Άγιος Μάρκος (Άρτα)
Συντεταγμένες: 39°10′N 20°58′E / 39.167°N 20.967°E
Ο Άγιος Μάρκος είναι μνημείο μεταβυζαντινής περιόδου στην πόλη της Άρτας.[2]
| Εκκλησία Αγίου Μάρκου | |
|---|---|
 Άποψη της εκκλησίας από το ύψος της Οδού Κρυστάλλη. | |
 | |
| Είδος | εκκλησία |
| Αρχιτεκτονική | βυζαντινή αρχιτεκτονική |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 39°9′48″N 20°59′25″E |
| Θρήσκευμα | Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία |
| Θρησκευτική υπαγωγή | Ιερά Μητρόπολις Άρτης |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Αρταίων |
| Τοποθεσία | Άρτα |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Έναρξη κατασκευής | 1770 |
| Γενικές διαστάσεις | 10,6 μέτρα × 5,75 μέτρα |
| Υλικά | πέτρα |
| Προστασία | διατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα[1] |
| δεδομένα (π) | |
Δομή και τοποθεσία Επεξεργασία
Πρόκειται για μονόκλιτη ξυλόστεγη βασιλική, εξωτερικών διαστάσεων 5.75Χ10.60. Η αψίδα του ιερού της είναι ημιεξάγωνη. Είναι κτισμένη από μικρούς αργούς λίθους χωρίς πλήνθους. Στο εσωτερικό είναι διακοσμημένη με τοιχογραφίες διαταγμένες σε ζώνες: κάτω-κάτω ολόσωμοι άγιοι, στηθάρια με αγίους και πάνω-πάνω τα πάθη του Σωτήρος.[3] Στο νάρθηκα υπάρχουν απεικονισμένοι ο Χριστός ο οποίος ευλογεί, η Παναγία δεξιοκρατούσα τον Ιησού παιδί, και ο Ιωάννης ο Πρόδομος φτερωτός. Πάνω από την αψίδα της εισόδου υπάρχει κόγχη στην οποία εικονίζεται ο Άγιος Μάρκος μέχρι τα γόνατα και κάτω από αυτόν διαβάζουμε την επιγραφή, Δέσησις του δούλου του θεού Ιωάννου.
Στον εξωτερικό τοίχο του ναού οι τοιχογραφίες έχουν φθαρεί σε μεγάλο βαθμό ώστε να φαίνονται μόνο οι βελονιές των σχεδίων τους. Πάνω από τη βόρεια είσοδο διαβάζουμε την επιγραφή,Ηστορήθει ο θείος ούτος και πάνσεπτος ναός του αγίου ενδόξου πανευφήμου αποστόλου και ευαγγελιστού Μάρκου διά συνδρομής και δαπάνης των ευσεβών και ορθωδόξων Χριστηανών (sic) και ενορητών του αγίου οίκου τούτου αρχιερατεύοντος του πανιερωτάτου μητροπολίτυ Ναυπάκτου και Άρτης κυρίου[Μακαρίου εφημερεύο]οντος δε του ευλαβεστάτου εν ιερεύσιν παπά κυρ Στασινού του και συνδρομητού και επιστάτου αψπστ εν μηνί Ιουνίου ιε'([4]
Ο ναός του Αγίου Μάρκου βρίσκεται στην ανατολική είσοδο της πόλης της Άρτας, στην γωνία των οδών Κρυστάλλη και Αγίου Μάρκου, δίπλα από το τμήμα των τειχών της Αρχαίας Αμβρακίας. Το 1962 με υπουργική απόφαση ο ναός ανακηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο.[5]
Ιστορία Επεξεργασία
Ο μητροπολίτης Άρτας Σεραφείμ Ξενόπουλος στο «Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης & Πρεβέζης» (εκδ.1884) μας πληροφορεί ότι ο ναός κατασκευάστηκε το 1770 επί αρχιερατείας του μητροπολίτη Ιακώβου με τη συνδρομή του ιερέα των Χαλκιάδων, παπά Στασινού, στα θεμέλια προγενέστερου ναού ο οποίος πυρπολήθηκε το 1692. Ο ναός υπήρξε Μετόχι της Ιεράς Μονής Μελάτων και ήταν ένα από τα 5 παρεκλλήσια του ναού του Αγίου Γεωργίου. Στο προάυλιο του ναού του Αγίου Μάρκου υπήρχε νεκροταφείο και ο ναός ήταν υπό την εποπτεία του ιερέα του Αγίου Γεωργίου.[6]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ www
.arxaiologikoktimatologio .gov .gr /el /monuments _info?id=147771&type=Monument. - ↑ Αναστάσιος Ορλάνδος, «Οι μεταβυζαντινοί ναοί της Άρτης», Αρχείον των Βυζαντινών Μνημείων της Ελλάδος, τομ.Β, 1936, σελ.174
- ↑ Αναστάσιος Ορλάνδος, «Οι μεταβυζαντινοί ναοί της Άρτης», Αρχείον των Βυζαντινών Μνημείων της Ελλάδος, τομ.Β, 1936, σελ.174-175
- ↑ Αναστάσιος Ορλάνδος, «Οι μεταβυζαντινοί ναοί της Άρτης», Αρχείον των Βυζαντινών Μνημείων της Ελλάδος, τομ.Β, 1936, σελ.175
- ↑ «Περί κηρύξεως αρχαιολογικών χώρων, ΥΑ 15904/24-11-1962». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2017.
- ↑ Σεραφείμ Ξενόπουλος, Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης & Πρεβέζης» (εκδ.1884), σ.141-143.
Πηγές Επεξεργασία
- Αναστάσιος Ορλάνδος, «Οι μεταβυζαντινοί ναοί της Άρτης», Αρχείον των Βυζαντινών Μνημείων της Ελλάδος, τομ.Β, 1936, σελ.172-179