Αντρέ-Μαρί Αμπέρ

Γάλλος φυσικός και μαθηματικός
(Ανακατεύθυνση από Αντρέ Μαρί Αμπέρ)
Για τη μονάδα μέτρησης, δείτε: Αμπέρ (μονάδα μέτρησης). Για τον ομώνυμο νόμο, δείτε: Νόμος του Αμπέρ.

Ο Αντρέ-Μαρί Αμπέρ (γαλλ. André-Marie Ampère, 20 Ιανουαρίου 177510 Ιουνίου 1836) ήταν Γάλλος φυσικός και κύριος θεμελιωτής του ηλεκτρομαγνητισμού και της ηλεκτροδυναμικής. Ασχολήθηκε με πλήθος επιστημονικών θεμάτων, αλλά το ενδιαφέρον του στράφηκε κυρίως στον ηλεκτρομαγνητισμό.

Αντρέ-Μαρί Αμπέρ
Ampere Andre 1825.jpg
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
André-Marie Ampère (Γαλλικά)
Γέννηση20  Ιανουαρίου 1775[1][2][3]
Λυών[4]
Θάνατος10  Ιουνίου 1836[5][6][7]
Μασσαλία[8][7]
ΥπηκοότηταΓαλλία
ΣπουδέςΠολυτεχνική Σχολή
ΣύζυγοςΖυλί Καρόν
ΤέκναΖαν Ζακ Αμπέρ
Γονείςκαι Ζαν Αντουανέτ ντε Σαρσέ
ΒραβεύσειςΙππότης της Λεγεώνας της Τιμής (20  Οκτωβρίου 1814), αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (8  Μαρτίου 1827), 72 ονόματα στον Πύργο του Άιφελ και Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης (21  Σεπτεμβρίου 1808)
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςηλεκτρομαγνητισμός
Αξίωμακαθηγητής πανεπιστημίου
Ιδιότηταφυσικός, μαθηματικός, μηχανικός, φιλόσοφος, χημικός και εφευρέτης
Φοιτητές τουJean Baptiste Firmin Demonferrand
Υπογραφή
André-Marie Ampère signature.svg
Το μουσείο αφιερωμένο στον Αντρέ-Μαρί Αμπέρ (σπίτι όπου έζησε ο Αμπέρ), στο Poleymieux της Γαλλίας.

Γεννήθηκε στη Λυών εκ πατρός εμπόρου που καρατομήθηκε από τη Γαλλική Επανάσταση. Από τη παιδική του ηλικία έδειξε κλίση προς τα φυσικομαθηματικά και τα γράμματα σημειώνοντας μεγάλες επιτυχίες και γρήγορα σχετικά κατέστη διεθνής επιστημονική φυσιογνωμία καταλείποντας και αξιόλογα φιλολογικά και φιλοσοφικά έργα. Το 1804 δέχθηκε το δεύτερο οικογενειακό δράμα μετά από εκείνο του πατέρα του όταν πέθανε η γυναίκα του Ζυλί Καρρόν που του άφησε πλέον μέχρι το τέλος της ζωής του ανοικτή πληγή.

Διετέλεσε διαδοχικά καθηγητής της Φυσικής και της Χημείας στη Κεντρική Σχολή (1801), καθηγητής του Λυκείου της Λυών (1804) και επιμελητής της Πολυτεχνικής Σχολής (1804), μέλος του συμβουλευτικού γραφείου των τεχνών, γενικός επιθεωρητής του Πανεπιστημίου (1808), καθηγητής ανάλυσης στο Πολυτεχνείο (1809) καθώς και μέλος πολλών ξένων Ακαδημιών.

Ο Αμπέρ παντρεύτηκε εκ νέου αλλά δεν κατόρθωσε ν΄ αγαπήσει τη νέα του σύζυγο αν και το επεδίωξε, μέχρι που τη χώρισε. Πέθανε το 1836. Γιος του ήταν ο επιφανής Γάλλος φιλόλογος, γλωσσολόγος και ιστοριοδίφης Ιωάννης Ιάκωβος Αμπέρ.

Συμβολή στη φυσικήΕπεξεργασία

Είναι θεμελιωτής της άποψης ότι οι μαγνητικές δυνάμεις προκαλούνται από το κινούμενο και όχι από το ακίνητο ηλεκτρικό φορτίο. Εξήγησε το μαγνητισμό των υλικών. Προς τιμήν του πήρε το όνομα η μονάδα μέτρησης της έντασης του ηλεκτρικού ρεύματος.

Συμβολή στα μαθηματικάΕπεξεργασία

Ασχολήθηκε με θέματα ολοκλήρωσης, διαφορικών εξισώσεων και μερικών παραγώγων.

ΠαραπομπέςΕπεξεργασία

  1. www.ampere.cnrs.fr/unevieenimages/index.php?limite=0.
  2. books.google.de/books?id=rwEoAAAAYAAJ&pg=PA389&hl=de#v=snippet&q=1775&f=false.
  3. amperemusee.fr.
  4. Dominique Saint-Pierre: «Dictionnaire historique des Académiciens de Lyon» (Γαλλικά) Académie des sciences, belles-lettres et arts de Lyon. Λυών. Μάρτιος 2017. σελ. 1369. ISBN-13 978-2-9559433-0-4.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12050947m. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. 7,0 7,1 Paul de Roux: «Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays» (Γαλλικά) Éditions Robert Laffont. 1994. σελ. 82. ISBN-13 978-2-221-06888-5. ISBN-10 2-221-06888-2.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.