Έρως και κύματα
Το Έρως και κύματα είναι ασπρόμαυρη ελληνική βωβή αισθηματική ταινία του 1928 σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Γαζιάδη και σενάριο του ποιητή Λάμπρου Αστέρη (φιλολογικό ψευδώνυμο του Δημήτρη Καραχάλιου). Πρωταγωνιστούν οι Μιράντα Θεοχάρη, Δημήτρης Τσακίρης και Νίκος Δενδραμής.
| Έρως και κύματα | |
|---|---|
.jpg) Διαφημιστική καταχώρηση | |
| Σκηνοθεσία | Δημήτριος Γαζιάδης |
| Παραγωγή | Δημήτριος Γαζιάδης |
| Σενάριο | Δημήτριος Γαζιάδης |
| Πρωταγωνιστές | Δημήτρης Τσακίρης, Νίκος Δενδραμής, Γιώργος Παπαχρήστος και Άννα Σταυρίδου |
| Πρώτη προβολή | 25 Ιανουαρίου 1928 |
| Προέλευση | Ελλάδα |
| Γλώσσα | Ελληνικά |
| δεδομένα () | |
Πλοκή Επεξεργασία
Σ’ ένα νησάκι του Αιγαίου, ζει ο γέρο-Πούντας, ένας φτωχός ψαράς, που έχει στήριγμα την ωραία του κόρη, τη Ρήνα. Η Ρήνα είναι παντρεμένη με τον Πάνο Φιλικό, έναν νέο και γενναίο παλικάρι, που την αγαπά μ’ όλη την καρδιά του. Ωστόσο σε μια θαλάσσια εκδρομή που ο πλούσιος εκδότης Πέτρος Δούκας κάνει με τη θαλαμηγό του στα νησιά του Αιγαίου, γνωρίζει τη Ρήνα, της οποίας η ομορφιά, η χάρη και η αφέλεια τον μαγεύουν και προσπαθεί να την κατακτήσει.
Τη συνάντηση της Ρήνας με τον Πέτρο Δούκα αντιλαμβάνεται ο Πάνος, ο οποίος και της κάνει αυστηρές παρατηρήσεις, γιατί τόλμησε να συνομιλήσει μ’ έναν άγνωστο. Τη συνοδεύει στο σπίτ της και κατόπιν έντονης λογομαχίας, εξαφανίζεται εγκαταλείποντας τη Ρήνα στην περιφρόνηση των χωρικών του νησιού, που σχολιάζουν το επεισόδιο της συνομιλίας της με τον άγνωστο άνδρα ποικιλοτρόπως και κακόβουλα. Ο πατέρας της Ρήνας, ο γέρο-Πούντας τελικά αρρωσταίνει από τη λύπη του και πεθαίνει. Η Ρήνα, μόνη της τώρα, αναγκάζεται να εγκαταλείψει το νησί της και πηγαίνει στην Αθήνα για να εργαστεί και να ζήσει.
Μια μέρα, ενώ η Ρήνα περιπλανιέται στους δρόμους της Αθήνας, ο Πέτρος Δούκας την παρασύρει με το αυτοκίνητό του και την τραυματίζει. Την αναγνωρίζει και τη μεταφέρει στο σπίτι του, όπου και την περιποιείται με πρόθεση να την κάνει ερωμένη του, ενώ της κρύβει ότι είναι προ πολλού παντρεμένος. Γι αυτό θέτει στη διάθεσή της τον πλούτο του, ούτως ώστε σε πολύ λίγο καιρό να μεταβληθεί σε μια κομψή και χαριτωμένη νέα του της καλής κοινωνίας. Εν τω μεταξύ, ο σύζυγος της Ρήνας, ο Πάνος Φιλικός, μην μπορώντας να κατανικήσει το διακαή έρωτα που αισθάνεται για εκείνη, επιστρέφει στο νησί και αρχίζει να την αναζητά. Εκεί πληροφορείται από τη φίλη της, τη Σταυρούλα, ότι η Ρήνα βρίσκεται στην Αθήνα και πάει να την αναζητήσει.
Ο Πέτρος, στον οποίο απευθύνεται αρχικά, του αναφέρει ότι δεν είδε ποτέ του τη Ρήνα. Ο Πάνος απελπίζεται και μεταβαίνει σε μια ακτή του Σουνίου. Χτίζει μια καλύβα στους βράχους για να ζήσει με τις δυο μεγάλες του αγάπες: τη θάλασσα και τη Ρήνα. Εν τω μεταξύ, ο Πέτρος απελπισμένος ν’ αποκτήσει την αγάπη της Ρήνας, αποφασίζει να την κατακτήσει με τη βία. Ένα βράδυ την πείθει να κάνουν μια εκδρομή με το γιότ και δίνει διαταγή στον πλοίαρχο να ξεμακρύνουν όσο μπορούν περισσότερο από την ακτή.
Κι όταν είναι πια βρίσκονται ανοιχτά στη θάλασσα, ο Πέτρος κλειδώνεται μέσα στην καμπίνα της Ρήνας, με σκοπό να την κάνει δική του. Αυτή αντιστέκεται, ωστόσο πέφτει λιπόθυμη στα χέρια του. Εκείνος είναι έτοιμος να αναλάβει δράση, όμως εκείνη την ώρα ένα άλλο γεγονός ξεσπάει: η θάλασσα, που διαρκώς αγριεύει, απειλεί από στιγμή σε στιγμή να βυθίσει τη θαλαμηγό, που αρχίζει να μπάζει νερά. Παρά τις προσπάθειες του πληρώματος, η θαλαμηγός αρχίζει να βυθίζεται. Την τελευταία στιγμή, ο Πέτρος συνέρχεται και με το παρ’ ολίγον θύμα του τη Ρήνα επιβιβάζεται στη ναυαγοσωστική βάρκα.
Την ίδια ώρα, η μανιασμένη θάλασσα χτυπά αλύπητα την καλύβα του Πάνου με τεράστια κύματα. Ενώ εκείνος απολάμβανε το θέαμα της θύελλας, βλέπει να βυθίζεται λίγο πιο πέρα μια θαλαμηγός. Χωρίς δισταγμό πέφτει στη θάλασσα και τρέχει να βοηθήσει τους ναυαγούς. Η θαλαμηγός που καταποντιζόταν, ήταν αυτή του Πέτρου· μεταξύ δε των θυμάτων βρισκόταν και η Ρήνα, την οποία σώζει από τη μανία των κυμάτων και την κρατά στην αγκαλιά του.
Διανομή ρόλων Επεξεργασία
- Μιράντα Θεοχάρη - Ρήνα
- Δημήτρης Τσακίρης - Πάνος Φιλικός
- Νίκος Δενδραμής - Πέτρος Δούκας
- Γιώργος Παπαχρήστος - γέρο-Πούντας
- Άννα Σταυρίδου - Σταυρούλα
Σε υποστηρικτικούς ρόλους εμφανίζονται οι Ντίνα Σαρρή, Φιλιώ Ναούμ, Εμμανουήλ Βαρούχας, Κώστας Μουσούρης, Ορέστης Λάσκος και Πανωραία Τουλινά.
Παραγωγή Επεξεργασία
Γυρίσματα Επεξεργασία
Τα γυρίσματα ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 1927 και περιελάμβαναν λήψεις πάνω στο κότερο «Δέλλω» του Εμμανουήλ Μπενάκη στο μέσο του Σαρωνικού.[1]
Υποδοχή Επεξεργασία
Η πρεμιέρα της ταινίας πραγματοποιήθηκε στους κινηματογράφους «Σπλέντιτ» και «Μοντιάλ» στις 30 Ιανουαρίου 1928. Κατά την προβολή της ταινίας, μια ορχήστρα, η οποία συνοδευόνταν από χορωδία, έπαιζε τη σύνθεση «Έρως και κύματα» του Δημήτρη Ροδίου, που είχε γράψει ειδικά για την ταινία. [2] Μια μέρα νωρίτερα, στις 29 Ιανουαρίου στον κινηματογράφο «Ιντεάλ» πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία η δοκιμαστική προβολή του «Έρως και κύματα» για τους δημοσιογράφους, οι οποίοι και αποχώρησαν ενθουσιασμένοι.[2] Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν μεγάλη, που ήδη από την πρεμιέρα της ταινίας είχε γεμίσει τις δυο κινηματογραφικές αίθουσες, ενώ όπως ανέφερε δημοσίευμα της Βραδινής, οι αστυνομικοί προσπαθούσαν μάταια να συγκρατήσουν το πλήθος.[2] Σύμφωνα με την εφημερίδα Ταχυδρόμος του Βόλου οι θεατές που παρακολούθησαν την ταινία ανερχόνταν σε 153.143.[3]
Κριτικές Επεξεργασία
