Η Βαρωνία της Εσταμίρας (Estamira) ή Σταμίρας ήταν ένα μεσαιωνικό Φραγκικό φέουδο του πριγκιπάτου της Αχαΐας, που βρισκόταν στις εύφορες πεδιάδες της περιοχής της Ήλιδας στην Πελοπόννησο, και με κέντρο το εξαφανισμένο πλέον φρούριο της Εσταμίρα (επίσης Estamirra, Stamirra, αργότερα Stamero, Stamiro). [1]

Η Πελοπόννησος κατά τον ύστερο Μεσαίωνα. Η Εσταμίρα βρίσκεται ανατολικά της Γαστούνης.

Η Βαρωνία της Εσταμίρας δεν ήταν από τις αρχικές βαρονίες, στις οποίες χωρίστηκε το πριγκιπάτο της Αχαΐας από τους Σταυροφόρους μετά την κατάκτηση της Πελοποννήσου. Αντίθετα, δημιουργήθηκε λίγο καιρό μετά το 1230, από περιοχή που αρχικά αποτελούσε μέρος της πριγκιπικής επικράτειας. Αποτελούσε 12 φέουδα ιπποτών και παραχωρήθηκε στον Γοδεφρείδο Σωντερόν, καταγόμενο πιθανώς από την Καμπανία, ο οποίος ήταν επίσης μεγάλος κοντόσταυλος του πριγκιπάτου. [2] Ο Γοδεφρείδος απεβίωσε το 1278 και τον διαδέχθηκε στη βαρονία και ως κοντόσταυλος ο γιος του Ιωάννης Σωντερόν. Αναφέρεται και μία κόρη, άγνωστη κατά τα άλλα, που στάλθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1261 ως όμηρος στη Βυζαντινή Αυλή. [3] Εκτός από την Εσταμίρα, ο Ιωάννης απέκτησε επίσης την κατοχή στα Ροβιάτα και εκτάσεις στην Ιταλία, μερικές από τις οποίες αντάλλαξε το 1289 με τον Ούγο κόμη του Μπριέν για το φρούριο του Μποβουάρ (Ποντικόκαστρο). [4] Είναι γνωστό ότι είχε μόνο μία κόρη, τη Bαθολομαία, η οποία τον διαδέχθηκε σε ορισμένες από τις περιοχές του το 1294. [3] Η μοίρα της βαρονίας είναι ασαφής, αλλά φαίνεται ότι κάποια στιγμή επανήλθε στην πριγκιπική επικράτεια. Το 1315–1316 κρατείτο από τις δυνάμεις του Φερδινάνδου της Μαγιόρκας. [1]

Τελικά κάποια στιγμή στα τέλη του 14ου αι., πιθανώς το 1370, ο Φίλιππος Γ΄ πρίγκιπας του Τάραντα παραχώρησε τη βαρονία, μαζί με τον τίτλο του μεγάλου κοντοσταύλου, στον Τσεντουριόνε Α΄ Ζακαρία. [5] Η βαρονία παρέμεινε στα χέρια του Ζακαρία μέχρι το τέλος τού πριγκιπάτου, το οποίο περιήλθε στα χέρια των Βυζαντινών του δεσποτάτου του Μορέως το 1429. Η Θεοδώρα Τόκκο, σύζυγος του δεσπότη Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, απεβίωσε στο Εσταμίρα/Σταμέρο (συχνά συγχέεται με το κάστρο Σανταμέρι) τον Νοέμβριο του 1429. [6] Το κάστρο της Εσταμίρα αναφέρεται ως ερειπωμένο το 1467. Η τοποθεσία του είναι πλέον ξεχασμένη, αλλά θα πρέπει να βρισκόταν ανατολικά της Γαστούνης. [7]

Βιβλιογραφικές αναφορές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 Bon (1969), p. 336
  2. Bon (1969), pp. 127, 336
  3. 3,0 3,1 Bon (1969), pp. 127, 701
  4. Bon (1969), pp. 160–161
  5. Bon (1969), pp. 241, 251, 336
  6. Bon (1969), p. 293
  7. Bon (1969), pp. 336–337
  • (Γαλλικά) Bon, Antoine (1969). La Morée franque. Recherches historiques, topographiques et archéologiques sur la principauté d'Achaïe. Παρίσι: De Boccard. OCLC 869621129.