Οι δίκες του Στούτχοφ ήταν μια σειρά δικών που διεξήχθησαν στη μεταπολεμική Πολωνία εναντίον προσωπικού και αξιωματούχων του στρατοπέδου συγκέντρωσης Στούτχοφ, υπεύθυνων για τη δολοφονία έως 85.000 κρατουμένων κατά τη διάρκεια της κατοχής της Πολωνίας από τη ναζιστική Γερμανία στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.[1] Κανένας από τους διοικητές του Στούτχοφ δεν δικάστηκε ποτέ στην Πολωνία. Ο SS-Sturmbannführer Μαξ Πάουλυ καταδικάστηκε σε θάνατο στη Γερμανία, αλλά όχι για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο Στούτχοφ, παρά μόνο για το ρόλο του ως διοικητής του στρατοπέδου συγκέντρωσης Νόιενγκαμμε στο Αμβούργο.[2]

Γυναίκες φύλακες του στρατοπέδου συγκέντρωσης Στούτχοφ σε δίκη στο Γκντανσκ μεταξύ 25 Απριλίου και 31 Μαΐου 1946. Πρώτη σειρά (από αριστερά): Ελίζαμπετ Μπέκερ, Γκέρντα Στάινχοφ, Βάντα Κλαφφ. Δεύτερη σειρά: Έρνα Μπάιλχαρντ, Τζέννυ-Βάντα Μπάρκμανν

Το πρώτο πολωνικό δικαστήριο εγκλημάτων πολέμου συγκλήθηκε στο Γκντανσκ της Πολωνίας από τις 25 Απριλίου 1946 έως τις 31 Μαΐου 1946. Οι επόμενες τρεις δίκες πραγματοποιήθηκαν στο ίδιο δικαστήριο στις 8–31 Οκτωβρίου 1947, 5–10 Νοεμβρίου και 19– 29 Νοεμβρίου του ίδιου έτους. Η πέμπτη δίκη διεξήχθη ενώπιον του δικαστηρίου στο Τόρουν το 1949. Η έκτη και η τελευταία δίκη του Στούτχοφ στην Πολωνία πραγματοποιήθηκε το 1953 επίσης στο Γκντανσκ. Συνολικά, από τους περίπου 2.000 άνδρες και γυναίκες των SS που διοικούσαν ολόκληρο το συγκρότημα στρατοπέδων, 72 αξιωματικοί των SS και έξι γυναίκες επιτηρητές παραπέμφθηκαν στη δικαιοσύνη.[2]

Πρώτη δίκη του Στούτχοφ

Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια του πρώτου δικαστηρίου εγκλημάτων πολέμου που πραγματοποιήθηκε στο Γκντανσκ από τις 25 Απριλίου 1946 έως τις 31 Μαΐου 1946, το κοινό Σοβιετικό / Πολωνικό Ειδικό Ποινικό Δικαστήριο δίκασε και καταδίκασε για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας μια ομάδα δεκατριών πρώην αξιωματούχων και εποπτών του στρατοπέδου συγκέντρωσης Στούτχοφ στο Sztutowo και του παραρτήματος γυναικείου στρατοπέδου Bromberg-Ost που βρισκόταν στην πόλη Μπιντκότζ.[2] Οι κατηγορούμενοι κατηγορήθηκαν ενώπιον του δικαστηρίου και όλοι κρίθηκαν ένοχοι. Δώδεκα καταδικάστηκαν σε θάνατο, συμπεριλαμβανομένου του διοικητή των φρουρών Γιόχαν Πάουλς, ενώ οι υπόλοιποι καταδικάστηκαν σε διάφορες ποινές φυλάκισης. Οι θανατικές ποινές εκτελέστηκαν στις 4 Ιουλίου 1946 στο Biskupia Górka στο Γκντανσκ, με απαγχονισμό από βραχεία πτώση.[3]

Ο διοικητής των στρατοπέδων συγκέντρωσης Στούτχοφ και Νόιενγκαμμε SS-Sturmbannführer Μαξ Πάουλυ καταδικάστηκε σε θάνατο στη Γερμανία περίπου την ίδια χρονική στιγμή.[2] Ο Πάουλυ δικάστηκε από τους Βρετανούς για εγκλήματα πολέμου με δεκατρία άλλα στο Curio Haus του Αμβούργου, το οποίο βρισκόταν στον κατεχόμενο Βρετανικό τομέα της Γερμανίας. Η δίκη διήρκεσε από τις 18 Μαρτίου 1946 έως τις 13 Μαΐου 1946. Κρίθηκε ένοχος και καταδικάστηκε σε θάνατο με 11 άλλους κατηγορούμενους. Εκτελέστηκε με απαγχονισμό από τον Άλμπερτ Πιερπόιντ στη φυλακή του Χάμελιν στις 8 Οκτωβρίου 1946. Ο δεύτερος διοικητής SS-Sturmbannführer Πάουλ - Βέρνερ Χόππε (στο διάστημα Αυγούστου 1942 - Ιανουαρίου 1945) συνελήφθη το 1953 στη Δυτική Γερμανία και αργότερα καταδικάστηκε σε φυλάκιση εννέα ετών.

Ετυμηγορίες στην πρώτη δίκη του Στούτχοφ
Επεξεργασία
 
Η εκτέλεση των φρουρών του στρατοπέδου συγκέντρωσης Στούτχοφ στις 4 Ιουλίου 1946. Στην εικόνα απεικονίζονται οι εκτελεσμένες γυναίκες φύλακες: Μπάρκμαν, Παραντίς, Μπέκερ, Κλαφφ, Στάινχοφ (αριστερά προς τα δεξιά)

Γιόχαν Πάουλς, SS-Oberscharführer: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 4 Ιουλίου 1946

Τζένι Βάντα Μπάρκμαν, SS Aufseherin: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 4 Ιουλίου 1946

Ελίζαμπετ Μπέκερ, SS Aufseherin: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 4 Ιουλίου 1946

Γιαν Μπράιτ, SS Aufseherin: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 4 Ιουλίου 1946

Βάντα Κλαφφ, SS Aufseherin: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 4 Ιουλίου 1946

Έβα Παραντίς : καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 4 Ιουλίου 1946

Γκέρντα Στάινχοφ, SS Blockleiterin: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 4 Ιουλίου 1946

Έρνα Μπάιλχαρντ, SS-Aufseherin: καταδικάστηκε σε φυλάκιση 5 ετών

Ταντέους Κοπτσύνσκι, (Kapo): καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 4 Ιουλίου 1946

Βάτσλαβ Κοζλόβσκι, Kapo: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 4 Ιουλίου 1946

Γιόζεφ Ράιτερ, Kapo: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 4 Ιουλίου 1946

 
Η εκτέλεση των Στάινχοφ, Πάουλς και 3 kapos στις 4 Ιουλίου 1946

Φραντσίνσεκ Σοπίνσκι, Kapo: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 4 Ιουλίου 1946

Καζίμιρτς Κοβάλσκι, Kapo: καταδικάστηκε σε φυλάκιση 3 ετών

Jan Brajt, Kapo: θάνατος

Αλέξι Ντούζνταλ, Kapo: αθωώθηκε

Γιαν Πράις, Kapo: αθωώθηκε

Μάριαν Ζιλκόβσκι, Kapo: πέθανε από καρδιακή προσβολή στη φυλακή, στις 25 Αυγούστου 1945

Δεύτερη δίκη του Στούτχοφ

Επεξεργασία

Η δεύτερη δίκη διεξήχθη από τις 8 Οκτωβρίου 1947 έως τις 31 Οκτωβρίου 1947, ενώπιον ενός Πολωνικού Ειδικού Ποινικού Δικαστηρίου. Κατηγορήθηκαν 24 πρώην αξιωματούχοι και φύλακες του στρατοπέδου συγκέντρωσης Στούτχοφ και κρίθηκαν ένοχοι. Δέκα καταδικάστηκαν σε θάνατο.[2]

Ετυμηγορίες στη δεύτερη δίκη
Επεξεργασία

Εννέα άνδρες των SS και ο Kapo Νικολάιζεν εκτελέστηκαν στις 28 Οκτωβρίου 1948:[4]

Κουρτ Ντίτριχ, SS Unterscharführer: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 28 Οκτωβρίου 1948

Καρλ Έγκερτ, SS Rottenführer: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 28 Οκτωβρίου 1948

Τέοντορ Μάιερ, SS Hauptsturmführer: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 28 Οκτωβρίου 1948

Έβαλντ Φοτ, SS Oberscharführer: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 28 Οκτωβρίου 1948

Άλμπερτ Πάουλιτς, SS Oberscharführer: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 28 Οκτωβρίου 1948

