Ο Γεώργιος Μάρκου (1764-1830), γνωστότερος ως Γεώργιος Μαρκίδης Πούλιου, ήταν Έλληνας έμπορος, τυπογράφος και εκδότης της εποχής του Διαφωτισμού.[1] Καταγόταν από τη Σιάτιστα. Μαζί με τον αδελφό του Πούλιο Μαρκίδη Πούλιου εξέδωσε στο τυπογραφείο τους στη Βιέννη έναν μεγάλο αριθμό έργων που εκφράσουν το πνεύμα του Διαφωτισμού και την «Ἐφημερίδα», η οποία είναι σήμερα η παλαιότερη γνωστή ελληνική εφημερίδα. Και οι δύο ανήκαν στον κύκλο του Ρήγα Βελεστινλή και ήταν ενήμεροι για τα επαναστατικά σχέδιά του.

«Ἐφημερίς». Το πρώτο φύλλο της εφημερίδας των Μαρκιδών Πούλιου.

Βιογραφία Επεξεργασία

Αδελφός του Πούλιου (ή Πούμπλιου) Μάρκου. Το 1798 εξορίστηκε από τα εδάφη της Αψβουργικής Μοναρχίας, λόγω της εμπλοκής του στα επαναστατικά σχέδια του Ρήγα. Μετά από μία αποτυχημένη προσπάθεια να εγκατασταθεί στη Λειψία, μετέβη στη Γαλλία. Αργότερα εγκαταστάθηκε στη γερμανική πόλη Φυρτ και από το 1816 στη Νυρεμβέργη.

Ο Γεώργιος Μάρκου υπήρξε τέκτονας. Το 1801 ήταν μέλος της στοάς «Joseph zur Eingkeit» στη Νυρεμβέργη, απ' όπου αποχώρησε έναν χρόνο αργότερα για να προσχωρήσει στη στοά «Alexander zu den drei Sternen» στο Ansbach. Το 1803 συμμετείχε στην ίδρυση της στοάς «Zur Wahrheit und Freundschaft» στην Φυρτ.[1]

Η εκδοτική του δραστηριότητα Επεξεργασία

Οι αδελφοί Μαρκίδες Πούλιου δραστηριοποιήθηκαν στο εμπόριο μεταξύ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της Αψβουργικής Μοναρχίας. Παράλληλα δραστηριοποιήθηκαν ως τυπογράφοι-εκδότες κυρίως ελληνικών, αλλά όχι μόνο, εντύπων.

Η «Ἐφημερίς» Επεξεργασία

Από το τυπογραφείο των αδελφών Μαρκίδη Πούλιου κυκλοφόρησε στα χρόνια 1790-1797 η «Ἐφημερίς». Πρόκειται για τη δεύτερη γνωστή ελληνική εφημερίδα. Η πρώτη ήταν ο «Ταχυδρόμος της Βιέννης» η οποία είχε κυκλοφορήσει για σύντομο διάστημα το 1784 με πρωτοβουλία του Γεωργίου Βεντότη και του Γιόζεφ Μπάουμαϊστερ, κοντά στους οποίους είχαν μαθητεύσει οι αδελφοί Μαρκίδη Πούλιου. Από την εφημερίδα αυτή δεν έχουν εντοπιστεί φύλλα. Έτσι το έντυπο των Μαρκιδών είναι η πρώτη σωζόμενη ελληνική εφημερίδα.

Η σχέση με τον Ρήγα Βελεστινλή Επεξεργασία

Κατά το δεύτερο ταξίδι του στη Βιέννη, το 1797, ο Ρήγας συνεργάστηκε με τους αδελφούς Μαρκίδες Πούλιου για την έκδοση μιας σειράς κειμένων του, πρωτοτύπων και μεταφράσεων, αλλά και για την εκτύπωση των χαρτών που είχε σχεδιάσει.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister, Ίλια (2010). Ο τεκτονισμός στην ελληνική κοινωνία και γραμματεία του 18ου αιώνα. Οι γερμανόφωνες μαρτυρίες. Αθήνα: Περίπλους. σελ. 226-227.