Ακολουθία της Αγίας Ευλαλίας

Η Ακολουθία της Αγίας Ευλαλίας (Γαλλικά: Séquence de sainte Eulalie) θεωρείται το πρώτο λογοτεχνικό κείμενο της γαλλικής λογοτεχνίας. Γράφτηκε σε Ρομανική γλώσσα που διαφοροποιήθηκε από τα Λατινικά, μια γλώσσα που χαρακτηρίζεται από σημαντικές φωνητικές και μορφοσυντακτικές αλλαγές, που σταδιακά εξελίχθηκε στη σύγχρονη γαλλική.

Χειρόγραφο της Ακολουθίας της Αγίας Ευλαλίας, Δημοτική βιβλιοθήκη της Βαλανσιέν

Αποτελεί ένα σημαντικό παλαιογραφικό έγγραφο «πιθανώς πιο κοντά στην τρέχουσα γλώσσα αυτής της περιόδου από το κείμενο των Όρκων του Στρασβούργου». Είναι επομένως ένα από τα πρώτα υπάρχοντα κείμενα στις τοπικές γλώσσες Όιλ (παλαιά γαλλικά).

Η Ευλαλία της Μέριδα ήταν Χριστιανή μάρτυρας από τη Μέριδα της Ισπανίας, η οποία μαρτύρησε κατά τους διωγμούς του Διοκλητιανού γύρω στο 304. Η Ακολουθία αφηγείται την ιστορία της σε 29 στίχους και τελειώνει με μια προσευχή. Σύμφωνα με τον θρύλο, η αγία αντιστάθηκε σε ειδωλολατρικές απειλές, δωροδοκία και βασανιστήρια από τον ειδωλολάτρη αυτοκράτορα Μαξιμιανό. Από θαύμα επιβίωσε από την πυρά, αλλά τελικά αποκεφαλίστηκε. Στη συνέχεια ανελήφθη στον ουρανό με τη μορφή περιστεριού.

Η ακολουθία, εμπνευσμένη από έναν ύμνο του 4ου αιώνα του Λατίνου ποιητή Προυδέντιου, συντάχθηκε σε δεκασύλλαβους στίχους γύρω στο 880.

Κείμενο

Πρωτότυπο κείμενο	Γαλλικά	Μετάφραση
Buona pulcella fut eulalia. Bel auret corps bellezour anima Voldrent la veintre li deo Inimi. Voldrent la faire diaule seruir Elle no'nt eskoltet les mals conselliers. Qu'elle deo raneiet chi maent sus en ciel. Ne por or ned argent ne paramenz. Por manatce regiel ne preiement. Niule cose non la pouret omque pleier. La polle sempre non amast lo deo menestier. E por o fut presentede maximiien. Chi rex eret a cels dis soure pagiens Il li enortet dont lei nonque chielt. Qued elle fuiet lo nom christiien. Ell'ent adunet lo suon element. Melz sostendreiet les empedementz Qu'elle perdesse sa virginitet. Por o's furet morte a grand honestet Enz enl fou lo getterent com arde tost. Elle colpes non auret, por o no's coist. A czo no's voldret concreidre li rex pagiens. Ad une spede li roveret tolir lo chieef. La domnizelle celle kose non contredist. Volt lo seule lazsier si ruovet Krist. In figure de colomb volat a ciel. Tuit oram que por nos degnet preier. Qued avuisset de nos Christus mercit Post la mort et a lui nos laist venir Par souue clementia.	1.Une bonne jeune-fille était Eulalie. 2.Son corps était beau, son âme plus belle encore 3. Les ennemis de Dieu voulurent la vaincre, 4. Et lui faire servir le Diable. 5. [Mais] elle n'écoutait pas les mauvais conseillers 6. [Qui voulaient] qu'elle renie Dieu qui demeure au ciel. 7. Ni pour de l'or, ni pour de l'argent ou des parures, 8. Ni pour des menaces, des caresses ou des prières, 9. Nulle chose ne pouvait forcer (plier) 10. La fille à toujours n'aimer le service de Dieu. 11. Et pour cela, elle fut présentée à Maximien, 12. Qui était en ces jours-là le roi des païens, 13. Il l'exhorte, sans qu'elle y prête attention 14. [à ce] Qu'elle fuie le nom chrétien.15. Elle en rassemble ses forces. 16. Mieux [valût ?] qu'elle soutînt les tortures, 17.Qu'elle ne perdît sa virginité.                                   18. Pour cela elle mourrait en grand honneur. 19. Ils la jetèrent dans le feu pour qu'elle y brûle. 20. Elle était sans pêché et pour cela ne brûla pas. 21. À cela, le roi païen ne voulut croire, 22. Avec une épée, il ordonna de lui trancher la tête, 23. La demoiselle ne contredit pas celae monta au ciel. 24. Et accepta de quitter ce monde, si le Christ l'ordonnait. 25. Sous la forme d'une colombe, elle monta au ciel 26. Tous prions que pour nous [elle ?] daigne prier, 27. Que le Christ nous ait en sa pitié, 28. Après la mort, et qu'à lui il nous laisse venir 29. Par sa clémence	1.Η Ευλαλία ήταν μια καλή νεαρή κοπέλα. 2. Το σώμα της ήταν όμορφο, η ψυχή της ακόμα πιο όμορφη. 3. Οι εχθροί του Θεού ήθελαν να τη νικήσουν, 4. Και να την κάνουν να υπηρετήσει τον Διάβολο. 5. [Αλλά] δεν άκουσε τους κακούς συμβούλους 6. [Που ήθελαν] αυτή να αρνηθεί τον Θεό που κατοικεί στον ουρανό. 7. Ούτε το χρυσάφι, ούτε το ασήμι ή τα στολίδια, 8. Ούτε οι απειλές, τα χάδια ή οι προσευχές, 9. Τίποτα δεν μπορούσε να αναγκάσει 10. Το κορίτσι να αγαπά πάντα την υπηρεσία του Θεού. 11. Και για αυτό παρουσιάστηκε στον Μαξιμιανό, 12. Που ήταν βασιλιάς των Ειδωλολατρών εκείνη την εποχή, 13. Αυτός την παροτρύνει, χωρίς αυτή να δίνει σημασία 14. να αφήσει το χριστιανικό της όνομα. 15. Αυτή συγκεντρώνει τς δυνάμεις της 16. Καλύτερα [θα ήταν] να υπέμενε τα βασανιστήρια, 17. Από το να χάσει την παρθενία της. 18. Για αυτό πέθανε με μεγάλες τιμές. 19. Την πέταξαν στη φωτιά για να καεί. 20. Ήταν αναμάρτητη και επομένως δεν κάηκε. 21. Αυτό, ο βασιλιάς των ειδωλολατρών δεν ήθελε να το πιστέψει 22. Με ένα σπαθί διέταξε να κόψουν το κεφάλι της. 23. Η νεαρή κοπέλα δεν αντέδρασε, 24. Και δέχθηκε να φύγει από αυτόν τον κόσμο, αν ο Χριστός το διέταζε. 25. Με τη μορφή περιστεριού, ανέβηκε στον ουρανό. 26. Όλοι προσευχόμαστε [αυτή;] να προσεύχεται για μας 27. Ώστε ο Χριστός να μας ελεήσει, 28. Μετά το θάνατο, και να μας αφήσει να έρθουμε κοντά του 29. Με την επιείκεια του.