Ο Γαβριήλ Μαρινάκης (περ. 1826 - 1866) ήταν ηγούμενος της Μονής Αρκαδίου και αγωνιστής της Κρητικής Επανάστασης του 1866. Σκοτώθηκε τον Νοέμβριο του 1866 κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της μονής από ισχυρές οθωμανικές δυνάμεις.

Γαβριήλ Μαρινάκης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1826
Θάνατος1866
Μονή Αρκαδίου Ρεθύμνης
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηγούμενος
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΚρητική Επανάσταση 1866-1869

Βιογραφία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στις Μαργαρίτες Ρεθύμνης γύρω στο 1826[1] και κατά το 1856 εκλέχθηκε ηγούμενος της ιεράς μονής Αρκαδίου. Ήδη από το ξεκίνημα της ηγουμενίας του έλαβε σημαντικές πρωτοβουλίες για την ανασυγκρότησή της μονής. Είχε ενεργή παρουσία στο ζήτημα της διαχείρισης της μοναστηριακής περιουσίας, μερίμνησε για τη σύνταξη κτηματολογίου του μοναστηριού και παράλληλα δώρισε σε αυτή 69 ελαιόδεντρα[2].

 
Ο ηγούμενος Γαβριήλ Μαρινάκης (Συλλογή ΕΙΜ).

Όταν ξέσπασε στην Κρήτη η Επανάσταση του 1866, ο Γαβριήλ συμμετείχε ενεργά σε αυτή. Την 1η Οκτωβρίου 1866 έλαβε μέρος στη Γενική Συνέλευση των επαναστατών στο Φρε Χανίων, μέσω της οποίας έγινε έκκληση προς τους προξένους των Μεγάλων Δυνάμεων στην Κρήτη, ώστε να μεριμνήσουν για την αποφυγή γενικής σφαγής των γυναικόπαιδων από τα οθωμανικά στρατεύματα. Παράλληλα ήταν πρόεδρος της επαναστατικής επιτροπής Ρεθύμνου[3]. Κατά τα τέλη του ίδιου μήνα, συμμετείχε σε πολεμικό συμβούλιο που έλαβε χώρα στη μονή Αρκαδίου. Εκεί, από κοινού με τους υπόλοιπους μοναχούς και τον οπλαρχηγό Γεώργιο Δασκαλάκη διαφώνησε με την πρόταση του Πάνου Κορωναίου να εγκαταλειφθεί το Αρκάδι διότι δεν προσφερόταν για αποτελεσματική άμυνα σε ενδεχόμενη τουρκική επίθεση. Επίσης απέρριψε και έτερη πρόταση του Κορωναίου για καταστροφή των στάβλων και του νερόμυλου που θα μπορούσαν να αποτελέσουν προγεφύρωμα για τις εχθρικές δυνάμεις, απόφαση που αποδείχτηκε σημαντικό σφάλμα καθώς οι φόβοι του Κορωναίου επιβεβαιώθηκαν[4].

Στις 6 Νοεμβρίου, η μονή κυκλώθηκε από ισχυρά οθωμανικά στρατεύματα, τη στιγμή που εντός αυτής βρίσκονταν περίπου 950 άτομα, εκ των οποίων οι ένοπλοι υπολογίζονταν γύρω στους 300[5]. Δύο ημέρες μετά ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες που οδήγησαν στην άλωση της μονής στις 9 Νοεμβρίου. Ο Γαβριήλ συμμετείχε ενεργά στη μάχη μεταφέροντας πολεμοφόδια, ενθαρρύνοντας τους μαχητές αλλά και συμπολεμώντας στο πλευρό τους[6].

Από τους περισσότερους ερευνητές εικάζεται πως ο Γαβριήλ σκοτώθηκε κατά την τελευταία ημέρα της πολιορκίας. Ο θάνατός του φέρεται να προήλθε είτε από αυτοκτονία για να μην πιαστεί αιχμάλωτος είτε από πυροβολισμό στη κοιλιά κατά τη διάρκεια της μάχης[7]. Το πτώμα του κακοποιήθηκε από τους αντίπαλους στρατιώτες, οι οποίοι το γύμνωσαν και το αποκεφάλισαν μεταφέροντας το κεφάλι ως τρόπαιο σε διάφορες περιοχές της Κρήτης. Την επόμενη ημέρα της άλωσης, το ακέφαλο σώμα του Γαβριήλ θάφτηκε στον αυλόγυρο του ναού της μονής[8].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Στυλιανός Καλλονάς, Η Κρήτη Ολοκαύτωμα (1866 - 1869), 1963, σ. 119.
  2. Θεοχάρης Ευστρατίου Δετοράκης - Αλέξης Καλοκαιρινός (επιμ.), Πεπραγμένα του Θ' διεθνούς Κρητολογικού συνεδρίου, Εταιρεία Κρητικών Μελετών, 2005, τ. 2, Νεότερη περίοδος - Λαογραφία, γλώσσα και λογοτεχνία, σύμμεικτα κείμενα, σ. 167, 170, 175.
  3. «Η μεγάλη Κρητική Eπανάσταση 1866-1869», Ένθετο εφημερίδας Πστρίς, Δεκέμβριος 2008, Α΄, σ. 42, 52.
  4. Κάρολος Ε. Μωραΐτης, Ιωάννης Δημακόπουλος ( 1833-1866 ) - Ο ηρωικός φρούραρχος της Ιεράς Μονής Αρκαδίου, εκδόσεις Πελασγός, 2007, σ. 14 - 15.
  5. Μωραΐτης, 2007, σ. 20.
  6. Ιωάννου Π. Λιονή, Απομνημονεύματα Παρθενίου Περίδου - Η Κρητική Επανάστασις του 1866, Εν Αθήναις 1900, σελ. 120
  7. Μωραΐτης, 2007, σ. 40 - 42.
  8. Μωραΐτης, 2007, σ. 44.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Θεοχάρης Ευστρατίου Δετοράκης - Αλέξης Καλοκαιρινός (επιμ.), Πεπραγμένα του Θ' διεθνούς Κρητολογικού συνεδρίου, Εταιρεία Κρητικών Μελετών, τ. 2, Νεότερη περίοδος - Λαογραφία, γλώσσα και λογοτεχνία, σύμμεικτα κείμενα, 2005.
  • Στυλιανός Καλλονάς, Η Κρήτη Ολοκαύτωμα (1866 - 1869), 1963.
  • Ιωάννου Π. Λιονή, Απομνημονεύματα Παρθενίου Περίδου - Η Κρητική Επανάστασις του 1866, Εν Αθήναις 1900.
  • Κάρολος Ε. Μωραΐτης, Ιωάννης Δημακόπουλος ( 1833-1866 ) - Ο ηρωικός φρούραρχος της Ιεράς Μονής Αρκαδίου, εκδόσεις Πελασγός, 2007.
  • Η μεγάλη Κρητική Eπανάσταση 1866-1869, Ένθετο εφημερίδας Πστρίς, τ. Α', Δεκέμβριος 2008.