Τόμας Ουάιατ (ποιητής)
Ο σερ Τόμας Ουάιατ (αγγλικά: Sir Thomas Wyatt) (1503 – 1542) ήταν Άγγλος ποιητής και διπλωμάτης στην υπηρεσία του βασιλιά Ερρίκου Η΄. Ο Ουάιατ εισήγαγε το σονέτο και άλλες ιταλικές ποιητικές φόρμες στην αγγλική λογοτεχνία.[11]
| Σερ Τόμας Ουάιατ | |
|---|---|
_by_Hans_Holbein_the_Younger.jpg) Ο σερ Τόμας Ουάιατ, έργο του Χανς Χόλμπαϊν του νεότερου | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Thomas Wyatt (Αγγλικά) |
| Γέννηση | 1503[1][2][3] Μέιντστοουν |
| Θάνατος | 11 Οκτωβρίου 1542 Λονδίνο |
| Τόπος ταφής | Αβαείο του Σέρμπορν |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βασίλειο της Αγγλίας |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Μητρική γλώσσα | Αγγλικά |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Αγγλικά[4] |
| Σπουδές | Κολλέγιο του Αγίου Ιωάννη |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ποιητής[5] διπλωμάτης συγγραφέας[6] πολιτικός μεταφραστής |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Ελίζαμπεθ Μπρουκ (από 1520)[7] |
| Σύντροφος | Ελίζαμπεθ Ντάρελ |
| Τέκνα | Frances Wyatt[8] Τόμας Ουάιατ[8] |
| Γονείς | Χένρι Ουάιατ και Αν Σκίνερ[9] |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | ναύαρχος |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | μέλος του Αγγλικού κοινοβουλίου μέλος του Αγγλικού κοινοβουλίου 1542-44 (Kent)[10] πρέσβης του Βασιλείου της Αγγλίας στο Βασίλειο της Ισπανίας |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία
Ο Τόμας Ουάιατ γεννήθηκε στο κάστρο Άλινγκτον, κοντά στο Μάντισον στο Κεντ. Η οικογένειά του καταγόταν από το Γιορκσάιρ. Ο πατέρας του Ερρίκος ήταν ένας από τους συμβούλους του Ερρίκου Ζ' και παρέμεινε στο αξίωμα και μετά την ανάρρηση στον θρόνο του Ερρίκου Η' το 1509. Ο Τόμας Ουάιατ ολοκλήρωσε την εκπαίδευσή του στο κολέγιο Σαιντ Τζον του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ. Το 1521 παντρεύτηκε την Ελίζαμπεθ Μπρουκ, κόρη του Τόμας Μπρουκ, 9ου βαρώνου Κόμπαμ, με σχέσεις με τη βασιλική οικογένεια. Ένα χρόνο αργότερα, απέκτησε έναν γιο, τον Τόμας Ουάιατ τον νεότερο, ο οποίος ηγήθηκε της εξέγερσης κατά της βασίλισσας Μαρίας Α΄ της Αγγλίας το 1554 υπέρ της Ελισάβετ και της επιστροφής του Προτεσταντισμού.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1520, ο Τόμας Ουάιατ ερωτεύτηκε τη νεαρή Άννα Μπολέυν. Έγραψε πολλά ποιήματα για αυτήν, ένα από αυτά ήταν το Whoso letter to hunt και φημολογήθηκε ότι ήταν εραστές. Περίπου Το 1524, η Άννα τράβηξε την προσοχή του βασιλιά Ερρίκου Η' και ο Ουάιατ ήταν ο τελευταίος αντίζηλος που παραμέρισε ο βασιλιάς.
Ο Τόμας Ουάιατ ήταν μέλος της αυλής του Ερρίκου Η' όπου φαίνεται ότι ήταν δημοφιλής και θαυμαζόταν για την ελκυστική του εμφάνιση και τις δεξιότητές του στη μουσική, τις γλώσσες και την ποίηση. Μπαίνοντας στην υπηρεσία του βασιλιά, του ανατέθηκαν πολλές σημαντικές διπλωματικές αποστολές στην Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία. Χάρη στα ταξίδια του στην Ευρώπη είχε την ευκαιρία να γνωρίσει έργα άλλων ποιητών. Το 1526 συνόδευσε τον σερ Τζον Ράσελ στη Ρώμη για να βοηθήσει στην αίτηση προς τον Πάπα Κλήμη Ζ' για το διαζύγιο μεταξύ του βασιλιά και της Αικατερίνης της Αραγονίας. Ο Ουάιατ συνελήφθη από τις στρατιές του αυτοκράτορα Καρόλου Ε' κατά τη Λεηλασία της Ρώμης (1527) και φυλακίσθηκε αλλά κατάφερε να δραπετεύσει και επέστρεψε στην Αγγλία.[12]
Το 1535 ανακηρύχθηκε ιππότης και το 1536 φυλακίστηκε στον Πύργο του Λονδίνου λόγω υποψιών για σχέση με την Άννα Μπολέυν, που ήταν ήδη σύζυγος του Ερρίκου Η', και σύγκρουσης με τον δούκα του Σάφολκ. Αποφυλακίστηκε την ίδια χρονιά, χάρη στη φιλία του με τον Τόμας Κρόμγουελ και επέστρεψε στα καθήκοντά του. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στον Πύργο, είδε την εκτέλεση της Άννας Μπολέυν και έγραψε ένα ποίημα εμπνευσμένο από τον θάνατό της: Innocentia Veritas Viat Fides Circumdederunt me inimicimei.[13]
Το 1541 κατηγορήθηκε ξανά για προδοσία και φυλακίστηκε πάλι αλλά αφέθηκε ξανά ελεύθερος χάρη στην παρέμβαση της βασίλισσας Αικατερίνης Χάουαρντ και με την προϋπόθεση ότι θα συμφιλιωθεί με την σύζυγό του, που την είχε εγκαταλείψει λόγω μοιχείας. Του εγγυήθηκαν βασιλική χάρη και του ανέθεσαν για άλλη μια φορά πρεσβευτικά καθήκοντα. Αρρώστησε λίγο αργότερα και πέθανε στις 24 Σεπτεμβρίου 1542 στο Σέρμπορν του Ντόρσετ, σε ηλικία περίπου 39 ετών.[14]
Έργο Επεξεργασία
Ο Τόμας Ουάιατ, μαζί με τον Χένρι Χάουαρντ, κόμη του Σάρεϊ, θεωρείται βασικό πρόσωπο στην ανάπτυξη της αγγλικής ποίησης κατά την αγγλική Αναγέννηση, αν και το έργο του είναι άνισο, η συγγραφή του δεν είναι πάντα βέβαιη και οι καλλιτεχνικές του προσεγγίσεις είναι αμφιλεγόμενες. Ωστόσο στόχος του ήταν να εκπολιτίσει την αγγλική γλώσσα και να αυξήσει τη δύναμή της ώστε να είναι ισάξια με άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες. Επηρεασμένος ιδιαίτερα από την ιταλική και τη γαλλική ποίηση, έγραψε λυρικά ποιήματα και τραγούδια με πρότυπο την ποίηση του Κλεμάν Μαρό, επιγράμματα με πρότυπο τον Λουίτζι Αλαμάνι και σονέτα στο ύφος του Πετράρχη. Προσπαθώντας να δώσει στην ποίηση στα αγγλικά την αρμονία, τη χάρη και την έκφραση που έβλεπε στα γαλλικά και ιταλικά μοντέλα, αντέγραψε αρκετά πιστά ξένες μετρικές φόρμες. [15]
Το μεγάλο του επίτευγμα ήταν η εισαγωγή του σονέτου στα αγγλικά. Τα ποιητικά έργα με νότες ειλικρινούς λυρισμού ήταν νέα στην αγγλική ποίηση εκείνη την εποχή και άνοιξαν νέες δυνατότητες στη λυρική έκφραση. Χρησιμοποίησε ιταλικές μορφές ομοιοκαταληξίας, όπως τερτσέτο, οκτάβα και στραμπότο. Πειραματίστηκε με άλλες ποιητικές φόρμες, όπως επιγράμματα, ροντό και τραγούδια. Αν και εμπνεύστηκε από τα κλασικά ιταλικά μοντέλα, θαύμαζε επίσης τον κλασικό της αγγλικής λογοτεχνίας του 14ου αιώνα Τζέφρι Τσόσερ. Πολλά από τα ποιήματά του αναφέρονται στις δοκιμασίες του ρομαντικού έρωτα και την αφοσίωση του ερωτευμένου σε μια μη διαθέσιμη ή σκληρή ερωμένη. Άλλα ποιήματα είναι καυστικά, σατιρικά κατηγορητήρια για την υποκρισία και την ικανότητα που απαιτείται από τους αυλικούς που φιλοδοξούσαν να ανέλθουν στην αυλή των Τυδόρ. Έδωσε νέο ύφος στη μεταφυσική ποίηση του επόμενου αιώνα. Τα ποιήματά του συχνά απαγγέλλονταν με μουσική συνοδεία με τίτλο Τραγούδια και Σονέτα, μέρος μιας μεγάλης ποιητικής ανθολογίας με 96 ερωτικά ποιήματα που δημοσιεύτηκε το 1557 με τίτλο Tottel's Miscellany. Έγραψε επίσης πολλές σάτιρες, κυρίως παραφράσεις έργων του Οράτιου και στιχουργικές εκδοχές ψαλμών. Επίσης, μετέφρασε ποίηση του Πετράρχη.[16]
Κανένα από τα ποιήματα του Ουάιατ δεν δημοσιεύτηκε κατά τη διάρκεια της ζωής του. Η πρώτη συλλογή ποιημάτων του τυπώθηκε 15 χρόνια μετά τον θάνατό του.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb12172959p. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118643444. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Thomas-Wyatt. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb12172959p. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ poets.org. thomas-wyatt. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2022.
- ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
- ↑ p70920.htm#i709199. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 8,0 8,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ 9,0 9,1 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
- ↑ (Αγγλικά) The History of Parliament. 1509-1558/member/wyatt-sir-thomas-i-1504-42.
- ↑ . «studysmarter.co.uk/explanations/english-literature/poets/sir-thomas-wyatt/».
- ↑ . «poetryfoundation.org/poets/thomas-wyatt».
- ↑ . «luminarium.org/renlit/innocent.htm».
- ↑ . «poets.org/poet/thomas-wyatt».
- ↑ . «sites.udel.edu/britlitwiki/sir-thomas-wyatt-the-elder/».
- ↑ . «britannica.com/biography/Thomas-Wyatt».