Αβραάμ Αλιχάνοφ

Σοβιετικός φυσικός

Ο Αβραάμ Ισαχάκοβιτς Αλιχάνοφ (Αλιχανιάν, αρμενικά: Աբրահամ Իսահակի Ալիխանյան‎‎, 20 Φεβρουαρίου 1904 – 8 Δεκεμβρίου 1970) ήταν σοβιετικός αρμένιος φυσικός και ακαδημαϊκός της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ. Ήταν ένας από τους επικεφαλής του σοβιετικού ατομικού εγχειρήματος.[4][5] Το 1945 ίδρυσε και έγινε διευθυντής του Ινστιτούτου Θεωρητικής και Πειραματικής Φυσικής. Είναι γνωστός ως ένας από τους πατέρες της Σοβιετικής σωματιδιακής φυσικής.[6]

Αβραάμ Αλιχάνοφ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Աբրահամ Իսահակի Ալիխանյան (Αρμενικά)
Γέννηση20 Φεβρουαρίουιουλ. / 4  Μαρτίου 1904γρηγ.[1] ή 1904
Τιφλίδα[2][1]
Θάνατος8  Δεκεμβρίου 1970[3]
Μόσχα
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Νοβοντέβιτσι
ΕθνικότηταΑρμένιοι[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΕκπαίδευσηΔιδάκτωρ των Επιστημών στη Φυσική και τα Μαθηματικά
ΣπουδέςΠολυτεχνικό Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης (έως 1929)[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφυσικός[1]
εφευρέτης
επιστήμονας πυρηνικής φυσικής
διδάσκων πανεπιστημίου
ΕργοδότηςΙνστιτούτο Ιόφε (1927–1941)[1]
Ινστιτούτο θεωρητικής και πειραματικής φυσικής (1945–1968)[1]
Οικογένεια
ΤέκναTigran Alikhanov
ΑδέλφιαΑρτιόμ Αλιχανιάν
Sos Alikhanian
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςστρατηγός
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαδιευθυντής (1945–1968)[1]
Βραβεύσειςβραβείο Στάλιν (1941)[1]
τάγμα του Λένιν
Ήρωας της Σοσιαλιστικής Εργασίας (1954)[1]
τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου της Εργασίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου του 1904 στο κυβερνείο Ελιζαβετπόλ της Ρωσικής Αυτοκρατορίας (σημερινή Γκαντζά στο Αζερμπαϊτζάν), από οικογένεια Αρμένιων. Ο πατέρας του ήταν οδηγός τρένου.[7] Το 1928 αποφοίτησε από το Πολυτεχνείο του Λένινγκραντ. Εκείνη την εποχή ρωσοποίησε το επίθετό του από Αλιχανιάν σε Αλιχάνοφ.[8] Ο μικρότερος αδελφός του, ο Αρτέμ Αλιχανιάν, έγινε φυσικός. Το 1941 έλαβε το Βραβείο Στάλιν.

Πέθανε στη Μόσχα στις 8 Δεκεμβρίου 1970, σε ηλικία 66 ετών και θάφτηκε στο νεκροταφείο Νοβοντεβίτσι.

Επιστημονική καριέρα Επεξεργασία

Από το 1927 έως το 1941 ο Αλιχάνοφ εργάστηκε στο ινστιτούτο Ιόφ. Στη συνέχεια συμμετείχε στη δημιουργία του πρώτου σοβιετικού κυκλοτρονίου (υπό την καθοδήγηση και από κοινού με τους Ιγκόρ Κουρτσατόφ και Τζορτζ Γκάμοφ). Το 1934, ο Αλιχάνοφ ξεκίνησε έρευνα σχετικά με τη ραδιενέργεια και τη ραδιενεργό ακτινοβολία. Το 1934, με τον Α.Ι. Αλιχανιάν και τον Μ.Σ. Κοζοντάγιεφ, ανακάλυψε και μελέτησε το φαινόμενο της εκπομπής ζευγών ηλεκτρονίων-ποζιτρονίων από διεγερμένους πυρήνες. Το 1935, με τον Αλιχανιάν, καθιέρωσε την εξάρτηση των β-φάσεων από τον ατομικό αριθμό ενός στοιχείου. Το 1936, σε συνεργασία με τους Αλιχανιάν και Λ. Α. Αρτσίμοβιτς, επιβεβαίωσε πειραματικά το νόμο της διατήρησης της ορμής στην εξολόθρευση των ζευγαριών. Η έρευνα που ξεκίνησε από τους Αλιχάνοφ, Αλιχανιάν και Σ. Ι. Νικίτιν οδήγησε στην ανακάλυψη ενός ρεύματος γρήγορων πρωτονίων σε κοσμικές ακτίνες το 1939. Το 1949 ο Αλιχάνοφ ίδρυσε τον πρώτο πυρηνικό αντιδραστήρα στην ΕΣΣΔ. Το 1961, μαζί με τον Β.Β. Βολιμίρσκι και άλλους, έχτισε τον πρώτο επιταχυντή στην ΕΣΣΔ με έντονη εστίαση και ενέργεια 7GeV (1 GeV = 1 δισεκατομμύριο eV). Υπό την κατεύθυνση του Αλιχάνοφ, καταρτίστηκε ένα σχέδιο και ξεκίνησε η κατασκευή ενός επιταχυντή με χωρητικότητα 70GeV. Έλαβε το Κρατικό Βραβείο της ΕΣΣΔ το 1941, το 1948 και το 1953. Το 1954 ορίστηκε ως Ήρωας της Σοσιαλιστικής Εργασίας. Του απονεμήθηκαν δύο Τάγματα του Λένιν και το Τάγμα του Κόκκινου Λάβαρου της Εργασίας.

Την 1η Δεκεμβρίου 1945 οργάνωσε το εργαστήριο αριθ. 3 του σοβιετικού ατομικού εγχειρήματος στη Μόσχα, το οποίο αργότερα έγινε το Ινστιτούτο Θεωρητικής και Πειραματικής Φυσικής. Ήταν διευθυντής του ινστιτούτου μέχρι το 1968.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 (Aρμενικά) Αρμένικη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. Armenian Encyclopedia Publishing House. 1974.
  2. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 25  Φεβρουαρίου 2017.
  3. (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. alichanow-abram-isaakowitsch. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Алиханов
  5. Red Atom: Russia's Nuclear Power Program from Stalin to Today, University of Pittsburgh Pre, 2005, P. 16
  6. [1] At the Frontier of Particle Physics: Handbook of QCD : Boris Ioffe, Volume 1 edited by Mikhail A. Shifman , p. 7
  7. Notable Scientists from 1900 to the Present: A-C - Page 27, by Brigham Narins, 2001
  8. Abraham Alikhanov

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • A. P. Aleksandreov, B. V. Dzelepov. S. I. Nikitin and I. B. Kharition, “Pamiati Abrama Isaakovicha Alikhanova” (in memory of A. I. Alikhanov). in Uspekhi fizicheskikh nauk, 112 no. 3 (1974), 725–727:
  • B. G. Gasparin. A. P. Grinberg, and V. J. Frenkel. A. I. Alikhanov v Fiziko-tekhnicheskon institute (A. I. Alikhanov in the physical-Technical Institute:Leningrad, 1986):
  • A. P. Grinberg, “Gipoteza neitrino i novie podtverzhdaiushchii ee dannie” (Neutrino hypothesis and the new data that confirm it), in Uspekhi fizicheskikh nauk, 26, no. 2 (1944). 189: and “Positive Electrons from Lead Ejected by y-Rays.” in Nature, 133 (1934), 581.

Πηγές Επεξεργασία

  • Armenian Concise Encyclopedia, Ed. by acad. K. Khudaverdian, Yerevan, 1990, Vol. 1, p. 90-91

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία