Για την τηλεοπτική σειρά κινουμένων σχεδίων δείτε: Άβαταρ: Ο Τελευταίος Ανεμοδαμαστής. Για την ομώνυμη ταινία επιστημονικής φαντασίας δείτε: Avatar (ταινία, 2009)

Ο ινδουιστικός θεός Βισνού (κέντρο) περιτριγυρισμένος από τους δέκα κύριους ενσαρκωτές του, δηλαδή τον Μάτσιγια, τον Κούρμα, τον Βαράχα, τον Ναρασίμα, τον Βαμάνα, τον Παρασουράμα, τον Ράμα, τον Κρίσνα, τον Βούδα και τον Κάλκι

Ο άβαταρ (σανσκριτικά: अवतार, avatāra), είναι μια έννοια στον Ινδουισμό που στα σανσκριτικά σημαίνει κυριολεκτικά "κάθοδος". Σημαίνει την υλική εμφάνιση ή ενσάρκωση μιας θεότητας στη Γη.[1][2] Το σχετικό ρήμα "φέγγω, κάνω την εμφάνισή μου" χρησιμοποιείται μερικές φορές για να αναφερθεί σε οποιονδήποτε γκουρού ή σεβαστό άνθρωπο.[3][4]

Η λέξη άβαταρ δεν εμφανίζεται στη βεδική γραμματεία[5]- ωστόσο, εμφανίζεται σε ανεπτυγμένες μορφές στη μεταβεδική γραμματεία και ως ουσιαστικό ιδιαίτερα στην Πουρανική γραμματεία μετά τον 6ο αιώνα μ. Χ. .[6] Παρόλα αυτά, η έννοια του άβαταρ είναι συμβατή με το περιεχόμενο της βεδικής λογοτεχνίας, όπως οι Ουπανισάδες, καθώς αποτελεί συμβολική απεικόνιση της έννοιας του Σαγκούνα Μπράχμαν στη φιλοσοφία του Ινδουισμού. Η Ριγκβέντα περιγράφει τον Ίντρα ως προικισμένο με μια μυστηριώδη δύναμη να παίρνει οποιαδήποτε μορφή κατά βούληση.[7] [8] Η Μπαγκαβάντ Γκίτα εκθέτει το δόγμα της Αβατάρα, αλλά με άλλους όρους εκτός από το άβαταρ.[6][9]

Θεολογικά, ο όρος συνδέεται συχνότερα με τον ινδουιστικό θεό Βισνού, αν και η ιδέα έχει εφαρμοστεί και σε άλλες θεότητες.[10] Ποικίλοι κατάλογοι των ενσαρκώσεων του Βισνού εμφανίζονται στις ινδουιστικές γραφές, συμπεριλαμβανομένων των δέκα Dashavatara του Garuda Purana και των είκοσι δύο ενσαρκώσεων στο Bhagavata Purana, αν και το τελευταίο προσθέτει ότι οι ενσαρκώσεις του Βισνού είναι αναρίθμητες.[11] Τα άβαταρ του Βισνού είναι σημαντικά στη θεολογία του Βαϊσναβισμού. Στην παράδοση του Ινδουισμού που βασίζεται στη θεά Σακτιστική παράδοση, συναντώνται συνήθως άβαταρ της Ντέβι με διαφορετικές εμφανίσεις, όπως η Τριπούρα Σουντάρι, η Ντούργκα και η Κάλι.[12][13][14] Αν και στα μεσαιωνικά ινδουιστικά κείμενα αναφέρονται επίσης άβαταρ άλλων θεοτήτων, όπως ο Γκανέσα και ο Σίβα, αυτό είναι δευτερεύον και περιστασιακό.[15] Το δόγμα της ενσάρκωσης είναι μία από τις σημαντικές διαφορές μεταξύ των παραδόσεων του Ινδουισμού του Βαϊσναβισμού και του Σαϊβισμού.[16][17]

Οι έννοιες της ενσάρκωσης, οι οποίες είναι σε ορισμένες πτυχές παρόμοιες με το άβαταρ, συναντώνται επίσης στον Βουδισμό,[18] τον Χριστιανισμό[19] και άλλες θρησκείες.[18]

Οι γραφές του Σιχισμού περιλαμβάνουν τα ονόματα πολυάριθμων ινδουιστικών θεών και θεών, αλλά απέρριψε το δόγμα της ενσάρκωσης του σωτήρα και υποστήριξε την άποψη των αγίων του ινδουιστικού κινήματος Bhakti, όπως ο Namdev, ότι ο άμορφος αιώνιος θεός βρίσκεται μέσα στην ανθρώπινη καρδιά και ο άνθρωπος είναι ο ίδιος ο σωτήρας του.[20][21]

Ετυμολογία και σημασία Επεξεργασία

Το σανσκριτικό ουσιαστικό (avatāra /ˈævətɑːr, ˌævəˈtɑːr/,[22] Ινδουιστανικά: [əʋˈtaːr]) προέρχεται από το σανσκριτικό πρόθεμα ava- (κάτω) και τη ρίζα tṛ (διασχίζω).[23] Αυτές οι ρίζες ανάγονται, αναφέρει η Monier-Williams, στα -taritum, -tarati, -rītum.[24] Είναι συγγενές με το "away" στα αγγλικά, το οποίο έχει τη ρίζα του από το PIE *au- που σημαίνει "μακριά, μακριά".[25]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. James Lochtefeld (2002), "Avatar" in The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, Vol. 1: A-M, Rosen Publishing, (ISBN 0-8239-2287-1), pages 72–73
  2. Geoffrey Parrinder (1997). Avatar and Incarnation: The Divine in Human Form in the World's Religions. Oneworld. σελίδες 19–20. ISBN 978-1-85168-130-3. 
  3. Monier Monier-Williams (1923). A Sanskrit-English Dictionary. Oxford University Press. σελ. 90. 
  4. Sheth 2002, σελίδες 98-99.
  5. Daniel E Bassuk (1987). Incarnation in Hinduism and Christianity: The Myth of the God-Man. Palgrave Macmillan. σελίδες 2–4. ISBN 978-1-349-08642-9. 
  6. 6,0 6,1 Hacker 1978, σελίδες 424, also 405–409, 414–417.
  7. Rig Veda 3.53.8 (Maghavan); 6.47.18 (Indra)
  8. Swami Harshananda, A Concise Encyclopaedia of Hinduism, Ramakrishna Math, Bangalore (2008) Vol.1, page 221
  9. Sheth 2002, σελίδες 98–99.
  10. Kinsley, David (2005). Lindsay Jones, επιμ. Gale's Encyclopedia of Religion. 2 (Second έκδοση). Thomson Gale. σελίδες 707–708. ISBN 978-0-02-865735-6. 
  11. Bryant, Edwin Francis (2007). Krishna: A Sourcebook. Oxford University Press US. σελ. 18. ISBN 978-0-19-514891-6. 
  12. Sheth 2002, σελίδες 98–125.
  13. Hawley, John Stratton· Vasudha Narayanan (2006). The life of Hinduism. University of California Press. σελ. 174. ISBN 978-0-520-24914-1. 
  14. David R. Kinsley (1998). Tantric Visions of the Divine Feminine: The Ten Mahāvidyās. Motilal Banarsidass. σελίδες 115–119. ISBN 978-81-208-1522-3. 
  15. James Lochtefeld (2002), "Shiva" in The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, Vol. 2: N-Z, Rosen Publishing, (ISBN 0-8239-2287-1), page 635
  16. Lai Ah Eng (2008). Religious Diversity in Singapore. Institute of Southeast Asian Studies, Singapore. σελ. 221. ISBN 978-981-230-754-5. 
  17. Constance Jones· James D. Ryan (2006). Encyclopedia of Hinduism. Infobase. σελ. 474. ISBN 978-0-8160-7564-5. 
  18. 18,0 18,1 Sheth 2002, σελίδες 115–116 with note 2.
  19. Daniel E Bassuk (1987). Incarnation in Hinduism and Christianity: The Myth of the God-Man. Palgrave Macmillan. σελίδες 2–4. ISBN 978-1-349-08642-9. 
  20. Eleanor Nesbitt (2005). Sikhism: A Very Short Introduction. Oxford University Press. σελίδες 16, 24–25. ISBN 978-0-19-157806-9. 
  21. Christopher Shackle and Arvind Mandair (2005), Teachings of the Sikh Gurus, Routledge, (ISBN 978-0415266048), pp. xxxiv–xli
  22. "avatar". Random House Webster's Unabridged Dictionary.
  23. Sheth 2002, σελ. 98.
  24. Monier Monier-Williams (1923). A Sanskrit-English Dictionary. Oxford University Press. σελ. 90. 
  25. «Avatar | Origin and meaning of avatar by Online Etymology Dictionary». 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Avatar στο Wikimedia Commons