Ο «Λόρδος Κάππα» στην Αθηναϊκή έδωσε μια μικτή κριτική. Δήλωσε ευχαριστημένος από τη μισή ταινία, που ήταν «πλουσιοπάροχα φωτισμένη από τον Αττικό ήλιο» αναδεικνύοντας τα ελληνικά τοπία. Ωστόσο καυτηρίασε το «ψεύτικο και κουκλίστικο» βύθισμα του καραβιού, «το απαίσιο βάψιμο» του ηθοποιού με χείλη «σε μια απαισία κατάσταση από το πολύ κοκκινάδι», το πνίξιμο «ή μάλλον τη σωτηρία του ίδιου ηθοποιού, ο οποίος ούτε πολύ ούτε λίγο βγαίνει από τη θάλασσα...στεγνός και βαμμένος». Παρολά αυτά όμως ο «Λόρδος Κάππα» έκρινε ότι στο τέλος «όλα τα συγχωρεί κανείς γιατί η ταινία αυτή αξίζει πραγματικά συγχαρητήρια ως πρώτο βήμα της κινηματογραφικής τέχνης της χώρας μας».[4]
Η εφημερίδα Εσπερινή επικεντρώθηκε περισσότερο στις ερμηνείες των ηθοποιών και ειδικότερα στην Μιράντα Θεοχάρη, όπου την σχολίασε αρνητικά αναφέροντας πως:
«Η Μιράντα Θεοχάρη εχάρισεν στιγμάς αμιγούς καλλιτεχνικής συγκινήσεως εις τα μέρη που υπήρχον δραματικαί συγκρούσεις και απλαί αισθηματικαί καταστάσεις, αλλά υστέρησε καταφανώς εις την απόδοσιν των σημείων όπου ο ρόλος της χρειάζεται αποτόμους μεταπτώσεις. Δεν κατώρθωσε δε σε καμμιά σκηνή να μας εμφανίση την χωριατοπούλα που έχει ανάγκη από οδηγό καλής συμπεριφοράς ούτε και μας έδωσε την ευκαιρίαν να τη συγκρίνωμεν με την Γκλόρια Σουάνσον που ξέρει να δημιουργή τόσον ωραίους ρόλους γυναικών που πρωτοβγαίνουν στα σαλόνια και στη μεγάλη ζωή».[5]
Η εφημερίδα Εμπρός σε άρθρο της ανέφερε πως η ταινία κατατασσόταν «μεταξύ των καλλιτέρων ευρωπαϊκών ταινιών», που «ασφαλώς θα ενδιαφέρει και το κοινόν των ξένων χωρών» σημπληρώνoντας ότι σε αυτό συνέβαλαν η κ. Μιράντα Θεοχάρη και οι κ. Τσακίρης, Παπαχρήστος και Βαρούχας.[6]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «ΤΟ ΓΥΡΙΣΜΑ ΜΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ ΕΙΣ ΕΝΑ ΚΟΤΤΕΡΟ, ΕΙΣ ΤΟΝ ΣΑΡΩΝΙΚΟΝ». digitallib.parliament.gr. Κυριακή του Ελεύθερου Βήματος. 7 Αυγούστου 1927. σελ. 86. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ». digitallib.parliament.gr. Η Βραδυνή. 31 Ιανουαρίου 1928. σελ. 175. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ «Έρως και κύματα». digitallib.parliament.gr. Ταχυδρόμος (Βόλου). 29 Μαρτίου 1928. σελ. 100. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ «ΜΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΑΙΝΙΑ». digitallib.parliament.gr. Αθηναϊκή. 4 Φεβρουαρίου 1928. σελ. 134. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ «ΕΡΩΣ ΚΑΙ ΚΥΜΑΤΑ». digitallib.parliament.gr. Εσπερινή. 30 Ιανουαρίου 1928. σελ. 323. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ «Η πρώτη Ελληνική κινηματογραφική ταινία». digitallib.parliament.gr. Εμπρός. 3 Φεβρουαρίου 1928. σελ. 136. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2023.
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Τσιάπος, Αργύρης (2015). Οι Πρώτες Ταινίες του Ελληνικού Κινηματογράφου Η Ιστορία του Προπολεμικού Ελληνικού Σινεμά. Αθήνα: Serres Publishing. ISBN 978-960-93-7608-2.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Έρως και κύματα στην IMDb (Αγγλικά)
