Άπειρη παλινδρόμηση
Μια άπειρη παλινδρόμηση είναι μια σειρά προτάσεων που προκύπτουν εάν η αλήθεια της πρότασης P1 απαιτεί την υποστήριξη της πρότασης P2, η αλήθεια της πρότασης P2 απαιτεί την υποστήριξη της πρότασης P3, και ούτω καθεξής, επ άπειρον.
Γίνεται διάκριση μεταξύ άπειρων παλινδρομήσεων που είναι «φαύλος κύκλος» και εκείνων που δεν είναι.[1]
Αριστοτέλης Επεξεργασία
Ο Αριστοτέλης υπεστήριξε ότι η γνώση δεν προϋποθέτει μια άπειρη παλινδρόμηση, επειδή ορισμένη γνώση δεν εξαρτάται από την επίδειξη:
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι, λόγω της αναγκαιότητας να γνωρίζουμε τις πρωταρχικές υποθέσεις, δεν υπάρχει επιστημονική γνώση. Άλλοι πιστεύουν ότι υπάρχει, αλλά ότι όλες οι αλήθειες είναι αποδείξιμες. Κανένα δόγμα δεν είναι αληθινό ή απαραίτητη λογική απαγωγή από τις υποθέσεις. Η πρώτη σχολή, υποθέτοντας ότι δεν υπάρχει τρόπος να ξέρει κανείς παρά με την απόδειξη, υποστηρίζει ότι εμπλέκεται μια άπειρη παλινδρόμηση, με την αιτιολογία ότι αν πίσω από το πρότερο δεν υπάρχει πρωτεύουσα υπόθεση, δεν θα μπορούσαμε να γνωρίζουμε το μεταγενέστερο μέσω του πρότερου (το οποίο αληθεύει, γιατί δεν μπορεί κανείς να διατρέξει μια άπειρη σειρά): αν από την άλλη πλευρά - λένε - η σειρά τερματίζεται και υπάρχουν πρωτεύουσες υποθέσεις, χωρίς όμως αυτές να είναι γνωστές, επειδή είναι αναπόδεικτες, το οποίο σύμφωνα με αυτούς είναι η μόνη μορφή γνώσης. Και δεδομένου ότι δεν μπορεί κανείς να γνωρίζει τις πρωταρχικές υποθέσεις, η γνώση των συμπερασμάτων που προκύπτουν από αυτά δεν είναι καθαρή επιστημονική γνώση ούτε καν γνώση με τη σημασία του όρου, αλλά στηρίζονται στην απλή εικασία ότι οι υποθέσεις αληθεύουν. Η άλλη σχολή συμφωνεί με αυτά όσον αφορά τη γνώση, θεωρώντας ότι είναι δυνατή μόνο μέσω απόδειξης, αλλά δεν βλέπουν καμία δυσκολία να υποστηρίξουν ότι όλες οι αλήθειες αποδεικνύονται, με την αιτιολογία ότι η απόδειξη μπορεί να είναι κυκλική και αμοιβαία [αντίστροφη]. Η δική μας άποψη είναι ότι δεν είναι όλες οι γνώσεις αποδείξιμες: αντίθετα, η γνώση των άμεσων υποθέσεων είναι ανεξάρτητη από την απόδειξη. (Η αναγκαιότητα αυτού είναι προφανής · διότι αφού πρέπει να γνωρίζουμε τις πρωταρχικές υποθέσεις από τις οποίες προέρχεται η απόδειξη, και δεδομένου ότι η παλινδρόμηση πρέπει να τελειώνει σε άμεσες αλήθειες, αυτές οι αλήθειες πρέπει να είναι αναπόδεικτες.) Αυτό, λοιπόν, είναι το δόγμα μας, και υποστηρίζουμε επιπλέον ότι εκτός από την επιστημονική γνώση υπάρχει και η αρχική της προέλευση που μας επιτρέπει να αναγνωρίζουμε τους ορισμούς.[2]
Bιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία
- ↑ Byrne, Patrick Hugh (1997). Analysis & Science in Aristotle. SUNY Series in Ancient Greek Philosophy. State University of New York Press. p. 83. ISBN 9780791433218. LCCN 96037783.
- ↑ Aristotle (1901). Posterior Analytics. B.H. Blackwell. p. 7.