Ο Αλ-Μουστανσίρ Μπιλάχ (πλήρες όνομα: Abû Ja`far al-Mustansir bi-llah al-Mansûr bin az-Zâhir[2] με επίθετο αλ-Μουστανσίр),[3] (17 Φεβρουαρίου 1192 - 2 Δεκεμβρίου 1242) ήταν ο 36ος χαλίφης των Αββασιδών από το 1226 έως το 1242. Διαδέχτηκε τον χαλίφη αλ-Ζαχίρ το έτος 1226, και ήταν ο προτελευταίος χαλίφης που κυβερνούσε από τη Βαγδάτη.

Αλ-Μουστανσίρ Α΄
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
المستنصر بالله (Αραβικά)
Γέννηση17  Φεβρουαρίου 1192
Βαγδάτη
Θάνατος5  Δεκεμβρίου 1242
Βαγδάτη
Χώρα πολιτογράφησηςΧαλιφάτο των Αββασιδών
ΘρησκείαΙσλάμ
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑραβικά
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΧαλίφης
Οικογένεια
Σύζυγοςd:Q56816566
ΤέκναΑλ-Μουστασίμ
ΓονείςΑλ-Ζαχίρ μπι-Αμρ Αλάχ
ΑδέλφιαΑλ-Μουστανσίρ Β΄
ΟικογένειαΑββασίδες
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΑββασίδης χαλίφης (1226–1242)
Το όνομα του χαλίφη αλ-Μουστανσίρ εμφανίζεται σε αυτή τη ζωγραφική από το φύλλο 164v του Mακαμάτ αλ-Χαρίρι, τού 1237 (BNF Arabe 5847).[1]

Βιογραφία

Επεξεργασία

Ο Αλ-Μουστανσίρ γεννήθηκε στη Βαγδάτη το 1192. Ήταν γιος του Αμπού Νασρ Μουχαμάντ (μέλλοντα χαλίφη αλ-Ζαχίρ). Η μητέρα του ήταν η Τουρκάλα ουμ Βαλάντ.[4][5] Τηλεφώνησε στη Ζάχρα. Το πλήρες του όνομα ήταν Μανσούρ ιμπν Μουχαμάντ αλ-Ζαχίρ και το από το τέκνο του όνομα (kunya) ήταν Αμπού Τζαφάρ. Την εποχή της γέννησής του, ο πατέρας του ήταν πρίγκιπας. Ο πατέρας του ανέβηκε στον θρόνο το 1225. Ο πατέρας του, μείωσε τους φόρους του Ιράκ, και έφτιαξε έναν ισχυρό στρατό, για να αντισταθεί στις εισβολές. Απεβίωσε στις 10 Ιουλίου 1226, εννέα μήνες μετά την ενθρόνισή του.

Μετά το τέλος τού πατέρα του Αζ-Ζαχίρ το 1226, τον διαδέχθηκε ως ο 36ος χαλίφης των Αββασιδών στη Βαγδάτης. Ο αλ-Μουστανσίρ είναι ιδιαίτερα γνωστός για την ίδρυση τού Μουστανσιρίγια Μαντρασάχ (τώρα μέρος του Πανεπιστημίου Αλ Μουστανσιρίγια) το 1227/32/34. Το Μαντρασέχ, εκείνη την εποχή, δίδασκε πολλά θέματα, συμπεριλαμβανομένων της ιατρικής, των μαθηματικών, της λογοτεχνίας, της γραμματικής και των ισλαμικών θρησκευτικών σπουδών, καθιστώντας το ένα εξέχον και υψηλόβαθμο κέντρο για τις ισλαμικές σπουδές στη Βαγδάτη.[6]

 
Η αυλή του "Ιατρικού Κολλεγίου Mουστανσιρίγια".

Οι Μεντρεσέδες (Madrasahs) κατά τη διάρκεια της περιόδου των Αββασιδών, χρησιμοποιήθηκαν ως το κυρίαρχο όργανο για την προώθηση της διάδοσης της ισλαμικής σκέψης, καθώς και ως τρόπος για την επέκταση των ευσεβών ιδεών του ιδρυτή.[7]

Ο κυβερνήτης τού Ερμπίλ, Μουζαφάρ αντ-Ντιν Γκεκμπερί, δεν είχε άρρενα κληρονόμο, έτσι ο Γκεκμπερί κληρονόμησε το Ερμπίλ στον χαλίφη της Βαγδάτης αλ-Μουστανσίρ.[8] Έτσι μετά το τέλος τού Γκεκμπερί το 1233, η πόλη τού Ερμπίλ περιήλθε υπό τον έλεγχο των Αββασιδών.

