Ο Γιοστέιν Γκάαρντερ (Jostein Gaarder, 8 Αυγούστου 1952) είναι Νορβηγός διανοούμενος και συγγραφέας πολλών μυθιστορημάτων, διηγημάτων και παιδικών βιβλίων. Συχνά γράφει από την προοπτική των παιδιών, προσπαθώντας να «εξερευνήσει» την αίσθηση της απορίας τους για τον κόσμο και ό,τι τον αποτελεί. Δεν είναι παράξενο το ότι πολλοί από τους πρωταγωνιστές των μυθιστορημάτων του είναι παιδιά ή έφηβοι. Επίσης, συχνά χρησιμοποιεί την τεχνική της metafiction στα έργα του και δημιουργεί ιστορίες μέσα σε ιστορίες. Είναι περισσότερο γνωστός για το έργο του «Ο κόσμος της Σοφίας: Μυθιστόρημα για την ιστορία της φιλοσοφίας» (1991), το οποίο έχει μεταφραστεί σε 60 γλώσσες. Έχουν κυκλοφορήσει περίπου πάνω από 40 εκατομμύρια αντίτυπα σ' όλο τον κόσμο.

Γιοστέιν Γκάαρντερ
Γέννηση8 Αυγούστου 1952
Όσλο
Επάγγελμα/
ιδιότητες
καθηγητής, μυθιστοριογράφος, φιλόσοφος, συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας και σεναριογράφος
ΥπηκοότηταΝορβηγία
Σχολές φοίτησηςΠανεπιστήμιο του Όσλο και Oslo Cathedral School
Αξιοσημείωτα έργαThe Solitaire Mystery και Sophie's World
Commons page Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα

Οικογένεια Επεξεργασία

Ο Γκάαρντερ γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Όσλο. Ο πατέρας του ήταν διευθυντής σε σχολείο και η μητέρα του ήταν δασκάλα και συγγραφέας παιδικών βιβλίων. Το 1974, παντρεύτηκε στο Όσλο την Siri Dannevig. Πέντε χρόνια αργότερα, το 1979, μετακόμισαν στον Μπέργκεν και πλέον έχουν δύο γιους.

Το 1997, μαζί με την σύζυγό του πήραν την πρωτοβουλία δημιουργίας του βραβείου Σοφί. Ήταν διεθνές βραβείο για το περιβάλλον και την ανάπτυξη, το οποίο συνοδευόταν από χρηματικό αμοιβή ύψους 100.000 δολαρίων ΗΠΑ (77.000€). Το 2013, όμως, πραγματοποιήθηκε η τελευταία απονομή, καθώς ανακοινώθηκε πως δεν θα μπορούσε πλέον να χορηγηθεί λόγω έλλειψης κονδυλίων. Το όνομα τού βραβείου προήλθε από τον τίτλο του μυθιστορήματος.

Εκπαίδευση Επεξεργασία

Μαθήτευσε και φοίτησε αντίστοιχα στο Oslo Cathedral School και στο Πανεπιστήμιο του Όσλο, όπου σπούδασε θεολογία και έδειξε ενδιαφέρον για τις Σκανδιναβικές διαλέκτους (γλώσσες). Ήταν καθηγητής γυμνασίου στο Μπέργκεν πριν ασχοληθεί αρκετά με τη λογοτεχνία.

Περιβαλλοντικός ακτιβισμός Επεξεργασία

Ο Γιοστέιν Γκάαρντερ συμμετείχε στην προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης για σχεδόν δύο δεκαετίες. Όπως προαναφέρθηκε θέσπισε το βραβείο Sophie, το 1997, ένα διεθνές βραβείο που απονεμήθηκε μέχρι το 2013 σε ιδρύματα και άτομα που ασχολούνται με το περιβάλλον. Μέσω του βραβείου Sophie, συνεισέφερε πάνω από 1,5 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ για την αντιμετώπιση ιδιαίτερων περιβαλλοντικών προβλημάτων. Το τελευταίο βραβείο απονεμήθηκε τον Οκτώβριο του 2013 στον Bill McKibben.

Πολιτική προάσπιση και θρησκευτική αμφισβήτηση Επεξεργασία

Είναι πολιτικά ενεργός. Το επίκεντρο της ανησυχίας του είναι το δράμα των Παλαιστινίων προσφύγων, καθώς και ο ίδιος έχει επικρίνει σφόδρα την ισραηλινή κατοχή της Παλαιστίνης. Τον Αύγουστο του 2006, ο Γκάαρντερ δημοσίευσε ένα αμφιλεγόμενο κείμενο με τίτλο «God's Chosen People» στην μεγαλύτερη καθημερινή εφημερίδα της Νορβηγίας, στην Aftenposten. Ήταν η απάντησή του στον πόλεμο του Λιβάνου το 2006. Ο ίδιος τάχθηκε υπέρ της «αναγνώρισης του κράτους του Ισραήλ του 1948, αλλά όχι το ένα του 1967».

Ο Γκάαρντερ περιέγραψε τον Ιουδαϊσμό ως «μία αρχαϊκή, εθνική και πολεμοχαρής θρησκεία», σε αντίθεση με τη χριστιανική ιδέα ότι «η βασιλεία του Θεού είναι η συμπόνια και η συγχώρεση». Τέλος, αμφισβήτησε τους ισχυρισμούς του αντισημιτισμού.

Βραβεία Επεξεργασία

  • 1990 - Norwegian Critics Prize for Literature for the year's best children's or youth's literature, for Kabalmysteriet (The Solitaire Mystery)
  • 1993 – Norwegian Booksellers' Prize for I et speil, i en gåte (Through a Glass, Darkly).
  • 1994 – Deutscher Jugendliteraturpreis for Sophie's World.
  • 1995 – Premio Bancarella for Il Mondo di Sofia, the Italian translation of Sophie's World.
  • 1997 – Buxtehude Bull for Durch einen Spiegel, in einem dunklen Wort, the German translation of I et speil, i en gåte.
  • 2004 – the Willy-Brandt Award in Oslo.
  • 2005 – Commander, The Royal Norwegian Order of St. Olav.
  • 2005 – an Honorary degree at Trinity College, Dublin.

Μεταφρασμένη εργογραφία στα ελληνικά Επεξεργασία

  • Ο κόσμος της Σοφίας (1994)
  • Το μυστήριο της τράπουλας (1995)
  • Το μυστήριο των Χριστουγέννων (1996)
  • Είναι κανείς εκεί; (1996)
  • Vita brevis (1997)
  • Μέσα από το σκοτεινό καθρέφτη (1998)
  • Το κάστρο των αγγέλων (1999)
  • Μάγια, το θαύμα της ζωής (2000)
  • Η κόρη του διευθυντή του τσίρκου (2003)
  • Το κορίτσι με τα πορτοκάλια (2005)
  • Ο πύργος των Πυρηναίων (2009)
  • Ο κόσμος της Άννας (2013)
  • Ό,τι πρέπει (2018)

Παραπομπές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία