Βλαντίμιρ Σάλνικοφ

Ρώσος/Σοβιετικός πρώην αθλητής της ελεύθερης κολυμβήσεως, «χρυσός ολυμπιονίκης», που κατέρριψε 12 παγκόσμια ρεκόρ

Ο Βλαντίμιρ Βαλέριεβιτς Σάλνικοφ (ρωσ. Владимир Валерьевич Сальников, γενν. 21 Μαΐου 1960) είναι Ρώσος/Σοβιετικός πρώην αθλητής της ελεύθερης κολυμβήσεως, που κατέρριψε 12 παγκόσμια ρεκόρ στα 400, 800 και 1.500 μέτρα. Επονομαζόμενος «Τσάρος της πισίνας», «τέρας των κυμάτων» και «Εξπρές του Λενινγκράντ», ο Σάλνικοφ υπήρξε ο πρώτος άνθρωπος στην ιστορία που κολύμπησε τα 1.500 μ. σε πισίνα των 50 μέτρων σε λιγότερο από 15 λεπτά και επίσης ο πρώτος που κολύμπησε τα 800 μ. σε λιγότερο από οκτώ λεπτά.

Βλαντίμιρ Σάλνικοφ
1981
Προσωπικές Πληροφορίες
ΕθνικότηταΡωσική
Γέννηση21 Μαΐου 1960 (1960-05-21) (64 ετών)
Λένινγκραντ, Σοβιετική Ένωση
Ύψος1,81 μ.
Βάρος74 κιλά
Άθλημα
ΆθλημαΚολύμβηση
Εθνική ομάδαΣοβιετική Ένωση Σοβιετική Ένωση
ΌμιλοςZenit Leningrad / SKA Leningrad
ΠροπονητήςΓκλεμπ Πετρόφ
Ίγκορ Κόσκιν
Μαρίνα Σάλνικοβα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Γεννημένος στο Λένινγκραντ, ο Σάλνικοφ ήταν γιος ενός πλοιάρχου του εμπορικού ναυτικού. Σε ηλικία επτά ετών εντάχθηκε σε μια κολυμβητική ομάδα από τη μητέρα του και ένα έτος αργότερα άρχισε συστηματική προπόνηση, παρά το γεγονός ότι η οικογένεια δεν τον ενθάρρυνε προς αυτό. Αρχικώς ήταν ενταγμένος στη «Ζενίτ» και αργότερα στην αθλητική ένωση των Ενόπλων Δυνάμεων.[1][2]

Αγωνιστική σταδιοδρομία

Επεξεργασία

Πραγματοποίησε την πρώτη του συμμετοχή σε Ολυμπιακούς Αγώνες στους Αγώνες του Μόντρεαλ το 1976, σε ηλικία μόλις 16 ετών. Εκεί τερμάτισε πέμπτος στα 1.500 μέτρα, αλλά κατέρριψε το πανευρωπαϊκό ρεκόρ.[1]

Η μακρά ακολουθία των νικών του Σάλνικοφ σε μεγάλους διεθνείς αγώνες ξεκίνησε στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1977 όπου κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στο αγαπημένο του αγώνισμα, τα 1.500 μ. ελεύθερη. Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Υγρού Στίβου του επόμενου έτους, στο Βερολίνο, κέρδισε χρυσά μετάλλια στα 400 και τα 1.500 μέτρα, με νέο παγκόσμιο ρεκόρ στο πρώτο αγώνισμα. Το 1979 κατέρριψε και το παγκόσμιο ρεκόρ στα 800 μ., καθιστάμενος ο πρώτος άνθρωπος που κολύμπησε καταγεγραμμένα την απόσταση σε λιγότερο από οκτώ λεπτά.[1]

Οι ΗΠΑ και οι περισσότερες Δυτικές χώρες δεν συμμετείχαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1980 στη Μόσχα ως διαμαρτυρία για τη Σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν, αλλά ο Σάλνικοφ κατέδειξε ότι ήταν πολύ ανώτερος όλων, καταρρίπτοντας το παγκόσμιο ρεκόρ και στα 1.500 μ. με 14:58,27, καθιστάμενος ο πρώτος άνθρωπος που κολύμπησε καταγεγραμμένα την απόσταση σε λιγότερο από ένα τέταρτο της ώρας. Ο δεύτερος του τελικού της 22ας Ιουλίου σημείωσε χρόνο 15:14,30. Κέρδισε δύο ακόμη χρυσά μετάλλια, στα 400 και στα 4×200 μ. ελεύθερης.[1][3] Καθώς δήλωσε ο ίδιος αργότερα, στόχος του στα 1.500 μ. ήταν όχι απλώς να κερδίσει το χρυσό, αλλά και να καταρρίψει το ρεκόρ και το «φράγμα» των 15 λεπτών, για αυτό εξάλλου έλεγχε τον ρυθμό του κοιτάζοντας κάθε τόσο το ρολόι δίπλα στην πισίνα. Σχεδίαζε επίσης να καταρρίψει το παγκόσμιο στα 400 μέτρα, αλλά απέτυχε, συμβιβαζόμενος με ένα νέο ολυμπιακό ρεκόρ. Δεν είχε προετοιμασθεί για τα 4×200 μ., όπου γράφτηκε αργότερα από τους επικεφαλής της ομάδας.[4]

