Βικιπαίδεια

Άλασντερ Γκρέι

Σκωτσέζος συγγραφέας, ποιητής και εικαστικός καλλιτέχνης

Ο Άλασντερ Γκρέι (αγγλικά: Alasdair James Gray) (28 Δεκεμβρίου 1934 – 29 Δεκεμβρίου 2019) ήταν Σκωτσέζος συγγραφέας και καλλιτέχνης. Το πρώτο του μυθιστόρημα, Λάναρκ - Μια ζωή σε τέσσερα βιβλία (1981), θεωρείται ορόσημο της σκωτσέζικης λογοτεχνίας του φανταστικού. [16]Δημοσίευσε μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά έργα, ποίηση και μεταφράσεις και έγραψε για την πολιτική και την ιστορία της σκωτσέζικης και της αγγλικής λογοτεχνίας. Τα έργα του συνδυάζουν μεταμοντέρνο πειραματισμό, ρεαλισμό, φαντασία και επιστημονική φαντασία. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι η ενσωμάτωση των δικών του εικονογραφήσεων. Τα πολιτικά του γραπτά υποστηρίζουν τον σκωτσέζικο σοσιαλισμό και την ανεξαρτησία της Σκωτίας.[17]

Άλασντερ Γκρέι
Ο Άλασντερ Γκρέι το 1994
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Alasdair Gray (Αγγλικά)
Γέννηση28  Δεκεμβρίου 1934[1][2][3]
Γλασκώβη[4][5]
Θάνατος29  Δεκεμβρίου 2019[6][7][8]
Queen Elizabeth University Hospital[9] ή Γλασκώβη[5]
Αιτία θανάτουπνευμονία
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο[5]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[10][11]
ΣπουδέςΣχολή τεχνών της Γλασκόβης
Whitehill Secondary School
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[12]
ποιητής
μυθιστοριογράφος
συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας
σεναριογράφος[13]
εικονογράφος[14]
ζωγράφος[15]
εικαστικός καλλιτέχνης[12]
ΕργοδότηςΣχολή τεχνών της Γλασκόβης
Αξιοσημείωτο έργοΛάναρκ - Μια ζωή σε τέσσερα βιβλία
1982, Janine
Χαμένα Κορμιά
Περίοδος ακμής1968
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςGuardian Fiction Prize
Saltire Awards
Ιστότοπος
www.alasdairgray.co.uk
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η ταινία του 2023 Poor Things σε σκηνοθεσία του Γιώργου Λάνθιμου βασίζεται στο μυθιστόρημα του 1993 Χαμένα Κορμιά.[18]

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Ο Γκρέι γεννήθηκε στη συνοικία Ρίντρι της βορειοανατολικής Γλασκώβης το 1934. Ο πατέρας του ήταν εργάτης σε εργοστάσιο και τραυματίστηκε στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η μητέρα του ήταν πωλήτρια. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, οι Γκρέι μεταφέρθηκαν πρώτα στο Περθσάιρ και στη συνέχεια στο Λάναρκσαϊρ. Αυτές οι εμπειρίες επηρέασαν αργότερα το λογοτεχνικό του έργο. Η οικογένεια ζούσε σε επιδοτούμενη από το κράτος κοινωνική στέγαση και ο Γκρέι έλαβε την πρώιμη εκπαίδευσή του από έναν συνδυασμό κρατικού σχολείου, δημοσίων βιβλιοθηκών και δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης – σύμφωνα με τον ίδιο, «το είδος εκπαίδευσης που οι βρετανικές κυβερνήσεις σήμερα θεωρούν άχρηστη, ειδικά για τα παιδιά της εργατικής τάξης». Σπούδασε στη Σχολή καλών τεχνών Γλασκώβης από το 1952 έως το 1957 και δίδαξε εκεί από το 1958 έως το 1962. Στα φοιτητικά του χρόνια άρχισε να γράφει το μυθιστόρημά του Λάρνακ που δημοσιεύθηκε το 1981 και κέρδισε το Βραβείο Βιβλίου του Συμβουλίου Τεχνών της Σκωτίας και το βραβείο του Σκωτικού Βιβλίου της Χρονιάς.[19]

 
Μέρος της τοιχογραφίας οροφής του Άλασντερ Γκρέι στο αμφιθέατρο Òran Mór στη Γλασκώβη

Μετά την αποφοίτησή του, ο Γκρέι εργάστηκε ως σκηνογράφος και ζωγράφος πορτρέτων και ως ανεξάρτητος καλλιτέχνης και συγγραφέας. Τα πρώτα του ραδιοφωνικά και θεατρικά έργα μεταδόθηκαν στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση το 1968. Μεταξύ 1972 και 1974 ήταν μέλος μιας ομάδας νέων ποιητών και συγγραφέων που οργανώθηκε από τον ποιητή Φίλιπ Χόμπσμπαουμ. Εκεί γνώρισε επίσης τους Τζέιμς Κέλμαν και Τομ Λέοναρντ.

Ο Γκρέι ήταν Σκωτσέζος εθνικιστής και σοσιαλιστής και έγραψε κείμενα στα οποία υποστήριζε τον σοσιαλισμό και την ανεξαρτησία της Σκωτίας. Τα βιβλία του διαδραματίζονται κυρίως στη Γλασκώβη και σε άλλα μέρη της Σκωτίας. Το έργο του βοήθησε στην ενίσχυση της ανάπτυξης της λογοτεχνικής σκηνής της Γλασκώβης.

Ο Γκρέι εικονογράφησε μόνος του τα βιβλία του. Η δουλειά του ως καλλιτέχνης περιλαμβάνει πολλές τοιχογραφίες, μεταξύ των οποίων την οροφή του πολιτιστικού κέντρου Òran Mór, το εστιατόριο Ubiquitous Chips και την είσοδο του σταθμού του μετρό Hillhead στη Γλασκώβη και πίνακες ζωγραφικής. Τα έργα του εκτέθηκαν σε διάφορες γκαλερί τέχνης, μεταξύ των οποίων στην Εθνική Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης της Σκωτίας. [20]

Ήταν επίσης μέλος της επιτροπής του βραβείου Hawthornden, του παλαιότερου λογοτεχνικού βραβείου στη Βρετανία.

Ο Άλασντερ Γκρέι ήταν παντρεμένος με την Ίνγκε Σόρενσον από το 1961 έως το 1970 και με τη Μόραγκ Μακάλπιν από το 1991 έως το 2014. Απέκτησε ένα γιο. Έζησε σχεδόν όλη του τη ζωή στη Γλασκώβη και πέθανε εκεί στα τέλη του 2019, την επομένη των 85ων γενεθλίων του, μετά από σύντομη ασθένεια. Έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους πιο καινοτόμους δημιουργούς στη σύγχρονη λογοτεχνία και πολιτισμό. Μετά τον θάνατό του, η εφημερίδα Guardian τον ανέφερε ως «η πατρική φιγούρα της αναγέννησης της λογοτεχνίας και της τέχνης της Σκωτίας».[21]

Επιλογή έργων Επεξεργασία

Μυθιστορήματα Επεξεργασία

Διηγήματα Επεξεργασία

  • Unlikely Stories, Mostly (1983)
  • Lean Tales (1985)
  • Ten Tales Tall & True (1993)
  • The Ends of Our Tethers: 13 Sorry Stories (2003)
  • Every Short Story by Alasdair Gray 1951-2012 (2012)

Θέατρο Επεξεργασία

  • A Grey Play Book (2009)
  • Fleck (2011)

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 «Alasdair Gray». (Αγγλικά) Benezit Dictionary of Artists. Oxford University Press. 2006. B00401408. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  2. ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w6672n9r. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) Internet Speculative Fiction Database. 2473. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ www.lemonde.fr/disparitions/article/2020/01/02/le-peintre-et-romancier-alasdair-gray-est-mort_6024629_3382.html.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118986171. Ανακτήθηκε στις 23  Μαρτίου 2024.
  6. ↑ «Alasdair Gray, the beloved author and artist, has died».
  7. ↑ «Scots author Alasdair Gray dies at the age of 85». (Αγγλικά) BBC News Online. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2019.
  8. ↑ «Tributes paid to artist and author Alasdair Gray after he dies aged 85». (Αγγλικά) The Daily Telegraph. Λονδίνο, Ταϊλάνδη. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2019.
  9. ↑ canongate.co.uk/news/alasdair-gray-author-and-artist-has-died-aged-85/.
  10. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb129453434. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  11. ↑ CONOR.SI. 33037923.
  12. ↑ 12,0 12,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/152707. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  13. ↑ Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  14. ↑ Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  15. ↑ Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  16. ↑ . «britannica.com/biography/Alasdair-Gray». 
  17. ↑ . «lifo.gr/culture/cinema/poor-things-pos-sbistike-i-skotia-apo-ti-metafora-toy-biblioy-stin-othoni». 
  18. ↑ . «tanea.gr/2023/06/02/lifearts/cinema/giorgos-lanthimos-to-vivlio-tou-alasnter-gkrei-ypirxe-panta-sto-myalo-mou/». 
  19. ↑ . «literature.britishcouncil.org/writer/alasdair-gray». 
  20. ↑ . «tate.org.uk/art/artists/alasdair-gray». 
  21. ↑ . «theguardian.com/books/2019/dec/29/alasdair-gray-obituary». 
  22. ↑ . «politeianet.gr/books/gray-alasdair-ellinika-grammata-chamena-kormia». 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Άλασντερ_Γκρέι&oldid=10449720"