαταγή, να μετρήσουν τις ώρες μέχρι τις δώδεκα, μέχρι τα μεσάνυχτα ακριβώς. Να καβαλήσουν τα άλογα, και να κάνουν μάχη με τον εχθρό, με όλες τους τις δυνάμεις.
Έκτη στροφή
Alles saß auch gleich zu Pferde, Jeder griff nach seinem Schwerte, Ganz still rückt' man aus der Schanz'. Die Musketier' wie auch die Reiter Täten alle tapfer streiten: 's war fürwahr ein schöner Tanz!	Με μιας ανέβηκαν όλοι στα άλογα, και πιάσαν τα σπαθιά, και αθόρυβα ξεκίνησαν. Πεζοί και καβαλάρηδες πολέμησαν γενναία: Αυτό θα πει χορός!
Έβδομη στροφή
Ihr Konstabler auf der Schanzen, Spielet auf zu diesem Tanzen Mit Kartaunen groß und klein; Mit den großen, mit den kleinen Auf die Türken auf die Heiden, Daß sie laufen all' davon!	Και εσείς κανονιέρηδες τριγύρω, παίξτε μουσική για το χορό με φλογέρες μικρές και μεγάλες. Με κανόνια μικρά και με μεγάλα ρίξτε στους Τούρκους και στους άθρησκους μέχρι να το βάλουν στα πόδια για τα καλά!
Όγδοη στροφή
Prinz Eugenius auf der Rechten Tät als wie ein Löwe fechten, Als Gen'ral und Feldmarschall. Prinz Ludewig ritt auf und nieder'. Halt't euch brav, ihr deutschen Brüder, Greift den Feind nur herzhaft an!	Ο πρίγκηπας Ευγένιος πολεμούσε σαν λιοντάρι, Στρατηγός και στρατάρχης. Ο πρίγκηπας Λουδοβίκος πάνω στ' άλογο έτρεχε παντού. Ανδρείοι παλικάρια αδελφοί, επιτεθείτε στον εχθρό με τόλμη!
Ένατη στροφή
Prinz Ludewig, der mußt' aufgeben Seinen Geist und junges Leben, Ward getroffen von dem Blei. Prinz Eugen war sehr betrübet, Weil er ihn so sehr geliebet, Ließ ihn bring'n nach Peterwardein.	Ο πρίγκηπας Λουδοβίκος άφησε την τελευταία του πνοή η ψυχή του και τα νιάτα του τρυπήθηκαν από το μολύβι. Ο πρίγκηπας Ευγένιος λυπήθηκε πολύ, διότι πολύ τον αγαπούσε, και τον έστειλε στο Πέτερβαρντάιν για να τον αποχαιρετιστούν.

Μελωδία Επεξεργασία

Η μελωδία του τραγουδιού παρουσιάζει ασυνήθιστα για τη γερμανική μουσική χαρακτηριστικά. Ο μεταβαλλόμενος ρυθμός του^[3] περιγράφεται ως πέντε τέταρτα, ή συνδυασμός δύο τετάρτων και τριών τετάρτων. Προφανώς η μελωδία και ο ρυθμός να είναι επηρεασμένα από τον μεσαιωνικό χορό «Μορίσκα»^[4] (δηλαδή «αράπικος») της Βαυαρίας, ο οποίος ήταν διαδεδομένος στην Αυστρία από τον 15ο ως τον 17ο αιώνα και έχει ισπανικές και αραβικές ρίζες.^[2]

Παραπομπές Επεξεργασία

↑ Fritz Bose: German Folk Ballads. In: Midwest Folklore Bd. 7, Nr. 4 (1957), S. 207-213
↑ ^2,0 ^2,1 Josef Lechthaler u.a.: Lieder fürs Leben. Arge Musikerzieher Österreichs (Hrsg.): Österreichische Schulmusik Bd. 4, 4. Aufl., Hölder-Pichler-Tempsky u.a., Wien 1950, S. 167
↑ Oswald Redlich und Victor Junk: Das Lied vom Prinzen Eugen. In: Anzeiger der Akademie der Wissenschaften, Phil.-hist. Klasse, 71. Jg., Wien 1934, S. 18-32;
↑ Victor Junk: Der Rhythmus des Prinz-Eugen-Liedes ein bayerischer Volkstanz. Anzeiger der Akademie der Wissenschaften in Wien, phil.-hist. Kl., 71. Jg ., Wien 1934, S. 16.

Πηγές Επεξεργασία

Oswald Redlich und Victor Junk: Das Lied vom Prinzen Eugen. In: Anzeiger der Akademie der Wissenschaften, Phil.-hist. Klasse, 71. Jg., Wien 1934, S. 18-32
Victor Junk: Das Lied vom Prinzen Eugen - eine bayrische Schöpfung. Ein Beitrag zur Geschichte des süddeutschen Volkstanzes. Akademie zur wissenschaftlichen Erforschung und zur Pflege des Deutschtums. München 1934, S 297-350
Victor Junk: Der Rhythmus des Prinz-Eugen-Liedes ein bayerischer Volkstanz. Anzeiger der Akademie der Wissenschaften in Wien, phil.-hist. Kl., 71. Jg ., Wien 1934
Şenol Özyurt: Die Türkenlieder und das Türkenbild in der deutschen Volksüberlieferung vom 16. bis zum 20. Jahrhundert. München: Fink 1972. (Univ. Diss. Freiburg 1972

[1] Fritz Bose: German Folk Ballads. In: Midwest Folklore Bd. 7, Nr. 4 (1957), S. 207-213

[Schulmusik-2] 2,0 ^2,1 Josef Lechthaler u.a.: Lieder fürs Leben. Arge Musikerzieher Österreichs (Hrsg.): Österreichische Schulmusik Bd. 4, 4. Aufl., Hölder-Pichler-Tempsky u.a., Wien 1950, S. 167

[Junk-3] Oswald Redlich und Victor Junk: Das Lied vom Prinzen Eugen. In: Anzeiger der Akademie der Wissenschaften, Phil.-hist. Klasse, 71. Jg., Wien 1934, S. 18-32;

[4] Victor Junk: Der Rhythmus des Prinz-Eugen-Liedes ein bayerischer Volkstanz. Anzeiger der Akademie der Wissenschaften in Wien, phil.-hist. Kl., 71. Jg ., Wien 1934, S. 16.

[1]

[2]

[3]

[4]