Ο Αλ-Μουστανσίρ απεβίωσε στις 5 Δεκεμβρίου 1242.[9] Ο γιος του Αλ-Μουστασίμ τον διαδέχτηκε ως ο 37ος και τελευταίος χαλίφης του Χαλιφάτου των Αββασιδών.

Οικογένεια

Επεξεργασία

Μια από τις ερωμένες του Αλ Μουστανσίρ ήταν η Σαχάν. Ήταν Ελληνίδα και ήταν πρώην σκλάβα της Χατά Χατούν, κόρης του διοικητή Σουνκούρ αλ-Νασιρί του Υψηλού, και σύζυγος του διοικητή Τζαμάλ αλ-Ντιν Μπακλάκ αλ-Ναζίρι. Μετά την ανάληψη του θρόνου από τον Αλ-Μουστανσίρ, η Χατά του έδωσε τη Σαχάν ως δώρο, ως μέρος μιας ομάδας σκλάβων. Η Σαχάν έγινε η μοναδική του ερωμένη και ευνοούμεννη.[10] Μια άλλη από τις ερωμένες του ήταν η Χατζίρ. Ήταν η μητέρα του μελλοντικού χαλίφη Αλ-Μουστασίμ.[11]

Βλέπε επίσης

Επεξεργασία
  • Η Έκτη Σταυροφορία (1228-1229), στρατιωτική εκστρατεία για να ανακτήσει την πόλη της Ιερουσαλήμ από τους Μουσουλμάνους.

Αναφορές

Επεξεργασία
  1. Contadini, Anna (1 Ιανουαρίου 2012). A World of Beasts: A Thirteenth-Century Illustrated Arabic Book on Animals (the Kitāb Na't al-Ḥayawān) in the Ibn Bakhtīshū' Tradition. Brill. σελ. 155. 
  2. Arabic : abū jaʿfar al-mustanṣir bi-llāh al-manṣūr ben aẓ-ẓāhir,

    أبو جعفر المسنتصر بالله المنصور بن محمد الظاهر
  3. Arabic : Al-Mustanṣir, المسنتصر بالله
  4. Rizvi, Sayyid Saeed Akhtar· Shou, Salman (2005). Utumwa: Mtazamo wa Kiislamu na wa Nchi za Magharibi. Al-Itrah Foundation. σελ. 64. ISBN 978-9987-9022-4-8. 
  5. Hasan, M. (1998). History of Islam: Classical period, 571-1258 C.E. Islamic Publications. σελ. 304. 
  6. Hillenbrand, Robert (1994). Islamic architecture : form, function, and meaning (Casebound έκδοση). New York: Columbia University Press. ISBN 0231101325. 
  7. Bloom, Jonathan M. (1997). Islamic arts. Blair, Sheila. London: Phaidon Press. ISBN 9780714831763. 
  8. Morray, p. 85
  9. 10 Jumada ath-thani 640 A.H.
  10. al-Sāʿī, Ibn· Toorawa, Shawkat M. (2017). كتاب جهات الأئمة الخلفاء من الحرائر والإماء المسمى نساء الخلفاء: Women and the Court of Baghdad. Library of Arabic Literature. NYU Press. σελ. 71. ISBN 978-1-4798-6679-3. 
  11. Rizvi, Sayyid Saeed Akhtar· Shou, Salman (2005). Utumwa: Mtazamo wa Kiislamu na wa Nchi za Magharibi. Al-Itrah Foundation. σελ. 64. ISBN 978-9987-9022-4-8. 
  • William Muir's, The Caliphate: Its Rise, Decline, and Fall.
  • Hasan, M. (1998). History of Islam: Classical period, 571-1258 C.E. History of Islam. Islamic Publications. p. 304
  • Al-Maqrizi, Al Selouk Leme'refatt Dewall al-Melouk, Dar al-kotob, 1997.
  • Morray D.W. (1994) An Ayyubid Notable and His World: Ibn Al-ʻAdīm and Aleppo as Portrayed in His Biographical Dictionary of People Associated with the City, Brill. Leiden. (ISBN 9004099565)
  • Al-Sāʿī, Ibn; Toorawa, Shawkat M.; Bray, Julia (2017). كتاب جهات الأئمة الخلفاء من الحرائر والإماء المسمى نساء الخلفاء: Women and the Court of Baghdad. Library of Arabic Literature.