To SQ3R είναι στρατηγική ανάγνωσης με πέντε στάδια, παρόμοια με το PQRST και τον πίνακα KWL.

Το όνομα είναι ακρωνύμιο των πέντε βημάτων της στρατηγικής:

  • Επισκόπηση [Survey] (ή επιπόλαιη ανάγνωση [Skim]),
  • Ερώτηση [Question],
  • Διάβασμα [Read],
  • Απαρίθμηση [Recite] (ή ανάκληση [Recall]) και
  • Ανασκόπηση [Review].


Τα βήματα αναλυτικά:

  1. Επισκόπηση (2 λεπτά): Πριν από την έναρξη της ανάγνωσης ρίξτε μια ματιά σε όλο το κεφάλαιο. Δείτε ποιες είναι οι επικεφαλίδες, οι κύριες και οι δευτερεύουσες - Οι ιεραρχικές δομές φαίνεται να είναι ιδιαίτερα εύκολες για τον εγκέφαλό μας ως προς το να καταγράψει. Ελέγξτε για εισαγωγικές παραγράφους και παραγράφους περίληψης, αναφορές, κ.λ.π. Αντισταθείτε στον πειρασμό της ανάγνωσης σε αυτό το σημείο, αλλά δείτε αν μπορείτε να αναγνωρίσετε 3 έως 6 σημαντικές ιδέες στο κεφάλαιο.
  2. Ερώτηση (συνήθως λιγότερο από 30 δευτερόλεπτα): Ρωτήστε τον εαυτό σας για το τι αφορά αυτό το κεφάλαιο: Ποια είναι η ερώτηση που αυτό το κεφάλαιο προσπαθεί να απαντήσει; Ή - αξιοποιώντας την περιέργεια - Ποια ερώτηση έχω, στην απάντηση της οποίας θα μπορούσε να με βοηθήσει αυτό το κεφάλαιο; Επαναλάβετε αυτή τη διαδικασία με κάθε επιμέρους τμήμα του κεφαλαίου, μετατρέποντας, επίσης, κάθε επιμέρους τίτλο σε ένα ερώτημα. (Ως παραλλαγή της τεχνικής αυτής, μπορείτε να καταγράφετε τη σημαντική ερώτηση - αυτό ονομάζεται SQW3R [προστίθεται το Write]).
  3. Διάβασμα (με το δικό σας ρυθμό): Διαβάστε ένα τμήμα κάθε φορά, αναζητώντας την απάντηση στο ερώτημα που προκύπτει από τον τίτλο. Αυτό είναι ενεργός ανάγνωση και απαιτεί συγκέντρωση - γι΄ αυτό βρείτε τόπο και χρόνο, όπου μπορείτε να συγκεντρωθείτε.
  4. Απαρίθμηση / καταγραφή (περίπου ένα λεπτό): Πείτε στον εαυτό σας φωναχτά ή γράψετε μια φράση κλειδί που συνοψίζει τα κύρια σημεία του τμήματος και οι απαντά στην ερώτηση. Είναι σημαντικό να χρησιμοποιήσετε τα δικά σας λόγια, όχι μια απλή αντιγραφή μιας φράσης από το βιβλίο. Η έρευνα δείχνει ότι θυμόμαστε τις δικές μας (ενεργές) συνδέσεις καλύτερα από αυτές που μας δίνονται (παθητικές), και μάλιστα ότι οι δικές μας ιεραρχίσεις είναι γενικά καλύτερα ακόμη και από τις πλέον άριστες έτοιμες/προκατασκευασμένες ιεραρχίσεις.
  5. Ανασκόπηση (λιγότερο από 5 λεπτά): Μετά την επανάληψη των βημάτων 2-4 για κάθε ενότητα, έχετε μια λίστα με φράσεις κλειδιά που σας παρέχει ένα είδος σκελετού για το κεφάλαιο. Δοκιμάστε τον εαυτό σας καλύπτοντας τις βασικές φράσεις κλειδιά και βλέποντας αν μπορείτε να τις θυμηθείτε. Κάντε το αυτό αμέσως μόλις ολοκληρώσετε την ανάγνωση του κεφαλαίου. Εάν δεν μπορείτε να θυμηθείτε κάποιο από τα κύρια σημεία, σημαίνει ότι αυτό είναι ένα τμήμα που θα πρέπει να ξαναδιαβάσετε.

Το κομμάτι της ανασκόπησης θεωρείται συνήθως ως μια συνεχής διαδικασία. Κάρτες υπενθύμισης, σημειώσεις ή άλλο υλικό που δημιουργείται κατά τη διάρκεια ενός από τα παραπάνω 5 βήματα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μια επανάληψη της ανασκόπησης για μερικά λεπτά κάθε μέρα για αρκετές ημέρες.

Η τεχνική αυτή καθιερώθηκε το 1946 από τον Francis Pleasant Robinson στο βιβλίο του "Αποτελεσματική μελέτη" [Effective Study].