Στην πενταετία 1980-1984 ο Σάλνικοφ ήταν απόλυτος κυρίαρχος των αγωνισμάτων ελεύθερης κολύμβησης στις μεγαλύτερες αποστάσεις. Το 1982 ήταν και πάλι παγκόσμιος πρωταθλητής, ενώ το 1983, στους Σοβιετικούς Εθνικούς Αγώνες Χειμώνα, πέτυχε νέο παγκόσμιο ρεκόρ στα 1.500 μέτρα με χρόνο 14:54,76, μια επίδοση που καταρρίφθηκε μια οκταετία αργότερα, το 1991, από τον Γερμανό Γιεργκ Χόφμαν[1] (και τον Δεκέμβριο του 1989 από τον Γκλεν Χάουσμαν στην Αδελαΐδα, αλλά εξαιτίας μιας δυσλειτουργίας στην ηλεκτρονική χρονομέτρηση αυτό το ρεκόρ ακυρώθηκε).

Η Σοβιετική Ένωση δεν συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες ανταποδίδοντας το αμερικανικό μποϊκοτάζ του 1980, οπότε ο Σάλνικοφ δεν ήταν παρών. Στους παράλληλους αγώνες Φιλίας που διοργανώθηκαν από τις χώρες που απείχαν, κατέκτησε εύκολα την πρώτη θέση σε χρόνο 15:03,51, δύο περίπου δευτερόλεπτα καλύτερο από τον χρυσό Ολυμπιονίκη του Λος Άντζελες διατηρώντας το αήττητο στην απόσταση που ξεκίνησε το 1977.[5] Επέστρεψε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ το 1988, σε ηλικία 28 ετών, την οποία οι περισσότεροι ειδικοί του χώρου θεωρούσαν μεγάλη για το κορυφαίο επίπεδο. Από το τελευταίο του παγκόσμιο ρεκόρ (στα 800 μ. το 1986) και ύστερα δεν είχε ποτέ επιστρέψει στην κορυφή: είχε τερματίσει τέταρτος στα 1.500 μ. στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1986 και δεν είχε καν προκριθεί στον τελικό στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1987.[6] Οι προολυμπιακές του επιδόσεις δεν έφθαναν τα όρια που είχαν τεθεί για τη σοβιετική ολυμπιακή ομάδα και συμπεριελήφθηκε σε αυτή μόνο μετά από παρέμβαση Σοβιετικών εξωαθλητικών αξιωματούχων.[2] Και δεν τους απογοήτευσε: νίκησε στον τελικό των 1.500 μέτρων, αν και αργότερα παραδέχθηκε ότι είχε κολυμπήσει τα τελευταία 20 έως 30 μέτρα σε κατάσταση «απώλειας συνειδήσεως». Ήταν ο μεγαλύτερος σε ηλικία Ολυμπιονίκης της κολύμβησης τα τελευταία 56 χρόνια. Στις 11:30 εκείνο το βράδυ, ο Σάλνικοφ μπήκε στην καφετέρια του Ολυμπιακού Χωριού, οι άλλοι αθλητές που βρίσκονταν εκεί (περισσότεροι από 250 αθλητές και προπονητές που αντιπροσώπευαν διάφορα έθνη και αθλήματα) σταμάτησαν αυθόρμητα να τρώνε και σηκώθηκαν όρθιοι και τον χειροκρότησαν.[1][7]

Προπονητές

Επεξεργασία

Ο πρώτος προπονητής του Σάλνικοφ ήταν ο Γκλεμπ Γκεοργκίεβιτς Πετρόφ (1937-2019), που τον διαμόρφωσε στην κρίσιμη ηλικία των 8 έως 13 ετών. Ωστόσο, ο άνθρωπος που πιστώνεται με την άνοδο του Σάλνικοφ στο κορυφαίο επίπεδο παγκοσμίως είναι ο Ίγκορ Μιχάηλοβιτς Κόσκιν (Кошкин, 1931-1997), που τον προπόνησε από τα 13 μέχρι τα 25. Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 ο Σάλνικοφ «πήρε διαζύγιο» από τον Κόσκιν, ο οποίος πίστευε ότι ένας 25χρονος κολυμβητής δεν είχε περαιτέρω προοπτική.[4] Επιπλέον, η μετακίνηση στη Μόσχα, τον απομάκρυνε και έτσι το διάστημα 1984-1985 τον Σάλνικοφ προπονούσε η σύζυγός του Μαρίνα, η οποία εκτός από πρώην αθλήτρια του στίβου (σπρίντερ) ήταν και αθλητική ψυχολόγος.[2][1]

Μετά την αγωνιστική σταδιοδρομία

Επεξεργασία

Μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ το 1988 ο Σάλνικοφ αποχώρησε οριστικά από τον πρωταθλητισμό και μέχρι το 1990 εργάσθηκε ως ο αρχιπροπονητής της σοβιετικής εθνικής ομάδας κολυμβήσεως. Επίσης από το 1989 έως το 1991 ήταν αντιπρόεδρος της Σοβιετικής Κολυμβητικής Ομοσπονδίας. Τη μετασοβιετική εποχή, από το 1991 μέχρι το 2001 εργαζόταν στην εταιρεία Olimp και επιπροσθέτως ήταν αντιπρόσωπος της Speedo στη Ρωσία. Σχεδόν την ίδια περίοδο (1991-2000) ήταν μέλος της Επιτροπής Αθλητών της Παγκόσμιας Κολυμβητικής Ομοσπονδίας. Το 2009 εκλέχθηκε πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας Κολυμβήσεως.[8]

 
Ο Σάλνικοφ το 2021

Εκτός από τις αθλητικές διακρίσεις, ο Σάλνικοφ τιμήθηκε με το παράσημο του Τάγματος της Κόκκινης Σημαίας της Εργασίας (1980), με το παράσημο Τάγμα του Λένιν (1985)[9], με το Τάγμα της Οκτωβριανής Επανάστασης (1988) και, μετασοβιετικώς, με το Τάγμα της Τιμής (2010).[10] Το 1993 εισάχθηκε στο Διεθνές «Hall of Fame» της κολύμβησης.[1]

Ο Βλαντίμιρ Σάλνικοφ ήταν απόφοιτος του Ινστιτούτου Φυσικής Αγωγής Λεσγκάφτ του Λένινγκραντ και αργότερα πήρε διδακτορικό στα παιδαγωγικά.[2][9]

Η νίκη του αθλητή στη Σεούλ το 1988 αναφέρεται στην Ιρλανδική κινηματογραφική ταινία του 2011 The Guard: ο ήρωάς της, που υποτίθεται είχε τερματίσει τέταρτος, διηγείται ότι στόχευε το χάλκινο μετάλλιο πίσω από δύο Γερμανούς (Στέφαν Πφάιφερ και Ούβε Ντάσλερ), αλλά είχε υποτιμήσει τον Σάλνικοφ, που «υποτίθεται ότι ήταν μακράν εκτός του συναγωνισμού» για το βάθρο.[11]

Δείτε επίσης

Επεξεργασία


Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 «Vladimir Salnikov (URS)». ISHOF.org. International Swimming Hall of Fame. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουνίου 2011. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Сальников Владимир». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2020. 
  3. «Memories of Moscow 1980: 40 Years To The Day Since Vladimir Salnikov Cracked 15-minute Barrier Over 1500m Free». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2020. 
  4. 4,0 4,1 Pavel Lysenkov (28 Ιουλίου 2008): «Четырехкратный олимпийский чемпион Владимир Сальников: Все плакали, когда мишка улетал в небо», sovsport.ru (συνέντευξη στη ρωσική)
  5. «The New York Times: SOVIET SWIMMER WINS 1,500». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2024. 
  6. «Swimming at the 1988 Seoul Summer Games: Men's 1,500 metres Freestyle». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Απριλίου 2020. 
  7. «IOC : Vladimir SALNIKOV». Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2024. 
  8. Evans, Hilary· Gjerde, Arild· Heijmans, Jeroen· Mallon, Bill· και άλλοι. «Vladimir Salnikov». Olympics at Sports-Reference.com. Sports Reference LLC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Απριλίου 2020. 
  9. 9,0 9,1 Сальников Владимир Валерьевич. Olympic Encyclopedia
  10. «Владимир Сальников». Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2024. 
  11. The Guard by John Michael McDonagh, τελική εκδοχή σεναρίου, Reprisal Films and Element Pictures, σελ. 37

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία