Γρατιανούπολις
Πρόκειται για βυζαντινή καστροπολιτεία η οποία βρίσκοταν στο σημερινό χωριό Γρατινή του νομού Ροδόπης ,11 χλμ. ΒΑ της Κομοτηνής .
Η Γρατιανούπολις σύμφωνα με της πηγές πρέπει να διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην περιοχή της Ροδόπης κατά τον 13ο και 14ο αιώνα,κυρίως μετά από την καταστροφή και εγκατάλειψη της κοντινής Μοσυνουπόλεως[1].Η πόλη φαίνεται να εμφανίζεται στης πηγές πρώτη φορά κατά τον 5ο αιώνα μ.Χ,αλλά η περίοδος που είναι έντονη η παρουσια της στης πηγές βρίσκεται τον 14ο αιώνα μ.Χ,την περίοδο της δυναστικής διαμάχης για τον βυζαντινό θρόνο[2]. Η πόλη σε αυτήν την περίοδο πότε περνούσε στα χεριά των Καντακουζηνών και πότε στα χέρια των Παλαιολόγων.Σύμφωνα με τον βυζαντινό λόγιο Νικηφόρο Γρηγορά[3] την διοίκηση της πόλεως είχε αναλάβει ο Ματθαίος Καντακουζηνός ,από 1344 έως το 1355,οπού παρέδωσε την διοίκηση στον Ιωάννη Ε΄,λίγο πριν την σύλληψη του από τον Σέρβο Βοτσίνα.
Σήμερα σώζονται από την Γρατιανούπολις κομμάτια του οχυρωματικού περίβολου και ένα μονόχωρο κοιμητηριακό παρεκκλήσι,πιθανός του 13ου αιώνα μ.Χ.
- ↑ Μπακιρτζής, Χρήστος (1998-12-10). «Βυζαντινή Θράκη, 330-1453». Θράκη.
- ↑ Καντακουζηνός, Ιωάννης (1832). Ioannis Cantacuzeni imperatoris historiarum libri IV. I-III. Bonn: Shopen. σελ. Ι 260, ΙΙ 422-27, ΙΙΙ 310-12, 331.
- ↑ Γρηγοράς, Νικηφόρος (1855). Νικηφόρου Γρηγορά Ρωμαϊκής Ιστορίας Λόγοι ΚΔ. Bonnae: Ludovici Schopeni - I. Bekker. σελ. ΙΙ 703, 836, ΙΙΙ 565.