Άρτον και θεάματα

Η ιστορική φράση, αλλά και σημερινή διεθνής έκφραση «άρτον και θεάματα» ανάγεται στη ρωμαϊκή περίοδο και προέρχεται από τη λατινική φράση panem et circenses.

Κατά τον Γιουβενάλη, διάσημο Ρωμαίο σατυρικό ποιητή, ο αυτοκράτορας προσέφερε στο λαό σιτάρι (ψωμί) και θεάματα στο αμφιθέατρο (στην πρώιμη βυζαντινή περίοδο, στον ιππόδρομο) με σκοπό να τους αποσπά από τα μεγάλα προβλήματα της κοινωνίας.

Σήμερα χρησιμοποιείται αυτή η έκφραση σε περιπτώσεις πολιτικής εξαθλίωσης ενός λαού, που αρκείται μόνο σε εφήμερες απολαύσεις - διασκεδάσεις, τις οποίες βεβαίως παρέχουν οι πολιτικοί προς αποτροπή της προσοχής των πολιτών (της κοινής γνώμης) από την κακή κατάσταση των πραγμάτων της Πολιτείας ή προς αντιμετώπιση σημαντικών προβλημάτων με επικείμενη λύση διάφορη από τη θέληση των πολιτών.

Δημοσιογραφικά η φράση αυτή έχει σήμερα ευρύτατη διάδοση διεθνώς. Ισπανοί εκπρόσωποι της διανόησης κατά το 19ο και 20ό αιώνα προέβαλαν το αντίστοιχο "άρτον και ταυρομαχίες" (ισπ. pan y toros).