Αιθυλενοδιαμινοτετραοξικό οξύ

χημική ένωση

Το αιθυλενοδιαμινοτετραοξικό οξύ (αγγλ. Ethylene diamine tetraacetic acid - ακρωνύμιο EDTA), γνωστό και ως εδετικό οξύ (edetic acid)[1], ή απλά EDTA[2], είναι μια περίπλοκη χημική ένωση. Παρουσιάζει εξαιρετικά έντονη συμπλεκτική ικανότητα ως προς τα περισσότερα μεταλλοϊόντα. Ιστορικά, το EDTA παρασκευάστηκε για πρώτη φορά το 1935 από τον χημικό Ferdinand Munz, σε μια προσπάθεια παρασκευής ενός ισχυρού συμπλεκτικού αντιδραστηρίου των ιόντων ασβεστίου και άλλων μετάλλων, με σκοπό, ως συμπλεκτικό μέσο, να αντικαθιστούσε το τότε χρησιμοποιούμενο κιτρικό οξύ για την "αποσκλήρυνση" του πόσιμου νερού.[3]

Η χημική δομή του αιθυλενοδιαμινοτετραοξικού οξέος

Αποτελεί τον πιο διαδεδομένο και χρήσιμο χηλικό υποκαταστάτη (chelating agent) με πολυάριθμες εφαρμογές, ιδίως στα τρόφιμα ως συντηρητικό και επίσης στην ιατρική. Είναι αμινοπολυκαρβοξυλικό οξύ με μοριακό τύπο [CH2N (CH2CO3H)₂]₂. Αυτό το λευκό, υδατοδιαλυτό στερεό χρησιμοποιείται ευρέως για τη σύνδεση με ιόντα σιδήρου (Fe) και ασβεστίου (Ca). Δεσμεύει αυτά τα ιόντα ως έναν παράγοντα χηλικής σύμπλεξης. Λόγω της δομής του μορίου του, τα δύο άτομα αζώτου και τα τέσσερα άτομα οξυγόνου των οξικών ομάδων, είναι βασικά, διότι διαθέτουν αδεσμικά ηλεκτρόνια τα οποία μπορούν να διαθέσουν προς σχηματισμό ομοιοπολικών δεσμών με άλλα άτομα.[4]

Παραπομπές Επεξεργασία