Φριτς Πέτερς, SS Unterscharführer: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 28 Οκτωβρίου 1948

Χανς Ραχ, SS Oberscharführer: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 28 Οκτωβρίου 1948

Πάουλ Βέλλνιτς, SS Rottenführer: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 28 Οκτωβρίου 1948

Καρλ Τσούρελλ, SS Rottenführer: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 28 Οκτωβρίου 1948

Έριχ Τουν, SS Unterscharführer: ισόβια κάθειρξη

Βίλχελμ Φόγκλερ, SS Hauptsturmführer: 15 χρόνια φυλάκισης

Έντουαρντ Τσέρλιν, SS Unterscharführer: 12 χρόνια φυλάκισης

Όσκαρ Γκότσαου, SS Unterscharführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Άντολφ Γκραμς, SS Rottenführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Έμιλ Βέντσελ, SS Unterscharführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Βέρνερ Βέλλνιτς, SS Rottenführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Γιοχάννες Γκερτς, SS Unterscharführer: 8 χρόνια φυλάκισης

Καρλ Ρέγκερ, SS Scharführer: 8 χρόνια φυλάκισης

Μάρτιν Στάγκε, SS Scharführer: 8 χρόνια φυλάκισης

Άνταλμπερτ Βόλτερ, SS Unterscharführer: 8 χρόνια φυλάκισης

Γιόζεφ Βένχαρντ, SS Scharführer: 8 χρόνια φυλάκισης

Χούγκο Τσιμ, SS Scharführer: φυλάκιση 3 ετών

Βάλτερ Ένγκλερτ, SS Scharführer: φυλάκιση 3 ετών

Άλφρεντ Νικολάιζεν, Kapo: καταδικάστηκε σε θάνατο, εκτελέστηκε: 28 Οκτωβρίου 1948

Τρίτη δίκη του Στούτχοφ

Επεξεργασία

Η τρίτη δίκη διεξήχθη από τις 5 Νοεμβρίου 1947 έως τις 10 Νοεμβρίου 1947 ενώπιον ενός Πολωνικού Ειδικού Ποινικού Δικαστηρίου. Εξετάστηκαν 20 πρώην αξιωματούχοι και φύλακες. Δεκαεννέα κρίθηκαν ένοχοι και ένας αθωώθηκε.[2][5]

Ετυμηγορίες στην Τρίτη δίκη

Καρλ Μάινκ, SS Obersturmführer: 12 χρόνια φυλάκισης

Γκούστ Έμπερλε, SS Hauptscharführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Έριχ Γιάσσεν, SS Hauptscharführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Άντολφ Κλάφφκε, SS Oberscharführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Όττο Σνάιντερ, SS Unterscharführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Όττο Βέλκε, SS Sturmscharführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Βίλλυ Βιττ, SS Unterscharführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Άλφρεντ Τίσσλερ, SS Rottenführer: 5 χρόνια φυλάκισης

Γιόχαν Λίχτνερ, SS Hauptscharführer: 5 χρόνια φυλάκιση

Ερνστ Τούλκε, SS Rottenführer: 5 χρόνια φυλάκισης

Χάιντς Λέβεν, SS Scharführer: 5 χρόνια φυλάκισης

Έριχ Στάμπνιοκ, SS Unterscharführer: 5 χρόνια φυλάκισης

Χανς Μέρκε, SS Sturmscharführer: 4 χρόνια φυλάκισης

Χάρι Μίλλερ, SS Unterscharführer: 4 χρόνια φυλάκισης

Ρίχαρντ Τιμμ, SS Hauptscharführer: 4 χρόνια φυλάκισης

Νίκολάους Ντιρνμπέργκερ, SS Scharführer: 4 χρόνια φυλάκισης

Φρίντριχ Τέσμερ, SS Scharführer: 4 χρόνια φυλάκισης

Γιόχανν Σπόρερ, SS Unterscharführer: 4 χρόνια φυλάκισης

Νικολάι Κλάβαν, SS Scharführer: φυλάκιση 3 ετών

Χανς Τόλκσντορφ, SS Oberscharführer: αθωώθηκε και απελευθερώθηκε

Τέταρτη δίκη του Στούτχοφ

Επεξεργασία

Η τέταρτη δίκη διεξήχθη επίσης ενώπιον Πολωνικού Ειδικού Ποινικού Δικαστηρίου, από τις 19 Νοεμβρίου 1947 έως τις 29 Νοεμβρίου 1947. Κρίθηκαν 27 πρώην αξιωματούχοι και φύλακες. 26 κρίθηκαν ένοχοι και ένας αθωώθηκε.[2][5]

Ετυμηγορίες στην τέταρτη δίκη

Βίλλι Μπουτ SS Hauptscharführer: ισόβια κάθειρξη

Άλμπερτ Βεκμύλλερ, SS Hauptsturmführer: 15 χρόνια φυλάκισης

Ρούντολφ Μπεργκ, SS Scharführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Φριτς Γκλάβε, SS Unterscharführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Χορστ Κέπκε, SS Unterscharführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Έμιλ Λασάιτ, SS Sturmscharführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Κουρτ Ρεντούν, SS Unterscharführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Γιόζεφ Σταλ, SS Unterscharführer: 10 χρόνια φυλάκισης

Βάλντεμαρ Χένκε, SS Obersturmführer: 5 χρόνια φυλάκισης

Γκούσταβ Κάουτς, SS Unterscharführer: 5 χρόνια φυλάκισης

Χέρμαν Λινκ, SS Scharführer: 5 χρόνια φυλάκισης

Έριχ Μέρτενς, SS Oberscharführer: 5 χρόνια φυλάκισης

Μάρτιν Πεντς, SS Scharführer: 5 χρόνια φυλάκισης

Γιόχαν Πφίστερ, SS Rottenführer: 5 χρόνια φυλάκισης

Γιοχάννες Βαλλ, SS Sturmscharführer: 5 χρόνια φυλάκισης

Ρίχαρντ Άκολτ, SS Rottenführer: φυλάκιση 3 ετών

Άντον Κνίφφκε, SS Scharführer: φυλάκιση 3 ετών

Κρίστοφ Σβαρτς, SS Hauptsturmführer: φυλάκιση 3 ετών

Γκούσταβ Μπροντόβσκι, SS Rottenführer: 7 μήνες φυλάκιση

Βάλτερ Ρίνγκεβαλντ, SS Oberscharfuhrer: 7 μήνες φυλάκιση

Ρίχαρντ Βόλφαϊλ, SS Hauptscharführer: 7 μήνες φυλάκιση

Γιόχαν Βρόμπελ, SS Oberscharführer: 7 μήνες φυλάκιση

Ερνστ Κνάππερτ, SS Rottenführer: 7 μήνες φυλάκιση

Μπέρναρντ Έκερμαν, SS Oberscharführer: 7 μήνες φυλάκιση

Λέοπολντ Μπαουμγκάρντνερ, SS Oberscharführer: 7 μήνες φυλάκιση

Έμιλ Πάουλ, SS Unterscharführer: 7 μήνες φυλάκιση

Φραντς Σπίλλμαν, Kapo: αθωώθηκε και απελευθερώθηκε

Πέμπτη και έκτη δίκη

Επεξεργασία

Οι δύο τελευταίες δίκες στην Πολωνία σχετικά με δύο αξιωματούχους του στρατοπέδου συγκέντρωσης Στούτχοφ πραγματοποιήθηκαν με διαφορά τεσσάρων ετών. Το 1949, ο SS-Hauptsturmführer Χανς Γιακόμπι, ο διοικητής των παραρτημάτων του Στούτχοφ που απάρτιζαν το Baukommando Weichsel, το μέρος όπου γυναίκες έσκαβαν αντιαρματικά χαντάκια,[6] δικάστηκε ενώπιον του ποινικού δικαστηρίου στο Τόρουν και καταδικάστηκε σε φυλάκιση τριών ετών.[2]

Το 1953 το δικαστήριο στο Γκντανσκ δίκασε τον SS-Man Bielawa, ένας φρουρός στο Στούτχοφ μεταξύ 1941-45,[1] και τον καταδίκασε σε δώδεκα χρόνια φυλάκισης.[2] Ο SS-Rottenführer Έμιλ Στρέλαου καταδικάστηκε από το δικαστήριο του Τόρουν στις 23 Απριλίου 1948 σε θάνατο για εγκλήματα πολέμου. Εκτελέστηκε στις 8 Νοεμβρίου στο Wloclawek.[7][8]

Μεταγενέστερες δίκες

Επεξεργασία

Στα μέσα της δεκαετίας του 1950, αρκετοί ναζιστές στρατοπέδων συγκέντρωσης καταδικάστηκαν σε φυλάκιση για επίβλεψη δολοφονιών Εβραίων κρατουμένων σε θαλάμους αερίου μεταξύ 1942-1944, συμπεριλαμβανομένων των Όττο Κνοττ, Όττο Χάουπτ και Μπέρναρντ Λύντκε.

Το 2017, ξεκίνησε η δίωξη δύο πρώην φρουρών του στρατοπέδου Στούτχοφ από το Μπόρκεν και το Βούπερταλ αντίστοιχα.[9] Ο κατηγορούμενος από το Βούπερταλ αρνήθηκε τους ισχυρισμούς και δήλωσε ότι δεν ήταν παρών κατά τη διάρκεια των δολοφονιών και δεν παρατήρησε τίποτα για αυτές.[10]

Τον Νοέμβριο του 2018, ο Γιόχανν Ρεμπόγκεν από το Μπόρκεν δικάστηκε για τη θητεία του στο στρατόπεδο Στούτχοφ από τον Ιούνιο του 1942 έως τον Σεπτέμβριο του 1944.[11] Τον Δεκέμβριο του 2018, η δίκη διακόπηκε, καθώς ο κατάδικος έπρεπε να νοσηλευτεί για σοβαρά καρδιακά και νεφρικά προβλήματα.[12] Στις 25 Φεβρουαρίου 2019, ανακοινώθηκε ότι ήταν απίθανο να ξαναρχίσει η δίκη λόγω της κακής κατάστασης της υγείας του εναγόμενου.[13]

Τον Οκτώβριο του 2019, ο Μπρούνο Ντέι από το Αμβούργο κατηγορήθηκε ότι συνέβαλε στη δολοφονία 5.230 κρατουμένων στο στρατόπεδο Στούτχοφ μεταξύ 1944 και 1945. Ωστόσο, δικάστηκε σε δικαστήριο ανηλίκων λόγω του ότι ήταν περίπου 17 ετών εκείνη την εποχή.[14] Τον Ιούλιο του 2020, καταδικάστηκε για 5232 κατηγορίες συνέργειας σε δολοφονία από το κρατικό δικαστήριο του Αμβούργου και καταδικάστηκε επίσης για έναν αριθμό συνέργειας σε απόπειρα δολοφονίας.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 http://stutthof.org/projekty/zeszyty/5/8.pdf Bogdan Chrzanowski, Andrzej Gąsiorowski
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 «Wyzwolenie nie zamknęło historii obozu koncentracyjnego Stutthof». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Αυγούστου 2017. 
  3. «Stutthof Trial (April-May 1946)». www.jewishvirtuallibrary.org. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2020. 
  4. «KARA ŚMIERCI W GDAŃSKU 1945–1987 – Encyklopedia Gdańska». www.gedanopedia.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2020. 
  5. 5,0 5,1 «Campo Stutthof (Polonia) - Historia Virtual del Holocausto». www.elholocausto.net. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2020. 
  6. «Tygodnik Katolicki Niedziela - Tragiczny los żydowskich więźniarek z Baukomando Weichsel». web.archive.org. 19 Νοεμβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2020. 
  7. IPN Warsawa
  8. Lista osob Straconych w wiezieniach Polskich w latach 1944 – 1956 , IPN, 1990
  9. Ries, Elmar. «KZ-Wachmann muss mit Anklage rechnen». Westfälische Nachrichten (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2020. 
  10. «Ermittlungen gegen früheren KZ-Wachmann aus Wuppertal». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2020. 
  11. «Holocaust trial: Germany tries former SS guard at Stutthof camp» (στα αγγλικά). BBC News. 2018-11-06. https://www.bbc.com/news/world-europe-46108753. Ανακτήθηκε στις 2020-11-13. 
  12. «German court suspends trial of ex-SS death camp guard». www.thelocal.de. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2020. 
  13. «Holocaust trial: Former Stutthof guard on trial in Germany» (στα αγγλικά). BBC News. 2019-10-17. https://www.bbc.com/news/world-europe-50074422. Ανακτήθηκε στις 2020-11-13. 
  14. Rising, David https://time.com/5870542/ss-concentration-camp-germany-conviction-bruno-dey/ Αρχειοθετήθηκε 2020-09-03 στο Wayback Machine.