Οι γλώσσες Μπαντού αποτελούν μία υποομάδα της νιγηροκονγκολέζικης γλωσσικής οικογένειας. Κατά μία εκτίμηση υπάρχουν 513 γλώσσες στην κατηγορία Μπαντού, 681 γλώσσες στην κατηγορία Μπαντόιντ, και 1514 στην κατηγορία Νίγηρα - Κονγκό. Οι γλώσσες Μπαντού είναι διαδεδομένες κυρίως στα ανατολικά και δυτικά της σημερινής Νιγηρίας, δηλαδή στις περιοχές της Κεντρικής Αφρικής, της Ανατολικής Αφρικής και της Νοτίου Αφρικής.

Η λέξη Μπαντού χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Βίλχελμ Χάινριχ Ιμμάνουελ Μπληκ (1827-1875) με την έννοια λαός, και απαντάται σε πολλές γλώσσες αυτής της ομάδας. Κοινό χαρακτηριστικό των γλωσσών Μπαντού είναι ότι χρησιμοποιούν την κατάληξη -ντου ή -του ως προσδιορισμό του ανθρώπου, και το πρόθεμα που υποδηλώνει τον λαό σε πολλές γλώσσες είναι το μπα-. Μαζί οι δύο συλλαβές δίνουν τη λέξη μπαντού. Ο Μπλικ και αργότερα ο Καρλ Μάινχοφ μελέτησαν εκτεταμένα και συγκριτικά τη γραμματική των γλωσσών Μπαντού.